3,274,216
edits
καλύπτω: Difference between revisions
6_6
(13_7_2) |
(6_6) |
||
| Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1315.png Seite 1315]] umhüllen, umgeben, verhüllen, bedecken; σάωσε δὲ νυκτὶ καλύψας Il. 5, 23; 13, 425 τινὰ Τρώων ἐρεβεννῇ νυκτὶ καλύψαι, tödten; παρδαλέῃ [[μετάφρενον]] εὐρὺ κάλυψεν 10, 29; πέτρον χεὶρ ἐκάλυψε, umfaßte den Stein, 16, 735; ἃς ἄρα μιν εἰπόντα [[τέλος]] θανάτοιο κάλυψεν ὀφθαλμούς, verhüllte ihm die Augen, 16, 502; κρατερὸν δέ ἑ [[πένθος]] ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψε, Trauer umhüllte, umdüsterte ihm die Augen, 11, 249; ἄχεος [[νεφέλη]] ἐκάλυψε 17, 591 Od. 24, 315; τὸν δὲ [[σκότος]] [[ὄσσε]] κάλυψεν Il. 4, 461, Dunkel umhüllte ihm die Augen; τὸν δὲ κατ' ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν 13, 580, vom Tode. Auch τινί τι, über Einen Etwas decken, τόσσην οἱ ἄσιν [[καθύπερθε]] καλύψω, so viel Schlamm werde ich über ihn decken, Il. 21, 321, [[πρόσθε]] δέ οἱ πέπλοιο πτύγμ' ἐκάλυψεν 5, 315; [[πρόσθεν]] δὲ [[σάκος]] στέρνοιο κάλυψεν 22, 313; ἀμφὶ Μενοιτιάδῃ [[σάκος]] εὐρὺ καλύψας 17, 132, er stellte den Schild als Schirm vor od. um ihn. – Pass., κεκαλυμμένος οἰὸς ἀώτῳ Od. 1, 443; ἐν χλαίνῃ κεκαλυμμένος Il. 24, 163; ἀσπίδι κεκαλ. εὐρέας ὤμους 16, 360. – Med., sich bedecken, κρηδέμνῳ δ' [[ἐφύπερθε]] καλύψατο Il. 14, 184; absol., Od. 10, 53. – So auch bei den Folgdn; χθονὶ γυῖα Pind. N. 8, 28; [[ἔργον]] κινδύνῳ κεκαλυμμένον Ol. 5, 16; χθονὶ κάλυψον Aesch. Prom. 583; Ταρτάρου κευθμὼν καλύπτει Κρόνον 220; δνόφοι καλύπτουσι δόμους Ch. 51; φάρει καλύψω Soph. Ai. 899; τάφῳ καλύψαι, begraben, Ant. 28; übertr., verhehlen, verheimlichen, μή τι [[κρυφῇ]] καλύπτει καρδίᾳ θυμουμένῃ 1239; ἔξω μέ που καλύψατε, d. i. bringt mich hinaus und verberget mich, O. R. 1411; μὴ κάλυπτε τὰς εὐδαίμονας Ἀθήνας O. C. 283, erniedrigen, ins Unglück stürzen; χέρσῳ καλύπτειν τοὺς θανόντας Eur. Hel. 1072; νεκρὸν γῇ Phoen. 1672; σιγῇ, verschweigen, Hipp. 712. – Selten in Prosa, Xen. Equ. 12, 5 u. einzeln bei Sp., wie Plut. Nic. 1. Gebräuchlicher sind die compp. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1315.png Seite 1315]] umhüllen, umgeben, verhüllen, bedecken; σάωσε δὲ νυκτὶ καλύψας Il. 5, 23; 13, 425 τινὰ Τρώων ἐρεβεννῇ νυκτὶ καλύψαι, tödten; παρδαλέῃ [[μετάφρενον]] εὐρὺ κάλυψεν 10, 29; πέτρον χεὶρ ἐκάλυψε, umfaßte den Stein, 16, 735; ἃς ἄρα μιν εἰπόντα [[τέλος]] θανάτοιο κάλυψεν ὀφθαλμούς, verhüllte ihm die Augen, 16, 502; κρατερὸν δέ ἑ [[πένθος]] ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψε, Trauer umhüllte, umdüsterte ihm die Augen, 11, 249; ἄχεος [[νεφέλη]] ἐκάλυψε 17, 591 Od. 24, 315; τὸν δὲ [[σκότος]] [[ὄσσε]] κάλυψεν Il. 4, 461, Dunkel umhüllte ihm die Augen; τὸν δὲ κατ' ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν 13, 580, vom Tode. Auch τινί τι, über Einen Etwas decken, τόσσην οἱ ἄσιν [[καθύπερθε]] καλύψω, so viel Schlamm werde ich über ihn decken, Il. 21, 321, [[πρόσθε]] δέ οἱ πέπλοιο πτύγμ' ἐκάλυψεν 5, 315; [[πρόσθεν]] δὲ [[σάκος]] στέρνοιο κάλυψεν 22, 313; ἀμφὶ Μενοιτιάδῃ [[σάκος]] εὐρὺ καλύψας 17, 132, er stellte den Schild als Schirm vor od. um ihn. – Pass., κεκαλυμμένος οἰὸς ἀώτῳ Od. 1, 443; ἐν χλαίνῃ κεκαλυμμένος Il. 24, 163; ἀσπίδι κεκαλ. εὐρέας ὤμους 16, 360. – Med., sich bedecken, κρηδέμνῳ δ' [[ἐφύπερθε]] καλύψατο Il. 14, 184; absol., Od. 10, 53. – So auch bei den Folgdn; χθονὶ γυῖα Pind. N. 8, 28; [[ἔργον]] κινδύνῳ κεκαλυμμένον Ol. 5, 16; χθονὶ κάλυψον Aesch. Prom. 583; Ταρτάρου κευθμὼν καλύπτει Κρόνον 220; δνόφοι καλύπτουσι δόμους Ch. 51; φάρει καλύψω Soph. Ai. 899; τάφῳ καλύψαι, begraben, Ant. 28; übertr., verhehlen, verheimlichen, μή τι [[κρυφῇ]] καλύπτει καρδίᾳ θυμουμένῃ 1239; ἔξω μέ που καλύψατε, d. i. bringt mich hinaus und verberget mich, O. R. 1411; μὴ κάλυπτε τὰς εὐδαίμονας Ἀθήνας O. C. 283, erniedrigen, ins Unglück stürzen; χέρσῳ καλύπτειν τοὺς θανόντας Eur. Hel. 1072; νεκρὸν γῇ Phoen. 1672; σιγῇ, verschweigen, Hipp. 712. – Selten in Prosa, Xen. Equ. 12, 5 u. einzeln bei Sp., wie Plut. Nic. 1. Gebräuchlicher sind die compp. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''καλύπτω''': Ἐπικ. παρατ. κάλυπτον Ἰλ. Ω. 20: μέλλ. -ψω: ἀόρ. ἐκάλυψα, Ἐπικ. κάλ-, Ἰλ. Ψ. 693: πρκμ. ἀποκεκάλυφα Ὠριγέν. ― Μέσ., μέλλ. καλύψομαι Αἰολ.: ἀόρ. ἐκαλυψάμην [[Ὅμηρος]]. ― Παθ., μέλλ. καλυφθήσομαι Παυσ. κλ.: ἀόρ. ἐκαλύφθην Ὀδ., Εὐρ.: πρκμ. κεκάλυμμαι Ἰλ., Ξεν. Κύρ. 5. 1, 4: ὑπερσ. κεκάλυπτο Ἰλ. Φ. 549. ― Σπάνιον παρὰ πεζολόγοις πλὴν τῶν συνθέτων. (Ἐκ τῆς √ΚΑΛΥΒ ἢ ΚΑΛΥΦ, ἥτις φαίνεται ἐν ταῖς λέξ. καλύβη, κελύφη, -ος· πρβλ. Λατ. cel-are, occul-ere, cla-m, clu-peus· ἡ √ΚΡΥΒ ἢ ΚΡΥΦ, [[ὁπόθεν]] τὸ [[κρύπτω]], [[εἶναι]] [[συγγενής]]. Ι. [[σκεπάζω]] διά τινος πράγματος (πρβλ. [[κρύπτω]] ἐν τέλ.), παρδαλέῃ.. [[μετάφρενον]] εὐρὺ κάλυψεν Ἰλ. Κ. 29· σάωσε δὲ νυκτὶ καλύψας Ἰλ. Ε. 23· (ἀλλ’ ἐν Ἰλ. Ν. 425, τὸ ἐρεβεννῇ νυκτὶ καλύψαι σημαίνει μεταφορ. φονεῦσαι): ― ἀκολούθως [[ἁπλῶς]], [[σκεπάζω]] (πρβλ. [[κατακαλύπτω]]), [[μέλαν]] δέ ἑ [[κῦμα]] κάλυψεν Ψ. 693· πᾶν δέ τ’ [[ἐπισκύνιον]] [[κάτω]] ἕλκεται [[ὄσσε]] καλύπτων, «πᾶν δὲ τὸ [[συνοφρύωμα]] τοῦ μετώπου [[κάτω]] ἕλκει καλύπτων τοὺς ὀφθαλμοὺς» (Θ. Γαζῆς), ἐπὶ λέοντος, Ρ. 136· πέτρον χεὶρ ἐκάλυψεν, ἐσκέπασε, Π. 735· ― συχνὸν ἐπὶ θανάτου, [[τέλος]] θανάτοιο κάλυψεν ὀθφαλμοὺς Λ. 250, πρβλ. Ε. 553· τὸν δὲ [[σκότος]] [[ὄσσε]] κάλυψεν Δ. 461, 503, κτλ.· τὸν δὲ κατ’ ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν Ν. 580· τὼ δέ οἱ [[ὄσσε]] νὺξ ἐκάλυψε μέλαινα Ξ. 439· οὕτω, τὸν δ’ ἄχεος [[νεφέλη]] ἐκάλυψε Ρ. 591, Σ. 22· ἓ [[πένθος]] ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψε Λ. 249· οὕτω παρὰ Πινδ. καὶ Τραγ., καλ. χθονὶ γυῖα, δηλ. θάπτεσθαι, Πινδ. Ν. 8. 65· [[ὡσαύτως]], χθονί, τάφῳ καλύπτειν, θάπτειν τινά, Αἰσχύλ. Πρ. 582, Σοφ. Ἀντ. 28· γῇ χέρσῳ Εὐρ. Φοίν. 1634, Ἑλ. 1006· καὶ ἀπολ., καὐτὴ καλύψω Αἰσχύλ. Θήβ. 1040. ― Μέσ., [[σκεπάζω]], [[καλύπτω]] ἐμαυτόν, «σκεπάζομαι», ἀργεννῇσι καλυψαμένη ὀθόνῃσιν Ἰλ. Γ. 141· κρηδέμνῳ δ’ [[ἐφύπερθε]] καλύψατο Ἰλ. Ξ. 184· ἀπολ., καλυψάμενος δ’ ἐνὶ νηῒ κείμην Ὀδ. Κ. 53. ― Παθ., ἀσπίδι ταυρείῃ κεκαλυμμένος.. ὤμους Ἰλ. Π. 360· ἐν χλαίνῃ κεκαλ. Ω. 163· χαλκῷ [[ἠέρι]] κεκαλ. Ν. 192, Φ. 549· οἰὸς κεκαλυμμένος ἀώτῳ Ὀδ. Α. 443· μελαίνῃ φρικὶ καλυφθείς, «τῇ ἐπιγενομένῃ μελανίᾳ.. ἐκ τῆς ἐπιπολαίου κινήσεως τῶν ὑδάτων» (Σχόλ.), Δ. 402. 2) ὡς τὸ [[κρύπτω]], [[σκεπάζω]], κεκαλυμμένοι ἵππῳ, κεκρυμμένοι ἐντὸς [[αὐτοῦ]], Ὀδ. Θ. 503· ἔξω μέ που καλύψατε Σοφ. Ο. Τ. 1411· μή τι καὶ κατάσχετον κρυφῇ καλύπτει καρδίᾳ θυμουμένῃ ὁ αὐτ. ἐν Ἀντιγ. 1254· σιγῇ καλ. Εὐρ. Ἱππ. 712. 3) [[ἐπισκιάζω]] τι διὰ κακοῦ τινος πράγματος, σὺ μὴ κάλυπτε τὰς εὐδαίμονας ἔργοις Ἀθήνας ἀνοσίοις Σοφ. Ο. Κ. 282. ΙΙ. [[περιβάλλω]], Λατ. circumdare, [[πρόσθε]] δέ οἱ πέπλοιο φαεινοῦ πτύγμ’ ἐκάλυψεν, «[[ἔμπροσθεν]] δὲ περιέβαλεν αὐτὸν τὸ περίπλωμα τοῦ λαμπροῦ πέπλου» (Θ. Γαζῆς), Ἰλ. Ε. 315· τόσσην οἱ ἄσιν [[καθύπερθε]] καλύψω, θὰ συσσωρεύσω ἐπ’ [[αὐτοῦ]] τόσον συρφετὸν παντοίας ὕλης, Φ. 321· ἀμφὶ Μενοιτιάδῃ [[σάκος]] εὐρὺ καλύψας, ἀμφικαλύψας Μενοιτιάδην σάκει κτλ., Ρ. 132· [[πρόσθεν]] δὲ [[σάκος]] στέρνοιο καλύψας Χ. 313. (Τὸ υ βραχὺ ἐν τῷ τονισμῷ). | |||
}} | }} | ||