δικαιόω: Difference between revisions

{{DGE

|dgtxt=(δῐκαιόω)<br /><b class="num">• Morfología:</b> [jón. pres. part. δικαιεῦντος Hdt.9.42; impf. 2^a sg. ἐδικαίευ Hdt.1.100]<br /><b class="num">I</b> c. ac.<br /><b class="num">1</b> [[considerar justo]] (δίκας) Hdt.9.93, en v. pas. τὸ δικαιωθὲν ὑπ' ἐκείνων τοῦτο νόμος ἦν D.H.10.1.<br /><b class="num">2</b> [[justificar]] νόμος ... [[ἄγει]] δικαιῶν τὸ βιαιότατον ὑπερτάτᾳ χειρί Pi.<i>Fr</i>.169a.3, τὴν θείαν ... κρίσιν Eus.<i>HE</i> 8.2.2, en v. pas. κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος <i>Eu.Luc</i>.18.14, καὶ ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ πάντων τῶν τέκνων αὐτῆς <i>Eu.Luc</i>.7.35, cf. <i>Eu.Matt</i>.11.19, ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας <i>Ep.Rom</i>.6.7, ἀπὸ πάντων ... ἐν νόμῳ Μωϋσέως δικαιωθῆναι <i>Act.Ap</i>.13.38<br /><b class="num">•</b>c. un pred. τοῦτο γὰρ ... ἀνδράσι δὲ ἀνάρμοστον ἐδικαίωσεν pues esto lo justificó como inapropiado para los hombres</i>, <i>Const.App</i>.1.3.11.<br /><b class="num">3</b> [[someter a la justicia]], [[castigar]], [[condenar]] τοῦτον Hdt.1.100, ὀλίγους D.C.57.47, Κόρινθον <i>AP</i> 14.86, cf. Hsch.<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. ὑμᾶς δὲ αὐτοὺς μᾶλλον δικαιώσεσθε Th.3.40<br /><b class="num">•</b>en v. pas. [[sufrir castigo]] κακοῦ δὲ χαλκοῦ τρόπον ... μελαμπαγὴς πέλει δικαιωθείς el hombre injusto, A.<i>A</i>.393, οἱ δὲ ἱρέες ἐδικαιεῦντο Hdt.3.29, τοὺς ἰδόντας αὐτὸν δικαιούμενον Pl.<i>Lg</i>.934b, οἱ δικαιούμενοι los condenados</i> D.C.58.5.6, cf. Poll.8.25.<br /><b class="num">4</b> [[tratar con justicia]], [[defender los derechos de]] χήραν LXX <i>Is</i>.1.17, οὐ δικαιώσεις τὸν ἀσεβῆ ἕνεκεν δώρων LXX <i>Ex</i>.23.7, en v. pas., op. ἀδικεῖσθαι: ἔνιοι γὰρ δικαιοῦνται οὐχ ἑκόντες Arist.<i>EN</i> 1136^a22, [[ἔνθα]] πάντες δικαιοῦνται, μόνη [[ἔγωγε]] ἠδίκημαι ἀδίκως Aesop.255.<br /><b class="num">5</b> en la Biblia, c. sent. legal [[declarar justo]] καὶ οἱ τελῶναι ἐδικαίωσαν τὸν θεόν <i>Eu.Luc</i>.7.29, ἑαυτούς <i>Eu.Luc</i>.16.15, en v. pas. κύριος μόνος δικαιωθήσεται LXX <i>Si</i>.18.2, ὁ ἀγαπῶν χρυσίον οὐ δικαιωθήσεται LXX <i>Si</i>.31.5, τὰ κρίματα κυρίου ... δεδικαιωμένα LXX <i>Ps</i>.18.10, <i>Is</i>.42.21.<br /><b class="num">6</b> fact. [[hacer (que sea) justo]] τοῦτον ὁ μισθὸς δικαιοῖ la recompensa (en el más allá) hace que ése sea justo</i> Clem.Al.<i>Strom</i>.4.22.144, τὸν ἀνθρώπου βίον Cels.Phil.4.7.<br /><b class="num">II</b> c. inf.<br /><b class="num">1</b> [[considerar justo o conveniente]], [[creer oportuno]] μαθεῖν S.<i>OT</i> 575, δρᾶσαι S.<i>OT</i> 640, cf. <i>Ai</i>.1072, <i>Tr</i>.1244, πειρᾶν τῆς πόλιος Hdt.6.82, σημαίνειν Hdt.1.89, cf. 2.172, 3.118, θάψαι E.<i>Supp</i>.526, cf. <i>Heracl</i>.190, μὴ ἀφαιρεθῆναι Th.2.41, εἴρια ἐπιδεῖν Hp.<i>Fract</i>.31, ἀποδοῦναι ἡμᾶς τὸ κεφάλαιον <i>PRyl</i>.119.14 (I d.C.), ἀγοράσαι <i>PGiss</i>.47.16 (II d.C.), cf. Ph.1.470, Plu.2.97e, <i>Pomp</i>.23, Luc.<i>Syr.D</i>.54, D.H.1.87, Athenag.<i>Res</i>.5.1, c. el inf. sobreentendido ὅποι ποτὲ θεὸς δικαιοῖ S.<i>Ph</i>.781, cf. Th.2.71<br /><b class="num">•</b>c. ὥστε S.<i>OC</i> 1350.<br /><b class="num">2</b> tard. [[pensar]], [[opinar]] πάντας ἀνίστασθαι ... αὐτοὶ δικαιοῦσιν Athenag.<i>Res</i>.14.6, τὸ σχῆμα τοῦ κόσμου ... μὴ παρέρχεσθαι Mac.Magn.<i>Apocr</i>.4.11, cf. Ath.Al.M.28.1189B.<br /><b class="num">III</b> usos abs.<br /><b class="num">1</b> c. adv. [[emitir un juicio]], [[dar una interpretación]], [[estimar]] τούτου δὲ οὕτω δικαιεῦντος ἀντέλεγε οὐδείς habiendo él dado esta interpretación nadie replicó</i> Hdt.9.42, εἶχε δὲ καὶ ἡ ἀλήθεια περὶ τῆς ἀποστάσεως μᾶλλον ᾗ οἱ Ἀθηναῖοι ἐδικαίουν la verdad sobre la defección era más bien como la interpretaban los atenienses</i> Th.4.122.<br /><b class="num">2</b> [[hacer justicia]], [[vengar]] τὸν δικαιώσοντα, πολλάκις καὶ ἐπὶ πολλῶν εὑρεῖν ἐστιν Plb.3.31.9.

}}