ὑπουργός: Difference between revisions

|mltxt=ο, η / [[ὑπουργός]], -όν, NMA, θηλ. και [[υπουργίνα]] Ν, και [[ὑποεργός]] Α<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[ανώτατος]] [[κρατικός]] [[λειτουργός]] που διευθύνει [[υπουργείο]] και [[μαζί]] με τους άλλους υπουργούς και τον πρωθυπουργό αποτελούν την [[κυβέρνηση]]<br /><b>2.</b> <b>το θηλ.</b> η [[υπουργίνα]]<br />α) [[γυναίκα]] [[υπουργός]]<br />β) η [[σύζυγος]] του υπουργού<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που προσφέρει [[εξυπηρέτηση]], που συντελεί να γίνει [[κάτι]] («τὸ δὲ καθῆσθαι καὶ ἡσυχίαν ἔχειν ἑώρων ὑπουργὸν ὂν τῷ... ἀποπήγνυσθαι τὸ [[αἷμα]]», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> <b>ως ουσ.</b> [[βοηθός]], [[υπηρέτης]] (α. «ἔδει Μωϋσέα μὲν θαυμάζειν ὡς νόμου διάκονον καὶ [[χάριτος]] ὑπουργὸν... ὑπερθαυμάζειν δὲ τὸν Ἐμμανουὴλ... ὡς υἱὸν ἀληθινὸν τοῦ Θεοῦ», Κύριλλ.<br />β. «ὑπουργοὶ τῶν οἰκοδόμων», <b>Πολ.</b>). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ὑπουργῶς</i> και δ. γρφ. <i>ὑπούργως</i> Α<br />με [[ευπείθεια]], πειθαρχικά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ὑπ</i>(<i>ο</i>)- <span style="color: red;">+</span> -<i>ουργός</i> (<span style="color: red;"><</span> [[ἔργον]]), <b>πρβλ.</b> <i>τεχν</i>-<i>ουργός</i>. Ο νεοελλ. τ. του θηλ. [[υπουργίνα]] (<span style="color: red;"><</span> [[υπουργός]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>ίνα</i> [[[πρβλ]]. [[δικαστίνα]]]) μαρτυρείται από το 1845 στον Αλ. Ρ. Ραγκαβή].