ψεύδομαι: Difference between revisions

m
no edit summary
m (Text replacement - "εἰς" to "εἰς")
mNo edit summary
Line 12: Line 12:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>Moy. de</i> [[ψεύδω]];<br /><i>f.</i> ψεύσομαι, <i>ao.</i> ἐψευσάμην, <i>pf.</i> [[ἔψευσμαι]];<br />tromper dans son intérêt <i>ou</i> en ce qui vous regarde ; <i>d'où</i><br /><b>1</b> mentir : [[πρός]] τινα, dire un mensonge à qqn ; <i>avec un acc. de ch. : ainsi construit</i> ψεύδεσθαι <i>peut se traduire -- soit par</i> « mentir à, manquer à, trahir » : ὅρκια IL mentir à ses serments, violer ses serments ; ξυμμαχίαν THC trahir une alliance ; ἀπειλάς HDT faire mentir des menaces, ne les pas mettre à exécution ; χρήματα XÉN ne pas tenir sa promesse au sujet d'argent à fournir ; <i>Pass.</i> ψευσθεῖσα [[ὑπόσχεσις]] THC promesse à laquelle on a manqué ; <i>abs.</i> ψεύδεσθαι EUR manquer à sa parole ; -- <i>soit par</i> « supposer faussement, inventer, imaginer » ; <i>Pass.</i> ἐψευσμέναι ἀγγελίαι THC nouvelles mensongères ; avec un inf. : ἐψεύσατο [[Νεοπτόλεμος]] [[εἶναι]] PLUT il prétendit faussement être Néoptolème;<br /><b>2</b> [[tromper]] : τινά, qqn ; τινά τι, qqn en qch;<br /><b>[[NT]]</b>: être trompeur.<br />'''Étymologie:''' v. [[ψεύδω]].
|btext=<i>Moy. de</i> [[ψεύδω]];<br /><i>f.</i> ψεύσομαι, <i>ao.</i> ἐψευσάμην, <i>pf.</i> [[ἔψευσμαι]];<br />tromper dans son intérêt <i>ou</i> en ce qui vous regarde ; <i>d'où</i><br /><b>1</b> mentir : [[πρός]] τινα, dire un mensonge à qqn ; <i>avec un acc. de ch. : ainsi construit</i> ψεύδεσθαι <i>peut se traduire -- soit par</i> « mentir à, manquer à, trahir » : ὅρκια IL mentir à ses serments, violer ses serments ; ξυμμαχίαν THC trahir une alliance ; ἀπειλάς HDT faire mentir des menaces, ne les pas mettre à exécution ; χρήματα XÉN ne pas tenir sa promesse au sujet d'argent à fournir ; <i>Pass.</i> ψευσθεῖσα [[ὑπόσχεσις]] THC promesse à laquelle on a manqué ; <i>abs.</i> ψεύδεσθαι EUR manquer à sa parole ; -- <i>soit par</i> « supposer faussement, inventer, imaginer » ; <i>Pass.</i> ἐψευσμέναι ἀγγελίαι THC nouvelles mensongères ; avec un inf. : ἐψεύσατο [[Νεοπτόλεμος]] [[εἶναι]] PLUT il prétendit faussement être Néoptolème;<br /><b>2</b> [[tromper]] : τινά, qqn ; τινά τι, qqn en qch;<br /><b>[[NT]]</b>: être trompeur.<br />'''Étymologie:''' v. [[ψεύδω]].
}}
{{eles
|esgtx=[[errar]], [[estar en el error]]
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 38: Line 41:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''ψεύδομαι''': {pseúdomai}<br />'''Forms''': Aor. ψεύσασθαι, Fut. ψεύσομαι (alles seit Il.), Pf. [[ἔψευσμαι]] (Hdt., att.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[lügen]], auch (att.) [[belügen]], [[trügen]]; jünger, bes. in att. Prosa sehr selten Akt. [[ψεύδω]], ψεῦσαι, [[ψεύσω]], auch m. δια-, [[durch Lüge betrügen]], [[täuschen]], [[irre machen]], öfter Pass. Aor. ψευσθῆναι, Pf. [[ἔψευσμαι]], auch m. κατα-, δια-, [[sich täuschen]], [[betrogen werden]] (Hdt., att.).<br />'''Composita''': oft m. Präfix, bes. κατα-,<br />'''Derivative''': Davon 1. [[ψεῦδος]] n. [[Lüge]] (seit Il.), als Vorderglied (zur Form Schwyzer 440) unbeschränkt produktiv, z.B. [[ψευδάγγελος]] m. [[Lügenbote]], [[Lügenmelder]] (''O'' 159; Risch ̨ 76b) mit -ία f. (X., D. C.), -έω (Ph.; unsicher Ar. ''Av''. 1340); [[ψευδομάρτυς]] m. [[der Falsches bezeugt]], [[falscher Zeuge]] (Pl., Kritias, Arist. usw.; Kretschmer Glotta 11, 110; weitere Lit. bei Bauer Gr.-dt. Wb. s.v.); auch als Hinterglied, z.B. [[ἀψευδής]] [[ohne Lüge]], [[untrüglich]] (seit Hes.) mit -εια, -έω, -ία; ἐπιψευδής [[lügenhaft]] (Δ 235; Leumann Hom. Wörter 136f.). Von [[ψεῦδος]]: a) ψευδάρια n. pl. Tit. einer Abh. des Eukleides. b) [[ψευδής]] [[lügenhaft]], [[falsch]] (Hes. ''Th''. 229 [sicher?], ion. att.), wohl nach [[ἀληθής]] (Frisk Kl. Schr. 18 m. Lit.); daneben in derselben Bed. [[ψεῦδις]] (Pi.), -ήμων, -αλέος (Nonn.), -άλμιον· ψευδές H. (: [[φυτάλμιος]]). — 2. [[κατά]]-, [[διάψευσις]] f. [[falscher Bericht]], [[Trug]] (Str., Stob.), [[ψευσίστυξ]] Bein. des Apollon [[Lügenhasser]] (''AP''; Schwyzer 439). 3. [[ψεῦσμα]] ([[κατά]]-, [[διά]]-) n. [[Lüge]], [[Trug]] (Pl., hell. u. sp.), [[καταψευσμός]] m. ‘Verleum- dung’ (LXX). 4. -της m. [[Lügner]] (Ω 261, wohl auch Τ 107, Pi., Hdt., S. usw.), f. -[[τις]] (Epigr. Kyrene), -τήρ ib. (Man.), f. -τειρα (Orac. Sibyll.); -τάζω [[lügen]] (Tz.). 5. [[ἄψευστος]] ‘trug- los, wahrhaft’ (Ph., Plu., ''AP'') mit τέω (Plb.). — Neben den hochstufigen [[ψεύδομαι]], [[ψεῦδος]], [[ψευδαλέος]] steht mit regelmäßiger Tiefstufe [[ψυδρός]] [[lügenhaft]], [[falsch]] (Thgn. 122 [[[varia lectio|v.l.]] [[ψυδνός]], Lyk.) mit Ψυδρεύς m. Monatsname (Kork., ''IG'' 9: 1, 682 IV<sup>a</sup>) mit Bezug auf Hermes; ebenso [[ψύδος]], pl. ψύδη (''EM''819, 13, A. ''Ag''. 999 [lyr.]), wofür indessen sonst [[ψύθος]], -η (A. ''Ag''. 478 u. 1089 [lyr.], Kall.''Fr''. 184; ''EM'') mit ἔψυθεν· ἐψεύσατο H.; vgl. noch [[ψυθιζομένων]]· γογγυζόντων, ψυθιστάς· ψιθυριστάς, [[ψυθῶνες]]· διάβολοι H. — Näheres über [[ψεῦδος]] u. Verw. bei Luther "Wahrheit" und "Lüge" 80ff., 115ff., 133ff.; auch, bes. zur Morphologie, Frisk Kl. Schr. 16 ff. (m. Lit.).<br />'''Etymology''': Zum tiefstuflgen [[ψυδρός]] stimmt arm. ''sut'', ''o''-Stamm, [[Lüge]], [[lügenhaft]] (Bugge KZ 32,25f., Osthoff Etym.par. 233f.; zurückhaltend Hübschmann Arm. Gr. 492), was in Anbetracht der vielen lexikalischen Übereinstimmungen zwischen diesen beiden Sprachen kaum Zufall ist. An das hochstufige [[ψεύδομαι]] erinnert ein slav. Wort für [[täuschen]] in slovak. ''šudit’'', cech. ''šiditi'' (Machck Ling. Posn. 5, 70f. nach Mann; weitere, fragliche Kombinationen bei Mann The Slavonic Review 37, 136 f.). Da die Bed. [[Lüge]], [[lügen]] gewiß einen euphemistischen Hintergrund hat (etwa [[faseln]], [[plappern]]), ist das Wort von Haus aus wahrscheinlich lautnachahmend (Schwyzer 329, Grošelj Živa Ant. 7, 44), was die Herstellung einer strikten Genealogie erschwert. — Vgl. [[ψιθυρίζω]], auch [[ψύδραξ]].<br />'''Page''' 2,1132-1133
|ftr='''ψεύδομαι''': {pseúdomai}<br />'''Forms''': Aor. ψεύσασθαι, Fut. ψεύσομαι (alles seit Il.), Pf. [[ἔψευσμαι]] (Hdt., att.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[lügen]], auch (att.) [[belügen]], [[trügen]]; jünger, bes. in att. Prosa sehr selten Akt. [[ψεύδω]], ψεῦσαι, [[ψεύσω]], auch m. δια-, [[durch Lüge betrügen]], [[täuschen]], [[irre machen]], öfter Pass. Aor. ψευσθῆναι, Pf. [[ἔψευσμαι]], auch m. κατα-, δια-, [[sich täuschen]], [[betrogen werden]] (Hdt., att.).<br />'''Composita''': oft m. Präfix, bes. κατα-,<br />'''Derivative''': Davon 1. [[ψεῦδος]] n. [[Lüge]] (seit Il.), als Vorderglied (zur Form Schwyzer 440) unbeschränkt produktiv, z.B. [[ψευδάγγελος]] m. [[Lügenbote]], [[Lügenmelder]] (''O'' 159; Risch ̨ 76b) mit -ία f. (X., D. C.), -έω (Ph.; unsicher Ar. ''Av''. 1340); [[ψευδομάρτυς]] m. [[der Falsches bezeugt]], [[falscher Zeuge]] (Pl., Kritias, Arist. usw.; Kretschmer Glotta 11, 110; weitere Lit. bei Bauer Gr.-dt. Wb. s.v.); auch als Hinterglied, z.B. [[ἀψευδής]] [[ohne Lüge]], [[untrüglich]] (seit Hes.) mit -εια, -έω, -ία; ἐπιψευδής [[lügenhaft]] (Δ 235; Leumann Hom. Wörter 136f.). Von [[ψεῦδος]]: a) ψευδάρια n. pl. Tit. einer Abh. des Eukleides. b) [[ψευδής]] [[lügenhaft]], [[falsch]] (Hes. ''Th''. 229 [sicher?], ion. att.), wohl nach [[ἀληθής]] (Frisk Kl. Schr. 18 m. Lit.); daneben in derselben Bed. [[ψεῦδις]] (Pi.), -ήμων, -αλέος (Nonn.), -άλμιον· ψευδές H. (: [[φυτάλμιος]]). — 2. [[κατά]]-, [[διάψευσις]] f. [[falscher Bericht]], [[Trug]] (Str., Stob.), [[ψευσίστυξ]] Bein. des Apollon [[Lügenhasser]] (''AP''; Schwyzer 439). 3. [[ψεῦσμα]] ([[κατά]]-, [[διά]]-) n. [[Lüge]], [[Trug]] (Pl., hell. u. sp.), [[καταψευσμός]] m. ‘Verleum- dung’ (LXX). 4. -της m. [[Lügner]] (Ω 261, wohl auch Τ 107, Pi., Hdt., S. usw.), f. -[[τις]] (Epigr. Kyrene), -τήρ ib. (Man.), f. -τειρα (Orac. Sibyll.); -τάζω [[lügen]] (Tz.). 5. [[ἄψευστος]] ‘trug- los, wahrhaft’ (Ph., Plu., ''AP'') mit τέω (Plb.). — Neben den hochstufigen [[ψεύδομαι]], [[ψεῦδος]], [[ψευδαλέος]] steht mit regelmäßiger Tiefstufe [[ψυδρός]] [[lügenhaft]], [[falsch]] (Thgn. 122 [[[varia lectio|v.l.]] [[ψυδνός]], Lyk.) mit Ψυδρεύς m. Monatsname (Kork., ''IG'' 9: 1, 682 IV<sup>a</sup>) mit Bezug auf Hermes; ebenso [[ψύδος]], pl. ψύδη (''EM''819, 13, A. ''Ag''. 999 [lyr.]), wofür indessen sonst [[ψύθος]], -η (A. ''Ag''. 478 u. 1089 [lyr.], Kall.''Fr''. 184; ''EM'') mit ἔψυθεν· ἐψεύσατο H.; vgl. noch [[ψυθιζομένων]]· γογγυζόντων, ψυθιστάς· ψιθυριστάς, [[ψυθῶνες]]· διάβολοι H. — Näheres über [[ψεῦδος]] u. Verw. bei Luther "Wahrheit" und "Lüge" 80ff., 115ff., 133ff.; auch, bes. zur Morphologie, Frisk Kl. Schr. 16 ff. (m. Lit.).<br />'''Etymology''': Zum tiefstuflgen [[ψυδρός]] stimmt arm. ''sut'', ''o''-Stamm, [[Lüge]], [[lügenhaft]] (Bugge KZ 32,25f., Osthoff Etym.par. 233f.; zurückhaltend Hübschmann Arm. Gr. 492), was in Anbetracht der vielen lexikalischen Übereinstimmungen zwischen diesen beiden Sprachen kaum Zufall ist. An das hochstufige [[ψεύδομαι]] erinnert ein slav. Wort für [[täuschen]] in slovak. ''šudit’'', cech. ''šiditi'' (Machck Ling. Posn. 5, 70f. nach Mann; weitere, fragliche Kombinationen bei Mann The Slavonic Review 37, 136 f.). Da die Bed. [[Lüge]], [[lügen]] gewiß einen euphemistischen Hintergrund hat (etwa [[faseln]], [[plappern]]), ist das Wort von Haus aus wahrscheinlich lautnachahmend (Schwyzer 329, Grošelj Živa Ant. 7, 44), was die Herstellung einer strikten Genealogie erschwert. — Vgl. [[ψιθυρίζω]], auch [[ψύδραξ]].<br />'''Page''' 2,1132-1133
}}
}}
{{Chinese
{{Chinese
|sngr='''原文音譯''':yeÚdomai 普修多買<br />'''詞類次數''':動詞(12)<br />'''原文字根''':(作)假 相當於: ([[כָּזַב]]&#x200E;)  ([[שָׁקַר]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':撒謊*,說謊,說虛謊,謊話,捏造,欺哄,嘗試以謊言來欺騙,欺騙<br />'''同源字''':1) ([[ἀψευδής]])誠實的 2) ([[ψευδάδελφος]])假弟兄 3) ([[ψευδαπόστολος]])假使徒 4) ([[ψευδής]])假的 5) ([[ψευδοδιδάσκαλος]])假教師 6) ([[ψευδολόγος]])說謊的 7) ([[ψεύδομαι]])撒謊 8) ([[ψευδόμαρτυς]])假見證 9) ([[ψευδομαρτυρέω]])作假見證 10) ([[ψευδομαρτυρία]])假證詞 11) ([[ψευδοπροφήτης]])假先知 12) ([[ψεῦδος]])虛謊 13) ([[ψευδόχριστος]])假基督 14) ([[ψευδώνυμος]])不真實的稱呼 15) ([[ψεῦσμα]])捏造 16) ([[ψεύστης]])說謊者<br />'''出現次數''':總共(12);太(1);徒(2);羅(1);林後(1);加(1);西(1);提前(1);來(1);雅(1);約壹(1);啓(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 說謊(4) 西3:9; 來6:18; 雅3:14; 約壹1:6;<br />2) 我⋯說謊(2) 林後11:31; 加1:20;<br />3) 說虛謊(1) 提前2:7;<br />4) 說謊的(1) 啓3:9;<br />5) 說謊言(1) 羅9:1;<br />6) 欺哄(1) 徒5:3;<br />7) 你所欺哄的(1) 徒5:4;<br />8) 捏造(1) 太5:11
|sngr='''原文音譯''':yeÚdomai 普修多買<br />'''詞類次數''':動詞(12)<br />'''原文字根''':(作)假 相當於: ([[כָּזַב]]&#x200E;)  ([[שָׁקַר]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':撒謊*,說謊,說虛謊,謊話,捏造,欺哄,嘗試以謊言來欺騙,欺騙<br />'''同源字''':1) ([[ἀψευδής]])誠實的 2) ([[ψευδάδελφος]])假弟兄 3) ([[ψευδαπόστολος]])假使徒 4) ([[ψευδής]])假的 5) ([[ψευδοδιδάσκαλος]])假教師 6) ([[ψευδολόγος]])說謊的 7) ([[ψεύδομαι]])撒謊 8) ([[ψευδόμαρτυς]])假見證 9) ([[ψευδομαρτυρέω]])作假見證 10) ([[ψευδομαρτυρία]])假證詞 11) ([[ψευδοπροφήτης]])假先知 12) ([[ψεῦδος]])虛謊 13) ([[ψευδόχριστος]])假基督 14) ([[ψευδώνυμος]])不真實的稱呼 15) ([[ψεῦσμα]])捏造 16) ([[ψεύστης]])說謊者<br />'''出現次數''':總共(12);太(1);徒(2);羅(1);林後(1);加(1);西(1);提前(1);來(1);雅(1);約壹(1);啓(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 說謊(4) 西3:9; 來6:18; 雅3:14; 約壹1:6;<br />2) 我⋯說謊(2) 林後11:31; 加1:20;<br />3) 說虛謊(1) 提前2:7;<br />4) 說謊的(1) 啓3:9;<br />5) 說謊言(1) 羅9:1;<br />6) 欺哄(1) 徒5:3;<br />7) 你所欺哄的(1) 徒5:4;<br />8) 捏造(1) 太5:11
}}
}}