LSJ

μανθάνω: Difference between revisions

Page Discussion

μανθάνω (view source)

Revision as of 14:25, 3 October 2022

No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 12: Line 12:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> [[μαθήσομαι]], <i>ao.2</i> [[ἔμαθον]], <i>pf.</i> [[μεμάθηκα]];<br /><i>Pass. seul. prés.</i> et pf. μεμάθημαι;<br /><b>I.</b> apprendre, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> étudier, s'instruire ; [[οἱ]] μανθάνοντες XÉN les écoliers ; μ. [[τι]], apprendre qch ; <i>particul. à l'ao.</i> avoir appris, avoir reçu une leçon, <i>càd</i> avoir été châtié ; <i>à l'ao. et au pf.</i> avoir appris, <i>d'où</i> s'être habitué à, avoir coutume de : ἂν [[ἅπαξ]] μαθῶμεν ἀργοὶ [[ζῆν]] XÉN si une fois nous avons pris l'habitude de vivre en paresseux;<br /><b>2</b> apprendre par cœur;<br /><b>3</b> s'informer de, <i>à l'ao.</i> être informé de, avoir appris, savoir : [[τι]], qch ; [[τι]] ἔκ τινος, [[τι]] [[παρά]] τινος, [[τι]] [[πρός]] τινος, [[τί]] τινος, apprendre <i>ou</i> savoir qch de qqn, être informé de qch par qqn;<br /><b>II.</b> s'apercevoir de :<br /><b>1</b> remarquer : τινα, qqn ; ἀλλήλους μ. ὁπόσοι [[εἴησαν]] XÉN s'apercevoir, en se voyant les uns les autres, combien ils étaient nombreux;<br /><b>2</b> <i>à l'ao.</i> avoir remarqué ; se rendre compte ; reconnaître : τινα, qqn ; [[μαθεῖν]] [[οὐ]] δυσπατής SOPH non difficile à reconnaître;<br /><b>III.</b> comprendre : [[τι]], qch ; τινος, qqn ; avec une conj. : μ. [[ὅτι]], comprendre <i>ou</i> s'apercevoir que ; avec un part. : [[ἵνα]] μαθῇ [[ὤν]] ESCHL afin qu’il comprenne qu’il est ; διαβεβλημένος [[οὐ]] μανθάνεις ; HDT ne comprends-tu pas que tu as été calomnié ?;<br /><b>IV.</b> [[τί]] [[μαθών]] <i>forme un idiotisme impliquant une idée de reproche</i> : [[τί]] μαθὼν φαίνεις ; AR que t’est-il venu à l'esprit que tu montres… ? à quoi penses-tu de montrer ? pourquoi montres-tu ?<br />'''Étymologie:''' R. Μαθ, savoir.
|btext=<i>f.</i> [[μαθήσομαι]], <i>ao.2</i> [[ἔμαθον]], <i>pf.</i> [[μεμάθηκα]];<br /><i>Pass. seul. prés.</i> et pf. μεμάθημαι;<br /><b>I.</b> apprendre, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> étudier, s'instruire ; [[οἱ]] μανθάνοντες XÉN les écoliers ; μ. [[τι]], apprendre qch ; <i>particul. à l'ao.</i> avoir appris, avoir reçu une leçon, <i>càd</i> avoir été châtié ; <i>à l'ao. et au pf.</i> avoir appris, <i>d'où</i> s'être habitué à, avoir coutume de : ἂν [[ἅπαξ]] μαθῶμεν ἀργοὶ [[ζῆν]] XÉN si une fois nous avons pris l'habitude de vivre en paresseux;<br /><b>2</b> apprendre par cœur;<br /><b>3</b> s'informer de, <i>à l'ao.</i> être informé de, avoir appris, savoir : [[τι]], qch ; [[τι]] ἔκ τινος, [[τι]] [[παρά]] τινος, [[τι]] [[πρός]] τινος, [[τί]] τινος, apprendre <i>ou</i> savoir qch de qqn, être informé de qch par qqn;<br /><b>II.</b> s'apercevoir de :<br /><b>1</b> remarquer : τινα, qqn ; ἀλλήλους μ. ὁπόσοι [[εἴησαν]] XÉN s'apercevoir, en se voyant les uns les autres, combien ils étaient nombreux;<br /><b>2</b> <i>à l'ao.</i> avoir remarqué ; se rendre compte ; reconnaître : τινα, qqn ; [[μαθεῖν]] [[οὐ]] δυσπατής SOPH non difficile à reconnaître;<br /><b>III.</b> comprendre : [[τι]], qch ; τινος, qqn ; avec une conj. : μ. [[ὅτι]], comprendre <i>ou</i> s'apercevoir que ; avec un part. : [[ἵνα]] μαθῇ [[ὤν]] ESCHL afin qu’il comprenne qu’il est ; διαβεβλημένος [[οὐ]] μανθάνεις ; HDT ne comprends-tu pas que tu as été calomnié ?;<br /><b>IV.</b> [[τί]] [[μαθών]] <i>forme un idiotisme impliquant une idée de reproche</i> : [[τί]] μαθὼν φαίνεις ; AR que t’est-il venu à l'esprit que tu montres… ? à quoi penses-tu de montrer ? pourquoi montres-tu ?<br />'''Étymologie:''' R. Μαθ, savoir.
}}
{{elru
|elrutext='''μανθάνω:''' (fut. [[μαθήσομαι|μᾰθήσομαι]] - дор. μᾰθεῦμαι; aor. 2 [[ἔμαθον]] - эп. [[ἔμμαθον]] и [[μάθον]], pf. [[μεμάθηκα]]; pass. только praes. и pf. μεμάθημαι; adj. verb. [[μαθητός]])<br /><b class="num">1)</b> [[учиться]], [[изучать]] или [[усваивать]] (τι Hom., Her. etc.): οἱ μανθάνοντες Xen. учащиеся;<br /><b class="num">2)</b> [[заучивать]] (τὰ Ὁμήρου ἔπη Xen.);<br /><b class="num">3)</b> [[осведомляться]], [[узнавать]], [[слышать]] (τι ἔκ, [[παρά]] и πρός τινος или τί τινος Trag. etc.; [[ἀπό]] и [[παρά]] τινος NT): μαθοῦσ᾽ ἔληξα Soph. услышав (это), я замолчала; τί [[βούλει]] [[μαθεῖν]] [[ἐμοῦ]]; Eur. что ты хочешь узнать от меня?; μάθε [[πρῶτον]] τίνες εἰσίν Xen. узнай прежде всего, кто они;<br /><b class="num">4)</b> [[замечать]], [[видеть]] (τοὺς [[ἔξω]] Her.): [[ἵνα]] ἀλλήλους μάθοιεν ὁπόσοι [[εἴησαν]] Xen. чтобы им можно было видеть, сколько их; [[μαθεῖν]] οὐ [[δυσπετής]] Soph. его нетрудно узнать; διαβεβλημένος οὐ μανθάνεις Her. ты не замечаешь, что ты обманут;<br /><b class="num">5)</b> [[понимать]] ([[ἴσως]] οὔ μανθάνετέ μου ὅτι [[λέγω]]; Plat.): [[μανθάνω]] ἔξωρα [[πράσσω]] Soph. я сознаю, что поступаю не так, как следует;<br /><b class="num">6)</b> [[выдумывать]], [[воображать]] (только в разговорных оборотах с [[μαθών]] со значением - подобно παθών - «[[здорово живешь]]», «ни с того, ни с сего»): τί ἄξιός εἰμι [[παθεῖν]], ὅτι μαθὼν ἐν τῷ βίῳ οὐχ ἡσυχίαν [[ἦγον]]; Plat. какого наказания я достоин за то, что за всю жизнь почему-то я не знал покоя?; τί δὴ [[μαθών]] …; Arph. etc. с чего это ты вдруг …? или как это тебя угораздило …?
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μανθάνω:''' (από √<i>ΜΑΘ</i>), μέλ. <i>μᾰθήσομαι</i>, Δωρ. <i>μᾰθεῦμαι</i>, αόρ. βʹ [[ἔμαθον]], Επικ. [[μάθον]], παρακ. [[μεμάθηκα]], υπερσ. <i>ἐμεμαθήκη</i>, γʹ ενικ. <i>μεμαθήκει</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[μαθαίνω]], [[ιδίως]] [[κατόπιν]] αναζήτησης· και στον αόρ., έχω μάθει, δηλ. [[κατανοώ]], [[γνωρίζω]], σε Ομήρ. Οδ., Αττ.· ἀεὶ γὰρ ἡβᾷ τοῖς γέρουσιν εὖ [[μαθεῖν]], σε Αισχύλ.· <i>οἱ μανθάνοντες</i>, μαθητευόμενοι, μαθητές, σε Ξεν.· με απαρ., [[μαθαίνω]] να κάνω [[κάτι]], [[μαθαίνω]] πώς να κάνω [[κάτι]], σε Ομήρ. Ιλ., Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> [[αντιλαμβάνομαι]] μέσω των αισθήσεων, [[παρατηρώ]], [[επισημαίνω]], σε Ηρόδ., Ξεν.· με μτχ., <i>μάνθανε ὢν</i>, όπως το [[ἴσθι]] ὤν, να γνωρίζεις αυτό που είσαι, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> [[καταλαβαίνω]], [[αντιλαμβάνομαι]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· [[συχνά]] σε διάλογο, <i>μανθάνεις;</i> Λατ. tenes? κατάλαβες; τό 'πιασες;· απάντ. [[πάνυ]] [[μανθάνω]], τέλεια! σε Αριστοφ.<br /><b class="num">IV.</b>στην Αττ., το τί [[μαθών]]; εισάγει [[συχνά]] μια [[ερώτηση]], τι έχεις μάθει; για ποιον καινούριο λόγο; [[γιατί]];, στον ίδ. κ.λπ.
|lsmtext='''μανθάνω:''' (από √<i>ΜΑΘ</i>), μέλ. <i>μᾰθήσομαι</i>, Δωρ. <i>μᾰθεῦμαι</i>, αόρ. βʹ [[ἔμαθον]], Επικ. [[μάθον]], παρακ. [[μεμάθηκα]], υπερσ. <i>ἐμεμαθήκη</i>, γʹ ενικ. <i>μεμαθήκει</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[μαθαίνω]], [[ιδίως]] [[κατόπιν]] αναζήτησης· και στον αόρ., έχω μάθει, δηλ. [[κατανοώ]], [[γνωρίζω]], σε Ομήρ. Οδ., Αττ.· ἀεὶ γὰρ ἡβᾷ τοῖς γέρουσιν εὖ [[μαθεῖν]], σε Αισχύλ.· <i>οἱ μανθάνοντες</i>, μαθητευόμενοι, μαθητές, σε Ξεν.· με απαρ., [[μαθαίνω]] να κάνω [[κάτι]], [[μαθαίνω]] πώς να κάνω [[κάτι]], σε Ομήρ. Ιλ., Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> [[αντιλαμβάνομαι]] μέσω των αισθήσεων, [[παρατηρώ]], [[επισημαίνω]], σε Ηρόδ., Ξεν.· με μτχ., <i>μάνθανε ὢν</i>, όπως το [[ἴσθι]] ὤν, να γνωρίζεις αυτό που είσαι, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> [[καταλαβαίνω]], [[αντιλαμβάνομαι]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· [[συχνά]] σε διάλογο, <i>μανθάνεις;</i> Λατ. tenes? κατάλαβες; τό 'πιασες;· απάντ. [[πάνυ]] [[μανθάνω]], τέλεια! σε Αριστοφ.<br /><b class="num">IV.</b>στην Αττ., το τί [[μαθών]]; εισάγει [[συχνά]] μια [[ερώτηση]], τι έχεις μάθει; για ποιον καινούριο λόγο; [[γιατί]];, στον ίδ. κ.λπ.
}}
{{elru
|elrutext='''μανθάνω:''' (fut. [[μαθήσομαι|μᾰθήσομαι]] - дор. μᾰθεῦμαι; aor. 2 [[ἔμαθον]] - эп. [[ἔμμαθον]] и [[μάθον]], pf. [[μεμάθηκα]]; pass. только praes. и pf. μεμάθημαι; adj. verb. [[μαθητός]])<br /><b class="num">1)</b> [[учиться]], [[изучать]] или [[усваивать]] (τι Hom., Her. etc.): οἱ μανθάνοντες Xen. учащиеся;<br /><b class="num">2)</b> [[заучивать]] (τὰ Ὁμήρου ἔπη Xen.);<br /><b class="num">3)</b> [[осведомляться]], [[узнавать]], [[слышать]] (τι ἔκ, [[παρά]] и πρός τινος или τί τινος Trag. etc.; [[ἀπό]] и [[παρά]] τινος NT): μαθοῦσ᾽ ἔληξα Soph. услышав (это), я замолчала; τί [[βούλει]] [[μαθεῖν]] [[ἐμοῦ]]; Eur. что ты хочешь узнать от меня?; μάθε [[πρῶτον]] τίνες εἰσίν Xen. узнай прежде всего, кто они;<br /><b class="num">4)</b> [[замечать]], [[видеть]] (τοὺς [[ἔξω]] Her.): [[ἵνα]] ἀλλήλους μάθοιεν ὁπόσοι [[εἴησαν]] Xen. чтобы им можно было видеть, сколько их; [[μαθεῖν]] οὐ [[δυσπετής]] Soph. его нетрудно узнать; διαβεβλημένος οὐ μανθάνεις Her. ты не замечаешь, что ты обманут;<br /><b class="num">5)</b> [[понимать]] ([[ἴσως]] οὔ μανθάνετέ μου ὅτι [[λέγω]]; Plat.): [[μανθάνω]] ἔξωρα [[πράσσω]] Soph. я сознаю, что поступаю не так, как следует;<br /><b class="num">6)</b> [[выдумывать]], [[воображать]] (только в разговорных оборотах с [[μαθών]] со значением - подобно παθών - «[[здорово живешь]]», «ни с того, ни с сего»): τί ἄξιός εἰμι [[παθεῖν]], ὅτι μαθὼν ἐν τῷ βίῳ οὐχ ἡσυχίαν [[ἦγον]]; Plat. какого наказания я достоин за то, что за всю жизнь почему-то я не знал покоя?; τί δὴ [[μαθών]] …; Arph. etc. с чего это ты вдруг …? или как это тебя угораздило …?
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2682419"