μεταλαμβάνω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bld">A</span> fut. -λήψομαι Th.6.18:—[[have]] or [[get a share of]], [[partake of]], c. gen. rei, [[ληΐης]], [[καμάτου]], [[μιαρίας]], [[Herodotus|Hdt.]]4.64, Pi.''N.''10.79, Antipho 3.3.12; ἀμείνονος μοίρας [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''248e; τροφῆς ''Act.Ap.''2.46, etc.:—Med., <b class="b3">μεταλαμβάνεσθαί τινος</b> [[lay claim to]], τοῦ οὐνόματος [[Herodotus|Hdt.]] 4.45.<br><span class="bld">2</span> with the part received added in acc., Ἄρεως μοῖραν μ. E. ''Ba.''302; τὸ πέμπτον μέρος τῶν ψήφων Pl.''Ap.''36b, D.18.266, etc.; μ. τῶν τῆς ἀρετῆς μορίων οἱ μὲν ἄλλο οἱ δὲ ἄλλο [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 329e.<br><span class="bld">3</span> c. acc. rei, ἢν μὴ μεταλάβῃ τοὐπίπεμπτον Ar.''Fr.''201; δικαστῶν τοσούτων οὐ δὲ διακοσίας ψήφους μ. And.1.17.<br><span class="bld">4</span> in Platonic Philos., c. gen. rei, [[participate in]] the universal, ἤτοι ὅλου τοῦ εἴδους ἢ μέρους μ. Pl.''Prm.'' 131a.<br><span class="bld">5</span> c. gen. pers., [[have part in]], [[share]] his [[society]], [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.5.51; [[go shares with]] another, ὡς ἐμοῦ τι κεκλοφότος ζητεῖς μεταλαβεῖν Ar.''Pl.''370.<br><span class="bld">6</span> [[receive notice]] or [[information]], Mitteis ''Chr.''31 ii 2 (ii B. C.): c. acc. et inf., ''PTeb.''40.7 (ii B. C.), [[LXX]] ''2 Ma.''4.21: c. acc. et part., <b class="b3">μ. πολιορκοῦντά τινα</b> ib.11.6; <b class="b3">μ. διότι</b>… Aristeas 316:—Pass., to [[be cited]], = Lat. [[recitari]], ἐκ διπτύχων ''SIG''827 ''B'' 1 (Delph., ii A. D.).<br><span class="bld">7</span> [[understand]], φωνάς Philostr. ''VA''1.19.<br><span class="bld">II</span> [[receive in succession]] or [[afterwards]], ([[χαλινόν]]) X.''Eq.''10.6; [ἱμάτιον] θάτερον Eup.159.6; πλοῦτον ἕτερον Philem.201; [[occupy]] a position [[left by the enemy]], Plb.10.40.11, etc.; <b class="b3">μ. τὴν ἀρχήν</b> [[succeed to]] the government, Id.5.40.6, cf. ''PTeb.''79.49 (ii B. C.); <b class="b3">μ. τὸν λόγον</b> [[take up]] the discourse, i.e. [[answer]], Plb.18.2.2; [[μ]]. alone, Id.10.38.1, etc.; <b class="b3">οἱ παρά τινος -λημψόμενοι</b> his [[successors in title]], PTeb.294.18 (ii A. D.), etc.; ἐκ διαδοχῆς μ. τὸ ἱερόν ''Stud.Pal.''22.184.95 (ii A. D.).<br><span class="bld">2</span> abs., [[come after]], [[come on]], ἅμα τῷ μεταλαβεῖν τὸ τῆς νυκτός Plb.15.30.2.<br><span class="bld">III</span> [[take instead]], [[take in exchange]], [[substitute]], πόλεμον ἀντ' εἰρήνης Th.1.120; ἄλλο ὄνομα ἀντὶ τῆς ἡδονῆς [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 355c; <b class="b3">διαναπαύσωμεν αὐτὸν μεταλαβόντες αὐτοῦ τὸν συγγυμναστήν</b>; Id.''Plt.''257c; τὰ ὄργανα τἀλλήλων Id.''R.''434a, cf. b; <b class="b3">μ. τὰ ἐπιτηδεύματα ἐς τὸ ὁμοῖον</b> [[adopt new]] customs so as to resemble others, Th.6.18, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 356d; <b class="b3">ἱμάτια, ἐσθῆτας μ.</b>, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''4.5.4, Plb.3.78.3; <b class="b3">μ. παλτόν</b> [[take another]] javelin, X.''Eq.''12.13: c. inf., ἀντὶ τοῦ αἰεὶ φυλάσσεσθαι… [τὸ] ἀντεπιβουλεῦσαι μ. Th.6.87.<br><span class="bld">IV</span> Pass., to [[be changed]], Sor.2.9, Olymp. ''in Mete.''36.19.<br><span class="bld">2</span> Medic., of humours, blood, to [[be transferred]], [[conveyed]], ὑπὸ δηχθέντος Ruf.''Fr.''118, cf. Sor.2.7.<br><span class="bld">3</span> Gramm., to [[be changed]], [[altered]], εἰς… A.D.''Synt.''107.2; also, of words, [[have their construction altered]], εἰς… Id.''Pron.''15.11, al.; but <b class="b3">μ. ἐκ</b>… to [[be used in place of]], Id.''Synt.''195.14, al.<br><span class="bld">V</span> [[take words in another sense]], τὰ πράγματα τοῖς ὀνόμασι μ. Hld.9.9, cf. Them. in de An.18.35; [[parody]], Ath.8.336f (Pass.).<br><span class="bld">2</span> [[translate]], [[interpret]], Ph.1.480 (Pass.).<br><span class="bld">VI</span> in the Logic of Arist., <b class="b3">τὸ μεταλαμβανόμενον</b> [[proposition substituted]] for the original thesis in hypothetical reasoning, ''APr.''41a39.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0148.png Seite 148]] (s. [[λαμβάνω]]), 1) Teil woran nehmen, c. gen., καμάτου, Pind. N. 10, 79, wie Ar. Plut. 370; vollständiger, Ἆρεως μοῖραν μεταλαβὼν ἔχει τινά, Eur. Bacch. 302, wie Her. τῶν ἐπίπλων τὰ ἡμίσεα μεταλαβεῖν, 6, 23; τῆς ληΐης, 4, 64; ἀμείνονος μοίρας, Plat. Phaedr. 248 e, öfter; auch [[ὅταν]] μὴ μέλιτός τι μεταλαμβάνῃ, Rep. VIII, 565 a; ἐὰν ὁ διώκων μὴ μεταλάβῃ τὸ πέμπτον [[μέρος]] τῶν [[ψήφων]], Legg. XII, 948 d, öfter; Andoc. 1, 33 u. öfter bei den Oratt., ὀλίγας ψήφους, Dem. 59, 10; Sp. – Auch im med., τούτου μεταλαμβάνονται τοῦ ὀνόματος Λυδοί, Her. 4, 45, sie nehmen ihn für sich, eignen ihn sich zu. – 2) nach einem Andern nehmen, Xen. re equ. 10, 6, λόγον, nach einem Andern das Wort nehmen, antworten, Pol. 17, 2, 2. 29, 9, 1; auch ohne den Zusatz, antworten, 10, 38, 1 u. öfter; absol., ἅμα τῷ μεταλαβεῖν τὸ τῆς νυκτός, mit dem Eintreten der Nacht, 15, 30, 2; häufig auch τὴν [[ἀρχήν]], τὴν στρατηγίαν, die Prätur nach Einem übernehmen, ihm im Amte folgen, 5, 40, 6. 4, 37, 7. – 3) anders nehmen, ändern, vertauschen, τὸν πόλεμον άντ' εἰρήνης, Thuc. 1, 120, vgl. 6, 87; ὃταν τὰ [[ἀλλήλων]] ὄργανα μεταλαμβάνωσι καὶ τὰς τιμάς, Plat. Rep. IV, 434 b; ἱμάτια, die Kleider wechseln, Xen. Cyr. 4, 5, 4, wie τὰς ἐσθῆτας, Pol. 3, 78, 3; τὴν σκευήν, Luc. Nigr. 24; auch ἔθη, Pol. 6, 25, 11, öfter; auch μετέλαβον τὴν Ἐλληνικὴν κατασκευὴν τῶν ὅπλων, sie änderten ihre Waffen u. nahmen die griechischen an, 6, 25, 8. – Auf eine andere Weise fassen, sagen, auslegen, Philostr.; bei Ath. VIII, 336 f = parodiren.

|elrutext='''μεταλαμβάνω:'''<br /><b class="num">1</b> [[принимать участие]], [[участвовать]], [[иметь]] (получать) долю (τῆς ληΐης Her.; καμάτου Pind.);<br /><b class="num">2</b> [[получать]] (τῶν ἐπίπλων τὰ [[ἡμίσεα]] Her.; τὸ πέμπτον [[μέρος]] τῶν [[ψήφων]] Plat.);<br /><b class="num">3</b> [[брать]]: μ. или μ. λόγον Polyb. брать (после кого-л.) слово, выступать с ответом, отвечать; принимать (после кого-л.) (τὴν [[ἀρχήν]], τὴν στρατηγίαν Polyb.);<br /><b class="num">4</b> тж. med. брать себе, принимать, присваивать (τῶν καρπῶν NT; med. οὐνόματός τινος Her.): φρονήματος μεταλαβεῖν Plut. стать разумным; μ. τὴν Ἑλληνικὴν κατασκευὴν τῶν ὅπλων Polyb. вводить у себя оружие греческого образца;<br /><b class="num">5</b> [[вкушать]] (τροφῆς NT);<br /><b class="num">6</b> [[менять]] (ἱμάτια Xen.; τὴν σκευήν Luc.; ἔθη Polyb.);<br /><b class="num">7</b> [[променивать]], [[обменивать]] (μ. τὸν πόλεμον ἀντ᾽ εἰρήνης Thuc.);<br /><b class="num">8</b> (о времени), [[наступать]] (ἄμα τῷ μεταλαβεῖν τῆς νυκτός Polyb.);<br /><b class="num">9</b> лог. [[условно принимать]], [[допускать]]: συλλογισμὸς πρὸς τὸ μεταλαμβανόμενον Arst. силлогизм, исходящий из допущения.

|lstext='''μεταλαμβάνω''': μέλλ. -λήψομαι· ― [[λαμβάνω]] [[μέρος]] ἔκ τινος, [[μετέχω]] τινός, μετὰ γεν. πράγμ., τῆς ληίης Ἡρόδ. 4. 64, Πινδ. Ν. 10. 148, Ἀντιφῶν 124. 2, κτλ.· ― Μέσ., μεταλαμβάνεσθαί τινος, ἀντιποιεῖσθαι, καὶ τούτου μὲν μεταλαμβάνονται τοῦ οὐνόματος Λυδοὶ φάμενοι ἐπὶ Ἀσίεω, ... κεκλῆσθαι τὴν Ἀσίην κτλ. Ἡρόδ. 4. 45. 2) [[ἐνίοτε]] προστίθεται τὸ λαμβανόμενον [[μέρος]] κατ’ αἰτιατ., μ. μοῖραν ἢ [[μέρος]] τινὸς Εὐρ. Βάκχ. 302, Δημ. 702. 7, κτλ.· ἢν μὴ μεταλάβῃ τοὐπίπεμπτον Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 17· τὸ πέμπτον [[μέρος]] τῶν [[ψήφων]] Πλάτ. Ἀπολ. 36Β· μ. τῶν τῆς ἀρετῆς μορίων οἱ μὲν [[ἄλλο]] οἱ δὲ [[ἄλλο]] ὁ αὐτ. ἐν Πρωτ. 329Ε· ἐὰν μὴ μεταλάβῃ τὸ [[μέρος]] τῶν [[ψήφων]], ἐὰν δὲν λάβῃ τὸ μερίδιόν του ἐκ τῶν [[ψήφων]], (δηλ. τὸ ἓν τρίτον), Νόμ. παρὰ Δημ. 529, 25. πρβλ. 315. 17, Δείναρχ. 97. 4, κτλ.· πρβλ. [[μεταδίδωμι]], [[μεταιτέω]], [[μετέχω]]· [[ἐντεῦθεν]] καί, 3) μετ’ αἰτιατ. πράγμ., δικαστῶν τοσούτων οὐδὲ διακοσίας ψήφους μ. Ἀνδοκ. 3. 29· μ. θἄτερον Εὔπολ. ἐν «Κόλαξιν» 1. 6· πλοῦτον Φιλήμ. ἐν Ἀδήλ. 113· ― ἀλλὰ καὶ λέξεις ἔτι δηλοῦσαι τὸ [[μέρος]] [[ἐνίοτε]] διαμένουσι κατὰ γεν., [[ἤτοι]] ὅλου... ἢ μέρους μ. Πλάτ. Παρμ. 131Α, πρβλ. Φαῖδρ. 248Ε. 4) μετὰ γεν. προσ., ἔχω τι μετά τινος, [[ἀπολαύω]] τῆς συναναστροφῆς [[αὐτοῦ]], Ξεν. Κύρ. 7. 5, 51· ἐπὶ κακῆς σημασίας, ἐπιλαμβάνομαί τινος, κατηγορῶ, ὡς ἐμοῦ τι κεκλοφότος ζητεῖς μεταλαβεῖν Ἀριστοφ. Πλ. 370. ΙΙ. [[λαμβάνω]] κατόπιν ἢ μετὰ [[ταῦτα]], Ξεν. Ἱππ. 10. 6· [[καταλαμβάνω]] θέσιν καταλειφθεῖσαν ὑπὸ τοῦ ἐχθροῦ, Πολύβ. 10. 40, 11, κτλ.· μ. τὴν [[ἀρχήν]], [[διαδέχομαι]] εἰς τὴν διοίκησιν, τὴν ἐξουσίαν, ὁ αὐτ. 5. 40, 6, κτλ.· μετ. τὸν λόγον, [[λαμβάνω]] τὸν λόγον, δηλ. ἀποκρίνομαι, ὁ αὐτ. 17. 2, 2· οὕτω, μετ., μόνον, ὁ αὐτ. 10. 38, 1, κτλ. 2) ἀπολ., [[ἔρχομαι]] κατόπιν, [[ἐπέρχομαι]], ἐπὶ τῆς νυκτός, ὁ αὐτ. 15. 30, 2) [[ἔνθα]] καταλαβὼν [[εἶναι]] ἡ πιθ. γραφή). ΙΙΙ. [[λαμβάνω]] [[ἀντί]] τινος, [[ἀνταλλάσσω]], [[λαμβάνω]] εἰς [[ἀντάλλαγμα]], πόλεμον ἀντ’ εἰρήνης Θουκ. 1. 120, πρβλ. Πλάτ. Πρωτ. 355C, Ε, Πολιτικ. 257C· μ. τὰ ἐπιτηδεύματα ἐς τὸ ὅμοιον, [[ἀποδέχομαι]] νέα ἔθιμα [[ὅπως]] ὁμοιωθῶ πρὸς ἄλλους, Θουκ. 6. 18, Πλάτ. Πρωτ. 356D· ἱμάτια μ. Ξεν. Κύρ. 4. 5, 4, πρβλ. Πολύβ. 3. 78, 3· μ. [[παλτόν]], [[λαμβάνω]] ἕτερον [[ἀκόντιον]], Ξεν. Ἱππ. 12, 13· μετ’ ἀπαρ., ἀντὶ τοῦ ἀεὶ φυλάσσεσθαι... [τὸ] ἀντεπιβουλεῦσαι μ. Θουκ. 8. 87· ― πρβλ. [[μεταβάλλω]] Β. Ι. 2) [[ἐναλλάσσω]], [[ἀνταλλάσσω]], τὰ [[ἀλλήλων]] ὄργανα Πλάτ. Πολ. 434Α, Β. IV. [[ἐκλαμβάνω]] λέξεις ὑπὸ [[ἄλλην]] σημασίαν, Λοβ. Ἀγλαόφ. 155· παρῳδῶ, Ἀθήν. 336F. 2) = [[ὑπολαμβάνω]], Εἰρην. 584Β. 3) [[μανθάνω]], πληροφοροῦμαι, Ἑβδ. (Β΄, Μακκ. Δ΄, 21, κτλ. 4) = [[μεταγράφω]] Ὠριγέν. ΙΙ, 141C, κτλ. 5) [[μεταφράζω]] εἰς [[ἄλλην]] γλῶσσαν, Φίλων Ι, 480, 39, Εὐσ. ΙΙ, 325Β, ΙΙΙ, 789Β. 6) ― Ἐκκλ., [[μεταλαμβάνω]] τῶν ἀχράντων μυστηρίων, Ἰουστίνου Ἀπολ. Ι, 65, Εἰρην. 1029Α, 1253Β, Βασίλ. IV, 485Α, Κύριλλ. Ἱεροσ. 1100Α, κλ. V. ἐν τῇ Λογικῇ τοῦ Ἀριστ., τὸ μεταλαμβανόμενον [[εἶναι]] [[πρότασις]] μεταβαλλομένη ἀπὸ ὑποθετικῆς εἰς κατηγορικήν, δηλ. ὁριστικήν, Ἀναλυτ. Πρότ. 1. 23, 11· [[ἐντεῦθεν]], συλλογισμοὶ κατὰ μετάληψιν, διὰ τοιαύτης ἐναλλαγῆς ἢ μεταβολῆς γινόμενοι, [[αὐτόθι]] 29. 6.

|sltr=<b>μεταλαμβᾰνω</b> [[take]] a [[share]] (in) παῦροι δ' ἐν πόνῳ πιστοὶ βροτῶν καμάτου μεταλαμβάνειν” (N. 10.79)

|txtha=[[imperfect]] μετελάμβανον; 2nd aorist infinitive μεταλαβεῖν, participle μεταλαβών; ([[see]] [[μετά]], III:1; from [[Pindar]] and [[Herodotus]] down); to be or to be made a [[partaker]]: genitive of the [[thing]], τροφῆς, to partake of, [[take]] ([[some]]) [[food]], προσλαβεῖν); [[with]] the accusative of the [[thing]], to [[get]], [[find]] (a [[whole]]): καιρόν, Krüger, § 47,15; cf. Winer's Grammar, § 30,8.

|lsmtext='''μεταλαμβάνω:''' μελ. -[[λήψομαι]],<br /><b class="num">I. 1.</b> έχω ή [[λαμβάνω]] [[μερίδιο]] από [[κάτι]], είμαι [[μέτοχος]] σε [[κάτι]], με γεν., σε Ηρόδ. κ.λπ. — Μέσ., <i>μεταλαμβάνεσθαί τινος</i>, [[αποκτώ]] [[κυριότητα]], [[εγείρω]] [[αξίωση]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[μερίδιο]] που λαμβάνεται, συμπληρώνεται πολλές φορές με αιτ., [[μεταλαμβάνω]] μοῖραν ή [[μέρος]] τινός, σε Ευρ. κ.λπ.· [[μεταλαμβάνω]] τὸ πέμπτον [[μέρος]] τῶν [[ψήφων]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> με γεν. προσ., μοιράζομαι τη [[συντροφιά]] του, σε Ξεν.· με αρνητική [[σημασία]], [[θεωρώ]] κάποιον ένοχο, [[κατηγορώ]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[ακολουθώ]] κάποιον, τον [[διαδέχομαι]], με αιτ., σε Ξεν.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[παίρνω]] ως [[αντάλλαγμα]], [[υποκαθιστώ]], <i>πόλεμον ἀντ' εἰρήνης</i>, σε Θουκ.· [[μεταλαμβάνω]] τὰ ἐπιτηδεύματα, [[υιοθετώ]] [[νέες]] συνήθειες, στον ίδ.· ἱμάτια [[μεταλαμβάνω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[ανταλλάσσω]], σε Πλάτ.

{{lxth

|lthtxt=''[[participem esse]]'', to [[share in]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.39.3/ 1.39.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.55.3/ 3.55.3],<br>''[[commutare]]'', to [[change]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.120.3/ 1.120.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.18.3/ 6.18.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.87.5/ 6.87.5].