περαίνω: Difference between revisions

5
(31)
(5)
Line 24: Line 24:
{{grml
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ, ποιητ. τ. [[πειραίνω]], Α<br /><b>1.</b> [[φέρω]] [[κάτι]] σε [[πέρας]], [[ολοκληρώνω]] την [[εκτέλεση]] κάποιου πράγματος, το [[αποπερατώνω]]<br /><b>2.</b> (η μτχ. παθ. παρακμ.) [[πεπερασμένος]], -<i>η</i>, -<i>ον</i><br /><b>βλ.</b> [[πεπερασμένος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για λόγο) [[δίνω]] [[τέλος]], [[παύω]] («πέραινέ μοι λόγον», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> (για έγγραφα ή συγγράμματα) α) [[αναγιγνώσκω]], [[απαγγέλλω]] από την [[αρχή]] ώς το [[τέλος]] («τὸν δὲ δὴ νόμον ἡμῑν [[ἐφεξῆς]] πέραινε», <b>Πλάτ.</b>)<br />β) [[αναφέρω]], [[εκθέτω]] με [[συντομία]]<br /><b>3.</b> [[πραγματοποιώ]] έναν σκοπό, [[φτάνω]] σε κάποιον [[αποτέλεσμα]]<br /><b>4.</b> [[εξάγω]] [[συμπέρασμα]], [[συμπεραίνω]] («διὰ τοῡ ἀδυνάτου περαίνειν», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>(αμτβ.)</b> [[φτάνω]] σε κάποιο [[τέρμα]], [[απολήγω]] [[κάπου]], έχω κάποια όρια<br /><b>6.</b> [[διαπερνώ]], [[διατρυπώ]] [[κάτι]]<br /><b>7.</b> [[βινώ]]<br />β. εισδύομαι, [[τρυπώνω]], [[μπαίνω]] («δι' ὤτων φρενός τε δαμίας περαῑνον», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> «περαίνων [[λόγος]]» — [[είδος]] συλλογισμού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[πέρας]].
|mltxt=ΝΜΑ, ποιητ. τ. [[πειραίνω]], Α<br /><b>1.</b> [[φέρω]] [[κάτι]] σε [[πέρας]], [[ολοκληρώνω]] την [[εκτέλεση]] κάποιου πράγματος, το [[αποπερατώνω]]<br /><b>2.</b> (η μτχ. παθ. παρακμ.) [[πεπερασμένος]], -<i>η</i>, -<i>ον</i><br /><b>βλ.</b> [[πεπερασμένος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για λόγο) [[δίνω]] [[τέλος]], [[παύω]] («πέραινέ μοι λόγον», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> (για έγγραφα ή συγγράμματα) α) [[αναγιγνώσκω]], [[απαγγέλλω]] από την [[αρχή]] ώς το [[τέλος]] («τὸν δὲ δὴ νόμον ἡμῑν [[ἐφεξῆς]] πέραινε», <b>Πλάτ.</b>)<br />β) [[αναφέρω]], [[εκθέτω]] με [[συντομία]]<br /><b>3.</b> [[πραγματοποιώ]] έναν σκοπό, [[φτάνω]] σε κάποιον [[αποτέλεσμα]]<br /><b>4.</b> [[εξάγω]] [[συμπέρασμα]], [[συμπεραίνω]] («διὰ τοῡ ἀδυνάτου περαίνειν», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>(αμτβ.)</b> [[φτάνω]] σε κάποιο [[τέρμα]], [[απολήγω]] [[κάπου]], έχω κάποια όρια<br /><b>6.</b> [[διαπερνώ]], [[διατρυπώ]] [[κάτι]]<br /><b>7.</b> [[βινώ]]<br />β. εισδύομαι, [[τρυπώνω]], [[μπαίνω]] («δι' ὤτων φρενός τε δαμίας περαῑνον», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> «περαίνων [[λόγος]]» — [[είδος]] συλλογισμού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[πέρας]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''περαίνω:''' ποιητ. [[πειραίνω]]· μέλ. <i>περανῶ</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπέρᾱνα</i> — Μέσ., μέλ. <i>περᾰνοῦμαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπερᾱνάμην</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπεράνθην</i>· γʹ ενικ. παρακ. <i>πεπέραναι</i>, ποιητ. <i>πεπείρανται</i>· ([[πέρας]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[φέρνω]] σε [[τέλος]], [[τελειώνω]], [[ολοκληρώνω]], [[φέρνω]] εις [[πέρας]], σε Τραγ. κ.λπ. — Παθ., [[έρχομαι]] σε ένα [[τέλος]], ολοκληρώνομαι, <i>πάντα πεπείρανται</i>, σε Ομήρ. Οδ.· πληρούμαι, εκτελούμαι, σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> στην [[ομιλία]], [[τελειώνω]] το λόγο, [[σταματώ]] να μιλάω, σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[επαναλαμβάνω]] από την [[αρχή]] ως το [[τέλος]], σε Αριστοφ.· [[διηγούμαι]], σε Ευρ.<br /><b class="num">4.</b> απόλ., [[εκτελώ]] το σκοπό μου, [[ιδίως]] μαζί με [[άρνηση]], οὐδὲν [[περαίνω]], δεν [[φθάνω]] σε [[αποτέλεσμα]], δεν [[καταφέρνω]], δεν [[σημειώνω]] πρόοδο, σε Ευρ., Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> αμτβ., [[διαπερνώ]], [[φτάνω]] ή [[διέρχομαι]], σε Αισχύλ., Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> αμτβ., [[έρχομαι]] σ' ένα [[τέλος]], [[τελειώνω]], σε Πλούτ.
}}
}}