3,277,055
edits
πολιτεία: Difference between revisions
33
(T21) |
(33) |
||
| Line 24: | Line 24: | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=πολιτείας, ἡ ([[πολιτεύω]]);<br /><b class="num">1.</b> the [[administration]] of [[civil]] affairs ([[Xenophon]], mem. 3,9, 15; [[Aristophanes]], [[Aeschines]], [[Demosthenes]] (others)).<br /><b class="num">2.</b> a [[state]], [[commonwealth]] ([[Xenophon]], [[Plato]], [[Thucydides]] (others)): [[with]] a genitive of the [[possessor]], [[τοῦ]] [[Ἰσραήλ]], [[spoken]] of the theocratic or [[divine]] [[commonwealth]], [[citizenship]], the rights of a [[citizen]] ([[some]] [[make]] [[this]] [[sense]] the [[primary]] [[one]]): [[Herodotus]] 9,34; [[Xenophon]], [[Hell]]. 1,1, 26; 1,2, 10; (4,4, 6, etc.); [[Demosthenes]], [[Polybius]], Diodorus, Josephus, others). | |txtha=πολιτείας, ἡ ([[πολιτεύω]]);<br /><b class="num">1.</b> the [[administration]] of [[civil]] affairs ([[Xenophon]], mem. 3,9, 15; [[Aristophanes]], [[Aeschines]], [[Demosthenes]] (others)).<br /><b class="num">2.</b> a [[state]], [[commonwealth]] ([[Xenophon]], [[Plato]], [[Thucydides]] (others)): [[with]] a genitive of the [[possessor]], [[τοῦ]] [[Ἰσραήλ]], [[spoken]] of the theocratic or [[divine]] [[commonwealth]], [[citizenship]], the rights of a [[citizen]] ([[some]] [[make]] [[this]] [[sense]] the [[primary]] [[one]]): [[Herodotus]] 9,34; [[Xenophon]], [[Hell]]. 1,1, 26; 1,2, 10; (4,4, 6, etc.); [[Demosthenes]], [[Polybius]], Diodorus, Josephus, others). | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=η, ΝΜΑ, ιων. τ. πολητηΐη, Α [[πολιτεύομαι]]<br /><b>1.</b> (στην [[αρχαιότητα]]) α) η [[μορφή]] της κρατικής οργάνωσης που υιοθετούν οι πολίτες μιας χώρας, ο [[τύπος]] του πολιτεύματος (α. «ὁμολογοῦνται τρεῑς [[εἶναι]] πολιτεῑαι, [[τυραννίς]] καὶ [[ὀλιγαρχία]] καὶ [[δημοκρατία]]», Αισχίν.<br />β. «[[πολιτεία]] ἐστὶ [[τάξις]] ταῑς πόλεσιν ἡ περὶ τὰς ἀρχάς», <b>Αριστοτ.</b>)<br />γ) η [[ίδια]] η [[πολιτική]] [[κοινότητα]], που νοείται ως [[σύνολο]] πολιτών<br />δ) τα [[πολιτικά]] δικαιώματα<br /><b>2.</b> ([[κατά]] τους ρωμαϊκούς χρόνους) διοικητική [[περιοχή]] μιας πόλης<br /><b>3.</b> <b>ως κύριο όν.</b> <i>Πολιτεία</i><br />[[τίτλος]] διαλόγου του Πλάτωνος από 10 βιβλία ο [[οποίος]] φέρει τον [[υπότιτλο]] «Περί δικαίου, [[πολιτικός]]» και ο [[οποίος]] αναφέρεται στον τρόπο [[κατά]] τον οποίο [[πρέπει]] να οργανωθεί η [[πόλη]] προκειμένου να εξασφαλίσει την [[ευδαιμονία]] του ανθρώπου<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «Πολιτεία του Θεού» — ένα από τα αξιολογότερα έργα του ιερού Αυγουστίνου<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> οργανωμένος σε [[διάρκεια]] [[μόνιμος]] [[λαός]] σε ορισμένη εδαφική [[περιοχή]], υπό ενιαία [[πολιτική]] [[εξουσία]] εξ ιδίου Δικαίου, το [[κράτος]]<br /><b>2.</b> [[πόλη]] (α. «τρισκότεινοι ουρανοί [[πάνω]] απ' την [[πολιτεία]] την κοιμισμένη», Γρυπ. β. «Ακυβέρνητες πολιτείες», Τσίρκ.)<br /><b>3.</b> η [[κυβέρνηση]] και η νομοθετική [[εξουσία]] («η [[πολιτεία]] ευθύνεται για την [[αύξηση]] της εγκληματικότητας»)<br /><b>4.</b> [[χώρα]], [[τόπος]] («έφυγε για άλλες πολιτείες»)<br /><b>5.</b> [[τρόπος]], [[συμπεριφορά]], [[δράση]] («[[βίος]] και [[πολιτεία]] του αγίου Αθανασίου»)<br /><b>6.</b> διοικητική [[υποδιαίρεση]] σε ορισμένα κράτη ή ομόσπονδη κρατική [[μονάδα]] σε άλλα («Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής»)<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «[[είναι]] [[βίος]] και [[πολιτεία]]» — έχει ζωή περιπετειώδη, επιλήψιμη ή ύποπτη<br />β) «προσωπική [[ένωση]] πολιτειών»<br /><b>διεθν. δίκ.</b> [[μορφή]] ένωσης κρατών [[κατά]] την οποία τα συμμετέχοντα κράτη έχουν τον ίδιο ανώτατο άρχοντα [[αλλά]] καθένα από αυτά διατηρεί τη διεθνή του [[προσωπικότητα]]<br />γ) «πραγματική [[ένωση]] πολιτειών»<br /><b>διεθν. δίκ.</b> [[μορφή]] ένωσης κρατών [[κατά]] την οποία ο [[βαθμός]] συγχώνευσης τών επιμέρους πολιτειών [[είναι]] ιδιαίτερα [[έντονος]], τα κύρια κρατικά όργανα [[είναι]] κοινά και τα συμμετέχοντα κράτη εμφανίζονται με ενιαία διεθνή [[προσωπικότητα]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />ο [[τρόπος]] διαχείρισης τών [[κοινών]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />ζωή, [[βίος]] («ἡ ἐν Βοιωτίᾳ [[πολιτεία]]», <b>Πολ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ο [[τρόπος]] με τον οποίο ζει [[κάποιος]] («οἷς γὰρ ἐστ' ἐν λόγοις ἡ [[πολιτεία]], πῶς ἂν οὗτοι μὴ ἀληθεῑς ὦσιν», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>2.</b> [[διοίκηση]], [[διακυβέρνηση]] («ἔχεις ἅπαντα πρὸς πολιτείαν ἃ δεῑ», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>(περιλπτ.)</b> τα [[μέτρα]] που εφαρμόζει μια [[κυβέρνηση]] («ἡ Κλεοφῶντος [[πολιτεία]]», Αισχίν.)<br /><b>4.</b> η [[κατοχή]] δημόσιου αξιώματος<br /><b>5.</b> δημοκρατικό [[πολίτευμα]], [[δημοκρατία]] («ταῑς μὲν πολιτείαις πολεμοῡσι τὰς δὲ μοναρχίας συγκαθιστᾱσι», Ισοκρ.)<br /><b>7.</b> [[κάθε]] [[είδος]] διοίκησης, ολιγαρχικής ή δημοκρατικής<br /><b>8.</b> ελεύθερη [[κοινότητα]] («ὄλως ἄπιστον [[οἶμαι]] ταῑς πολιτείαις ἡ [[τυραννίς]]», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>9.</b> <b>στον πληθ.</b> αἱ <i>πολιτεῑαι</i><br />[[παραχώρηση]] πολιτικών δικαιωμάτων («ἐν ταῑς στήλαις πρὸς ταῑς συμμαχίαις καὶ προξενίαις καὶ πολιτείαις [[οὗτος]] ἀναγράφεται», <b>Αριστοτ.</b>). | |||
}} | }} | ||