γάρ: Difference between revisions

14,165 bytes added ,  5 August 2017
6_3
(13_7_3)
(6_3)
Line 12: Line 12:
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0474.png Seite 474]] (γὲ – ἄρα, vgl. die von den Alten angenommene Partikel τάρ u. τὲ ἄρα, z. B. Iliad. 1, 8 [[τίς]] τάρ σφωε θεῶν ξυνέηκε statt τ' ἄρ, Lehrs Quaestt. epp. p. 131 sq); von Hom. an die gebräuchlichste Causalpartikel, die gew. einen Grund od. eine Ursache angiebt, auch eine Erläuterung od. Auseinandersetzung des Vorangegangenen einführt; – 1) <b class="b2">denn</b>, zur Angabe der Ursache od. des Grundes sehr gew. Zu bemerken ist: a) der Grund mit γάρ steht dem zu begründenden Satze bisweilen voran, bes. in Anreden, Ἀτρείδη, πολλοὶ γὰρ τεθνᾶσι Ἀχαιοί, – · τῷ σε χρὴ πόλεμον παῦσαι Il. 7, 328, Atride, denn. viele Ach. sind gestorben, darum, d. i. da viele Ach. gestorben sind, mußt du, od. du mußt, denn; Scholl. Aristonic. <b class="b2">πολλοὶ γάρ</b>: ἡ [[διπλῆ]], ὅτι ἀπὸ τοῦ γάρ αἰτιώδους εἰσέβαλεν ἀρχαϊκῶς; Iliad. 23, 627 οὐ γὰρ ἔτ' [[ἔμπεδα]] γυῖα, Scholl. Aristonic. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι ἀπὸ τοῦ γάρ ἦρκται, τὸ αἰτιατικὸν προτάξας; vgl. 2, 803. 7, 73. 13, 736; Od. 10, 190 ὦ φίλοι, οὐ γάρ τ' [[ἴδμεν]] ὅπῃ [[ζόφος]] οὐδ' ὅπῃ ἠώς, οὐδ' ὅπῃ [[ἠέλιος]] [[φαεσίμβροτος]] εἶσ' ὑπὸ γαῖαν οὐδ' ὅπῃ [[ἀννεῖται]]· ἀλλὰ φραζώμεθα [[θᾶσσον]] εἴ τις ἔτ' ἔσται [[μῆτις]]. ἐγὼ δ' οὐκ [[οἴομαι]] εἶναι; vor ὦ φίλοι 190 steht der unächte Vers 189 κέκλυτέ μευ μύθων, κακά περ πάσχοντες ἑταῖροι; über diesen Vers Scholl. Didym. <b class="b2">κέκλυτε</b>: Καλλίστρατός φησιν ὡς ὑπό τινος ὁ [[στίχος]] προτέτακται ἀγνοοῦντος τὸ Ὁμηρικὸν [[ἔθος]], ὡς θέλει ἄρχεσθαι ἀπὸ τοῦ γάρ; vgl. 10, 174. 226. Eben so Flgde: Ζεῦ· τεαὶ γὰρ Ὁραι – ἀλλ', ὦ Κρόνου παῖ Pind. Ol. 4, 1; ὦ παῖ Καμβύσεω – σὲ γὰρ θεοὶ ἐπορέωσι – σὺ νῦν Her. 1, 124; bes. in Sätzen, die eine Aufforderung enthalten, wo der Grund davon vorausgeschickt wird. Auch in Parenthesen, wie [[εἶεν]] – σὺ γὰρ τούτων [[ἐπιστήμων]] – τίχρὴ ποιεῖν; Plat. Phaed. 117 b; καὶ ἐγὼ – ἔγνων γὰρ, ὅτι οὐκ ἤρεσεν – [[ἀλλά]] τοι, ἔφην Prot. 335 a; ἀκούσατε καὶ τάδε· ἐπὶ λείαν γὰρ ἐκπορεύσονται ὑμῶν τινες· [[οἴομαι]] οὖν βέλτιον εἶναι Xen. An. 5, 1, 8; so auch Sp.; vgl. Luc. Char. 10. – Bisweilen wird durch eine Art Attraction das Subject des zu begründenden Satzes in den begründenden aufgenommen, τῶν δὲ [[πᾶν]] γὰρ ἦν τὸ [[πλῆθος]] μεταίτιον, οὐκ ἐδέκοντο τοὺς λόγους, = οἱ δέ, [[πᾶν]] γάρ, oder τῶν δὲ [[πᾶν]] τὸ [[πλῆθος]], ἦν γάρ, Her. 4, 200; τῶν δὲ Ἀθηναίων ἔτυχε γὰρ [[πρεσβεία]] – παροῦσα, καὶ ὡς ᾔσθοντο τῶνλόγων, ἔδοξεν αὐτοῖς Thuc. 1, 72. Aehnl. ist γάρ in den Bedingungssatz gestellt, wo der bedingte eigtl. der begründende ist, Soph. O. R. 255 οὐδ' εἰ γὰρ ἦν τὸ [[πρᾶγμα]] μὴ θεήλατον – εἰκὸς ἦν [[οὕτως]] ἐᾶν, für οὐδὲ γάρ, εἰ – b) oft fehlt der zu begründende Satz u. ist aus dem Zusammenhange zu ergänzen; γάρ entspricht dann gew. dem deutschen ja. Am häufigsten in Antworten, ἀλλὰ τίη μοι [[ταῦτα]] [[φίλος]] διελέξατο [[θυμός]]; [[οἶδα]] γάρ, ich weiß sa, Il. 11, 408; vgl. 17, 221; καὶ δῆτ' ἐτόλμας τούσδ' ὑπερβαίνειν νόμους; οὐ γάρ τί μοι Ζεὺς ἦν ὁ κηρύξας τάδε Soph. Ant. 400, ja; denn Zeus war es nicht, der sie gebot, Zeus gebot sie ja nicht; u. so oft Plat. ἔστι γὰρ οὕτω, allerdings, so ists. Auch in Conditionalsätzen, οὐ γὰρ ἄν ποτε πρώταισιν ὑμῖν ἀντέκυρσα Soph. O. C. 98, sonst (wenn das nicht wäre) wäre ich ja nicht euch zuerst begegnet; so οὐ γὰρ ἄν με ἔπεμπον [[πάλιν]] πρὸς ὑμᾶς Xen. An. 7, 6, 33; Cyr. 8, 2, 21. – Ferner in Einwendungen, τούτῳ γὰρ οὐ νικήσετε Ar. Ran. 255, damit freilich werdet ihr nichts ausrichten; vgl. Eur. Cycl. 585; ironisch, σὺ γὰρ ἐν ἀνδρὸς λόγῳ, ja freilich du, Her. 3, 120; συνῇδον γὰρ τοὺς Παιᾶνας Φιλίππῳ Aesch. 2, 162. – c) zuweilen enthält der mit γάρ eingeführte Satz nichtden eigentlichen Grund, sondern die Veranlassung zu dem vorangegangenen Ausspruch, οἵδ' οὐκέτ' [[εἰσί]]· τοῦτο γάρ σε δήξεται, das wird dir doch wehe thun, Eur. Med. 1370; so bes. bei Dichtern öfter; ἰοὺ δύστηνε· τοῦτο γάρ σ' ἔχω μόνον προσειπεῖν Soph. O. R. 1071; vgl. 167; φρόνει νιν ὡς ἥξοντα, τοῦτο γὰρ λόγου πολλοῦ [[καλῶς]] λεχθέντος ἥδιστον κλύειν Tr. 288. – 2) <b class="b2">nämlich</b>, zur Erklärung und Auseinandersetzung des Vorhergehenden, φράσαι [[θέλω]] σοι [[πρῶτα]] τἀμαυτοῦ· τὸ γὰρ πρᾶγμ' οὔτ' ἔδρασα Soph. Ant. 238; διδάξω σ'· ἢν γάρ O. R. 839. Bes. häufig in Sätzen, auf welche durch ein pron. od. adv. demonstr. hingewiesen wird; ἀλλὰ τόδ' αἰνὸν [[ἄχος]] κραδίην καὶ θυμὸν ἱκάνει· Ἕκτωρ γάρ ποτε φήσει Il. 8, 148; [[πρίν]] μοι [[τύχη]] τοιάδ' ἐπέστη· ἀνὴρ γάρ Soph. O. R. 779; ὡδε δὲ γνώσῃ ὅτι τἀληθῆ [[λέγω]]· εὑρήσεις γάρ Plat. Prot. 349 d; ἐκ τῶνδε δὲ σκόπει· εἰγάρ Phaed. 67 e. So bei Rednern sehr gew. nach δῆλον δέ, φανερὸν δέ, [[τεκμήριον]] δέ, [[σημεῖον]] δέ. Aehnl. ὃ δὲ δεινότατον πάντων, ὁ Ζεὺς γάρ Ar. Av. 514; τὸ δὲ πάντων σχετλιώτατον· οὓς γάρ Isocr. 8, 53. – 3) in der Frage: <b class="b2">denn</b>, meist so, daß es causal zu fassen; Od. 10, 383 ὦ [[Κίρκη]], [[τίς]] γάρ κεν [[ἀνήρ]], ὃς [[ἐναίσιμος]] εἴη, πρὶν τλαίη πάσσασθαι ἐδητύος ἠδὲ ποτῆτος, πρὶν λύσασθ' ἑτάρους καὶ ἐν ὀφθαλμοῖσιν ἰδέσθαι, ich werde nicht essen, denn welcher Mann u. s. w.; vgl. 10, 501 [[τίς]] γάρ, 10, 337 πῶς γάρ, 15, 509 πῇ γάρ; Iliad. 18, 182. 10, 424. 1, 123. 10, 61. Dieser Sprachgebrauch ist im Wesentlichen nicht verschieden von dem unter 1 a betrachteten; das Eine ist nur die Frageform des Anderen; Scholl. Odyss. 10, 501 τ ίς γά ρ: ἀπὸ τοῦ γάρ ἤρξατο, aus Aristonic.; Scholl. Didym. zu Iliad. 18, 182 Ἶρι [[θεά]], [[τίς]] γάρ σε θεῶν ἐμοὶ ἄγγελον ἧκεν: ἡ ἑτέρα τῶν 'Ἀριστάρχου διὰ τοῦ τ, <b class="b2">[[τίς]] τάρ σε</b>. [[μήποτε]] δὲ [[ἀμείνων]] ἡ προτέρα, [[παρόσον]] σύνηθες Ὁμήρῳ ἀπὸ τοῦ γάρ ἄρχεσθαι, Häufig bes. Tragg. u. inatt. Prosa ἦ γάρ; οὐ γάρ; τί γὰρ ἄλλο; τί γὰρ οὔ; πῶς γὰρ οὔ; auch ohne diese Fragewörter, ποιμὴν γὰρ [[ἦσθα]]; warst du denn ein Hirt, d. i. du warst also ein Hirt? Soph. O. R. 1029; ὄλωλε γὰρ [[δύστηνος]]; O. C. 1579; δοκῶ γάρ σοι παίζειν; Plat. Phaedr. 234; d; οὐ γὰρ ἀπέκτεινεν αὐτὸν [[οὗτος]] ὁ ἐμὸς [[πατήρ]] Xen. Cyr. 3, 1, 38. Bes. macht τί γάρ oft einen Uebergang zu einer andern Frage; zuweilen geradezu: <b class="b2">freilich</b>, <b class="b2">allerdings</b>; οὐ γὰρ μέμνημαι; Xen. Cyr. 1, 6, 12, sollte ich mich denn nicht erinnern, d. i. freilich erinnere ich mich. Aehnl. in Wünschen u. Flüchen; so Hom. αἲ γάρ, εἰ γάρ, wenn denn doch; εἰ γάρ τοι Odyss. 17, 513; αἲ γάρ 19, 309; αἲ γὰρ δή Il. 4, 189 Od. 9, 523; κακῶς γὰρ ἐξόλοιο, daß dich denn doch der Henker hole, Eur. Cycl. 261; εἰ γὰρ ἐν τούτῳ εἴη Plat. Prot. 310 d; εἰ γὰρ [[ὤφελον]] Rep. IV, 432 c. Auch in Befehlen, σὺ γάρ, ἔφη, [[πρῶτος]] ἐν τῇ οἰκίᾳ σου ποίησον δημοκρατίαν, ei, so richte du doch zuerst –, Plut. Lyc. 19. – Verbindungen mit anderen Partikeln, ἀλλὰ γάρ, s. [[ἀλλά]]; – καὶ γάρ, denn auch – ja, καὶ γάρ τε Iliad. 1, 63; – γὰρ ἄρα, nun denn ja, Plat. Prot. 315 c; – γὰρ δή, denn – einmal; ἐκ γὰρ δή μ' ἀπάτησε, denn er hat mich einmal betrogen, Il. 9, 375; auch: denn schon, denn nunmehr; γὰρ [[δήπου]], denn doch wohl; – γάρ νυ, denn ja, Od. 14, 359; γάρ νύ τοι Sp. Ep.; – γὰρ οὖν, denn freilich, allerdings, bei unbedenklichen Behauptungen, Il. 15, 232 u. sonst; – γάρ πο υ, denn wohl; – γάρ ῥα, denn ja, Hom.; – γάρ τοι, denn wahrlich, denn fürwahr, Hom. u. A.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0474.png Seite 474]] (γὲ – ἄρα, vgl. die von den Alten angenommene Partikel τάρ u. τὲ ἄρα, z. B. Iliad. 1, 8 [[τίς]] τάρ σφωε θεῶν ξυνέηκε statt τ' ἄρ, Lehrs Quaestt. epp. p. 131 sq); von Hom. an die gebräuchlichste Causalpartikel, die gew. einen Grund od. eine Ursache angiebt, auch eine Erläuterung od. Auseinandersetzung des Vorangegangenen einführt; – 1) <b class="b2">denn</b>, zur Angabe der Ursache od. des Grundes sehr gew. Zu bemerken ist: a) der Grund mit γάρ steht dem zu begründenden Satze bisweilen voran, bes. in Anreden, Ἀτρείδη, πολλοὶ γὰρ τεθνᾶσι Ἀχαιοί, – · τῷ σε χρὴ πόλεμον παῦσαι Il. 7, 328, Atride, denn. viele Ach. sind gestorben, darum, d. i. da viele Ach. gestorben sind, mußt du, od. du mußt, denn; Scholl. Aristonic. <b class="b2">πολλοὶ γάρ</b>: ἡ [[διπλῆ]], ὅτι ἀπὸ τοῦ γάρ αἰτιώδους εἰσέβαλεν ἀρχαϊκῶς; Iliad. 23, 627 οὐ γὰρ ἔτ' [[ἔμπεδα]] γυῖα, Scholl. Aristonic. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι ἀπὸ τοῦ γάρ ἦρκται, τὸ αἰτιατικὸν προτάξας; vgl. 2, 803. 7, 73. 13, 736; Od. 10, 190 ὦ φίλοι, οὐ γάρ τ' [[ἴδμεν]] ὅπῃ [[ζόφος]] οὐδ' ὅπῃ ἠώς, οὐδ' ὅπῃ [[ἠέλιος]] [[φαεσίμβροτος]] εἶσ' ὑπὸ γαῖαν οὐδ' ὅπῃ [[ἀννεῖται]]· ἀλλὰ φραζώμεθα [[θᾶσσον]] εἴ τις ἔτ' ἔσται [[μῆτις]]. ἐγὼ δ' οὐκ [[οἴομαι]] εἶναι; vor ὦ φίλοι 190 steht der unächte Vers 189 κέκλυτέ μευ μύθων, κακά περ πάσχοντες ἑταῖροι; über diesen Vers Scholl. Didym. <b class="b2">κέκλυτε</b>: Καλλίστρατός φησιν ὡς ὑπό τινος ὁ [[στίχος]] προτέτακται ἀγνοοῦντος τὸ Ὁμηρικὸν [[ἔθος]], ὡς θέλει ἄρχεσθαι ἀπὸ τοῦ γάρ; vgl. 10, 174. 226. Eben so Flgde: Ζεῦ· τεαὶ γὰρ Ὁραι – ἀλλ', ὦ Κρόνου παῖ Pind. Ol. 4, 1; ὦ παῖ Καμβύσεω – σὲ γὰρ θεοὶ ἐπορέωσι – σὺ νῦν Her. 1, 124; bes. in Sätzen, die eine Aufforderung enthalten, wo der Grund davon vorausgeschickt wird. Auch in Parenthesen, wie [[εἶεν]] – σὺ γὰρ τούτων [[ἐπιστήμων]] – τίχρὴ ποιεῖν; Plat. Phaed. 117 b; καὶ ἐγὼ – ἔγνων γὰρ, ὅτι οὐκ ἤρεσεν – [[ἀλλά]] τοι, ἔφην Prot. 335 a; ἀκούσατε καὶ τάδε· ἐπὶ λείαν γὰρ ἐκπορεύσονται ὑμῶν τινες· [[οἴομαι]] οὖν βέλτιον εἶναι Xen. An. 5, 1, 8; so auch Sp.; vgl. Luc. Char. 10. – Bisweilen wird durch eine Art Attraction das Subject des zu begründenden Satzes in den begründenden aufgenommen, τῶν δὲ [[πᾶν]] γὰρ ἦν τὸ [[πλῆθος]] μεταίτιον, οὐκ ἐδέκοντο τοὺς λόγους, = οἱ δέ, [[πᾶν]] γάρ, oder τῶν δὲ [[πᾶν]] τὸ [[πλῆθος]], ἦν γάρ, Her. 4, 200; τῶν δὲ Ἀθηναίων ἔτυχε γὰρ [[πρεσβεία]] – παροῦσα, καὶ ὡς ᾔσθοντο τῶνλόγων, ἔδοξεν αὐτοῖς Thuc. 1, 72. Aehnl. ist γάρ in den Bedingungssatz gestellt, wo der bedingte eigtl. der begründende ist, Soph. O. R. 255 οὐδ' εἰ γὰρ ἦν τὸ [[πρᾶγμα]] μὴ θεήλατον – εἰκὸς ἦν [[οὕτως]] ἐᾶν, für οὐδὲ γάρ, εἰ – b) oft fehlt der zu begründende Satz u. ist aus dem Zusammenhange zu ergänzen; γάρ entspricht dann gew. dem deutschen ja. Am häufigsten in Antworten, ἀλλὰ τίη μοι [[ταῦτα]] [[φίλος]] διελέξατο [[θυμός]]; [[οἶδα]] γάρ, ich weiß sa, Il. 11, 408; vgl. 17, 221; καὶ δῆτ' ἐτόλμας τούσδ' ὑπερβαίνειν νόμους; οὐ γάρ τί μοι Ζεὺς ἦν ὁ κηρύξας τάδε Soph. Ant. 400, ja; denn Zeus war es nicht, der sie gebot, Zeus gebot sie ja nicht; u. so oft Plat. ἔστι γὰρ οὕτω, allerdings, so ists. Auch in Conditionalsätzen, οὐ γὰρ ἄν ποτε πρώταισιν ὑμῖν ἀντέκυρσα Soph. O. C. 98, sonst (wenn das nicht wäre) wäre ich ja nicht euch zuerst begegnet; so οὐ γὰρ ἄν με ἔπεμπον [[πάλιν]] πρὸς ὑμᾶς Xen. An. 7, 6, 33; Cyr. 8, 2, 21. – Ferner in Einwendungen, τούτῳ γὰρ οὐ νικήσετε Ar. Ran. 255, damit freilich werdet ihr nichts ausrichten; vgl. Eur. Cycl. 585; ironisch, σὺ γὰρ ἐν ἀνδρὸς λόγῳ, ja freilich du, Her. 3, 120; συνῇδον γὰρ τοὺς Παιᾶνας Φιλίππῳ Aesch. 2, 162. – c) zuweilen enthält der mit γάρ eingeführte Satz nichtden eigentlichen Grund, sondern die Veranlassung zu dem vorangegangenen Ausspruch, οἵδ' οὐκέτ' [[εἰσί]]· τοῦτο γάρ σε δήξεται, das wird dir doch wehe thun, Eur. Med. 1370; so bes. bei Dichtern öfter; ἰοὺ δύστηνε· τοῦτο γάρ σ' ἔχω μόνον προσειπεῖν Soph. O. R. 1071; vgl. 167; φρόνει νιν ὡς ἥξοντα, τοῦτο γὰρ λόγου πολλοῦ [[καλῶς]] λεχθέντος ἥδιστον κλύειν Tr. 288. – 2) <b class="b2">nämlich</b>, zur Erklärung und Auseinandersetzung des Vorhergehenden, φράσαι [[θέλω]] σοι [[πρῶτα]] τἀμαυτοῦ· τὸ γὰρ πρᾶγμ' οὔτ' ἔδρασα Soph. Ant. 238; διδάξω σ'· ἢν γάρ O. R. 839. Bes. häufig in Sätzen, auf welche durch ein pron. od. adv. demonstr. hingewiesen wird; ἀλλὰ τόδ' αἰνὸν [[ἄχος]] κραδίην καὶ θυμὸν ἱκάνει· Ἕκτωρ γάρ ποτε φήσει Il. 8, 148; [[πρίν]] μοι [[τύχη]] τοιάδ' ἐπέστη· ἀνὴρ γάρ Soph. O. R. 779; ὡδε δὲ γνώσῃ ὅτι τἀληθῆ [[λέγω]]· εὑρήσεις γάρ Plat. Prot. 349 d; ἐκ τῶνδε δὲ σκόπει· εἰγάρ Phaed. 67 e. So bei Rednern sehr gew. nach δῆλον δέ, φανερὸν δέ, [[τεκμήριον]] δέ, [[σημεῖον]] δέ. Aehnl. ὃ δὲ δεινότατον πάντων, ὁ Ζεὺς γάρ Ar. Av. 514; τὸ δὲ πάντων σχετλιώτατον· οὓς γάρ Isocr. 8, 53. – 3) in der Frage: <b class="b2">denn</b>, meist so, daß es causal zu fassen; Od. 10, 383 ὦ [[Κίρκη]], [[τίς]] γάρ κεν [[ἀνήρ]], ὃς [[ἐναίσιμος]] εἴη, πρὶν τλαίη πάσσασθαι ἐδητύος ἠδὲ ποτῆτος, πρὶν λύσασθ' ἑτάρους καὶ ἐν ὀφθαλμοῖσιν ἰδέσθαι, ich werde nicht essen, denn welcher Mann u. s. w.; vgl. 10, 501 [[τίς]] γάρ, 10, 337 πῶς γάρ, 15, 509 πῇ γάρ; Iliad. 18, 182. 10, 424. 1, 123. 10, 61. Dieser Sprachgebrauch ist im Wesentlichen nicht verschieden von dem unter 1 a betrachteten; das Eine ist nur die Frageform des Anderen; Scholl. Odyss. 10, 501 τ ίς γά ρ: ἀπὸ τοῦ γάρ ἤρξατο, aus Aristonic.; Scholl. Didym. zu Iliad. 18, 182 Ἶρι [[θεά]], [[τίς]] γάρ σε θεῶν ἐμοὶ ἄγγελον ἧκεν: ἡ ἑτέρα τῶν 'Ἀριστάρχου διὰ τοῦ τ, <b class="b2">[[τίς]] τάρ σε</b>. [[μήποτε]] δὲ [[ἀμείνων]] ἡ προτέρα, [[παρόσον]] σύνηθες Ὁμήρῳ ἀπὸ τοῦ γάρ ἄρχεσθαι, Häufig bes. Tragg. u. inatt. Prosa ἦ γάρ; οὐ γάρ; τί γὰρ ἄλλο; τί γὰρ οὔ; πῶς γὰρ οὔ; auch ohne diese Fragewörter, ποιμὴν γὰρ [[ἦσθα]]; warst du denn ein Hirt, d. i. du warst also ein Hirt? Soph. O. R. 1029; ὄλωλε γὰρ [[δύστηνος]]; O. C. 1579; δοκῶ γάρ σοι παίζειν; Plat. Phaedr. 234; d; οὐ γὰρ ἀπέκτεινεν αὐτὸν [[οὗτος]] ὁ ἐμὸς [[πατήρ]] Xen. Cyr. 3, 1, 38. Bes. macht τί γάρ oft einen Uebergang zu einer andern Frage; zuweilen geradezu: <b class="b2">freilich</b>, <b class="b2">allerdings</b>; οὐ γὰρ μέμνημαι; Xen. Cyr. 1, 6, 12, sollte ich mich denn nicht erinnern, d. i. freilich erinnere ich mich. Aehnl. in Wünschen u. Flüchen; so Hom. αἲ γάρ, εἰ γάρ, wenn denn doch; εἰ γάρ τοι Odyss. 17, 513; αἲ γάρ 19, 309; αἲ γὰρ δή Il. 4, 189 Od. 9, 523; κακῶς γὰρ ἐξόλοιο, daß dich denn doch der Henker hole, Eur. Cycl. 261; εἰ γὰρ ἐν τούτῳ εἴη Plat. Prot. 310 d; εἰ γὰρ [[ὤφελον]] Rep. IV, 432 c. Auch in Befehlen, σὺ γάρ, ἔφη, [[πρῶτος]] ἐν τῇ οἰκίᾳ σου ποίησον δημοκρατίαν, ei, so richte du doch zuerst –, Plut. Lyc. 19. – Verbindungen mit anderen Partikeln, ἀλλὰ γάρ, s. [[ἀλλά]]; – καὶ γάρ, denn auch – ja, καὶ γάρ τε Iliad. 1, 63; – γὰρ ἄρα, nun denn ja, Plat. Prot. 315 c; – γὰρ δή, denn – einmal; ἐκ γὰρ δή μ' ἀπάτησε, denn er hat mich einmal betrogen, Il. 9, 375; auch: denn schon, denn nunmehr; γὰρ [[δήπου]], denn doch wohl; – γάρ νυ, denn ja, Od. 14, 359; γάρ νύ τοι Sp. Ep.; – γὰρ οὖν, denn freilich, allerdings, bei unbedenklichen Behauptungen, Il. 15, 232 u. sonst; – γάρ πο υ, denn wohl; – γάρ ῥα, denn ja, Hom.; – γάρ τοι, denn wahrlich, denn fürwahr, Hom. u. A.
}}
{{ls
|lstext='''γάρ''': [[σύνδεσμος]]· ἀπὸ τοῦ Ὀμήρου καὶ [[ἐφεξῆς]] τὸ κοινότατον αἰτιολογικὸν ἢ συλλογιστικὸν [[μόριον]]· κοινῶς θεωρούμενον ὡς σύνθετον ἐκ τοῦ γε, ἄρα, ὦν τὸ μὲν πρῶτον εἰδοποιεῖ καὶ ὁρίζει, τὸ δὲ δεύτερον ἐπιβάλλει τὴν παραδοχήν· ἂν καὶ [[εἶναι]] μάταιον νὰ πειραθῇ τις νὰ ὁρίσῃ κατὰ ποίαν ἀναλογίαν αἱ δύο αὖται ἔννοιαι ὑπάρχουσιν ἐν τῷ μορίῳ κατὰ τὰς διαφόρους χρήσεις [[αὐτοῦ]], καθ’ ἃς [[εἶναι]]: Ι. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΣ· καὶ τοῦτο, 1) [[ἁπλῶς]] εἰσάγων τὸν λόγον ἢ τὴν αἰτίαν τοῦ προηγουμένου = [[διότι]]· ἀλλ’ [[ὅμως]] ἐν λόγω οἷος ὁ [[Ζεὺς]] πολλῶν πολίων κατέλυσε κάρηνα…, τοῦ γάρ [[κράτος]] ἐστὶ μέγιστον Ἰλ. Β. 118, κτλ., ἡ [[αἰτιολογία]] ἀναφέρεται [[μᾶλλον]] εἰς [[μέρος]] τι τῆς προηγηθείσης γνώμης ἢ καὶ εἴς τι περιλαμβανόμενον ἀλλὰ μὴ ῥητῶς ἐκφραζόμενον, ἢ εἰς τὴν ὅλην κυρίαν πρότασιν ὡς ὑπάρχει· ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει δύναται νὰ ἑρμηνεύηται διὰ τοῦ «βέβαια» ἢ «ὄχι βέβαια» κατὰ τὸ [[εἶδος]] τοῦ λόγου· [[οὕτως]] ἐπὶ ἀποκρίσεων εἰς ἐρωτήσεις προκαλούσας κατάφασιν ἢ ἄρνησιν, [[οὔκουν]]… [[ἀνάγκη]] ἐστί; - [[ἀνάγκη]] γάρ, ἔφη, βέβαια, ἀναμφιβόλως [[εἶναι]] [[ἀνάγκη]], Ξεν. Κύρ. 2.1, 7, πρβλ. § 4 καὶ 12· [[οὕτως]] ἐν ἀποκρίσει, ἔχει γάρ - Πλάτ. Φαίδρ. 268Α· ἱκανὸς γάρ, ἔφη, - συμβαίνει γὰρ, ἔφη, ὁ αὐτ. Πολ. 502Β, C, πρβλ. Ἀπολ. 41Α, κτλ.· [[οὔκουν]] δὴ τὸ [[εἰκός]]… οὐ γάρ· ὁ αὐτ. Φαίδρ. 276C β) [[συχνάκις]] εὕρηται ἀντὶ [[ἐπεὶ]] ἐν τῇ πρώτῃ προτάσει, [[ὥστε]] ἡ [[αἰτιολογία]] προηγεῖται τοῦ αἰτιολογουμένου, [[ὁπότε]] καὶ ἐξηγεῖται ὡς τὸ ἐπεί, (ἀφοῦ, [[ἐπειδὴ]]) ὡς Ἀτρείδη, πολλοί γὰρ τεθνᾶσιν Ἀχαιοί,… τῷ σε χρὴ πόλεμον παῦσαι Ἰλ. Η. 328· τὸ παρ’ Ἡροδότῳ [[χωρίον]] 1. 8 χρόνου δὲ οὐ πολλοῦ διελθόντος (χρῆν γὰρ Κανδαύλῃ γενέσθαι κακῶς) ἔλεγε πρὸς τὸν Γύγην τοιάδε· Γύγη, οὐ γάρ σε [[δοκέω]] πείθεσθαι… (ὧτα γὰρ τυγχάνει, κτλ.), ποίεε [[ὅκως]]…, παρέχει ἀξιοσημείωτον [[παράδειγμα]]· τὸ [[εἶδος]] τοῦτο τῆς παρενθέσεως [[εἶναι]] συχνὸν παρ’ Ἡροδ., πρβλ. 1. 24, 30., 6. 102, κτλ.· [[ἐνίοτε]] καθ’ ἕλξιν τινὰ συγχωνευομένη [[μετὰ]] τῆς κυρίας προτάσεως, [[οἷον]] τῇ δὲ κακῶς γὰρ ἔδεε γενέσθαι εἶπε, [[ἀντί]], ἡ δὲ (κακῶς γὰρ οἱ ἔδεε γενέσθαι) εἶπε ὁ αὐτ. 9. 109, πρβλ. 4. 149, 200, Θουκ. 1. 72., 8. 30. - Ἐν ὑποθετ. προτάσεσι τὸ γὰρ [[ἐνίοτε]] ἀκολουθεῖ τῷ ὑποθετικῷ μορίῳ ἀντὶ νὰ ἐνωθῇ πρὸς τὴν κυρίαν πρότασιν, οὐδ’ εἰ γὰρ ἦν τὸ [[πρᾶγμα]] μὴ θεήλατον, ἀκάθαρτον ὑμᾶς εἰκὸς ἧν [[οὕτως]] ἐᾶν, δηλ. οὐδὲ γὰρ, εἰ ἧν…, Σοφ. Ο. Τ. 255. γ) [[ἐνίοτε]] ἐπαναλαμβάνεται, οὐ γὰρ οὖν σιγήσομαι· ἔτικτε γὰρ… ὁ αὐτ. Ο. Κ. 980, πρβλ. Ἀντ. 659 κἐξ., 1255. 2) τίθεται ἐν προτάσεσιν, [[ἔνθα]] παραλείπεται ἐκεῖνο, τοῦ ὁποίου τὸν λόγον δίδει τὸ γάρ, καὶ τὸ ὁποῖον πρέπει νὰ νοηθῇ. α) σύνηθες ἐν τοῖς τραγικοῖς διαλόγοις, [[ἔνθα]] τὸ ναὶ ἢ οὔ εὐκόλως δύναται νὰ νοηθῇ ἐκ τῶν συμφραζομένων, καὶ δῆτ’ ἐτόλμας τούσδ’ ὑπερβαίνειν νόμους; - οὐ γάρ τί μοι [[Ζεὺς]] ἧν ὁ κηρύξας τάδε, [ναί], [[διότι]] δὲν ἦτο ὁ Ζεύς, κτλ., Σοφ. Ἀντ. 405, πρβλ. Ο. Τ. 102, 339, 433, 626, κτλ.· οὕτω [[συχνάκις]] καὶ παρὰ Πλάτ., ἔστι γὰρ οὕτω [[[μάλιστα]]], [[διότι]] [[οὕτως]] ἔχει, = [[μάλιστα]], βεβαίως, ἴδε Σταλβ. Συμπ. 194Α· ο ὕτω λέγεταί τι καινόν; γένοιτο γὰρ ἂν τι καινότερον ἢ…; [[[μάλιστα]]], [[διότι]] δύναται νὰ ὑπάρξῃ. ; Δημ. 43. 8· καὶ ἐν ἀρνητικαῖς προτάσεσιν, ὡς ἐν Ἀριστοφ. Βάτρ. 262, τούτῳ γὰρ οὐ νικήσετε [κράζετε], ἀλλ’ [[ὅμως]] δὲν θὰ ὑπερισχύσητε διὰ τούτου τοῦ μέσου· περὶ τοῦ ἀλλὰ γάρ, ἴδε κατωτ. ΙV. 1. β) [[ὅπου]] τὸ γὰρ κεῖται [[ἁπλῶς]], [[ὅπως]] ἐπιβεβαιώσῃ ἢ ἐνισχύσῃ τι λεχθέν, οἵδ’ οὐκέτ’ [[εἰσί]]· τοῦτο γάρ σε δήξεται, [σοῦ τὸ [[λέγω]]], [[διότι]] θά σε δαγκάσῃ («θὰ σοῦ πονέσῃ»), Εὐρ. Μηδ. 1370· οὕτω μετ’ [[ἐπιφώνημα]], ὦ [[πόποι]]· ἀνάριθμα γὰρ [[φέρω]] πήματα Σοφ. Ο. Τ. 167, πρβλ. Εὐρ. Ἠλ. 857. γ) ἐν ὑποθετικαῖς προτάσεσιν, [[ἔνθα]] ἡ [[πρότασις]] παραλείπεται, ὅτε δύναται νὰ μεταφρασθῇ «ἄλλως», οὐ γὰρ ἂν με ἔπεμπον [[πάλιν]] [ἐνν. εἰ μὴ ἐπίστευον] Ξεν. Ἀν. 7. 6, 33· γίνεται γὰρ ἡ [[κοινωνία]] [[συμμαχία]] Ἀριστ. Πολ. 3. 9, 8· πρβλ. [[ἐπεὶ]] ΙΙ. 3. γ. II. ΕΠΕΞΗΓΗΤΙΚΟΣ, [[ἔνθα]] εἰσάγει πλήρη καὶ λεπτομερῆ ἐξήγησιν τοῦ ἀνωτέρω ἀναφερομένου, καὶ [[οὕτως]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει πρὸς ἔναρξιν διηγήσεως, οἶον [[ὅμως]] δὲ λεκτέα ἃ [[γιγνώσκω]]· ἔχει γὰρ ἡ [[χώρα]] πεδία κάλλιστα… [[δηλαδή]], ἡ [[χώρα]]…, Ξεν. Ἀν. 5. 7, 6· [[συχνάκις]] προηγουμένης δεικτικῆς ἀντωνυμίας, [[ἀλλά]] τόδ’ αἰνὸν ἂχος..· Ἕκτωρ γάρ ποτε φήσει Ἰλ. Θ. 148, πρβλ. Ὀδ. Β. 163· [[μετὰ]] τὰ ὑπερθετικὰ ὃ δὲ (ἢ τὸ δὲ) μέγιστον, δεινότατον, ὡς παρ’ Ἀριστοφ. Ὄρν. 514· [[μετὰ]] τὰς εἰσαγωγικὰς φράσεις, σκέψασθε δέ, δῆλον δέ, [[τεκμήριον]] δέ, [[μαρτύριον]] δέ, κτλ., ἰδίως παρὰ Πλάτ. καὶ τοῖς ῥήτορσιν· ἢ πληρέστερον, τούτου δὲ [[τεκμήριον]]· τόδε γάρ…, Ἡροδ. 2. 58, πρβλ. Θουκ. 1. 2 (δίς), 3, 20, κτλ. ΙΙΙ. ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΟΣ, 1) ἐπιτείνων ἐρώτησιν, ὡς τὸ Λατ. nam, πρβλ. τὰ Ἀγγλ. why, what τίς γάρ σε θεῶν ἐμοὶ ἂγγελον ἦκεν; καὶ [[ποῖος]] σὲ ἔστειλε; Ἰλ. Σ. 182· πῶς γὰρ δὴ.., εὔδουσι; Κ. 424· πατροκτονοῦσα γὰρ ξυνοικήσεις ἐμοί; τί; θὰ κατοικήσῃς μετ’ ἐμοῦ; Αἰσχύλ. Χο. 909· καὶ οὕτω [[καθόλου]] προηγουμένων ἐρωτηματικῶν μορίων ἦ γάρ…; [[ἀλήθεια]], ἦτο…; Σοφ. Ο. Τ. 1000, 1039, κτλ.· τί γάρ; quid enim? δηλ. «πρέπει νὰ ἔχῃ οὕτω», ὁ αὐτ. Ο. Κ. 539, 542, 547 κτλ· ἴδε Herm. Vig. ἀρ. 108· κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ πῶς γάρ; [[πόθεν]] γάρ; δὲν [[εἶναι]] δυνατὸν νὰ ἔχῃ οὕτω· - τί γὰρ [[δήποτε]]; quidnam enim? Δημ. 528. 12· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] μορίου τινός, ὡς Αἰσχύλ. Χο. 927. 2) ἐπιτείνει εὐχήν, [[μετὰ]] τῆς εὐκτικῆς, κακῶς γὰρ ἐξόλοιο! [[εἴθε]] νὰ ἀφανισθῇς! Εὐρ. Κύκλ. 261· παρ’ Ὁμήρ. ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον αἳ γάρ, Ἀττ. εἰ ἢ [[εἴθε]] γάρ, Λατ. utinam· οὕτω καὶ πῶς γάρ, [[εἴθε]] νὰ...· - ἴδε ἐν λ. εἰ VII. 2. β. IV. ΕΝ ΣΥΝΔΥΑΣΜῼ ΜΕΤ’ ΑΛΛΩΝ ΜΟΡΙΩΝ: 1) ἀλλὰ γάρ, [[ἔνθα]] τὸ γὰρ περιέχει τὸν λὸγον προτάσεως, ἥτις πρέπει νὰ νοηθῇ καὶ τεθῇ μεταξὺ τοῦ ἀλλὰ καὶ τοῦ γάρ, ὡς, ἀλλ’ ἐν γὰρ Τρώων πεδίῳ, ἀλλὰ [πολὺ [[διαφόρως]]], [[διότι]]…, Ἰλ. Ο. 739· άλλά γὰρ ἥκουσ’ αἵδ’ ἐπὶ [[πρᾶγος]] πικρόν, ἀλλὰ [σιώπα], [[διότι]].., Αἰσχύλ. Θήβ. 861· ἀλλ’ οὐ γάρ σ’ [[ἐθέλω]]…, ἀλλὰ [πρόσεχε], [[διότι]]…, Ἰλ. Η. 242, πρβλ. Ὀδ. Ξ. 355, κτλ.· - [[πλήρης]] ἡ [[σύνταξις]] εὕρηται παρ’ Ἡροδ. 9. 109, ἀλλ’, οὐ γὰρ ἔπειθε, διδοῖ τὸ [[φᾶρος]], [[ὥστε]] τὸ γὰρ δὲν ἔπρεπε [[κυρίως]] νὰ ἀκολουθῇ τῷ [[ἀλλά]], ὡς παρ’ Ἀττ., ἀλλ’ ἔπρεπε νὰ ἀκολουθῇ τῇ δευτέρᾳ ἀπὸ τῆς ἀρχῆς τῆς προτάσεως λέξει, ὡς παρ’ Ὁμ. ἔνθ’ ἀνωτ. 2) γὰρ ἄρα, [[διότι]] ἀληθῶς, [[διότι]] τῷ ὄντι, Πλάτ. Πρωτ. 309C, 315C. 3) γὰρ δή, [[διότι]] βέβαια, [[διότι]] ὡς γνωστόν, Ἰλ. Β. 301, Ψ. 607, Ἡρόδ. 1. 34. 114, κτλ.· φαμὲν γὰρ δή, [[μάλιστα]], βεβαίως λέγομεν οὕτω, Πλάτ. Θεαιτ. 187Ε, πρβλ. 164D· πρβλ. οὐ γὰρ δή. 4) γάρ νυ Ὀδ. Ξ. 359. 5) γὰρ οὖν, «[[διότι]] τῇ ἀληθείᾳ..», πρὸς βεβαίωσιν ἢ ἐξήγησιν, Ἰλ. Ο. 232, Ἡρόδ. 5. 34, καὶ Ἀττ., ἴδε Πόρσ. Μήδ. 585· φησὶ γὰρ οὖν, «[[μάλιστα]], λέγει βέβαια», Πλάτ. Θεαιτ. 170Α· [[ὡσαύτως]], γὰρ οὖν δὴ ὁ αὐτ. Παρμ. 148C, κτλ.· πρβλ. οὐ γάρ οὖν, τοιγαροῦν. 6) γάρ που, [[διότι]] ὑποθέτω, [[στοχάζομαι]]…, ὁ αὐτ. Πολ. 381C, κτλ.· πρβλ. οὐ γάρ που. 7) γάρ ῥα, ὡς τὸ γὰρ ἄρα, ἴδε παρ’ Ὁμ. 8) γάρ τε, Λατ. etenim, Ἰλ. Ψ. 156· πρβλ. τε. 9) γάρ τοι ποιεῖ τὴν αἰτιολογίαν ἰσχυροτέραν, [[διότι]] βεβαίως…, συχνότατα, ὡς ἐν Εὐρ. Ἑλ. 93, Ἱκέτ. 564· πρβλ. οὐ γάρ τοι, τοιγάρτοι. Β. ΘΕΣΙΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΟΥ: - τὸ γάρ, ὡς τὸ Λατ. enim, [[κυρίως]] τίθεται δεύτερον [[μετὰ]] τὴν πρώτην λέξιν ἐν τῇ προτάσει, ἀλλὰ παρὰ ποιηταῖς δύναται νὰ κατέχῃ τὴν τρίτην ἢ τετάρτην θέσιν, [[ὅταν]] αἱ προηγούμεναι λέξεις ίσχυρῶς ἀλλήλαις συνδέωνται, ὡς ὁ μὲν γὰρ… Σοφ. Αἴ. 764· χή [[ναῦς]] γὰρ… ὁ αὐτ. Φ. 527· τό τ’ [[εἰκαθεῖν]] γάρ… ὁ αὐτ. Ἀντ. 1096· τὸ μὴ [[θέμις]] γὰρ… Αἰσχύλ. Χο. 641, πρβλ. 753· [[ἐνίοτε]] [[ὅμως]] καὶ [[ὅπου]] δὲν ὑπάρχει τοιαύτη [[σύνδεσις]] τίθεται τρίτον [[ἕνεκα]] μετρικῶν λόγων (Αἰσχύλ. Ἀγ. 222, 729, Σοφ. Φ. 219), ἢ τέταρτον (Ἀριστοφ. Ὄρν. 1545)· - ἀλλ’ ἡ [[ἐλευθερία]] τῶν μεταγενεστ. κωμικῶν ποιητῶν ἦτο μεγαλειτέρα, [[διότι]] ἔθετον αὐτὸ πέμπτον, (Μένανδ. παρ’ Ἀθην. 132D)· ἕκτον (Ἀντιφ. Αὐτόθι 339Β)· ἔτι δὲ καὶ ἕβδομον (Ἄλεξ. [[αὐτόθι]] 21D, Ἀθηνίων 660Ε). Ὁ Σοφ. μεταχειρίζεται [[ἅπαξ]] τὴν τοιαὺτην ἐλευθερίαν, Φ. 1451 καιρὸς καὶ [[πλοῦς]] ὅδ’ ἐπείγει γὰρ κατὰ πρύμναν. 2) παρεντίθενται μεταξὺ τῆς λέξεως καὶ τοῦ δεικτικοῦ προσχηματισμοῦ -ί, ὡς, νυνγαρὶ ἀντὶ νυνὶ γάρ· ἴδε νῦν.
}}
}}