πταίω: Difference between revisions

Bailly1_4
(6_13a)
(Bailly1_4)
Line 15: Line 15:
{{ls
{{ls
|lstext='''πταίω''': μέλλ. πταίσω Δημ. 23 ἐν τέλ.· - ἀόρ. ἔπταισα Ἡρόδ., κλπ.· - πρκμ. ἔπταικα Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 129, Βάτων ἐν «Αἰτωλ.» 1, (προσ-) Ἰσοκρ. 133Β. - Παθητ., ἰδὲ κατωτ. Ι· Ι. μεταβ., [[κάμνω]] τινὰ νὰ προσκόψῃ ἢ πέσῃ, τινὰ [[πρός]] τινι Πινδ. Ἀποσπ. 221. - Παθητ., δὲν ἐπιτυγχάνομαι, ἐπὶ πραγμάτων. Αἰλ. π. Ζ. 2. 15· τὰ πταισθέντα, ἀποτυχίαι, πλάναι, σφάλματα. Λουκ. Δημώνακτ. Βίος 7· [[οὕτως]] ἃ ἐπταίσθη, αἱ ἀποτυχίαι [[αὐτοῦ]], Πλουτ. Δίων. κ. Βρούτ. Σύγκρ. 3. ΙΙ. ἀμετάβ., [[προσκόπτω]], σφάλλομαι, «σκοντάπτω», [[πίπτω]], ἀπολ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 1624 (κατὰ τὸν Butl. ἀντὶ πήσας), Σοφ. Φιλ. 215, κτλ.· πτ. [[πρός]] τινι, [[προσκόπτω]] ἐπί τινος, [[πίπτω]] ἐπί τινος, πτ., [[ὥσπερ]] πρὸς ἕρματι, πρὸς τῇ πόλει Πλάτ. Πολ. 553Β, πρβλ. Αἰσχύλ. Πρ. 926· πρὸς τὰς πέτρας Ξεν. Ἀνάβ. 4, 3. 3· παροιμ., μὴ δὶς πρὸς τὸν αὐτὸν λίθον πταίειν Πολύβ. 31. 19, 5· [[ὡσαύτως]], πτ. [[περί]] τινι, [[οἷον]], μὴ περὶ Μαρδονίῳ πταίσῃ ἡ [[Ἑλλάς]], μὴ ἡττηθῇ ὑπ’ [[αὐτοῦ]], Ἡρόδ. 9. 101 (πρβλ. [[πταῖσμα]] ΙΙ). 2) μεταφορ., [[κάμνω]] ἐσφαλμένον βῆμα ἢ [[σφάλμα]], [[ἀποτυγχάνω]], Θουκ. 2, 43, Δημ. 23. 29, κτλ.· [[ὅταν]] πταίωσί τι, [[ὅταν]] ὑποπέσωσιν εἴς τι [[σφάλμα]], ἐπὶ ἰατρῶν, Φιλήμων ἐν «Σικελικῷ» 1. 5· [[οὕτως]], οὐκ ἐλάττω, ἐλάχιστα, τὰ [[πλείω]] πτ. Θουκ. 1. 122., 4. 18, 6. 33· ἔν τινι Δημ. 321. 8· λογισμοῖς πτ. Μένανδρ. ἐν «Παρακαταθήκῃ» 4· μὴ μάχῃ, τοῖς ὅλοις, τοῖς πράγμασι, κτλ., Πολύβ. 17. 14, 13., 3. 48, 4, κτλ.· ἀψευδὴς ὢν καὶ μὴ πτ. τῇ διανοίᾳ περὶ τὰ [[ὄντα]] Πλάτ. Θεαίτ. 160D. 3) ὡς παθητ. [[ῥῆμα]], πτ. ὑπ’ ἀνάγκης Σοφ. Φιλ. 215· πτ. ὑπό τινος Πολύβ. 5. 93, 2, κτλ.· ἐκ τύχης ὁ αὐτ. 2. 7, 3. 4) πτ. τῆς ἐλπίδος, διαψεύδεται ἡ [[ἐλπίς]] μου., Ἡρῳδιαν. 8. 5. 5) ἡ [[γλῶττα]] πτ., προσκόπτει, ἐμποδίζεται, Ἀριστ. Προβλ. 3. 31. 2. (Ὁ Κούρτ. δοξάζει ὅτι δύναται νὰ [[εἶναι]] = [[παίω]], καθὼς τὰ [[πτόλις]], [[πτόλεμος]], = [[πόλις]], [[πόλεμος]]· ― ἀλλὰ [[παρατηρητέον]] ὅτι αἱ λέξ. [[πτόλις]], [[πτόλεμος]] εἰσὶν [[ἁπλῶς]] ποιητικοὶ τύποι).
|lstext='''πταίω''': μέλλ. πταίσω Δημ. 23 ἐν τέλ.· - ἀόρ. ἔπταισα Ἡρόδ., κλπ.· - πρκμ. ἔπταικα Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 129, Βάτων ἐν «Αἰτωλ.» 1, (προσ-) Ἰσοκρ. 133Β. - Παθητ., ἰδὲ κατωτ. Ι· Ι. μεταβ., [[κάμνω]] τινὰ νὰ προσκόψῃ ἢ πέσῃ, τινὰ [[πρός]] τινι Πινδ. Ἀποσπ. 221. - Παθητ., δὲν ἐπιτυγχάνομαι, ἐπὶ πραγμάτων. Αἰλ. π. Ζ. 2. 15· τὰ πταισθέντα, ἀποτυχίαι, πλάναι, σφάλματα. Λουκ. Δημώνακτ. Βίος 7· [[οὕτως]] ἃ ἐπταίσθη, αἱ ἀποτυχίαι [[αὐτοῦ]], Πλουτ. Δίων. κ. Βρούτ. Σύγκρ. 3. ΙΙ. ἀμετάβ., [[προσκόπτω]], σφάλλομαι, «σκοντάπτω», [[πίπτω]], ἀπολ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 1624 (κατὰ τὸν Butl. ἀντὶ πήσας), Σοφ. Φιλ. 215, κτλ.· πτ. [[πρός]] τινι, [[προσκόπτω]] ἐπί τινος, [[πίπτω]] ἐπί τινος, πτ., [[ὥσπερ]] πρὸς ἕρματι, πρὸς τῇ πόλει Πλάτ. Πολ. 553Β, πρβλ. Αἰσχύλ. Πρ. 926· πρὸς τὰς πέτρας Ξεν. Ἀνάβ. 4, 3. 3· παροιμ., μὴ δὶς πρὸς τὸν αὐτὸν λίθον πταίειν Πολύβ. 31. 19, 5· [[ὡσαύτως]], πτ. [[περί]] τινι, [[οἷον]], μὴ περὶ Μαρδονίῳ πταίσῃ ἡ [[Ἑλλάς]], μὴ ἡττηθῇ ὑπ’ [[αὐτοῦ]], Ἡρόδ. 9. 101 (πρβλ. [[πταῖσμα]] ΙΙ). 2) μεταφορ., [[κάμνω]] ἐσφαλμένον βῆμα ἢ [[σφάλμα]], [[ἀποτυγχάνω]], Θουκ. 2, 43, Δημ. 23. 29, κτλ.· [[ὅταν]] πταίωσί τι, [[ὅταν]] ὑποπέσωσιν εἴς τι [[σφάλμα]], ἐπὶ ἰατρῶν, Φιλήμων ἐν «Σικελικῷ» 1. 5· [[οὕτως]], οὐκ ἐλάττω, ἐλάχιστα, τὰ [[πλείω]] πτ. Θουκ. 1. 122., 4. 18, 6. 33· ἔν τινι Δημ. 321. 8· λογισμοῖς πτ. Μένανδρ. ἐν «Παρακαταθήκῃ» 4· μὴ μάχῃ, τοῖς ὅλοις, τοῖς πράγμασι, κτλ., Πολύβ. 17. 14, 13., 3. 48, 4, κτλ.· ἀψευδὴς ὢν καὶ μὴ πτ. τῇ διανοίᾳ περὶ τὰ [[ὄντα]] Πλάτ. Θεαίτ. 160D. 3) ὡς παθητ. [[ῥῆμα]], πτ. ὑπ’ ἀνάγκης Σοφ. Φιλ. 215· πτ. ὑπό τινος Πολύβ. 5. 93, 2, κτλ.· ἐκ τύχης ὁ αὐτ. 2. 7, 3. 4) πτ. τῆς ἐλπίδος, διαψεύδεται ἡ [[ἐλπίς]] μου., Ἡρῳδιαν. 8. 5. 5) ἡ [[γλῶττα]] πτ., προσκόπτει, ἐμποδίζεται, Ἀριστ. Προβλ. 3. 31. 2. (Ὁ Κούρτ. δοξάζει ὅτι δύναται νὰ [[εἶναι]] = [[παίω]], καθὼς τὰ [[πτόλις]], [[πτόλεμος]], = [[πόλις]], [[πόλεμος]]· ― ἀλλὰ [[παρατηρητέον]] ὅτι αἱ λέξ. [[πτόλις]], [[πτόλεμος]] εἰσὶν [[ἁπλῶς]] ποιητικοὶ τύποι).
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> πταίσω, <i>ao.</i> ἔπταισα, <i>pf.</i> ἔπταικα, <i>Pass. ao.</i> ἐπταίσθην, <i>pf.</i> ἔπταισμαι;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> faire broncher, renverser ; <i>Pass.</i> τὰ πταισθέντα LUC le faux pas, les erreurs ; πταίεσθαι τὸ ἀληθὲς αὐτοῖς εἴωθε ÉL <i>litt.</i> la vérité a coutume d’être pour eux l’occasion de faux pas, <i>càd</i> ils n’atteignent pas d’ordinaire la vérité;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> se heurter contre, donner contre : [[πρός]] [[τι]] contre qch (un rocher, une pierre, <i>etc.</i>) ; <i>fig.</i> [[πρός]] τινι <i>ou</i> [[περί]] τινι <i>m. sign.</i><br /><b>2</b> broncher, échouer, ne pas réussir : ἔν τινι en qch ; <i>abs.</i> échouer <i>ou</i> être malheureux.<br />'''Étymologie:''' DELG étym. inconnue.
}}
}}