ἀτενής: Difference between revisions

ἀτενής (view source)

Revision as of 06:59, 29 September 2017

2,711 bytes added , 29 September 2017

6

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,277,002

edits

@@ Line 24: / Line 24: @@
 {{DGE
 |dgtxt=-ές<br /><b class="num">I</b> concr.<br /><b class="num">1</b> [[tenaz]] κισσός S.<i>Ant</i>.826<br /><b class="num">•</b>c. idea de mov. [[derecho]], [[directo]] ἥκω δ' ἀτενὴς ἀπ' οἴκων E.<i>Fr</i>.65.<br /><b class="num">2</b> [[compacto]] γῆ ἀ. καὶ σκληρά Plu.2.640e.<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[atento]], [[interesado]] de la mente νοῦς Hes.<i>Th</i>.661, Pi.<i>N</i>.7.88, cf. Pl.<i>R</i>.547e, ψυχή Luc.<i>Nigr</i>.4<br /><b class="num">•</b>de la mirada [[atenta]], [[fija]] Arist.<i>HA</i> 492<sup>a</sup>11, Hld.3.5.5<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ ἀ. [[fijeza]], [[atención]] τὸ ἀ. τῆς ὄψεως D.H.5.8, cf. Luc.<i>Icar</i>.12<br /><b class="num">•</b>neutr. como adv. [[atentamente]] αἰ λῇς καταμαθεῖν ἀτενές Epich.154.4, esp. de la mirada ἀτενὲς δὲ τηρῶ Diph.61.4, ὅταν ἴδωσιν ἀτενές Ael.<i>NA</i> 17.25, ἀναβλέψας X.Eph.2.4.3, cf. Longus 4.20, Aesop.117.1, δεδαρκῶς Macho 127.<br /><b class="num">2</b> de palabras [[inflexible]], [[recto]] παρρησία E.<i>Fr</i>.737, λόγος Cels.Phil.8.12.<br /><b class="num">3</b> de pasiones, dolores [[intenso]] ὀργαί A.<i>A</i>.71, ὀδυρμοί Call.<i>Fr</i>.228.7<br /><b class="num">•</b>de defectos [[obstinado]] φιλονικία Plu.<i>Arist</i>.2.<br /><b class="num">4</b> de pers. [[tenaz]], [[inflexible]] Ar.<i>V</i>.730, ἁπλούς τε καὶ ἀτενεῖς ... ἄνδρας Pl.<i>R</i>.547e, ἄδακρύς τε καὶ ... ἀ. διαμένων D.H.5.8, cf. Phld.<i>Lib</i>.p.44<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ ἀ. πρὸς τὸν δῆμον su inflexibilidad respecto al pueblo</i> Plu.<i>Dio</i> 52<br /><b class="num">•</b>neutr. como adv. [[pertinazmente]], [[sin parar]] ἀτενὲς ἀπ' ἀοῦς ἀφύας ἀπεπυρίζομες Epich.71.1.<br /><b class="num">III</b> adv. -ῶς, jón. -έως<br /><b class="num">1</b> [[fija]], [[atentamente]] ὀφθαλμοὶ ἐκλάμπουσιν ἀτενέως Hp.<i>Prorrh</i>.1.124, βλέποντες Plb.18.53.9, Agatharch.41, Sch.Ar.<i>Ach</i>.10d.<br /><b class="num">2</b> [[tenaz]], [[obstinadamente]] πρὸς τὰ τοιαῦτα δυσπειθῶς καὶ ἀ. ἔχοντας Plu.<i>Galb</i>.25.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Comp. de un tema *<i>tenos</i> no atestiguado en gr., de la raíz *<i>ten</i>- de τείνω q.u., cf. lat. <i>tenus</i> ai. <i>tánas</i>. La α vendría de <i>n̥</i> (grado ω de *<i>en</i>) o sería protética.
+}}
+{{grml
+|mltxt=-ές (AM [[ἀτενής]], -ές)<br />Ι. (για το [[βλέμμα]]) ο προσηλωμένος σ' ένα [[σημείο]]<br />II. <b>επίρρ.</b> <i>ατενώς</i><br /><b>1.</b> [[κατευθείαν]], [[μπροστά]]<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. 1. [[εκτεταμένος]], [[τεντωμένος]]<br /><b>2.</b> [[έντονος]], [[ισχυρός]]<br /><b>3.</b> [[ευθύς]]<br /><b>4.</b> (για τον ανθρώπινο νου και λόγο) [[ειλικρινής]], [[τίμιος]]<br /><b>5.</b> [[άκαμπτος]], [[ισχυρογνώμων]]<br /><b>6.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) <i>ἀτενές</i><br />υπερβολικά<br />II. <b>επίρρ.</b> <b>φρ.</b> «ἀτενῶς ἔχω [[πρός]] τι» — [[είμαι]] επίμονα [[αντίθετος]] σε [[κάτι]], [[απεχθάνομαι]] [[κάτι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>α</i>- (αθροιστικό) (πιθ. με ιωνική [[ψίλωση]]) <span style="color: red;">+</span> (ένσιγμο [[θέμα]]) <i>τένος</i> «[[τέντωμα]], [[ένταση]]» (<b>[[πρβλ]].</b> λατ. <i>tenus</i> «[[βρόχος]]», απ' όπου επίρρ. <i>tenus</i> «[[μέχρι]], έως», αρχ. ινδ. <i>tanas</i> «[[καταγωγή]], απόγονοι», ρ. [[τείνω]]), ενώ κατ' [[άλλη]] [[άποψη]] το <i>α</i>- πιθ. αντιπροσωπεύει τη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] του προρρηματικού <i>εν</i>-. Η λ. [[ατενής]] σημαίνει αρχικά «[[τεντωμένος]], [[τεταμένος]]», μ' αυτή δε την [[έννοια]] χρησιμοποιείται [[κυρίως]] για να χαρακτηρίσει τα μάτια ή το σταθερό [[βλέμμα]] (Αριστοτέλης, Λουκιανός). Στην αρχική αυτή [[σημασία]] της λ. ανάγονται οι [[περαιτέρω]] χρήσεις της, «ολόισος» στον Ευριπίδη, «[[δριμύς]], [[υπερβολικός]]» στον Αισχύλο και στον Καλλίμαχο, ενώ στον Ησίοδο, τον Πίνδαρο και τον Πλάτωνα σημαίνει «[[τεταμένος]], [[θετικός]], [[ειλικρινής]]» και αναφέρεται στον ανθρώπινο νου. Τέλος, ο Αριστοφάνης χρησιμοποιεί τον τ. [[ατενής]] για να δηλώσει «τον επίμονο».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ατενίζω]]].
 }}