3,274,919
edits
(2b) |
m (LSJ1 replacement) |
||
(28 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=paipali | |Transliteration C=paipali | ||
|Beta Code=paipa/lh | |Beta Code=paipa/lh | ||
|Definition=ἡ (redupl. from | |Definition=ἡ (redupl. from [[πάλη]] (B)) the [[finest flour]] or [[finest meal]], Ar.''Nu.''262; παιπάλη ἀλφίτων Apollon. ap. Gal. 12.502, [[varia lectio|v.l.]] in Dsc.3.39: metaph., <b class="b3">λέγειν γενήσει… παιπάλη</b>, i.e. a [[subtle]] [[talker]], Ar.''Nu.''260, cf. [[παιπάλημα]] and [[πασπάλη]]. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0442.png Seite 442]] ἡ (vgl. [[πάλη]]), das feinste Mehl, Mehlstaub, VLL.; καταπαττόμενος γὰρ [[παιπάλη]] γενήσομαι, Ar. Nubb. 262; ἀλφίτων, Sp.; [[παιπάλη]] ἐν ἀλφίτῳ πεποιημένη, Polyaen. 4, 3, 32. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0442.png Seite 442]] ἡ (vgl. [[πάλη]]), das feinste Mehl, Mehlstaub, VLL.; καταπαττόμενος γὰρ [[παιπάλη]] γενήσομαι, Ar. Nubb. 262; ἀλφίτων, Sp.; [[παιπάλη]] ἐν ἀλφίτῳ πεποιημένη, Polyaen. 4, 3, 32. Übertr., λέγειν γενήσει [[τρίμμα]], [[κρόταλον]], [[παιπάλη]], Ar. Nubb. 260, von einem abgefeimten, verschmitzten Menschen, der so sein ist wie Haarpuder. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=ης (ἡ) :<br /><b>1</b> [[fleur de farine]] ; poussière très menue;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> homme très fin, insaisissable : [[παιπάλη]] λέγειν AR être une fine langue.<br />'''Étymologie:''' R. Παλ agiter, secouer ; saupoudrer. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=παιπάλη -ης, ἡ fijn meel, bloem; overdr. verfijnde, subtiele, geraffineerde prater. Aristoph. Nub. 260. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''παιπάλη:''' (πᾰ) ἡ<br /><b class="num">1</b> [[мука тончайшего помола]] Arph.;<br /><b class="num">2</b> [[тонкая штучка]], [[величайший искусник]]: λέγειν π. Arph. ловкий говорун. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
Line 25: | Line 28: | ||
|lsmtext='''παιπάλη:''' [ᾰ], (αναδιπλ. από [[πάλη]], Λατ. [[pollen]]), το [[πολύ]] αλεσμένο [[αλεύρι]] ή [[κριθάρι]], Λατ. [[flos]] farinae, σε Αριστοφ.· μεταφ. λέγεται για πανούργους ανθρώπους, στο ίδ. | |lsmtext='''παιπάλη:''' [ᾰ], (αναδιπλ. από [[πάλη]], Λατ. [[pollen]]), το [[πολύ]] αλεσμένο [[αλεύρι]] ή [[κριθάρι]], Λατ. [[flos]] farinae, σε Αριστοφ.· μεταφ. λέγεται για πανούργους ανθρώπους, στο ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''παιπάλη''': [ᾰ], ἡ, (κατ’ ἀναδιπλασ. ἐκ τοῦ [[πάλη]], ἴδε [[πάλλω]] (ἐν τέλ.) τὸ λεπτότατον [[ἄλευρον]], ἡ [[ἄχνη]], Λατ. [[pollen]], [[flos farinae]] (Διοσκ. 3. 41, Γαλην., πρβλ. [[πασπάλη]]), Ἀριστοφ. Νεφ. 262· καὶ μεταφορ., [[παιπάλη]] λέγειν, ἐπὶ ἀνθρώπου λαλοῦντος περὶ λεπτῶν πραγμάτων, [[αὐτόθι]] 260, πρβλ. τὸ ἑπόμ. καὶ [[πασπάλη]]. - Καθ’ Ἡσύχ: «[[παιπάλη]]· [[ἄλευρον]] λεπτόν, τὸ ἀπὸ κριθῆς, ἢ κέγχρου, ἢ τὸ [[τυχόν]]», πρβλ. Σουΐδ. κ. Φώτιον ἐν λ. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: 1. [[fine flour]], [[flour dust]] (Ar. Nu. 262, Apollon. Med.), 2. [[shrewd person]], [[crafty person]] (Ar. Nu. 260).<br />Compounds: Compp.: 1. <b class="b3">δυσ-παίπαλος</b> adjunct of [[βῆσσα]] (Archil.), [[κύματα]] (B.), [[Ὄθρυς]] (Nic.) a.o.; 2. <b class="b3">δυσοδο-παίπαλα</b> n. pl. (A. Eu. 387, reading uncertain; after sch. <b class="b3">δυσπαράβατα καὶ τραχέα</b>; 3. <b class="b3">πολυ-παίπαλος</b>, of [[Φοίνικες]] (ο 419), of [[αἰθήρ]] (Call. Fr. [[anon]]. 225).<br />Derivatives: Beside it several formally close, but semantically doubtful fomations. Adj. 1. <b class="b3">παιπαλ-όεις</b> of islands, mountains, roads (ep. Il.); 2. <b class="b3">-ιμος</b> [[artful]], [[shrewd]] (Theognost., sch.); 3. <b class="b3">-ώδης</b> <b class="b2">id.</b> (EM, Suid.); 4. <b class="b3">-εος</b> of [[πιπώ]] [[woodpecker]] (Antim.), meaning unknown. Verbs. 1. <b class="b3">παιπαλᾶν περισκοπεῖν</b>, [[ἐρευνᾶν]] H., with formally [[παιπάλημα]] n. (Ar., Aeschin.) = 2. [[παιπάλη]]; prob just enlargement of it; 2. <b class="b3">παιπάλλειν σείειν</b> H.; 3. <b class="b3">παιπαλώσσω τὸ παίζω καὶ τὸ παροινῶ</b> (Theognost.). <b class="b3">παίπαλά τε κρημνούς τε</b> (Call. Dian. 194), prob. backformation.<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: The adj. [[παιπαλόεις]], of which the orig. meaning was apparently early forgotten and which was used by the ep. poets as [[epithet]] ornans without specific meaning, is mostly explained as [[τραχύς]], [[σκολιώδης]]', i.e. [[raw]], [[steep]] or [[twisted]]; so <b class="b3">δυσ-παίπαλος</b> [[with dangerous παίπαλα]]. Starting from [[winding]] Fick KZ 44, 148 f. (agreeing Bechtel Lex. s.v.) wanted to connect a supposed root [[pele-]] [[wind]] [impossible root form], also [[fold]]; [[παιπαλόεις]] thus [[rich in turns or folds]] (cf. <b class="b3">πολύ-πτυχος</b>), <b class="b3">πολυ-παίπαλος</b> = <b class="b3">πολύ-τροπος</b> (in antiquity). Positing a root [[pele-]] meaning [[turn]] however, is based on a wrong analysis of [[πόλος]], [[πάλιν]] (s. rather [[πέλομαι]]); so only the meaning [[fold]] remains (s. [[ἁπλόος]]). Similarly Worms Herm. 81, 31 n. 2: prop. [[geschwungen]], [[gewunden]], to [[πάλλω]], from where [[zackig]], [[sich schlangelnd]], [[zerklüftet]](?). With this interpretation of [[παιπαλόεις]] one separates [[παιπάλη]] from it and connects it as a separate word to [[πάλη]] [[flour]] (s.v.) and [[πόλτος]] etc. -- Others connect [[παιπαλόεις]] as [[floury]], [[dusty]] (first of roads) with [[παιπάλη]]; s. Leumann Hom. Wörter 236 ff. with extensive argumentation and rich lit. He considers [[παιπάλη]] [[subtle talker]] not as metapher of [[παιπάλη]] [[fine flour]] but explains it from <b class="b3">πολυ-παίπαλος</b>. -- Still diff. Palmer Glotta 27, 134 ff. (by Leumann rightly rejected). The origin of [[παιπάλη]] L. sees in [[παιπάλλειν]] = [[σείειν]] ('shake' = [[sieve flour]]); also [[πάλη]] [[flour]] from [[πάλλω]]. Cf. [[πασπάλη]]. -- On the reduplication cf. Skoda, Redoublement 33 etc. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=πᾰιπάλη, ἡ, [redupl. from [[πάλη]]<br />[[pollen]] the finest [[flour]] or [[meal]], Lat. [[flos]] farinae, Ar.: metaph. of a [[subtle]] [[rogue]], Ar. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{FriskDe | ||
| | |ftr='''παιπάλη''': {paipálē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': 1. [[feines Mehl]], [[Mehlstaub]] (Ar. ''Nu''. 262, Apollon. Med.), 2. [[geriebener Mensch]], [[Schläuling]] (Ar. ''Nu''. 260).<br />'''Derivative''': Daneben viele formal sich eng anschließende, aber semantisch umstrittene Bildungen. A. Kompp.: 1. [[δυσπαίπαλος]] Beiw. von [[βῆσσα]] (Archil.), κύματα (B.), [[Ὄθρυς]] (Nik.) u.a.; 2. δυσοδοπαίπαλα n. pl. (A. ''Eu''. 387 [lyr.]), Les. nicht sicher; nach Sch. δυσπαράβατα καὶ τραχέα; 3. [[πολυπαίπαλος]], von Φοίνικες (ο 419), von [[αἰθήρ]] (Kall. ''Fr''. ''anon''. 225). B. Ableitungen: Adj. 1. [[παιπαλόεις]] von Inseln, Bergen, Wegen (ep. seit Il.); 2. -ιμος [[gerieben]], [[schlau]] (Theognost., Sch.); 3. -ώδης ib. (''EM'', Suid.); 4. -εος von [[πιπώ]] [[Specht]] (Antim.), Bed. unbekannt. Verba. 1. παιπαλᾶν· περισκοπεῖν, ἐρευνᾶν H., wozu formal [[παιπάλημα]] n. (Ar., Aeschin. u.a.) = 2. [[παιπάλη]]; wohl nur Erweiterung davon; 2. παιπάλλειν· σείειν H.; 3. παιπαλώσσω· τὸ [[παίζω]] καὶ τὸ παροινῶ (Theognost.). C. παίπαλά τε κρημνούς τε (Kall. ''Dian''. 194), wohl Rückbildung aus A oder B 1.<br />'''Etymology''': Das Adj. [[παιπαλόεις]], dessen urspr. Bed. offenbar früh vergessen worden ist und das schon von den ep. Dichtern als schmückendes Beiwort ohne fixierte Bed. benutzt wurde, wird meist als'[[τραχύς]], [[σκολιώδης]]’, d.h. [[rauh]], [[schroff]] bzw. [[gewunden]] erklärt; dementsprechend [[δυσπαίπαλος]] ‘mit schlimmen [[παίπαλα]] (Schroffheiten, Windungen)’. Von [[Windung]] ausgehend hat es Fick KZ 44, 148 f. (zustimmend Bechtel Lex. s.v.) zu einer angeblichen Wz. ''pele''- [[wenden]], auch [[falten]] ziehen wollen; [[παιπαλόεις]] somit ‘reich an Windungen od. Falten’ (vgl. [[πολύπτυχος]]), [[πολυπαίπαλος]] = [[πολύτροπος]] (mit den Alten). Die Ansetzung von ''pele''- im Sinn von [[wenden]] ruht aber auf einer falschen Eingliederung von [[πόλος]], [[πάλιν]] (s. vielmehr [[πέλομαι]]); es bleibt somit nur die Bed. [[falten]] (s. [[ἁπλόος]]). Ähnlich Worms Herm. 81, 31 A. 2: eig. [[geschwungen]], [[gewunden]], zu [[πάλλω]], woraus [[zackig]], [[sich schlangelnd]], [[zerklüftet]] (?). Bei dieser Auffassung von [[παιπαλόεις]] wird [[παιπάλη]] davon getrennt und als ein besonderes Wort mit [[πάλη]] [[Mehl]] (s.d.) zu [[πόλτος]] usw. gezogen. — Andere verbinden [[παιπαλόεις]] als [[mehlig]], [[staubig]] (zunächst von Wegen) mit [[παιπάλη]]; s. Leumann Hom. Wörter 236 ff. mit ausführlicher Begründung und reicher Lit. Dabei will L. im Gegensatz zu den Früheren [[παιπάλη]] [[Schläuling]] nicht als Metapher aus [[παιπάλη]] ‘feines (geriebenes) Mehl' sondern aus [[πολυπαίπαλος]] erklären, dessen Ähnlichkeit mit [[πολυδαίδαλος]] in die Augen springt, aber noch der Erklärung bedarf. — Noch anders Palmer Glotta 27, 134 ff. (von Leumann mit Recht abgelehnt). Den Ursprung von [[παιπάλη]] will L. in παιπάλλειν = σείειν (’schütteln’ = [[Mehl sieben]]) finden; ebenso [[πάλη]] [[Mehl]] von [[πάλλω]]. Vgl. [[πασπάλη]].<br />'''Page''' 2,461-462 | ||
}} | }} |