δείελος: Difference between revisions

|Definition=ον, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[of]] or [[belonging to]] [[δείλη]] ([[quod vide|q.v.]]), <b class="b3">δ. ἦμαρ</b> [[the evening part of]] day, [[eventide]], <span class="bibl">Od.17.606</span>, <span class="bibl">Theoc.25.86</span>; δ. ὥρη <span class="bibl">A.R.3.417</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Subst. (sc. [[ἡμέρα]]), [[late evening]], εἰσόκεν ἔλθῃ δ. ὀψὲ δύων <span class="bibl">Il.21.232</span>, cf. <span class="bibl">Call.<span class="title">Hec.</span>1.4.1</span>; [[ποτὶ]] or <b class="b3">ὑπὸ δείελον</b> at [[even]], AP9.650 (Leont.), <span class="bibl">A.R. 1.1160</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">δείελον, τό,</b> [[afternoon meal]], <span class="bibl">Call.<span class="title">Fr.</span>190</span> (perhaps = <span class="title">Oxy.</span> 1362 ii <span class="title">Fr.</span>4). ([[δειελός]] Hdn.Gr.1.161.)</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0535.png Seite 535]] ον, nachmittäglich, abendlich, Hom. zweimal: Odyss. 17, 606 [[ἤδη]] γὰρ καὶ ἐπήλυθε δείελον [[ἦμαρ]], der [[Nachmittag]], vgl. 18, 306, wo der Abend eintritt, [[ἕσπερος]]; substantivisch [[δείελος]] in der Bedtg »[[Abend]]« Iliad. 21, 232 εἰς ὅ κεν ἔλθῃ [[δείελος]] ὀψὲ δύων, σκιάσῃ δ' ἐρίβωλον ἄρουραν. Aristarch meinte, daß sich die Formen [[δείελος]] und [[δείλη]] im Wesentlichen so verhielten, wie [[Σάμος]] Σάμη, [[χῶρος]] [[χώρα]] u. dgl., Scholl. Aristonic. Iliad. 21, 232 ἡ [[διπλῆ]], ὅτι ἀρσενικῶς τὴν δείλην δείελον, anderes Scholium ἡ [[δείλη]] [[δείελος]] εἴρηται ὡς ἡ [[ἑσπέρα]] [[ἕσπερος]], ὠνὴ [[ὦνος]], χολὴ [[χόλος]], vgl. Friedlaender Aristonic. Iliad. 2, 634; Buttm. Lexil. 2, 188. – Theocrit. 25, 86 Ἠέλιος μὲν [[ἔπειτα]] ποτὶ ζόφον ἔτραπεν ἵππους δείελον [[ἦμαρ]] ἄγων· τὰ δ' ἐπήλυθε πίονα μῆλα ἐκ βοτάνης ἀνιόντα μετ' αὔλιά τε σηκούς τε; Ap. Rh. 3, 417 δείελον ὥρην; ὑπὸ δείελον, gegen Abend, Ap. Rh. 1, 1160; – τὸ δ., das Vesperbrot, Callim. frg. 190, wo Eust. [[δειελίη]] las.

|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> δειελός Call.<i>Fr</i>.238.20, Hdn.Gr.1.161<br /><b class="num">I</b> [[vespertino]] δ. ἦμαρ la tarde</i>, <i>Od</i>.17.606, Theoc.25.86, δείελον ὥρην παύομαι ἀμήτοιο A.R.3.417, cf. Nonn.<i>D</i>.7.284, φάος Orph.<i>A</i>.1126<br /><b class="num">•</b>predic. de dioses θεὸς ... δ. παρθενικῇ παρέμιμνε Nonn.<i>D</i>.42.176.<br /><b class="num">II</b> subst.<br /><b class="num">1</b> ὁ δ. [[el atardecer]], [[el crepúsculo]] εἰς ὅ κεν ἔλθῃ δ. ὀψὲ δύων <i>Il</i>.21.232, cf. Call.<i>SHell</i>.288.55, ποτὶ δείελον ὥριος ἔλθοις <i>AP</i> 9.650 (Leont.), αὔραις αἱ ... ὑπὸ δείελον ἠερέθονται A.R.1.1160.<br /><b class="num">2</b> ἐπὶ δείελα [[por la tarde]], [[al atardecer]] ἐπὶ δείελα λώιον ἦμαρ Hes.<i>Op</i>.810, ἐπὶ δείελα δ' ἐστὶ χερείων Hes.<i>Op</i>.821<br /><b class="num">•</b>neutr. como adv. [[al atardecer]] δείελον εἰσελάοντες Arat.1111.<br /><b class="num">3</b> subst. τὸ δ. [[la cena]] δειελὸν αἰτίζουσιν Call.<i>Fr</i>.l.c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> ¿De *<i>deiu̯elo</i>- < *<i>deiH^u̯1</i>- ‘brillar’, rel. εὐδείηλος, δῆλος, qq.u.? ¿O de *<i>deuselo</i>- < *<i>deus</i>-, rel. ai. <i>doṣā́</i> ‘tarde’, av. <i>daošatara</i>- ‘hacia el ocaso’, ‘al oeste’?

|elrutext='''δείελος:''' (пред)вечерний: δείελον [[ἦμαρ]] Hom., Theocr. вечерняя пора, вечер.<br /><b class="num">II</b> ὁ Hom., Anth. = δείελον [[ἦμαρ]].

|elnltext=δείελος -ον [~ δείλη] avond-, avondlijk; subst. ἡ (ὁ) δείελος avond.

|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[of the afternoon]], [[of the evening]], m. [[evening]] (Od.)<br />Other forms: [[δείελον]] n. [[evening meal]] (Call.); denomin. [[δειελιήσας]] [[after the evening meal]] (ρ 599; after [[ἑστιήσας]]). WW(<b class="b3">-όν</b> Hdn.)<br />Derivatives: [[δείλη]] f. [[afternoon]], [[evening]] (also Φ 111 unless to be read [[δειέλη]], Wackernagel Unt. 166; Hdt.) with [[δειλινός]] (LXX), [[δειελινός]] (Theoc.). - Doubtful denominative [[δείλετο]] (η 289; Aristarch for [[δύσετο]]); Schwyzer 722f. - Uncertain [[εὔδειλος]] (Alc. POxy. 2165 I 3) to [[λόφος]]; s. Gentili Maia 2 : 3, 1f.; cf. [[εὑδείελος]].<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Uncertain. Solmsen Unt. 87ff. Skt. <b class="b2">doṣā́</b> [[evening]], Av. <b class="b2">daōšatara-</b> [[lying towards the night]], [[westerly]], NPers. [[dōš]] [[last night]], IE <b class="b2">*deus-</b>, <b class="b2">dous-</b>; [[δείελος]] would have metrical lengthening for <b class="b3">*δέελος</b> < <b class="b3">*δεύσελος</b>, [[δείλη]] from contraction. Further see [[δύω]]. Not to [[δῆλος]]. - Ruijgh, Lingua 25 (1970) 319 thinks that it must be connected with Myc. [[eudewero]] /[[eu-deiwelos]]?/ ([[δῆλος]] did not contain a F.)