τελετή: Difference between revisions

|mltxt=η, ΝΑ<br />(στην αρχαία [[Ελλάδα]])<br /><b>1.</b> θρησκευτική [[εορτή]] ή μυστηριακή [[ιεροτελεστία]] («τά γὰρ μυστήρια πασών τιμιωτάτη [[τελετή]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>2.</b> το πρώτο [[στάδιο]] της μύησης στα ελευσίνια μυστήρια<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>(λειτ.)</b> η [[τέλεση]] μυστηρίου ή άλλης [[ιερής]] ακολουθίας σύμφωνα με την καθιερωμένη εκκλησιαστική [[τάξη]] και γενικότερα το [[σύνολο]] τών τύπων σύμφωνα με τους οποίους εκδηλώνεται η [[προς]] τον θεό [[λατρεία]], [[ιερουργία]], [[ιεροτελεστία]] (α. «η [[τελετή]] του γάμου» β. «η [[τελετή]] της Ανάστασης»)<br /><b>2.</b> (κοινων.-ανθρωπολ.) α) καθιερωμένη [[σειρά]] ενεργειών με συμβολικό [[συνήθως]] χαρακτήρα που συνοδεύουν μια πανηγυρική, αστική, στρατιωτική, θρησκευτική [[εορτή]]<br />β) η [[ίδια]] η [[εορτή]] (α. «η [[τελετή]] της απονομής τών επάθλων» β. «η [[τελετή]] της κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τελείωση]], [[τελειοποίηση]] κάποιου, [[ιδίως]] με μύησή του στα μυστήρια (α. «μέλλοντι δὲ ἐς χεῑρας ἄγεσθαι τὴν τελετήν», <b>Ηρόδ.</b><br />β. «oἱ ἐν τῇ τελετῇ τῶν Κορυβάντων», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> [[είδος]] ιερατείας ή ιερού υπουργήματος<br /><b>3.</b> θεολογικό [[δόγμα]]<br /><b>4.</b> η [[ανάδειξη]] κάποιου με μαγικά [[μέσα]]<br /><b>5.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>αἱ τελεταί</i><br />μυστικές πράξεις τελούμενες [[κατά]] τη [[μύηση]] («καθαρμῶν καὶ τελετῶν τυχοῡσα», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> «[[πρωτόγονος]] [[τελετή]]» — η [[γέννηση]], ο [[τοκετός]] (<b>Πίνδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. έχει σχηματιστεί από το θ. του [[τέλος]] (<b>πρβλ.</b> και λ. [[τέλομαι]]) με [[επίθημα]] -<i>τή</i>, <b>βλ. λ.</b> -<i>τος</i> (για τον σχηματισμό της λ. <b>πρβλ.</b> και [[γένος]]: [[γενετή]])].