γονή: Difference between revisions

|Definition=ἡ, (γενέσθαι) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[offspring]], οἱ οὔ τι παίδων γ. γένετο κρειόντων <span class="bibl">Il. 24.539</span>; γ. Ἀρκεισιάδαο <span class="bibl">Od.4.755</span>; <b class="b3">τέκνων δίπτυχος γ</b>. two [[children]], <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>1136</span>: pl., εἰσὶ χἁτέροις γοναὶ κακαί <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1192</span>; γ. κατηκόους φύσαντες <span class="bibl">Id.<span class="title">Ant.</span>641</span>; of animals, ταύρων γοναί <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>194</span>; <b class="b3">ἐν… τετρασκελεῖ γ</b>., i. e. among quadrupeds, <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>941.10</span>; [[fruits]] of the earth, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ax.</span>371c</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[race]], [[stock]], [[family]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1565</span> (lyr.); ὦ γονῇ γενναῖε <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1469</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">El.</span>156</span> (lyr.); ἁ Δαρδάνου γ. <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>1290</span>: pl., μηδὲν ὢν γοναῖσι <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1094</span>; [[parentage]], ἐξευρεῖν γονάς <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>328</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[generation]], τρίταισιν ἐν γ. <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.143</span>; τρίτος… πρὸς δέκ' ἄλλαισιν γ. <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>774</span>; τριτοσπόρῳ γονῇ <span class="bibl">Id.<span class="title">Pers.</span>818</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[that which engenders]], [[seed]], <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>733</span>, <span class="bibl">Hdt.3.101</span>, <span class="bibl">109</span>, Hp.<span class="title">Genit.</span>3, <span class="bibl">Arist.<span class="title">GA</span>726a18</span>, etc.: pl., <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>7.84</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>950</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[organs of generation]], generally, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span>45</span>, <span class="title">Mochl.</span>1 (also restricted to the [[womb]], <span class="bibl">Ruf.<span class="title">Onom.</span>193</span>, Gal.2.889); πρὶν… μητρὸς ἐκ γονῆς μολεῖν <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>1597</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> [[act of generation]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>7(6).7</span>; κατὰ φύσιν γονὰς ποιεῖσθαι <span class="bibl">Aeschin.3.111</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of the mother, [[child-birth]], <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>355</span>, <span class="bibl">Theoc.17.44</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> of the child, [[birth]], ἐκ γονῆς <span class="bibl">Hp.<span class="title">Epid.</span>4.31</span>; γονῇ φῦναι γεραιτέρᾳ <span class="bibl">S. <span class="title">OC</span>1294</span>; γοναὶ ζῴων <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>399a28</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> cure for sterility, Paul. Aeg.<span class="bibl">3.74</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> Pythag. name for [[unity]], Theol.Ar.6.</span>

|dgtxt=-ῆς, ἡ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. -ά Pi.<i>P</i>.4.143, A.<i>A</i>.1565<br /><b class="num">A</b> en rel. la progenie<br /><b class="num">I</b> inmediata<br /><b class="num">1</b> [[descendencia]], [[hijo]] οἱ οὔ τι παίδων ... γ. γένετο no tuvo hijos</i>, <i>Il</i>.24.539, γ. Ἀρκεισιάδαο <i>Od</i>.4.755, γοναὶ κακαί malos hijos</i> S.<i>OC</i> 1192, cf. <i>Ant</i>.641, Orph.<i>H</i>.2.13, τέκνων [[δίπτυχος]] γ. doble descendencia de hijos</i>, e.d. dos hijos</i> E.<i>Med</i>.1136, cf. Luc.<i>DMar</i>.9.1, Iust.<i>Nou</i>.22.20.1.<br /><b class="num">2</b> [[fruto]], [[producto de la tierra]], Pl.<i>Ax</i>.371c.<br /><b class="num">II</b> en grado más lejano<br /><b class="num">1</b> [[generación]] τρίταισιν δ' ἐν γοναῖς Pi.l.c., cf. A.<i>Pr</i>.774, <i>Pers</i>.818.<br /><b class="num">2</b> [[estirpe]], [[linaje]], [[parentela]], [[familia]] τίς ἂν γονὰν <ἀ>ραῖον ἐκβάλοι δόμων; A.l.c., cf. S.<i>OT</i> 1469, <i>El</i>.156, ὃς μηδὲν ὢν γοναῖσιν quien no siendo nadie por su familia</i> S.<i>Ai</i>.1094, ἁ Δαρδανίου γ. E.<i>Tr</i>.1290, ἐξευρεῖν [[γονάς]] descubrir (cuál es tu) familia</i> E.<i>Io</i> 328, cf. Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.17.15.<br /><b class="num">3</b> de anim. [[especie]] χέρσου τετρασκελὴς γ. especie cuadrúpeda de tierra firme</i> S.<i>Fr</i>.941.10.<br /><b class="num">B</b> abstr.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[concepción]], [[generación]] ὁπότ' ... ἄλοχον μετῆλθεν Ἡρακλείοις γοναῖς cuando (Zeus) poseyó a la esposa (de Anfitrión) para la concepción heraclea</i> Pi.<i>I</i>.7.7, cf. Hp.<i>Nat.Mul</i>.35, <i>Mul</i>.2.129, κατὰ φύσιν γονὰς ποιεῖσθαι Aeschin.3.111, cf. Orph.<i>H</i>.29.7<br /><b class="num">•</b>como etim. de [[γυνή]] Pl.<i>Cra</i>.414a, de γνώμη Pl.<i>Cra</i>.411d<br /><b class="num">•</b>tít. de una obra de Hipócrates, Hp.<i>Genit</i>.<br /><b class="num">2</b> [[parto]], [[alumbramiento]] τρὶς γοναῖσι τοὺς γυναικείους πόνους ἐκαρτέρησ' [[ἄρουρα]] A.<i>Fr</i>.99.7, δεινὸν γυναιξὶν αἱ δι' ὠδίνων γοναί E.<i>Ph</i>.355, cf. Theoc.17.44, Aristid.Quint.124.12.<br /><b class="num">3</b> [[nacimiento]] ἀσπασίη ... γονὴν ἑκάτοιο ἄνακτος δεξαίμην contenta aceptaría el nacimiento del señor flechador (la isla de Delos)</i> <i>h.Ap</i>.63, cf. Luc.<i>Alex</i>.38, <i>Vit.Auct</i>.6, ἐκ γονῆς Hp.<i>Epid</i>.4.31, γονῇ πεφυκὼς ... γεραιτέρᾳ siendo el mayor por haber nacido antes</i> S.<i>OC</i> 1294, γοναὶ ζῴων Arist.<i>Mu</i>.399^a28<br /><b class="num">•</b>como tít. de comedias en plu.: de Hermipo Ἀθηνᾶς γοναί El nacimiento de Atenea</i> Phot.α 3129, de Araro αἱ Πανὸς γοναί Ath.175f, de Filisco αἱ Διὸς γοναί Sud.s.u. Φιλίσκος.<br /><b class="num">II</b> mat. [[generación]], [[matriz]] n. pitagórico de la unidad, <i>Theol.Ar</i>.6.<br /><b class="num">III</b> [[concepción]], [[preñez]] n. de un pesario, Paul.Aeg.3.74.3.<br /><b class="num">C</b> concr.<br /><b class="num">I</b> fisiológico [[genitura]], [[semen]] μηδ' αἰδοῖα γονῇ πεπαλαγμένος ... παραφαινέμεν Hes.<i>Op</i>.733, ὑπὸ ματροδόκοις γοναῖς φυτεῦσαι Pi.<i>N</i>.7.84, cf. S.<i>Ant</i>.950, Hdt.3.101, 109, οὖρα καὶ γ. Hp.<i>Epid</i>.6.3.9, cf. <i>Aph</i>.6.2, <i>Genit</i>.1, Pl.<i>Phdr</i>.248d, Arist.<i>HA</i> 487^a4, <i>GA</i> 726^a18, Luc.<i>Vit.Auct</i>.26, Gal.17(2).50, Aristaenet.1.19.23, 26<br /><b class="num">•</b>como propio del hombre y la mujer ἡ γ. <ἡ> ἀπ' ἀμφοτέρων Hp.<i>Genit</i>.5<br /><b class="num">•</b>negado de las plantas, Arist.<i>GA</i> 731^a3<br /><b class="num">•</b>de anim. [[simiente]], e.e. [[huevecillos]] de la tenia, Hp.<i>Epid</i>.7.52.<br /><b class="num">II</b> de los órganos<br /><b class="num">1</b> [[seno materno]] εἰς φῶς ... ἐκ γονῆς μολεῖν E.<i>Ph</i>.1597<br /><b class="num">•</b>plu., anat. [[matriz]] Hp.<i>Steril</i>.249, Ruf.<i>Onom</i>.193, Gal.2.889.<br /><b class="num">2</b> [[órganos de la generación]], [[genitales]] indiferente al sexo κύστις ... καὶ γ. Hp.<i>Mochl</i>.1, <i>Epid</i>.2.11.6, en plu., Hp.<i>Art</i>.45.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Grado <i>o</i> de la r. de [[γίγνομαι]] q.u.

|ftr='''γονή''': {gonḗ}<br />'''Forms''': [[γόνος]] m.<br />'''Grammar''': f.,<br />'''Meaning''': [[Erzeugung]], [[Nachkommenschaft]], [[Geschlecht]], [[Same]] (seit Il., vorw. poet. und technisch, vgl. unten).<br />'''Derivative''': Davon [[γόνιμος]] [[zeugungskräftig]], [[lebensfähig]] (ion. att.; vgl. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 54 und 58f.) mit [[γονιμότης]] ‘Zeugungs-, Lebenskraft’ (''Theol''. ''Ar''. u. a.) und [[γονιμώδης]] (Orph.); [[γονικός]] (Arist.), [[γονόεις]] (Nik.), [[γονώδης]] (Hp.); [[γονίας]] [[χειμών]] [[Sturm]], [[der das Geschlecht heimsucht]] (A. ''Ch''. 1067; nach den Windnamen auf -ίας, s. Chantraine Formation 95); γονάδες· μητέρες. Λάκωνες H. Als 2. Glied von Kompp. erscheint -γονος 1. in Ableitungen von Verbalkpp. von γίγνεσθαι, 2. in Bahuvrihi wie [[δίγονος]], [[θεόγονος]], 3. in Nom. agentis wie [[παιδογόνος]]. — [[γονεύς]] [[Vater]], [[Ahn]], gew. γονεῖς m. pl. [[Eltern]] (''h''. ''Cer''., Hes. usw.), nach τοκεῖς, [[τοκεύς]], s. Boßhardt Die Nomina auf -ευς 28. Davon [[γονεύω]] [[erzeugen]] (Thphr. usw.) und [[γονεία]] (Hdn.). — Durch Kreuzung von γον- und γεν- entstanden die spärlich belegten [[γόνημα]] = [[γένημα]] (Pap.), [[γονεά]] = [[γενεά]] (Phaistos), γονᾷ· γεννᾷ H.<br />'''Etymology''' : Als altes Verbalnomen zu [[γίγνομαι]] ist [[γόνος]] mit aind. ''jána''- m. (= aw. -''zana''-) [[Geschlecht]], [[Leute]], auch [[Mensch]] identisch. Daneben [[γονή]] wie [[σπορά]] neben [[σπόρος]] usw. Die stärkere Tendenz zur konkreten Spezialisierung, die die Barytona auf -ος (als die im ganzen ältere Schicht) im Vergleich zu den Oxytona auf -ή kennzeichnet (Bolelli Studitfilcl N.S. 24, 91ff., Chantraine Formation 20f.), läßt sich bei [[γόνος]] nur insofern verspüren, als es poetisch auch im Sinn von [[Sohn]] (als Fem. [[Tochter]] E. ''IA'' 793) gebraucht wird. Vgl. noch Porzig Satzinhalte 251. S. auch [[γίγνομαι]] und [[γένος]].<br />'''Page''' 1,320-321