3,274,216
edits
(2) |
(1) |
||
Line 33: | Line 33: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἁμαρτάνω:''' [ᾰμ<i>..<b>ᾰν]</b></i> (√<i>ΑΜΑΡΤ</i>), μέλ. [[ἁμαρτήσομαι]], αόρ. βʹ [[ἥμαρτον]], Επικ. [[ἤμβροτον]], παρακ. [[ἡμάρτηκα]] — Παθ. αόρ. αʹ [[ἡμαρτήθην]], παρακ. [[ἡμάρτημαι]], γʹ ενικ. υπερσ. <i>ἡμάρτητο</i>· <b>I.1.</b> [[αστοχώ]], δεν [[πετυχαίνω]] το στόχο, με γεν., ἑκὼν ἡμάρτανε [[φωτός]], σκόπιμα δεν πέτυχε τον άνδρα, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἁμ.τῆς ὁδοῦ</i>, δεν [[βρίσκω]] τον δρόμο, σε Αριστοφ.· <i>τοῦ σκοποῦ</i>, σε Αντιφ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[αποτυγχάνω]] να κάνω, [[ξεφεύγω]] από το στόχο μου, χάνω το στόχο μου, [[αστοχώ]], [[λανθάνω]], σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.· με γεν., <i>νοήματος ἤμβροτεν</i>, αστόχησε να εστιάσει πάνω στη [[σκέψη]], στον ίδ. κ.λπ.· <i>ἁμ. τοῦ χρησμοῦ</i>, τον [[παρερμηνεύω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> [[αποτυγχάνω]] να έχω, δηλ. στερούμαι [[κάτι]], το χάνω, με γεν., <i>ἁμαρτήσεσθαι ὀπωπῆς</i>, ότι θα έπρεπε να στερηθώ το φως μου, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἀμ. πιστῆς ἀλόχου</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[αστοχώ]], κάνω [[λάθος]], παραπλανούμαι, αμαρτάνω, σε Όμηρ. κ.λπ.· με δοτ. τρόπου, <i>γνώμῃ ἁμ</i>., κάνω [[λάθος]] στην [[κρίση]] μου, σε Ηρόδ.· ή <i>ἐν λόγοις</i>, στον ίδ., Πλάτ.· με ουδ. επίρρ., [[τόδε]] γ' [[ἤμβροτον]], έσφαλα σ' αυτό, σε Ομήρ. Οδ.· στον πεζό λόγο, ἁμ. [[περί]] τι ή <i>τινος</i>, κάνω [[λάθος]] σ' ένα [[ζήτημα]], σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> Παθ., <i>ἁμαρτάνεταί τι</i>, διαπράττεται ένα [[αμάρτημα]], σε Θουκ.· απρόσ., <i>ἁμαρτάνεται περίτι</i>, σε Πλάτ. | |lsmtext='''ἁμαρτάνω:''' [ᾰμ<i>..<b>ᾰν]</b></i> (√<i>ΑΜΑΡΤ</i>), μέλ. [[ἁμαρτήσομαι]], αόρ. βʹ [[ἥμαρτον]], Επικ. [[ἤμβροτον]], παρακ. [[ἡμάρτηκα]] — Παθ. αόρ. αʹ [[ἡμαρτήθην]], παρακ. [[ἡμάρτημαι]], γʹ ενικ. υπερσ. <i>ἡμάρτητο</i>· <b>I.1.</b> [[αστοχώ]], δεν [[πετυχαίνω]] το στόχο, με γεν., ἑκὼν ἡμάρτανε [[φωτός]], σκόπιμα δεν πέτυχε τον άνδρα, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἁμ.τῆς ὁδοῦ</i>, δεν [[βρίσκω]] τον δρόμο, σε Αριστοφ.· <i>τοῦ σκοποῦ</i>, σε Αντιφ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[αποτυγχάνω]] να κάνω, [[ξεφεύγω]] από το στόχο μου, χάνω το στόχο μου, [[αστοχώ]], [[λανθάνω]], σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.· με γεν., <i>νοήματος ἤμβροτεν</i>, αστόχησε να εστιάσει πάνω στη [[σκέψη]], στον ίδ. κ.λπ.· <i>ἁμ. τοῦ χρησμοῦ</i>, τον [[παρερμηνεύω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> [[αποτυγχάνω]] να έχω, δηλ. στερούμαι [[κάτι]], το χάνω, με γεν., <i>ἁμαρτήσεσθαι ὀπωπῆς</i>, ότι θα έπρεπε να στερηθώ το φως μου, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἀμ. πιστῆς ἀλόχου</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[αστοχώ]], κάνω [[λάθος]], παραπλανούμαι, αμαρτάνω, σε Όμηρ. κ.λπ.· με δοτ. τρόπου, <i>γνώμῃ ἁμ</i>., κάνω [[λάθος]] στην [[κρίση]] μου, σε Ηρόδ.· ή <i>ἐν λόγοις</i>, στον ίδ., Πλάτ.· με ουδ. επίρρ., [[τόδε]] γ' [[ἤμβροτον]], έσφαλα σ' αυτό, σε Ομήρ. Οδ.· στον πεζό λόγο, ἁμ. [[περί]] τι ή <i>τινος</i>, κάνω [[λάθος]] σ' ένα [[ζήτημα]], σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> Παθ., <i>ἁμαρτάνεταί τι</i>, διαπράττεται ένα [[αμάρτημα]], σε Θουκ.· απρόσ., <i>ἁμαρτάνεται περίτι</i>, σε Πλάτ. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἁμαρτάνω:''' (fut. [[ἁμαρτήσομαι]] - поздн. ἁμαρτήσω, aor. 1 ἡμάρτησα, aor. 2 ἡμαρτον - эп. тж. [[ἅμαρτον]] и [[ἤμβροτον]])<br /><b class="num">1)</b> не попадать, промахиваться (τινός Hom., Plat.): ἤμβροτες οὐδ᾽ ἔτυχες Hom. ты промахнулся, не попал; ἔγχεσι [[ἤμβροτον]] [[ἀλλήλων]] Hom. оба они не попали друг в друга своими копьями; καιρίας πληγῆς ἁ. Xen. не нанести смертельной раны;<br /><b class="num">2)</b> отклоняться, сбиваться (τῆς ὁδοῦ Arph.): ἁ. τἀληθέος Her. погрешать против истины; οὔ τι νοήματος ἁ. ἐσθλοῦ Hom. поступать во всем весьма разумно;<br /><b class="num">3)</b> совершать промах, ошибаться (τι Hom., Aesch., Soph., Arph., περί τι и περί τινος Xen., Plat., ἔν τινι Thuc., Plat., τινί Eur., Plat. и ἐπί τι Arst.): γνώμης ἁ. Her. ошибаться в (своем) предположении; αὐτὸς ἐγὼ [[τόδε]] γ᾽ [[ἤμβροτον]] Hom. в этом я сам виноват; ἐλπίδων ἡμάρτομεν (pl. = sing.) Eur. я обманулась в своих надеждах; ἁ. τοῦ χρησμοῦ Her. ошибиться в оракуле, т. е. не понять его; τοῦ παντὸς ἁ. Plat., Plut. совершить грубейшую ошибку; τὰ περὶ τὴν πόλιν ἁμαρτανόμενα Xen. политические ошибки; ἡ ἡμαρτημένη [[πολιτεία]] Plat., Arst. неправильный (порочный) государственный строй; τὰ ἁμαρτηθέντα или τὰ ἡμαρτημένα Xen. ошибки, промахи; ἥμαρτε χρηστὰ μωμένη Soph. она совершила ошибку из хороших побуждений; τὰ [[τοῦδε]] μὲν πεπραγμέν᾽ [[ἔσται]], τἀμὰ δ᾽ ἡμαρτημένα Soph. его замыслы осуществятся, а мои потерпят крушение;<br /><b class="num">4)</b> грешить, совершать проступок, провиниться (τι εἴς τινα Soph., Her., Thuc.): ἁμαρτίαν ἁ. ἔς τινα Eur. и [[ἁμάρτημα]] ἁ. περί τινα Plat. согрешить перед кем-л.; οὐχ ἡμαρτηκώς Lys. ни в чем не виновный;<br /><b class="num">5)</b> терять, утрачивать, лишаться (ἁμαρτήσεσθαι ὀπωπῆς Hom.; ἁ. ἀλόχου Eur.);<br /><b class="num">6)</b> упускать, не получать: ἁ. τῆς Βοιωτίης Her. не занять своевременно Беотию; οὐκ εἰκὸς οὔτ᾽ ἐμὲ [[ὑμῶν]] [[ἁμαρτεῖν]] τοῦτό γ᾽ οὔθ᾽ [[ὑμᾶς]] [[ἐμοῦ]] Soph. несправедливо, чтобы в этом отказали вы мне или я вам;<br /><b class="num">7)</b> оставлять без внимания, пренебрегать: ἁ. δώρων Hom. пренебрегать дарами, т. е. забывать приносить жертвы; ξυμμαχίας ἁ. Aesch. изменить долгу союзника. | |||
}} | }} |