3,277,048
edits
(4) |
(3) |
||
Line 21: | Line 21: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[ἀνόπαια]] <b>επίρρ.</b> (Α)<br />[[προς]] τα [[επάνω]], [[προς]] τον ουρανό, [[ψηλά]] στον αέρα (δίνονται όμως και άλλες ερμηνείες).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. απαντά [[άπαξ]] στον Όμηρο. Προβληματικός [[τύπος]], που είχε ήδη απασχολήσει τους αρχαίους γραμματικούς. Ο Ηρωδιανός γράφει <i>ανοπαία</i> και αποδίδει στη λ. τη [[σημασία]] «αόρατα» ([[επίρρημα]] συνθ. <span style="color: red;"><</span> <i>ανα</i> <span style="color: red;">+</span> <i>όπτομαι</i>, [[οπτός]]), η οποία όμως θεωρείται ότι προέκυψε από [[παρετυμολογία]]. Ασαφής φαίνεται [[επίσης]] η [[ερμηνεία]] του Ευσταθίου «στον αέρα» και η [[σύνδεση]] με τα τοπ. «άνω, ανωφερές». Κατά τον Αρίσταρχο [[ανόπαια]] ή <i>πανόπαια</i> «[[είδος]] αετού» (<b>[[πρβλ]].</b> εβραϊκό <i>ăn</i><i>ā</i><i>ph</i><i>ā</i> «[[ερωδιός]]». Επικρατέστερη θεωρείται η [[άποψη]] του Worner, που θεωρεί τη λ. ως σύνθετο εκ συναρπαγής [[ανόπαια]] (<span style="color: red;"><</span> <i>ἀνὰ τῇ ὀπῇ</i>) «[[ψηλά]] [[μέσα]] απ' την [[καμινάδα]]», συνδέοντας το με το επίθ. της φωτιάς <i>ανόπαιος</i> (Εμπεδοκλής), [[ερμηνεία]] που συμφωνεί με [[εκείνη]] άγνωστου αρχαίου γραμματικού [[κατά]] την οποία [[ανόπαια]] <span style="color: red;"><</span> <i>αν</i>'<i>οπαία</i> (<i>ανά οπήν</i>). Τέλος, εξαιτίας του τελικού <i>ᾰ</i> (κατάλ. πληθ. ουδ.) ο τ. χαρακτηρίζεται ως [[επίρρημα]] και όχι ως [[επίθετο]] θηλ. γένους]. | |mltxt=[[ἀνόπαια]] <b>επίρρ.</b> (Α)<br />[[προς]] τα [[επάνω]], [[προς]] τον ουρανό, [[ψηλά]] στον αέρα (δίνονται όμως και άλλες ερμηνείες).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. απαντά [[άπαξ]] στον Όμηρο. Προβληματικός [[τύπος]], που είχε ήδη απασχολήσει τους αρχαίους γραμματικούς. Ο Ηρωδιανός γράφει <i>ανοπαία</i> και αποδίδει στη λ. τη [[σημασία]] «αόρατα» ([[επίρρημα]] συνθ. <span style="color: red;"><</span> <i>ανα</i> <span style="color: red;">+</span> <i>όπτομαι</i>, [[οπτός]]), η οποία όμως θεωρείται ότι προέκυψε από [[παρετυμολογία]]. Ασαφής φαίνεται [[επίσης]] η [[ερμηνεία]] του Ευσταθίου «στον αέρα» και η [[σύνδεση]] με τα τοπ. «άνω, ανωφερές». Κατά τον Αρίσταρχο [[ανόπαια]] ή <i>πανόπαια</i> «[[είδος]] αετού» (<b>[[πρβλ]].</b> εβραϊκό <i>ăn</i><i>ā</i><i>ph</i><i>ā</i> «[[ερωδιός]]». Επικρατέστερη θεωρείται η [[άποψη]] του Worner, που θεωρεί τη λ. ως σύνθετο εκ συναρπαγής [[ανόπαια]] (<span style="color: red;"><</span> <i>ἀνὰ τῇ ὀπῇ</i>) «[[ψηλά]] [[μέσα]] απ' την [[καμινάδα]]», συνδέοντας το με το επίθ. της φωτιάς <i>ανόπαιος</i> (Εμπεδοκλής), [[ερμηνεία]] που συμφωνεί με [[εκείνη]] άγνωστου αρχαίου γραμματικού [[κατά]] την οποία [[ανόπαια]] <span style="color: red;"><</span> <i>αν</i>'<i>οπαία</i> (<i>ανά οπήν</i>). Τέλος, εξαιτίας του τελικού <i>ᾰ</i> (κατάλ. πληθ. ουδ.) ο τ. χαρακτηρίζεται ως [[επίρρημα]] και όχι ως [[επίθετο]] θηλ. γένους]. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἀνοπαῖα:''' επίρρ. [[είτε]] (από το <i>ἀν- στερητικό</i> και <i>*ὄπτομαι</i>), πέταξε [[μακριά]] αόρατη· [[είτε]] = [[ἄνω]], [[ψηλά]] στον αέρα· ή <i>ἀν' ὀπαῖα</i> (= <i>ἀνὰ ὀπήν</i>), πάνω μέσω της τρύπας της στέγης, σε Ομήρ. Οδ.· άλλοι γράφουν [[ἀνόπαια]], <i>ἡ</i>, είδος αετού. | |||
}} | }} |