Δ: Difference between revisions

|dgtxt=δ, τό indecl.<br /><b class="num">I</b> en el sistema gráfico y fonológico<br /><b class="num">1</b> [[delta]] cuarta letra del alfabeto griego, Sch.D.T.486.8, <i>OMich</i>.672.2 (rom.).<br /><b class="num">2</b> como fonema consonante σύμφωνα δὲ τὰ λοιπὰ ἑπτακαίδεκα· β, γ, δ ... D.T.631.13<br /><b class="num">•</b>oclusiva τὸ γ καὶ τὸ δ ἄφωνον Arist.<i>Po</i>.1456^b31, ἄφωνα δέ ἐστιν [[ἐννέα]]· β, γ, δ ... D.T.631.19<br /><b class="num">•</b>sonora μέσα δε τούτων τρία, β, γ, δ, μέσα δὲ εἴρηται, ὅτι τῶν μὲν ψιλῶν ἐστι δασύτερα, τῶν δὲ δασέων ψιλότερα D.T.631.23, 26.<br /><b class="num">II</b> en el sistema de numeración<br /><b class="num">1</b> [[cuatro]] ἄφελε, ἀπὸ τῶν ιβ τὰς η· λοιπαὶ δ Hero <i>Metr</i>.1.8.<br /><b class="num">2</b> [[cuatro veces]] Τράλ[λεις] δ' en Tralles cuatro veces</i> obtuvo la victoria <i>INap</i>.50.17 (I d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[cuarto]] ἔτος δ' <i>IGR</i> 4.991.56, 61 (Samos I d.C.), λεγ(ιῶνος) δ' Σκυθικῆς de la cuarta legión de Escítica</i>, <i>SEG</i> 33.1194.13 (Capadocia I/II d.C.), Ἐπίγονος δ' <i>Graff.Dip</i>.F.282 (II d.C.).<br /><b class="num">4</b> [[cuatro mil]] γίγνεται ρ. ταῦτα ἐπὶ τὰ μγ· γίγνεται ͵δτ hacen 100; y eso por 43 hacen 4300</i> Hero <i>Metr</i>.1.20.<br /><b class="num">5</b> en el sistema acrofónico [[diez]] frec. en inscripciones ΔΠ = 15 (dracmas) <i>IG</i> 1³.426.80, ΔΔΔΔ = 40 <i>IG</i> 1³.365.23 (ambas V a.C.).<br /><b class="num">III</b> en diversas ciencias<br /><b class="num">1</b> geom., para representar un punto geométrico ἔστω τραπέζιον ἰσοσκελὲς τὸ ΑΒΓΔ ἴσον ἔχον τὴν ΑΒ τῇ ΓΔ Hero <i>Metr</i>.1.11.<br /><b class="num">2</b> medic., para sintetizar en una fórmula casos típicos de enfermedad cuyo nombre contiene dicha letra τὸ δ ἀπεστιγμένον (δηλοῖ) Gal.17(1).612.<br /><b class="num">3</b> mús. en conjunción con Π nota [[sol bemol]] en la escala cromática lidia, Alyp.p.384.

|lsmtext='''Δ:''' δ, [[δέλτα]], άκλιτο, το [[τέταρτο]] [[γράμμα]] του ελλ. αλφαβ.· ως αριθμητικό, δʹ = [[τέσσαρες]] και [[τέταρτος]], [[αλλά]] ͵δ = 4.000.<br /><b class="num">I.</b> Το <i>δ</i> είναι το οδοντικό άφωνο [[γράμμα]] που βρίσκεται [[ανάμεσα]] στο ψιλόπνοο <i>τ</i> και το δασύπνοο <i>θ</i>.<br /><b class="num">II.</b> Μεταβολές του <i>δ</i> στις διαλέκτους:<br /><b class="num">1.</b> Αιολ., [[τροπή]] σε <i>β</i>, όπως [[σάμβαλον]] αντί [[σάνδαλον]]· αντίστροφα στη Δωρ., το [[ὀβελός]] μετατρέπεται σε [[ὀδελός]].<br /><b class="num">2.</b> στην Αιολ. ή Δωρ. [[τροπή]] σε <i>ζ</i>, ή <i>ζ</i> [[τροπή]] σε <i>δ</i> και <i>σδ</i>, βλ. Ζ, ζ II. 2,<br /><b class="num">3.</b> [[τροπή]] σε <i>θ</i>, όπως [[ψεῦδος]], [[ψύθος]],<br /><b class="num">4.</b> [[τροπή]] σε <i>λ</i>, όπως [[δαήρ]], Λατ. [[levir]], [[δάκρυ]] lacryma, [[δασύς]] [[λάσιος]],<br /><b class="num">5.</b> [[τροπή]] σε <i>σ</i>, όπως [[ὀδμή]], [[ὀσμή]], [[ἴδμεν]], [[ἴσμεν]],<br /><b class="num">6.</b> μερικές φορές το <i>δ</i> παρεμβάλλεται, για να δώσει έναν πιο ολοκληρωμένο («γεμάτο») ήχο· ([[ἀνήρ]]) ἀνέρος [[ἀνδρός]],<br /><b class="num">7.</b> Το <i>δ</i> μερικές φορές χάνεται, πρβλ. [[διωγμός]], [[δίωξις]] με το [[ἰωκή]],<br /><b class="num">8.</b> μερικές φορές αντιπροσωπεύει το <i>j</i> (<i>y</i>) όπως στο [[ἤδη]] ή το <i>δή</i>, Λατ. [[jam]].

|elnltext=Δ, δ, τό (δέλτα), indecl., delta (vierde letter van het Griekse alfabet); als getal: δʹ = 4; ͵δ = 4000.