3,274,447
edits
m (Text replacement - "εῑν " to "εῖν ") |
m (Text replacement - "μετὰ" to "μετὰ") |
||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''περί''': [[πρόθεσις]] | |lstext='''περί''': [[πρόθεσις]] μετὰ γεν., δοτ., καὶ αἰτ.: Πρώτη αὐτῆς ῥιζικὴ [[σημασία]], «ὁλόγυρα» [[πέριξ]], καὶ δηλοῖ τὴν σχέσιν περιφερείας πρὸς τὸ [[κέντρον]], οὕτω δέ, [[κυρίως]] διαφέρει τῆς [[ἀμφί]], σημαινούσης κατ’ ἀμφότερα τὰ μέρη. (Ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης παράγονται αἱ λέξεις: πέριξ, περισσός, τὸ δὲ περ [[εἶναι]] πιθανῶς [[τύπος]] τῆς προθέσεως συντετμημένος· πρβλ. Σανσκρ. par-i (circum καὶ ἐν συνθέσει valde, [[πάνυ]]), Λατ. per- ἐν ταῖς λ. per-jucundus, per-iniquus, per-pauci, κτλ. Α. ΜΕΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ. Ι. ἐπὶ τόπου, [[πέριξ]], «ὁλόγυρα», Λατ. circum, τετάνυστο περὶ σπείους ἡμερὶς Ὀδ. Ε. 68. τείχη περὶ Δαρδανίας Εὐρ. Τρῳ. 818· - σπανίως ὡς τὸ [[ἀμφί]], κατ’ ἀμφότερα τὰ μέρη, περὶ τρόπιος βεβαῶτα Ὀδ. Ε. 130· πρβλ. [[περιβαίνω]], [[περιδέξιος]]. 2) [[πέριξ]], πλησίον, ἑσδόμεναι περὶ [[σεῖο]] Μόσχ. 3. 60, πρβλ. Ἀνθ. Π. παράρτ. 120. - Ἀλλ’ ἡ κυριολεκτικὴ αὕτη τοπικὴ [[σημασία]] μετὰ γεν. [[εἶναι]] [[σπανία]] καὶ μόνον ποιητική. ΙΙ. ἐπὶ αἰτίας, σημαίνουσα τὸν σκοπὸν οὗ [[ἕνεκα]] πράττει τίς τι· [[ὅθεν]] 1) μετὰ ῥημάτων σημαινόντων τὸ μάχεσθαι, ἐρίζειν ἢ ἁμιλλᾶσθαι [[περί]] τινος, ― νοουμένου τοῦ πράγματος ὡς κειμένου μεταξὺ τῶν μαχομένων, περὶ ὃ συνάπτεται ἡ [[μάχη]] ἢ [[ἅμιλλα]], μάχεσθαι περὶ πτόλιος Ἰλ. Σ. 265· περὶ Πατρόκλοιο θανόντος [[αὐτόθι]] 195, πρβλ. Ρ. 120· περὶ [[σεῖο]] Γ. 137· περὶ νηὸς ἔχον πόνον Ο. 416· ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης, περὶ [[νηῶν]], περὶ τέκνων Μ. 243, 142, 170, κτλ.· δόλους καὶ μῆτιν ὕφαινον, [[ὥστε]] περὶ ψυχῆς, ὡς εἰ περὶ ζωῆς καὶ θανάτου, Ὀδ. Ι. 423· περὶ ψυχῆς θέον Ἕκτορος Ἰλ. Χ. 161· περὶ ψυχέων ἐμάχοντο Ὀδ. Χ 245· οὕτω παρὰ τοῖς πεζολόγοις, τρέχειν περὶ [[ἑωυτοῦ]], περὶ τῆς ψυχῆς Ἡρόδ. 7. 57., 9. 37· ἀγῶνας δραμέονται περὶ [[σφέων]] αὐτέων ὁ αὐτ. 8. 102, πρβλ. Ἀριστοφ. Βατρ. 191· περὶ τοῦ παντὸς δρόμον θέειν Ἡρόδ. 8. 74· κινδυνεύειν [[περί]] τινος [[αὐτόθι]] καὶ [[συχν]]. παρ’ Ἀττ., οὐ περὶ τῶν ἴσων ὁ κίνδυνός ἐστι Ξεν. Ἑλλ. 7. 1, 7· καὶ [[ἄνευ]] ῥήματος, περὶ ψυχῆς, περὶ τῶν μεγίστων ὁ ἀγὼν Ξεν. Κύρ. 3. 3, 44, κτλ., πρβλ. Σοφ. Αἴ. 936, Θουκ. 6. 34, κτλ.· [[μάχη]] [[περί]] τινος Πλάτ. Θεαίτ. 179D· [[ὡσαύτως]], ἐπείγεσθαι περὶ νίκης Ἰλ. Ψ. 437, πρβλ. 639, Ἡρόδ. 8. 26· πεῖραν θανάτου πέρι καὶ ζωᾶς ἀναβάλλεσθαι Πίνδ. Ν. 9. 68· περὶ θανάτου φεύγειν Ἀντιφῶν 140. 39· ― ἀλλὰ ἐρίζειν περὶ μύθων, «ἁμιλλᾶσθαι περὶ λόγων» (Σχόλ.), Ἰλ. Ο 284· καὶ ἀθανάτοισιν ἐρίζεσκον περὶ τόξων Ὀδ. Θ. 225, πρβλ. Ω. 515. 2) μετὰ λέξεων σημαινουσῶν φροντίδα, ἀνησυχίαν ἢ μέριμναν, μερμηρίζειν περὶ τινος ἦ τι περὶ Τρώων καὶ Ἀχαιῶν μερμηρίζεις; Ἰλ. Υ. 17· [[ἄχος]] περὶ τινος, ὤ [[πόποι]], ἦ μοι [[ἄχος]] περὶ τ’αὐτῶν καὶ περὶ πάντων Ὀδ. Φ. 249· βουλεύειν περὶ φόνου Π. 234· φροντίζειν [[περί]] τινος Ἡρόδ. 8. 36, κτλ.· κήδεσθαι π. τ. Σοφ. Φ. 621· δεδιέναι, φοβεῖσθαι π. τ. Πλάτ. Πρωτ. 320Α, κτλ.· ἀπολογεῖσθαι π. τ. Ξεν. Κύρ. 2. 2, 13· κρίνειν, γιγνώσκειν, διαγιγνώσκειν [[περί]] τινος Πινδ. Ν. 5. 74, κτλ.· [[περί]] τινος διαψηφίζεσθαι, ψῆφον φέρειν, κτλ., Ξεν. Ἑλλ. 2. 3, 50, κτλ.· βουλεύεσθαι, διανοεῖσθαι, σκοπεῖν [[περί]] τινος Ἰσοκρ. 96Β, Πλάτ., κλ.· μαντεύεσθαι π. τ. Ἡρόδ. 8. 36, πρβλ. Σοφ. Τρ. 77· ― περὶ ποτοῦ [[γοῦν]] ἐστί σοι; ὁ [[νοῦς]] σου λοιπὸν εἰς τὸ [[ποτὸν]] [[εἶναι]]; Ἀριστοφ. Ἱππ. 87. 3) μετὰ ῥημάτων σημαινόντων τὸ ἀκούειν, γιγνώσκειν, λέγειν, κτλ., Λατιν. circa de, περὶ νόστου ἄκουσα Ὀδ. Τ. 270· [[οἶδα]] γὰρ εὖ περὶ κείνου Ρ. 563· περὶ πομπῆς μνησόμεθα Η. 191· περὶ πατρὸς [[ἐρέσθαι]] Α. 135, Γ. 77· [[περί]] τινος ἐρεῖν, λέγειν, διαλέγεσθαι, λόγον ἢ λόγους ποιεῖσθαι, κτλ.· Ἡρόδ. 1. 5, Σοφ. Ο. Τ. 707, Ξεν. Κύρ. 1. 6, 13, κτλ.· λέγειν καὶ ἀκούειν [[περί]] τινος Θουκ. 4. 22, κτλ.· [[λόγος]] ἢ λόγοι [[περί]] τινος Πλάτ. Πρωτ. 347Β, κτλ.· ἡ [[περί]] τινος [[φήμη]] Αἰσχίν. 7. 31· [[περί]] τινος ἀγγέλλειν, κηρύσσειν, Σοφ. Ἠλ. 1111, Ἀντ. 193· [[περί]] τινος διέρχεσθαι ἢ διεξέρχεσθαι, διηγεῖσθαι, δηλοῦν Ἰσοκρ. 189Β, Πλάτ. Πολιτ. 274Β, Εὐθύφρων 6D, κτλ.· παίζειν [[περί]] τινος Ξεν. Ἀπομν. 1. 3, 8· ἐμπείρως ἔχειν [[περί]] τινος Αἰσχίν. 12. 5· νόμον γράφειν ἢ τιθέναι [[περί]] τινος Ξεν. Ἑλλ. 2. 3, 52, κτλ.· νόμῳ χρῆσθαι [[περί]] τινος Σοφ. Ἀντ. 214 ― ἡ πρόθ. [[ἐνίοτε]] παραλείπεται, εἰπὲ δέ μοι πατρός, ἀντὶ περὶ πατρός, εἴ τι πέπυσσαι Πηλῆος, ἀντὶ περὶ Πηλῆος Ὀδ. Λ. 174, 494, πρβλ. Schäf. εἰς Διον. Ἁλ. περὶ Συνθ. σ. 213. 4) [[μᾶλλον]] ἐπὶ τοῦ κινοῦντος αἰτίου ἢ «ἐλατηρίου» τῆς πράξεως ἢ ἐπὶ τοῦ σκοποῦ, περὶ ἔριδος μάρνασθαι, μάχεσθαι [[ἕνεκα]] ἔχθρας, Ἰλ. Η. 301, πρβλ. Π. 476, Υ. 253· περὶ τῶνδε, διὰ τούτους τοὺς λόγους, Ψ. 659. 5) [[περί]] τινος, Λατ. quod attinet ad…, [[ἔνθα]] μόνη ἡ γεν. [[συχνάκις]] θὰ ἐξέφερε τὴν αὐτὴν ἔννοιαν, μεμηνυμένος [[περί]] τινος Θουκ. 6. 53· [[οὕτως]] ἔσχε περὶ τοῦ πρήγματος τούτου Ἡρόδ. 1. 117· κτλ.· καὶ παρὰ τοῖς πεζογράφοις [[συχνάκις]] [[ἄνευ]] ῥήματος, ἡ περὶ τῶν παίδων [[ἀγωγή]], αἱ Ἡρακλέους πράξεις, ἴδε Heind. εἰς Πλάτ. Γοργ. 467D· τὰ [[περί]] τινος Θουκ. 6. 32., 8. 14, 26, Ξεν. Ἑλλ. 1. 6, 37, κτλ.· (ἡ [[ἔννοια]] αὕτη [[εἶναι]] ἔτι κοινοτέρα μετ’ αἰτ., ἴδε κατωτ. Γ. Ι. 5)· οὕτω δὴ καὶ περὶ τῶν ἀρετῶν (ἐξυπ. ἔχει) Πλάτ. Μένων 72C, πρβλ. Πολ. 534 Ε, 551C, κτλ.· ― [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] τοῦ ἄρθρ., ἀριθμοῦ πέρι, περὶ τοῦ ἀριθμοῦ, Ἡρόδ. 7. 102· χρηστηρίων δὲ πέρι... ὁ αὐτ. 2. 54. ΙΙΙ. ὡς τὸ Λατ. prae, πρό, [[ὑπεράνω]], ἐπὶ συγκριτικῆς ὑπεροχῆς, [[μάλιστα]] παρὰ τοῖς Ἐπικ. ποιηταῖς, περὶ πάντων ἔμμεναι ἄλλων Ἰλ. Α. 287· περὶ δ’ ἄλλων φασὶ γενέσθαι Δ. 375· τετιμῆσθαι περὶ πάντων Ι. 38· ὃν περὶ πάσης τῖεν ὁμηλικίης Ε. 325· ὃν ... περὶ πάντων [[φίλατο]] Υ. 304· περὶ πάντων ἴδριες ἀνδρῶν Ὀδ. Η. 108· κρατερὸς περὶ πάντων Ἰλ. Φ. 566, πρβλ. Α. 417, Ὀδ. Λ. 216· ― ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας [[συχνάκις]] χωρίζεται ἀπὸ τῆς γενικῆς, περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων, «φρονήσει διαφέρει τῶν λοιπῶν» (Σχόλ.), Ἰλ. Ρ. 171, πρβλ. Α. 258, Ὀδ. Α. 66· περὶ μὲν [[εἶδος]], περὶ δ’ ἔργα τέτυκτο τῶν ἄλλων Δαναῶν Ἰλ. Ρ. 279· περὶ μὲν κρατέεις, περὶ δ’ αἴσυλα ῥέζεις ἀνδρῶν Φ. 214. περὶ δ’ ἔγχει Ἀχαιῶν φέρτατός ἐσσι Θ. 289· ― οὕτω Πινδ. Ο. 6. 84, Θεόκρ. 25. 119. ― Ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας ἡ γεν. ἑνίοτε παραλείπεται καὶ ἡ περὶ καθίσταται ἐπίρρ., ἴδε κατωτ. Ε. ΙΙ. IV. παρ’ Ἡροδ. καὶ τοῖς Ἀττ. πρὸς δήλωσιν ἀξίας, περὶ πολλοῦ ἐστιν ἡμῖν, ἔχει πολλὴν σπουδαιότητα, [[εἶναι]] πολλοῦ [[ἄξιος]] ὡς πρὸς ἡμᾶς, Ἡρόδ. 1. 120, πρβλ. Ἀντιφῶντα 141. 28· καί, περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαί τι, θεωρεῖν τι πολλοῦ λόγου ἄξιον, πολὺ σπουδαῖον, Λατ. magni facere, Ἡρόδ. 1. 73, Ξεν., κτλ.· οὕτω περὶ πλείονος ἢ περὶ πλείστου ποιεῖσθαι Ξεν. Ἀν. 7. 7, 44, Κύρ. 7. 5, 60· περὶ πλείστου ἡγεῖσθαι Θουκ. 2. 89· περὶ παντὸς ποιεῖσθαι Ξεν. Κύρ. 1. 4, 1· περὶ οὐδενός, περὶ ἐλάττονος ἡγεῖσθαι Λυσ. 189. 42., 197. 19. Β. ΜΕΤΑ ΔΟΤΙΚΗΣ, Ι. σημαίνει τὸ [[πέριξ]] τινός, ἐπὶ ἱματισμοῦ, ὁπλισμοῦ, κτλ., ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα Ἰλ. Κ. 21· χιτῶνα περὶ χροῒ δῦνεν Ὀδ. Ο. 60· δύσετο τεύχεα καλὰ περὶ χροῒ Ἰλ. Ν. 241· ἔσσαντο περὶ χροῒ χαλκὸν Ὀδ. Ω. 467· κνημῖδας ... περὶ κνήμῃσιν ἔθηκεν Ἰλ. Λ. 17· βεβλήκει τελαμῶνα περὶ στήθεσσι Μ. 401· [[οὕτως]] ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ, περὶ τῇσι κεφαλῇσι εἶχον τιάρας Ἡρόδ. 7. 61· θώρακα περὶ τοῖς στέρνοις ἔχειν Ξεν. Κύρ. 1. 2, 13· οἱ στρεπτοὶ περὶ τῇ δέρῃ καὶ τὰ ψέλια περὶ ταῖς χερσὶ [[αὐτόθι]] 1. 3, 2· περὶ τῇ χειρὶ ἔχειν [[δακτύλιον]] Πλάτ. Πολ. 359Ε, κτλ.· ― οὕτω, χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι Ἰλ. Ν. 245 χιτῶνα περὶ στήθεσσι δαΐξαι Β. 416· ἀμφὶ δὲ [[πήληξ]] σμερδαλέον κονάβησε περὶ κροτάφοισι πεσόντος Ο. 648· ([[ἔνθα]] ἡ περὶ μετὰ τοῦ πτωτικοῦ αὐτῆς ἀναφέρεται [[μᾶλλον]] εἰς τὸ [[πήληξ]] ἢ εἰς τὸ [[ῥῆμα]])· [[οὕτως]] ἐπὶ ἄλλων σχέσεων, περὶ δ’ ἔγχεϊ .. καμεῖται, θὰ κουρασθῇ κρατῶν τὸ [[δόρυ]], Β. 389· [[δράκων]] ἑλισσόμενος περὶ χειῇ Χ. 95· κνίση ἑλισσομένη περὶ καπνῷ Α 317· περὶ σταχύεσσιν [[ἐέρση]] Ψ. 598· καὶ ἔτι ἀκριβέρτερον τοπικῶς, μάρναντο περὶ Σκαιῇσι πύλῃσιν Σ. 453· ― σπανίως παρὰ Τραγ., περὶ βρέτει πλεχθεὶς Αἰσχύλ. Εὐμ. 259 κεῖται νεκρὸς περὶ νεκρῷ Σοφ. Ἀντ. 1240. 2) παρὰ ποιηταῖς [[ὡσαύτως]], [[πέριξ]] ὅπλου, δηλ. διαπερασθεὶς ὑπ’ [[αὐτοῦ]], διατρυπηθείς. περὶ δουρὶ πεπαρμένη Ἰλ. Φ. 577· ἐρεικόμενος περὶ δουρὶ Ν. 441· κυλινδόμενος περὶ χαλκῷ Θ. 86· περὶ δουρὶ ἤσπαιρε Ν. 570· πεπτῶτα περὶ ξίφει Σοφ. Αἴ. 828· [[ὡσαύτως]], [[αἷμα]] ἐρωήσει περὶ δουρὶ Ἰλ. Α. 303· ― πρβλ. περιπετής, -[[πίπτω]], -πτυχής, καὶ ἴδε ἐν λέξει ἀμφὶ Β. 1· ― περὶ τοῦ περὶ κῆρι, περὶ θυμῷ, περὶ φρεσίν, ἴδε κατωτ. Ε. 3) ἐπὶ πολεμιστοῦ ἱσταμένου [[ὑπεράνω]] ἢ περιερχομένου περὶ νεκρὸν συστρατιώτην· [[ὥστε]] νὰ ὑπερασπίσῃ αὐτὸν (ἴδε [[ἀμφιβαίνω]], [[περιβαίνω]]), ὣς περὶ Πατρόκλῳ βαῖνε ξανθὸς [[Μενέλαος]] Ἰλ. Ρ. 6· ὡς [[Αἴας]] περὶ Πατρόκλῳ .. βεβήκει [[αὐτόθι]] 137, πρβλ. 355· [[οὕτως]], ὥς τίς τε [[λέων]] περὶ οἷσι τέκεσσι [[αὐτόθι]] 133· περὶ σκύμνοισι βεβηκὼς Ἀριστοφ. Ἱππ. 1039. ΙΙ. ἐπὶ αἰτίας, σχεδὸν ὡς [[ὅταν]] μετὰ γεν. (ἴδε ἀνωτ. Α. ΙΙ. 1), ἐπὶ πράγματος περὶ οὗ ἀγωνίζεταί τις, περὶ οἷσι [[μαχειόμενος]] κτεάτεσσι Ὀδ. Ρ. 471· μαχήσασθαι περὶ δαιτὶ Β. 245· περὶ παιδὶ μάχης [[πόνος]] ἐστὶ Ἰλ. Π. 568· περὶ τοῖς φιλτάτοις κυβεύειν Πλάτ. Πρωτ. 314Α· καὶ [[οὕτως]] [[ἴσως]] [[ἑρμηνευτέον]] τό, περὶ τῇ Σικελίᾳ ἔσται ὁ ἀγὼν Θουκ. 6. 34, πρβλ. Ἀντιφῶντα 130. 2. 2) οὕτω καὶ μετὰ ῥημάτων σημαινόντων φόβον, ἀνησυχίαν, φροντίδα ἢ [[τοὐναντίον]] (ἴδε ἀνωτ. Α. ΙΙ. 2), περὶ γὰρ δίε ποιμένι λαῶν, μή τι πάθοι Ἰλ. Ε. 566· ἔδδεισεν δὲ περὶ ξανθῷ Μενελάῳ Κ. 240, πρβλ. Λ. 557· δεῖσαι περὶ τῷ χωρίῳ τῇ χώρᾳ κτλ., Θουκ. 1. 60, 67, 74, 119. κτλ.· οὕτω, θαρρεῖν περὶ τῷ [[ἑαυτοῦ]] σώματι Πλάτ. Φαίδων 114D, πρβλ. Θεαίτ. 148C· περὶ πλέγματι γαθεῖ Θεόκρ. 1. 54. 3) [[καθόλου]], ἐπὶ τῆς αἰτίας ἢ ἀφορμῆς, διά, ἐξ αἰτίας, [[χάριν]], [[ἕνεκα]], Λατιν. prae, ἀτύζεσθαι περὶ καπνῷ Ἰλ. Θ. 183 ([[ἔνθα]] [[ὅμως]] ὁ Wolf ὑπὸ καπνοῦ)· μὴ περὶ Μαρδονίῳ πταίσῃ ἡ Ἑλλὰς Ἡρόδ. 9. 101· περὶ σφίσιν αὐτοῖς πταίειν Θουκ. 6. 33· περὶ αὑτῷ σφαλῆναι ὁ αὐτ. 1. 69· ― παρὰ ποιηταῖς [[ὡσαύτως]], περὶ δείματι, διὰ φόβον, Πινδ. Π. 5. 78· περὶ τιμᾷ ἐν τιμῇ ἢ ἐπαίνῳ, [[αὐτόθι]] 2. 110· περὶ τάρβει, περὶ φόβῳ Αἰσχύλ. Πέρσ. 696, Χο. 35· περὶ χάρματι Ὁμ. Ὕμν. εἰς Δήμ. 429· ― παρ’ Ἡροδ. 3. 50, ἀντὶ περὶ θυμῷ ἔχειν διορθωτέον περιθύμως ἢ πέρι θυμῷ ἔχειν. Γ. ΜΕΤ’ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗΣ, Ι. ἐπὶ τόπον, [[κυρίως]] ἐν σχέσει πρὸς τὸ ἀντικείμενον περὶ τὸ ὁποῖον γίνεται [[κίνησις]], περὶ βόθρον ἐφοίτων, ἤρχοντο κατὰ πλήθη [[πέριξ]] τοῦ βόθρου, Ὀδ. Λ. 42· περὶ νεκρὸν ἤλασαν ἵππους Ἰλ. Ψ. 13· περὶ τέρματα ἵπποι τρωχῶσι Χ. 162· ἄστυ πέρι .. διώκειν [[αὐτόθι]] 173, 230· ἐρύσας περὶ [[σῆμα]] Ψ. 16, πρβλ. 51, κτλ.· ― ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] καὶ [[ὅπου]] ἡ [[κίνησις]] μόνον νοεῖται, περὶ φρένας ἤλυθ’ ἰωὴ Ἰλ. Κ. 139· περὶ φρένας ἤλυθεν [[οἶνος]] Ὀδ. Ι. 362· ἑστάμεναι περὶ τοῖχον Ἰλ. Σ. 378, πρβλ. Ὀδ. Ν. 187, κτλ.· λέξασθαι περὶ ἄστυ Ἰλ. Θ. 519· μάρνασθαι, μάχεσθαι περὶ ἄστυ Ζ. 256, κτλ.· φυλάσσοντες περὶ μῆλα Μ. 203· οἳ περὶ Πηνειὸν … ναίεσκον, περὶ Δωδώνην .. οἰκί ’ ἔθεντο Μ. 757, 750· σειρὴν μὲν κεν περὶ [[ῥίον]] Οὐλύμποιο δησαίμην Θ. 25, πρβλ. Ὀδ. Σ. 67· παρὰ πεζογράφοις, φύλακας δεῖ περὶ τὸ [[στρατόπεδον]] [[εἶναι]] Ξεν. Ἀν. 5. 1, 9· περὶ τὴν κρήνην εὕδειν, [[ἐκεῖ]] που πλησίον τῆς κρήνης, Πλάτ. Φαῖδρ. 259Α, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 1. 2, 9· [[εἶναι]] περὶ τὸν λαγὼ ὁ αὐτ. ἐν Κυν. 4, 4· περὶ λίθον, πεσεῖν, ἐπ’ [[αὐτοῦ]], Ἀριστοφ. Ἀχ. 1180· περὶ αὐτὰ καταρρεῖν Δημ. 21. 4· ταραχθεῖσαι αἱ [[νῆες]] περὶ ἀλλήλας Θουκ. 7. 23, κτλ.· [[ὡσαύτως]], πλεῦνες περὶ ἕνα, πολλοὶ πρὸς ἕνα, Ἡρόδ. 7. 103, περὶ τὸν ἄρξαντα.. τὸ ἀδίκημά ἐστι Ἀντιφῶν 128. 14· - [[συχν]]. μόνον μετ’ οὐσιαστ., ἡ περὶ Λέσβον [[ναυμαχία]], ἡ [[ἐκεῖ]] που περὶ τὴν Λέσβον, Ξεν. Ἑλλ. 2. 3, 32· τοῖς περὶ τὴν Ἔφεσον Πλάτ. Θεαίτ. 179Ε· - [[ὡσαύτως]] ἐπιτεταμ., περὶ τ’ [[ἀμφί]] τε τάφρον, ὡς τὸ Λατιν. circumcirca, Ἰλ. Ρ. 760· [[περί]] τ’ [[ἀμφί]] τε κύματα Ἡσ. Θ. 848· ἴδε ἐν λέξ. ἀμφὶ Γ. Ι. 2. 2) ἐπὶ τῶν ἀνθρώπων οἴτινες [[εἶναι]] [[περί]] τινα ὡς ἀκόλουθοι κτλ., μεθ’ ὧν εἶχε περὶ αὐτὸν Ξεν. Ἑλλ. 5. 3, 22· [[μάλιστα]] παρ’ Ἀττ., οἱ [[περί]] τινα, οἱ ἀκόλουθοί τινος, θεράποντες, συγγενεῖς, ἑταῖροι, οἱ περὶ τὸν Πείσανδρον πρέσβεις Θουκ. 8. 63· οἱ περὶ Ἡράκλειτον, οἱ μαθηταὶ [[αὐτοῦ]] καὶ ὀπαδοί, Πλάτ. Κρατύλ. 440C, πρβλ. Ξεν. Ἀνάβ. 1. 5, 8, κτλ.· [[ὡσαύτως]], οἱ περὶ Ἀρχίαν πολέμαρχοι, ὁ Ἀρχίας καὶ οἱ περὶ αὐτόν, Ξεν. Ἑλλην. 5. 4, 2, πρβλ. Ἀνάβ. 2. 4. 2, κτλ.· - [[μετέπειτα]], οἱ [[περί]] τινα, [[περίφρασις]] ἀντὶ τοῦ περὶ οὗ ὁ [[λόγος]] προσώπου, οἱ περὶ Φαβρίκιον, ὁ Φαβρίκιος, Πλουτ. Πύρρ. 20, πρβλ. Τιμολ. 13· - πρβλ. ἀμφὶ Γ. Ι. 3. 3) περὶ τοῦ πράγματος περὶ ὃ τις ἀσχολεῖται ἢ φροντίζει, περὶ δόρπα πονεῖσθαι, περὶ [[δεῖπνον]] πένεσθαι, Ἰλ. Ω. 444, Ὀδ. Δ. 624· ([[ἀλλά]], περὶ τεύχε’ ἕπουσι, κατὰ τμῆσιν ἀντὶ περιέπουσι, Ἰλ. Ο. 555)· παρ’ Ἀττ., ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον [[εἶναι]] ἢ γίγνεσθαι περὶ τι Θουκ. 7. 31, Ξεν. Ἑλλ. 2. 2, 4, Ἰσοκρ. 29Α, κτλ.· ὄντων ἡμῶν περὶ ταύτην τὴν πραγματείαν Δημ. 1168. 21· διατρίβειν [[περί]] τι Ξεν. Κύρ. 1. 2, 11, κτλ.· σπανιώτερον ἔχειν [[περί]] τινα ὁ αὐτ. ἐν Ἑλλ. 7. 4, 28· [[ἐντεῦθεν]] [[συχνάκις]] ἐν περιφράσεσιν, οἱ περὶ τὴν ποίησιν καὶ τοὺς λόγους ὄντες, δηλ. οἱ ποιηταὶ καὶ ῥήτορες, Ἰσοκρ. 240Α· οἱ περὶ τὴν φιλοσοφίαν ὄντες ὁ αὐτ. 190D· οἱ περὶ τὴν μουσικὴν ὁ αὐτ. 198D· οἱ περὶ τὰς τελετὰς, οἱ τελοῦντες τὰ μυστήρια, Πλάτ. Φαίδων 69C· ὁ περὶ τὸν ἵππον, ὁ [[ἱπποκόμος]], Ξεν. Ἱππ. 6, 3· πρβλ. ἀμφὶ Γ. Ι. 5. 4) σημαίνει κίνησιν περὶ τόπον τινά, καὶ οὕτω κίνησιν ἕν τινι τόπῳ, περὶ νῆσον ἀλώμενοι Ὀδ. 4. 368, πρβλ. 90· [[ἐμέμηκον]] περὶ σηκοὺς Ι. 439· ἂν περὶ ψυχὴν γάθησεν, ἐν τῇ [[ἑαυτοῦ]] καρδίᾳ, Πινδ. Π. 4. 217· χρονίζειν περὶ Αἴγυπτον Ἡρόδ. 3. 61, πρβλ. 7. 131, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 544D, κτλ. 5) ἐν ἀναφορᾷ [[πρός]] τι ἀντικείμενον, ὡς [[πρός]] τι ἢ ὡς [[πρός]] τινα, τὰ περὶ τὴν Αἴγυπτον γεγονότα, τὰ περὶ Μίλητον γεγονότα Ἡρόδ. 3. 13., 6. 26· εὐσεβεῖν περὶ θεοὺς Πλάτ. Συμπ. 193Β· ἀσεβεῖν περὶ ξένους Ξεν. Κύρ. 3. 2, 10· ἀμαρτάνειν [[περί]] τινα ἢ τι ὁ αὐτ. ἐν Ἀν. 3. 2, 20· οὐδεμία συμφορὴ.. ἔσται.. περὶ οἶκον τὸν σὸν Ἡρόδ. 8. 102· ποιέειν ἢ πράττειν τι [[περί]] τινα ὁ αὐτ. 1. 158, Πλάτ. Γοργ. 507Α· τὰ περὶ Πρηξάσπεα πρηχθέντα Ἡρόδ. 3. 76· καινοτομεῖν περὶ τὰ θεῖα Πλάτ. Εὐθύφρων 3Β· περὶ τοὺς θεοὺς μὴ σωφρονεῖν Ξεν. Ἀπομν. 1. 1, 20· σπουδάζειν [[περί]] τι Αἰσχίν. 6. 25· - [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] ῥήμ., αἱ περὶ τοὺς παῖδας συμφοραὶ Ξεν. Κύρ. 7. 2, 20· ἡ [[περί]] τινα [[ἐπιμέλεια]] Ἰσοκρ. 189Β· ἡ περὶ ἡμᾶς [[ἡνιόχησις]] Πλάτ. Φαῖδρ. 246Β· - ἀκολούθως [[καθόλου]] ἐπί πάσης σχέσεως, ὡς [[πρός]] τι, ἐν σχέσει [[πρός]] τι, κατά τι, περὶ μὲν τοὺς ἰχθῦς [[οὕτως]] ἔχει Ἡρόδ. 2. 93, πρβλ. 8. 85· πονηρὸς περὶ τὸ [[σῶμα]] Πλάτ. Πρωτ. 313D· [[ἀκόλαστος]] περὶ [[ταῦτα]] Αἰσχίν. 6. 37· γελοῖος περὶ τὰς διατριβὰς ὁ αὐτ. 17. 42, κτλ.· - [[ὡσαύτως]] ἀπολ., συνηθέστερον μετὰ γεν., (ἴδε ἀνωτ. Α. ΙΙ. 5), ὡς [[πρός]], περὶ τὸ παρὸν [[πάθος]] Πλάτ. Θεαίτ. 179C, πρβλ. Φαίδωνα 65Α· - [[συχνάκις]] καὶ ἀντὶ ἐπιθέτου, ὄργανα ὅσα περὶ γεωργίαν, δηλ. γεωργικά, ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 370D· οἱ νόμοι οἱ περὶ τοὺς γάμους ὁ αὐτ. ἐν Κρίτωνι 50D· αἱ περὶ τὰ μαθήματα ἡδοναὶ ὁ αὐτ. ἐν Φιλήβῳ 52Β· οἱ περὶ Λυσίαν λόγοι, οἱ λόγοι τοῦ Λυσίου, ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρῳ 279Α· ἡ περὶ Φίλιππον [[τυραννίς]], ὁ δεσποτικὸς [[αὐτοῦ]] [[τρόπος]], Ξεν. Ἑλλ. 5. 4, 2· - παρὰ πεζογράφοις εἰς δήλωσιν περιστάσεων ἐσχετισμένων [[πρός]] τι [[πρόσωπον]] ἢ [[πρᾶγμα]], τὰ περὶ Κῦρον, τὰ περὶ Ἑλένην, τὰ περὶ Βάττον, Ἡρόδ. 1. 95., 2. 113, κτλ.· τὰ περὶ τὸν Ἄθων, τὰ κατὰ τὸν Ἄθων ἔργα, ὁ αὐτ. 7. 37· τὰ περὶ τὰς [[ναῦς]], τὰ ναυτικὰ πράγματα, Θουκ. 1. 13· τὰ περὶ τὴν ναυμαχίαν, τὰ συμβάντα κατὰ τὴν ναυμαχίαν.., ὁ αὐτ. 8. 63· τὰ περὶ τὸν πόλεμον Πλάτ. Πολ. 468Α· τὰ περὶ τὸ [[σῶμα]] ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρ. 246D· τὰ περὶ τοὺς θεοὺς Ξεν. Κύρ. 8. 1, 23, κτλ.· πρβλ. ἀμφὶ Γ. Ι. 3. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, παρ’ ἱστορ. συγγραφ. ἐπὶ μὴ ἀκριβοῦς τρόπου τοῦ ὑπολογίζειν, περὶ λύχνων ἀφάς, [[περίπου]] κατὰ τὴν ὥραν καθ’ ἣν ἀνάπτουσι τοὺς λύχνους, Ἡρόδ. 7. 215· περὶ μέσας νύκτας, κατὰ τὸ μεσονύκτιον [[περίπου]], Ξεν. Ἀν. 1. 7, 1· περὶ πλήθουσαν ἀγορὰν [[αὐτόθι]] 2. 1, 7· περὶ ἡλίου δυσμὰς [[αὐτόθι]] 6. 5, 32· περὶ τούτους χρόνους Θουκ. 3. 89, κτλ. 2) ἐπὶ ἀριθμῶν μὴ ἀκριβῶς ὁριζομένων, περὶ [[ἑβδομήκοντα]], [[περίπου]] [[ἑβδομήκοντα]], Θουκ. 1. 54· περὶ ἑπτακοσίους Ξεν. Ἑλλ. 2. 4, 5, κτλ.· ἴδε Λοβ. εἰς Φρύνιχ. 410. - Ἴδε Χ. Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολ. τ. Α΄, σ. 792-800. Δ. ΘΕΣΙΣ: ἡ περὶ δύναται νὰ τεθῇ μετὰ τὸ πτωτικὸν κατ’ ἀναστροφήν, ἢν πέρι Ἰλ. Ε. 739· ἄστυ πέρι Χ. 173· τὸ πλεῖστον μετὰ γεν., τοῦδε πράγματος πέρι Αἰσχύλ. Εὐμ. 630· τῶνδε βουλεύειν πέρι ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 248, κτλ.· (ὁ Σοφ. τῷ ὄντι μόνον [[ἅπαξ]] ἔχει τὴν πρόθεσιν πρὸ τῆς γενικ., περὶ γὰρ σοῦ νῦν εὔπιστα λέγει Αἴ. 150)· καὶ παρὰ πεζογράφοις, [[σφέων]] αὐτῶν πέρι Ἡρόδ. 8. 36 σοφίας πέρι Πλάτ. Φίληβ. 49Α· δικαίων τε πέρι καὶ ἀδίκων ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 455Α, κτλ.· - [[ἐνίοτε]] δὲ τίθεται πολὺ [[ὀπίσω]] τοῦ πτωτικοῦ αὐτῆς, οὗ [[παράδειγμα]] περίεργον εὑρίσκεται ἐν Πλάτ. Νόμ., γραμμάτων εἴπομεν ὡς οὐχ ἱκανῶς ἔχεις πέρι. Ε. [[περί]], ἀπολ., ὡς ΕΠΙΡΡ., [[πέριξ]], [[ὡσαύτως]], πλησίον· [[συχν]]. παρ’ Ὁμ.· ἐπιτεταμ., [[περί]] τ’ [[ἀμφί]] τε, ὁλόγυρα, [[πέριξ]], Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 277. - Οὐχ ἧττον [[συνήθης]] παρ’ Ὁμ. [[εἶναι]] ὁ χωρισμὸς τῆς προθέσ. ταύτης ἀπὸ τῆς πτώσεως αὐτῆς διὰ τμήσεως. ΙΙ. πρὸ τῶν ἄλλων ἢ [[ὑπὲρ]] τοὺς ἄλλους (ἴδε ἀνωτ. Α. ΙΙΙ), [[ὑπερβαλλόντως]], καθ’ ὑπερβολήν, [[μάλιστα]], πρὸ πάντων, [[λίαν]], παρὰ πολύ, μόνον παρ’ Ἐπικ. ποιηταῖς, ὅτε καὶ συνήθως πάσχει ἀναστροφήν, Τυδείδῃ, πέρι μέν σε τίον Δαναοὶ Ἰλ. Θ. 161, πρβλ. Ι. 53· σε χρὴ πέρι μὲν [[φάσθαι]] [[ἔπος]] ἠδ’ ἐπακοῦσαι Ι. 100· τοι πέρι δῶκε θεὸς πολεμήια ἔργα Ν. 717, πρβλ. Ὀδ. Α. 66, Β. 116, Η. 110, κτλ.· πέρι γάρ μιν ὀϊζυρὸν [[τέκε]] [[μήτηρ]] Ὀδ. Γ. 95· πέρι κέρδεα οἶδεν Β. 83· τὸν πέρι Μοῦσ’ ἐφίλησεν Θ. 63. 2) ὁ [[Ὅμηρος]] ἀγαπᾷ νὰ συνάπτῃ περὶ κῆρι, ἐκ βάθους ψυχῆς, ἀπὸ καρδίας, περὶ κῆρι φιλεῖν Ἰλ. Ν. 119, κτλ.· (κῆρι φιλεῖν Ι. 117)· ἀπέχθεσθαι περὶ κῆρι Δ. 53· περὶ κῆρι τιέσκετο [[αὐτόθι]], 46, πρβλ. Ὀδ. Ε. 36, Η. 69· περὶ κῆρι χολοῦσθαι Ἰλ. Ν. 206· οὕτω καὶ περὶ φρεσὶν ἄσπετος ἀλκὴ ΙΙ. 157· περὶ φρεσὶν αἴσιμα ἤδη Ὀδ. Ξ. 433· ἀλύσσοντες περὶ θυμῷ Ἰλ. Χ. 70, πρβλ. Ὀδ. Ξ. 146· περὶ σθένεῖ Ἰλ. Ρ. 22· - ἐν τοῖς χωρίοις τούτοις ἡ περὶ συνήθως γράφεται ὡς ἡ [[πρόθεσις]], ἀλλὰ δὲν πρέπει νὰ συνάπτηται συντακτικῶς μετὰ τῆς δοτ., ἀλλὰ νὰ λαμβάνηται ὡς ἰσοδύναμον τῷ περισσῶς. 3) ἐπιτεταμ. περὶ πρό. [[ἔνθα]] καὶ ἡ περὶ ἀναλαμβάνει τὸν ἐαυτῆς τόνον, Ἰλ. Λ. 180, ΙΙ. 699· [[ἐνίοτε]] φέρεται ὡς μία [[λέξις]] [[περιπρό]]. 4) περὶ τοῦ περὶ [[κάτω]]. ἴδε [[περιτρέπω]] Ι. 2. Ζ. ΕΝ ΣΥΝΘΕΣΕΙ ἅπασαι αἱ κύριαι αὐτῆς σημασίαι ἀπαντῶσι, [[μάλιστα]] δὲ σημαίνει Ι. ἔκτασιν κατὰ πᾶσαν διεύθυνσιν ὡς ἀπὸ κέντρου, ὡς ἐν τοῖς [[περιβάλλω]], [[περιβλέπω]], [[περιέχω]]. ΙΙ. κυκλικὴν περιστροφὴν [[περί]] τι καὶ ἐπάνοδον εἰς τὸ [[σημεῖον]] τῆς ἀναχωρήσεως, [[πέριξ]], ὡς ἐν τοῖς [[περιάγω]], [[περιβαίνω]], [[περίειμι]] ([[εἶμι]]), [[περιέρχομαι]], [[περιστρέφω]]. ΙΙΙ. = ὑπέρ, ὑπερτερεῖν, κτλ., [[περιγίγνομαι]], [[περιεργάζομαι]], [[περιτοξεύω]]. IV. [[καθόλου]], ἐνισχύει τὴν ἁπλῆν ἔννοιαν, ὑπερμέτρως, [[ὑπερβαλλόντως]], πολύ, εἰς ὑπερβολήν, ὡς ἐν τοῖς [[περικαλλής]], [[περίκηλος]], [[περιδείδω]], ὡς τὸ Λατ. per- ἐν τοῖς permultus, pergratus, perquam, κτλ. V. ἡ [[ἔννοια]] τοῦ διπλοῦ ἥτις ἀνήκει εἰς τὸ [[ἀμφί]], εὑρίσκεται ἐν μιᾷ μόνον συνθέτῳ ποιητικῇ λέξει [[περιδέξιος]], ὃ ἴδε. Η. ΠΡΟΣΩΔΙΑ: Ἂν καὶ τὸ ι τῆς περὶ [[εἶναι]] βραχύ, [[ὅμως]] ὁ κανὼν [[εἶναι]] (ὡς καὶ ἐπὶ τῶν προθ. [[ἀμφί]], [[ἀντί]]), ὅτι ἡ [[περί]] [[οὐδέποτε]] πάσχει ἔκθλιψιν· ἀλλὰ τὸν κανόνα τοῦτον δὲν ἐτήρουν οἱ λυρικοὶ ποιηταὶ, περεμμένον ἀντὶ περιειμένον Σαπφὼ 68 (ὁ Bak περθέμενον), πρβλ. [[πέρροχος]]· οὕτω παρὰ Πινδ. [[περάπτων]] Π. 3. 93· περόδοις Ν. 11. 51· περιδαῖος Ἀποσπ. 126· περ’ αὐτᾶς Π. 4. 472 ταύτας περ’ ἀτλάτου πάθους Ο. 6. 65· ἔτι δὲ καὶ ὁ Ἡσ. ἐν Θεογ. 678, εἶπε [[περίαχε]] ἀντὶ περιΐαχε ὡς ἀμφίαχε, καὶ ἔσχε μιμητὴν τὸν Κόϊντ. Σμ. 3. 601., 11. 382· καὶ τὸ Μεδ. Ἀντίγραφ. ἔχει περεβάλοντο, περεσκήνωσεν ἐν Αἰσχύλ. Ἀγ. 1147, Εὐμ. 634· παρὰ τοῖς κωμικοῖς ἀπαντᾷ [[ἐνίοτε]] ἡ [[ἔκθλιψις]], ἴδε [[περίειμι]] ([[εἶμι]]) ἐν τέλ. - Ὡσαύτως παρὰ τοῖς κωμ. ἡ περὶ παρέμεινε πρὸ λέξεως ἀρχομένης ἀπὸ φωνήεντος, Ἀριστοφ. Ἱππ. 1005 κέξ., κτλ., ὡς παρ’ Εὐρ. ἐν Κύκλ. 686· ἀλλ’ [[οὐδέποτε]] ἀπαντᾷ παρὰ τοῖς Τραγ. ἐν ἰαμβικοῖς τριμέτροις, ἐκτὸς ἂν ἡ [[διόρθωσις]] τοῦ Dawes (περιίδῃς ἀντὶ παρίδῃς) γένηται δεκτὴ ἐν Σοφ. Ο. Τ. 1505· τὰ σύνθετα περιόργως, [[περιώδυνος]], [[περίαλλα]] ἀπαντῶσιν ἐν λυρ. χωρίοις, ἴδε Πόρσωνα εἰς Εὐρ. Μήδ. 284· - παρ’ Ὑπερείδῃ [[ὑπὲρ]] Λυκόφρ. 23. 7, περιὼν ἀντὶ περιιὼν [[εἶναι]] πιθανῶς [[σφάλμα]] τοῦ ἀντιγραφέως. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly |