πρανής: Difference between revisions

m
Text replacement - "Theophrastus ''HP''" to "Thphr. ''HP''"
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+)<\/b>" to "$1")
m (Text replacement - "Theophrastus ''HP''" to "Thphr. ''HP''")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(16 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=pranis
|Transliteration C=pranis
|Beta Code=pranh/s
|Beta Code=pranh/s
|Definition=ές, Ion. πρηνής (also in <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>350a11</span>, <span class="bibl"><span class="title">Spir.</span>484b29</span>, <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>106</span>, <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>18.3.1</span>, <span class="bibl">19.8.2</span>, Plu.2.680a, <span class="bibl"><span class="title">Tim.</span>11</span>, <span class="bibl">Gal.<span class="title">UP</span>2.2</span>, <span class="bibl">7.22</span>, <span class="title">PMag.Par.</span>1.194, etc.), gen. έος, Att. contr. οῦς:—of posture, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">with the face downwards, lying on the front, falling forwards</b>, opp. ὕπτιος, πρηνεῖς τε καὶ ὕπτιοι ἔκπεσον ἵππων <span class="bibl">Il.11.179</span>; ἐκ δίφροιο… ἐξεκυλίσθη πρηνὴς ἐν κονίῃσιν ἐπὶ στόμα <span class="bibl">6.43</span>, cf. <span class="bibl">2.418</span>, <span class="bibl">4.544</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>365</span>; πρηνὴς ἐπὶ γαίῃ κεῖτο ταθείς <span class="bibl">Il.21.118</span>; mostly with Verbs of falling, <b class="b3">πρηνὴς κάππεσε, ἤριπε, ἐλιάσθη</b>, <span class="bibl">16.413</span>, <span class="bibl">5.58</span>, <span class="bibl">15.543</span>; <b class="b3">πρηνέα… τανύσσας [Ἕκτορα</b>] <span class="bibl">23.25</span>; κατὰ πρηνὲς βαλέειν Πριάμοιο μέλαθρον <b class="b2">headlong down</b>, <span class="bibl">2.414</span>; π. γενόμενος <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>1.18</span> (fort. = [[πρησθείς]] <b class="b2">becoming distended</b>); <b class="b3">ἐπὶ τὸ πρηνὲς ῥέπειν</b> incline towards [[pronation]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Fract.</span> 1</span>; ἐς τὸ π. Id.<span class="title">Mochl.</span>8; of the arm and hand, <b class="b2">with the palm downwards</b>, v.l. in <span class="bibl"><span class="title">Fract.</span>2</span>; opp. <b class="b3">ὕπτιος</b>, Arist.<span class="title">Spir.</span> l.c., <span class="bibl">Plu.<span class="title">Tim.</span>11</span>; of ἀστράγαλοι, ὀρθοὶ πίπτοντες ἢ πρηνεῖς Id.2.680a, cf. <span class="bibl">Poll.7.204</span>; of seeds, <b class="b2">hollow side downwards</b>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>2.6.1</span>; of a ship, <b class="b2">bottom upwards</b>, implied in Plu.<span class="title">Tim.</span>l.c. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> of parts of animals or man, that part which is uppermost and visible when the animal or man is in the <b class="b3">πρανής</b> position (the normal one for a quadruped), the [[back]] part, τὰ τετράποδα… ἐν τοῖς ὑπτίοις οὐκ ἔ χει τὰς τρίχας, ἀλλ' ἐν τοῖς πρανέσι μᾶλλον· οἱ δ' ἄνθρωποι τοὐναντίον ἐν τοῖς ὑπτίοις μᾶλλον ἢ ἐν τοῖς πρανέσιν <span class="bibl">Arist.<span class="title">PA</span>658a17</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">HA</span>498b20</span>, <span class="bibl">519a21</span>, <span class="bibl">540a2</span>, <span class="bibl"><span class="title">GA</span>717b30</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of leaves and of the hand, the [[back]] or <b class="b2">'wrong'</b> side, τὰς ἶνας καὶ τὰς φλέβας ἐν τοῖς π. ἔχουσιν ὥσπερ ἡ χείρ <span class="bibl">Thphr. <span class="title">HP</span>1.10.2</span> (misunderstood as the opposite by <span class="bibl">Plin.<span class="title">HN</span>16.88</span>), cf. <span class="bibl">3.14.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> of the sides of hills, πρὸς ἄναντες καὶ κατὰ πρανοῦς καὶ πλάγια ἐλαύνειν <b class="b2">down hill</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.</span>3.7</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">An.</span>1.5.8</span>, <span class="bibl">4.8.28</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Sull.</span>18</span>; κατὰ τὰ π. <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.</span>8.6</span>; <b class="b3">τὸ π</b>., opp. <b class="b3">τὸ ὄρθιον</b>, ibid., cf. <span class="bibl"><span class="title">Cyr.</span>2.2.24</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[convex]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>350a11</span>.</span>
|Definition=πρανές, Ion. [[πρηνής]] (also in [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''350a11, ''Spir.''484b29, ''Fr.''106, J.''AJ''18.3.1, 19.8.2, Plu.2.680a, ''Tim.''11, Gal.''UP''2.2, 7.22, ''PMag.Par.''1.194, etc.), gen. έος, Att. contr. οῦς:—of posture,<br><span class="bld">A</span> [[with the face downwards]], [[lying on the front]], [[falling forwards]],opp. [[ὕπτιος]], πρηνεῖς τε καὶ ὕπτιοι ἔκπεσον ἵππων Il.11.179; ἐκ δίφροιο… ἐξεκυλίσθη πρηνὴς ἐν κονίῃσιν ἐπὶ στόμα 6.43, cf. 2.418, 4.544, Hes.''Sc.''365; πρηνὴς ἐπὶ γαίῃ κεῖτο ταθείς Il.21.118; mostly with Verbs of falling, <b class="b3">πρηνὴς κάππεσε, ἤριπε, ἐλιάσθη</b>, 16.413, 5.58, 15.543; <b class="b3">πρηνέα… τανύσσας [Ἕκτορα]</b> 23.25; κατὰ πρηνὲς βαλέειν Πριάμοιο μέλαθρον [[headlong down]], 2.414; π. γενόμενος ''Act.Ap.''1.18 (fort. = [[πρησθείς]] [[becoming distended]]); <b class="b3">ἐπὶ τὸ πρηνὲς ῥέπειν</b> incline towards [[pronation]], Hp.''Fract.'' 1; ἐς τὸ π. Id.''Mochl.''8; of the arm and hand, [[with the palm downwards]], [[varia lectio|v.l.]] in ''Fract.''2; opp. [[ὕπτιος]], Arist.''Spir.'' [[l.c.]], Plu.''Tim.''11; of ἀστράγαλοι, ὀρθοὶ πίπτοντες ἢ πρηνεῖς Id.2.680a, cf. Poll.7.204; of seeds, [[hollow side downwards]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 2.6.1; of a ship, [[bottom upwards]], implied in Plu.''Tim.''l.c.<br><span class="bld">II</span> of parts of animals or man, that part which is uppermost and visible when the animal or man is in the [[πρανής]] position (the normal one for a quadruped), the [[back]] part, τὰ τετράποδα… ἐν τοῖς ὑπτίοις οὐκ ἔ χει τὰς τρίχας, ἀλλ' ἐν τοῖς πρανέσι μᾶλλον· οἱ δ' ἄνθρωποι τοὐναντίον ἐν τοῖς ὑπτίοις μᾶλλον ἢ ἐν τοῖς πρανέσιν [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''658a17, cf. ''HA''498b20, 519a21, 540a2, ''GA''717b30.<br><span class="bld">2</span> of leaves and of the hand, the [[back]] or '[[wrong]]' side, τὰς ἶνας καὶ τὰς φλέβας ἐν τοῖς π. ἔχουσιν ὥσπερ ἡ χείρ [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]''1.10.2 (misunderstood as the opposite by Plin.''HN''16.88), cf. 3.14.2.<br><span class="bld">III</span> of the sides of hills, πρὸς ἄναντες καὶ κατὰ πρανοῦς καὶ πλάγια ἐλαύνειν [[down hill]], X.''Eq.''3.7, cf. ''An.''1.5.8, 4.8.28, Plu.''Sull.''18; κατὰ τὰ π. X.''Eq.''8.6; <b class="b3">τὸ π.</b>, opp. <b class="b3">τὸ ὄρθιον</b>, ibid., cf. ''Cyr.''2.2.24.<br><span class="bld">2</span> [[convex]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''350a11.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0693.png Seite 693]] ές, dor. u. att. statt [[πρηνής]].
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0693.png Seite 693]] ές, dor. u. att. statt [[πρηνής]].
}}
{{ls
|lstext='''πρᾱνής''': πρᾱνίζω, Δωρ. καὶ Ἀττ. ἀντὶ τοῦ [[πρηνής]], [[πρηνίζω]].
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>dor. et att. c.</i> [[πρηνής]].
|btext=<i>dor. et att. c.</i> [[πρηνής]].
}}
{{elnl
|elnltext=πρανής -ές, Ion. en koinè πρηνής [~ πρό?] voorover:; πρηνὴς ἐπὶ γαίῃ κεῖτο ταθείς hij lag languit voorover op de grond Il. 21.118; ἐπὶ τὸ π. ῥέπειν voorover hellen Hp. Fract. 1; overdr.. πρίν με κατὰ πρηνὲς βαλέειν Πριάμοιο μέλαθρον voordat ik Priamus' paleis volledig in elkaar heb laten storten Il. 2.414. van heuvels en bergen steil omlaag:. κατὰ πρανοῦς γηλόφου steil heuvelaf Xen. An. 1.5.8.
}}
{{elru
|elrutext='''πρᾱνής:''' атт. = [[πρηνής]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=-ές, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> αυτός που [[είναι]] [[προς]] τα [[εμπρός]] ή [[προς]] τα [[κάτω]] κεκλιμένος, [[κατηφορικός]], [[κατωφερής]]<br /><b>2.</b> (το ουδ. εν. και πληθ.) <i>το πρανές</i> και <i>τα πρανή</i><br />(γεωγρ·) η [[κλιτύς]], η [[πλαγιά]] λόφου ή όρους<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <b>στρ.</b> η ομαλή [[πέρα]] από την τάφρο [[κατωφέρεια]] που συνδέει την [[κορυφή]] του αντικρημνού της τάφρου με το εμπρόσθιο [[φυσικό]] [[έδαφος]]<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) οι [[πρόποδες]] υψώματος ή υπώρειες που έχουν ομαλή [[κλίση]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. [[πρηνής]].
|mltxt=-ές, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> αυτός που [[είναι]] [[προς]] τα [[εμπρός]] ή [[προς]] τα [[κάτω]] κεκλιμένος, [[κατηφορικός]], [[κατωφερής]]<br /><b>2.</b> (το ουδ. εν. και πληθ.) <i>το πρανές</i> και <i>τα πρανή</i><br />(γεωγρ·) η [[κλιτύς]], η [[πλαγιά]] λόφου ή όρους<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <b>στρ.</b> η ομαλή [[πέρα]] από την τάφρο [[κατωφέρεια]] που συνδέει την [[κορυφή]] του αντικρημνού της τάφρου με το εμπρόσθιο [[φυσικό]] [[έδαφος]]<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) οι [[πρόποδες]] υψώματος ή υπώρειες που έχουν ομαλή [[κλίση]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. [[πρηνής]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''πρᾱνής:''' Δωρ. και Αττ. αντί [[πρηνής]].
|lsmtext='''πρᾱνής:''' Δωρ. και Αττ. αντί [[πρηνής]].
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''πρᾱνής:''' атт. = [[πρηνής]].
|lstext='''πρᾱνής''': πρᾱνίζω, Δωρ. καὶ Ἀττ. ἀντὶ τοῦ [[πρηνής]], [[πρηνίζω]].
}}
{{elnl
|elnltext=πρανής\n -ές, Ion. en koinè πρηνής [~ πρό?] voorover:; πρηνὴς ἐπὶ γαίῃ κεῖτο ταθείς hij lag languit voorover op de grond Il. 21.118; ἐπὶ τὸ π. ῥέπειν voorover hellen Hp. Fract. 1; overdr.. πρίν με κατὰ πρηνὲς βαλέειν Πριάμοιο μέλαθρον voordat ik Priamus’ paleis volledig in elkaar heb laten storten Il. 2.414. van heuvels en bergen steil omlaag:. κατὰ πρανοῦς γηλόφου steil heuvelaf Xen. An. 1.5.8.
}}
}}
{{etym
{{etym