γηθέω: Difference between revisions

γηθέω (view source)

Revision as of 07:02, 29 September 2017

2,532 bytes added , 29 September 2017

8

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,274,919

edits

@@ Line 21: / Line 21: @@
 {{DGE
 |dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> dór., beoc. γᾱθέω Pi.<i>P</i>.4.12, Corinn.1(a).28, Epich.123, Theoc.1.54; tard. [[γήθω]] <i>AP</i> 6.261 (Crin.), Q.S.14.92, Pamprepius 3.67, Orph.<i>H</i>.16.10, S.E.<i>M</i>.11.107<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [impf. ἐγήθεεν <i>Il</i>.7.127, contr. sin aum. γήθει A.R.1.436; aor. sin aum. γήθησεν <i>Il</i>.6.212, A.R.4.1126, dór. γάθησεν Pi.<i>P</i>.4.122; perf. ind. γέγηθεν Ar.<i>Eq</i>.1317, dór., beoc. γέγαθε Pi.<i>N</i>.3.33, Corinn.2(b).4, [[γεγάθει]] Epich.123, cret. imper. γέγᾱθι <i>Hymn.Curet</i>.6; beoc. plusperf. γεγάθι Corinn.1(a).28]<br /><b class="num">1</b> [[alegrarse]] o en pf. [[estar alegre]]<br /><b class="num">a)</b> abs. γήθησεν ... [[Διομήδης]] <i>Il</i>.6.212, τῶ δὲ νόος γεγάθι su espíritu se había colmado de alegría</i> Corinn.l.c., γήθησε δὲ θυμὸς ἑκάστου ἡρώων A.R.4.1126, γηθήσει κραδίη Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.16.22, cf. A.<i>Ch</i>.772, Epich.217.23, Pl.<i>Phdr</i>.251c, <i>Lg</i>.671b, Theoc.9.36, D.P.<i>Au</i>.1.11, Manes 105.15, Hsch.;<br /><b class="num">b)</b> part. perf. γεγηθώς en uso pred., como adv. [[alegremente]], [[impunemente]], [[despreocupadamente]] γεγηθὼς ... λέξειν δοκεῖς S.<i>OT</i> 368, ἔτρεχεν Ar.<i>Th</i>.510, ᾄδει Arist.<i>Pr</i>.921<sup>a</sup>37, βαῖνε Orph.<i>H</i>.6.10;<br /><b class="num">c)</b> c. indicación del lugar del sentimiento [[alegrarse en]] c. ac. de rel. φρένα <i>Il</i>.8.559, 11.683<br /><b class="num">•</b>c. dat. loc. θυμῷ <i>Il</i>.7.189, Hes.<i>Sc</i>.116, φρενί A.<i>Ch</i>.772, καλῷ γήθουσα προσώπῳ mostrando alegría en su bello rostro</i> Orph.<i>H</i>.16.10<br /><b class="num">•</b>c. giro prep. κατὰ θυμόν <i>Il</i>.13.416, ἐνὶ στήθεσσι <i>Il</i>.13.494, περὶ ψυχάν Pi.<i>P</i>.4.122<br /><b class="num">•</b>c. giro prep. y un part. en dat. Ἀχιλλῆος ... κῆρ γηθεῖ ἐνὶ στήθεσσι ... δερκομένῳ ... el corazón de Aquiles se alegra en su pecho al ver ...</i>, <i>Il</i>.14.140<br /><b class="num">•</b>tb. en v. med., part. γηθόμενος [[contento]], [[alegre]] c. ac. de rel. μεγ' [[ἔνδοθι]] γηθομένων κῆρ Q.S.l.c., cf. <i>AP</i> l.c., Pamprepius l.c.<br /><b class="num">2</b> c. indicación del motivo [[gozar]], [[alegrarse de, con, por]] c. ac. τάδε <i>Il</i>.9.77<br /><b class="num">•</b>c. dat. instrum. οἷς (los tribunales), Ar.<i>Eq</i>.1317, μολπᾷ <i>Hymn.Curet</i>.6, τοῖς ἀγινεῦσιν ἐκ τῶν σε Τεμπέων Call.<i>Fr</i>.194.55, πλοκάμοισι A.R.2.707, κελεύθῳ A.R.3.925, τοῖς μεγάλοις κακοῖς Sotad.15.4, θαλίαις Orph.<i>H</i>.2.6, νυκτερινοῖς ... σχήμασι Aristid.Quint.121.27<br /><b class="num">•</b>c. gen. de origen ἐμῆς γέγαθε ... ἐνοπῆς Corinn.2(b).4<br /><b class="num">•</b>c. giros prep. παλαιαῖσι δ' ἐν ἀρεταῖς Pi.<i>N</i>.3.33, κἀπὶ συμφοραῖσί μοι γεγηθός ἕρπει [[δάκρυον]] S.<i>El</i>.1231, cf. D.18.323, Hierocl.<i>in CA</i> 5.7, περὶ πλέγματι Theoc.l.c., πρὸς τοὺς ἐπαίνους S.E.l.c.<br /><b class="num">•</b>c. part. pred. del suj. [[alegrarse al]] o [[alegrarse de]] ἰδών <i>Il</i>.1.330, <i>Od</i>.12.88, cf. <i>Il</i>.7.214, A.R.1.436, εἰρόμενος <i>Il</i>.7.127, ζῶν S.<i>Ph</i>.1021, πίνων E.<i>Cyc</i>.168, γέγηθα ... μᾶλλον ἢ τὸ [[γῆρας]] ἐκδὺς ἐκφυγὼν τὴν ἀσπίδα Ar.<i>Pax</i> 335, ἁ δὲ [[γεγάθει]] ... ἀκροαζομένα Epich.l.c.<br /><b class="num">•</b>c. part. pred. del complemento en ac. νῶϊ ... γηθήσει προφανέντε se alegrará al vernos a ambas</i>, <i>Il</i>.8.378<br /><b class="num">•</b>c. or. causal [[alegrarse de que]] γήθησεν δὲ θεὰ ..., ὅττι <i>Il</i>.17.567, cf. Pl.<i>Phd</i>.85a, γήθησεν ... Ὀδυσσεύς, οὕνεκα ... <i>Od</i>.18.281.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De la raíz *<i>geH<sup>u̯</sup>2</i>- en grado P y <i>ā</i> rel. <i>gaudeō</i> que presenta otro tratamiento de la laringal, cf. [[γαίω]].
+}}
+{{grml
+|mltxt=[[γηθέω]] και [[γαθέω]] και [[γήθω]] (A) (AM [[γήθομαι]])<br />[[χαίρομαι]], ευχαριστιέμαι με [[κάτι]] ή κάνοντας [[κάτι]]<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. <b>φρ.</b> «[[γηθέω]] φρένα (ή φρενὶ ή θυμὸν ή θυμῶ) «αναγαλλιάζει, χαίρεται η [[ψυχή]] μου<br />II. (η μτχ. παρακμ.) <i>γεγηθώς</i><br /><b>1.</b> [[περιχαρής]]<br /><b>2.</b> [[χωρίς]] [[τιμωρία]] («ἦ καὶ γεγηθὼς ταῡτ' ἀεὶ λέξειν δοκεῑς;» — νομίζεις ότι θα συνεχίσεις να μιλάς [[έτσι]] [[χωρίς]] να τιμωρηθείς; <b>Σοφ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> το λατ. <i>gaudĕ</i><i>ō</i> («[[χαίρομαι]]»), <i>g</i><i>ā</i><i>v</i><i>ī</i><i>sus sum</i> οδηγεί στην [[υπόθεση]] ότι [[γηθέω]] <span style="color: red;"><</span> <i>γᾱF</i> -<i>εθ</i> -<i>έω</i> (η <i>γαF</i> -<i>αθ</i> -<i>έω</i>), [[αλλά]] η [[συναίρεση]] του -<i>ᾱFe</i>- [[πρέπει]] να έγινε πολύ [[νωρίς]], [[πράγμα]] που ισχύει και για τον παρακμ. <i>γέγηθα</i> <span style="color: red;"><</span> <i>γε</i> -<i>γᾱFεθ</i> -<i>α</i>. Η [[υπόθεση]] [[περί]] αρχικού θέματος παρακμ. <i>γᾱθ</i> -, βάσει του οποίου θα σχηματίστηκε [[υστερογενώς]] ο ενεστ. <i>γᾱθέω</i>, [[γηθέω]], αίρεται από την ύπαρξη του λατ. <i>gaude</i><i>ō</i>. To ρ. συνδέεται πιθ. με τα [[γαίω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>γᾰF</i> -<i>ιω</i>), [[γάνυμαι]], [[γαύρος]] και απαντά [[σπανίως]] στην αττική διάλεκτο, [[γιατί]] αντικαταστάθηκε από το συνώνυμο [[χαίρω]]. Ο παρακμ. <i>γέγηθα</i> έχει [[σημασία]] ενεστώτα και [[είναι]] [[συχνός]] στους τραγικούς, ενώ ο [[παράλληλος]] τ. ενεστ. [[γήθω]], που μαρτυρείται μτγν., [[είναι]] πιθ. [[υστερογενής]] [[σχηματισμός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> <i>αμφιγηθέω</i>, <i>επιγηθέω</i>, [[συγγηθέω]].
 }}