3,273,803
edits
ἐξορμάω: Difference between revisions
CSV import
m (Text replacement - "<span class="sense"><p>" to "<span class="sense">") |
(CSV import) |
||
| (21 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=eksormao | |Transliteration C=eksormao | ||
|Beta Code=e)corma/w | |Beta Code=e)corma/w | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> [[send forth]], [[send to war]], [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''46, E.''IT''1437; <b class="b3">πάλιν ἐ.</b> [[bring quickly]] back, Id.''IA''151 codd. (anap.); <b class="b3">ἐ. τὴν ναῦν</b> [[start]] the ship, [[set]] it [[agoing]], Th.7.14; κοῦφον ἐ. πόδα Ar.''Th.''659:—Pass., [[set out]], [[start]], [[Herodotus|Hdt.]]9.51, etc.; πρὸς ἔργον [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1240; ἐπ' ἔργον Men.''Epit.''162; of arrows, [[dart from]] the bow, γλυφίδες τόξων ἐξορμώμεναι [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''274, cf. A.''Eu.''182; [[move rapidly]], [[rush]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''30; τὸ κεῖσε δεῦρό τ' ἐ. Id.''Tr.''929.<br><span class="bld">2</span> [[excite to action]], [[urge on]], E.''Rh.''788, Th.6.6,88; ἐ. τινὰ ἐπὶ τὴν ἀρετήν X.''An.''3.1.24.<br><span class="bld">II</span> intr., like Pass., [[set out]], [[start]], especially in haste, <b class="b3">μή σε λάθῃσιν κεῖσ' ἐξορμήσασα</b> (''[[sc.]]'' [[νηῦς]]) Od.12.221; δεῦρο ἐξωρμῶμεν πεζῇ X.''An.''5.7.17: c. gen., [[set out from]], χθονός E.''Tr.''1131, etc.: metaph., [[break out]], <b class="b3">ἤνθηκεν, ἐξώρμηκεν [ἡ νόσος]</b> S. ''Tr.''1089. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0887.png Seite 887]] heraustreiben, -schicken; [[Σάρδεις]] ἐπόχους ἅρμασιν ἐξορμῶσι Aesch. Pers. 46; πόδα, den Fuß herausbewegen, Ar. Th. 659; χαλινούς Eur. I. A. 151; ἅμα μὲν ἐξορμῶσιν, ἅμα δὲ καταπαύουσι δρόμου Plat. Polit. 294 e; καὶ παροξύνειν Thuc. 6, 88; ναῦν, auslaufen lassen, 7, 14; ἐπὶ τὴν ἀρετήν, ermuntern, antreiben, Xen. An. 3, 1, 24 u. Sp.; εἰς Εὔβοιαν, nach Euböa aussenden, Plut. Dem. 17. – Pass. herauseilen, hervorstürmen, πτηνὸν ὄφιν θώμιγγος ἐξορμώμενον Aesch. Eum. 173; [[δεῦρο]] Soph. O. C. 30 u. öfter; von den Pfeilen, Eur. Or. 273; πρὸς [[ἔργον]] 1240; Her. 9, 51 u. Folgde oft, aufbrechen, ausrücken. – Das act. in intrans. Bdtg, wie das pass., Od. 12, 221; ἐξόρμα κλῃθρων, komm heraus, Eur. I. A. 149; χθονός Troad. 1131; die Krankheit ἤνθηκε, ἐξώρμηκε, ist ausgebrochen, Soph. Tr. 1079; in Prosa, [[δεῦρο]] ἐξωρμῶμεν [[πεζῇ]], wir brachen auf, Xen. An. 5, 7, 17; Cyr. 5, 5, 23; Sp. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0887.png Seite 887]] heraustreiben, -schicken; [[Σάρδεις]] ἐπόχους ἅρμασιν ἐξορμῶσι Aesch. Pers. 46; πόδα, den Fuß herausbewegen, Ar. Th. 659; χαλινούς Eur. I. A. 151; ἅμα μὲν ἐξορμῶσιν, ἅμα δὲ καταπαύουσι δρόμου Plat. Polit. 294 e; καὶ παροξύνειν Thuc. 6, 88; ναῦν, auslaufen lassen, 7, 14; ἐπὶ τὴν ἀρετήν, ermuntern, antreiben, Xen. An. 3, 1, 24 u. Sp.; εἰς Εὔβοιαν, nach Euböa aussenden, Plut. Dem. 17. – Pass. herauseilen, hervorstürmen, πτηνὸν ὄφιν θώμιγγος ἐξορμώμενον Aesch. Eum. 173; [[δεῦρο]] Soph. O. C. 30 u. öfter; von den Pfeilen, Eur. Or. 273; πρὸς [[ἔργον]] 1240; Her. 9, 51 u. Folgde oft, aufbrechen, ausrücken. – Das act. in intrans. Bdtg, wie das pass., Od. 12, 221; ἐξόρμα κλῃθρων, komm heraus, Eur. I. A. 149; χθονός Troad. 1131; die Krankheit ἤνθηκε, ἐξώρμηκε, ist ausgebrochen, Soph. Tr. 1079; in Prosa, [[δεῦρο]] ἐξωρμῶμεν [[πεζῇ]], wir brachen auf, Xen. An. 5, 7, 17; Cyr. 5, 5, 23; Sp. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=[[ἐξορμῶ]] :<br /><i>impf.</i> ἐξώρμων, <i>ao.</i> ἐξώρμησα, <i>pf.</i> ἐξώρμηκα;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> pousser en avant : [[ῥεῦμα]] στρατοῦ EUR le courant d'une armée ; ναῦν THC faire avancer vivement un navire ; <i>fig.</i> τινα pousser, exciter qqn ; [[ἐπί]] τι à qch ; <i>Pass.</i> s'élancer;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> [[s'élancer]], [[se précipiter]] ; se diriger vivement sur;<br /><b>2</b> arriver au terme de sa course, <i>càd</i> à son paroxysme <i>en parl. d'une maladie</i>.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[ὁρμάω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐξορμάω:'''<br /><b class="num">1</b> [[двигать]], [[отправлять]] (ἐπόχους πολλοῖς ἅρμασιν Aesch.): [[ῥεῦμα]] στρατοῦ ἐ. Eur. двигать стремительное войско, т. е. стремительно двигаться с войском; [[πάλιν]] ἐ. Eur. повернуть (направить) обратно; ἐ. τὴν ναῦν Thuc. приводить в движение корабль; ἐ. τὸν [[πόδα]] Arph. отправиться, тронуться; pass. устремляться: γλυφίδες τόξων ἐξορμώμεναι Eur. стрелы, слетающие с луков; ἐ. πρὸς [[ἔργον]] Eur. приняться за дело;<br /><b class="num">2</b> [[побуждать]], [[поощрять]] (τινα ἐπὶ τὴν ἀρετήν Xen.);<br /><b class="num">3</b> [[возбуждать]], [[подстрекать]] (εἰς Εὔβοιαν τοὺς Ἀθηναίους Plut.);<br /><b class="num">4</b> [[устремляться]], [[отправляться]]: μὴ σε λάθῃσιν κεῖσ᾽ ἐξορμήσασα (''[[sc.]]'' [[νηῦς]]) Hom. чтобы не ускользнул от тебя сюда устремившийся корабль; [[δεῦρο]] ἐξωρμῶμεν [[πεζῇ]] Xen. сюда мы отправились пешком; ἐ. χθονός Eur. покинуть страну; κλῄθρων ἐ. Eur. уходить из дому;<br /><b class="num">5</b> [[прорываться наружу]], [[обостряться]] (ἡ [[νόσος]] ἐξώρμηκεν Soph.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἐξορμάω''': [[ἀποστέλλω]], [[ἐκπέμπω]] εἰς πόλεμον, τούς... ἐπόχους πολλοῑς ἅρμασιν ἐξορμῶσιν Αἰσχύλ. Πέρσ. 46, Εὐρ. Ι. Τ. 1437· [[πάλιν]] ἐξόρμα, [[κάμε]] αὐτοὺς νὰ στραφῶσιν [[ὀπίσω]], ὁ αὐτὸς Ι. Α. 151· οἱ ἐξορμῶντες... ναῡν, οἱ ἐξάγοντες αὐτὴν εἰς τὸ [[πέλαγος]], Θουκ. 7. 14· κινῶ πρὸς τὰ ἔξω, εἶα δὴ πρώτιστα μὲν χρὴ κοῡφον ἐξορμᾱν [[πόδα]] Ἀριστοφ. Θεσμ. 659: - Παθ., κινῶ ἔκ τινος μέρους [[ὅπως]] μεταβῶ εἰς [[ἄλλο]], «ξεκινῶ», ὡς ἂν μὴ ἰδοίατο οἱ Πέρσαι ἐξορμωμένους Ἡρόδ. 9. 51, κλ.· πρὸς [[ἔργον]] Εὐρ. Ὀρ. 1240, κτλ.· ἐπὶ βελῶν, ὁρμῶ ἔξω, οὐχ ὁρᾶθ’ ἑκηβόλων τόξων πτερωτὰς γλυφίδας ἐξορμωμένας; [[αὐτόθι]] 273, πρβλ. Αἰσχύλ. Εὐμ. 182· [[τρέχω]] μεθ’ ὁρμῆς ἔκ τινος τόπου. Σοφ. Ο. Κ. 30, [[ἔνθα]] ἴδε σημ. Jebb· τὸ [[κεῖσε]] δεῦρὸ τ’ ἐξ. ὁ αὐτὸς Τρ. 929. 2) παρορμῶ, [[ἔννυχος]] γὰρ ἐξόρμα [[φόβος]] Εὐρ. Ρῆσ. 788, Θουκ. 6. 6, 88· ἐξ. τινα ἐπὶ τὴν ἀρετὴν Ξεν. Ἀν. 3. 1, 22. ΙΙ. ἀμεταβ., ὡς τὸ Παθ., ἐπὶ πλοίου, μή σε λάθῃσιν (ἡ [[ναῦς]]) κεῖσ’ ἐξορμήσασα, [[μήπως]], χωρὶς νὰ τὸ στοχασθῇς, ἐκτραπῇ τῆς ὁδοῦ αὐτῆς ἡ [[ναῦς]] καὶ ὁρμήσῃ πρὸς τὰ [[ἐκεῖσε]]; δηλ. πρὸς τὸν [[σκόπελον]], Ὀδ. Μ. 221· κινῶ νὰ [[ὑπάγω]] εἰς [[μέρος]] τι, [[ταῦτα]] δ’ ἦν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ᾗ [[ἡμεῖς]] δεῦρ’ ἐξωρμῶμεν [[πεζῇ]] Ξεν. Ἀν. 5. 7, 17· | |lstext='''ἐξορμάω''': [[ἀποστέλλω]], [[ἐκπέμπω]] εἰς πόλεμον, τούς... ἐπόχους πολλοῑς ἅρμασιν ἐξορμῶσιν Αἰσχύλ. Πέρσ. 46, Εὐρ. Ι. Τ. 1437· [[πάλιν]] ἐξόρμα, [[κάμε]] αὐτοὺς νὰ στραφῶσιν [[ὀπίσω]], ὁ αὐτὸς Ι. Α. 151· οἱ ἐξορμῶντες... ναῡν, οἱ ἐξάγοντες αὐτὴν εἰς τὸ [[πέλαγος]], Θουκ. 7. 14· κινῶ πρὸς τὰ ἔξω, εἶα δὴ πρώτιστα μὲν χρὴ κοῡφον ἐξορμᾱν [[πόδα]] Ἀριστοφ. Θεσμ. 659: - Παθ., κινῶ ἔκ τινος μέρους [[ὅπως]] μεταβῶ εἰς [[ἄλλο]], «ξεκινῶ», ὡς ἂν μὴ ἰδοίατο οἱ Πέρσαι ἐξορμωμένους Ἡρόδ. 9. 51, κλ.· πρὸς [[ἔργον]] Εὐρ. Ὀρ. 1240, κτλ.· ἐπὶ βελῶν, ὁρμῶ ἔξω, οὐχ ὁρᾶθ’ ἑκηβόλων τόξων πτερωτὰς γλυφίδας ἐξορμωμένας; [[αὐτόθι]] 273, πρβλ. Αἰσχύλ. Εὐμ. 182· [[τρέχω]] μεθ’ ὁρμῆς ἔκ τινος τόπου. Σοφ. Ο. Κ. 30, [[ἔνθα]] ἴδε σημ. Jebb· τὸ [[κεῖσε]] δεῦρὸ τ’ ἐξ. ὁ αὐτὸς Τρ. 929. 2) παρορμῶ, [[ἔννυχος]] γὰρ ἐξόρμα [[φόβος]] Εὐρ. Ρῆσ. 788, Θουκ. 6. 6, 88· ἐξ. τινα ἐπὶ τὴν ἀρετὴν Ξεν. Ἀν. 3. 1, 22. ΙΙ. ἀμεταβ., ὡς τὸ Παθ., ἐπὶ πλοίου, μή σε λάθῃσιν (ἡ [[ναῦς]]) κεῖσ’ ἐξορμήσασα, [[μήπως]], χωρὶς νὰ τὸ στοχασθῇς, ἐκτραπῇ τῆς ὁδοῦ αὐτῆς ἡ [[ναῦς]] καὶ ὁρμήσῃ πρὸς τὰ [[ἐκεῖσε]]; δηλ. πρὸς τὸν [[σκόπελον]], Ὀδ. Μ. 221· κινῶ νὰ [[ὑπάγω]] εἰς [[μέρος]] τι, [[ταῦτα]] δ’ ἦν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ᾗ [[ἡμεῖς]] δεῦρ’ ἐξωρμῶμεν [[πεζῇ]] Ξεν. Ἀν. 5. 7, 17· μετὰ γεν., [[ἀπέρχομαι]] ἔκ τινος τόπου, ἡνίκ’ ἐξώρμα χθονὸς Εὐρ. Τρῳ. 1131, κτλ.: - μεταφ., ἀναφαίνομαι αἰφνιδίως, ἐξήνθηκεν, ἐξώρμηκεν (ἡ [[νόσος]]) Σοφ. Τρ. 1089. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 24: | Line 27: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἐξορμάω:''' μέλ. <i>-ήσω</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> αποστέλνω, [[στέλνω]] σε πόλεμο, σε Αισχύλ., Ευρ.· <i>ἐξ. τὴν ναῦν</i>, [[ξεκινώ]] το [[πλοίο]], το [[οδηγώ]] στο [[πέλαγος]], σε Θουκ. — Παθ., επιβιβάζομαι, [[ξεκινώ]], σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.· λέγεται για βέλη, [[ορμώ]], εκτοξεύομαι, εκτινάσσομαι από το [[τόξο]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> ωθώ σε [[δράση]], [[παροτρύνω]], [[παρορμώ]], στον ίδ., σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> αμτβ. ως Παθ., [[εκπλέω]], [[ξεκινώ]], λέγεται για [[πλοίο]], σε Ομήρ. Οδ., Ξεν.· με γεν., [[φεύγω]], [[αποχωρώ]], [[αναχωρώ]] από, σε Ευρ.· μεταφ., [[ξεσπώ]], λέγεται για [[ασθένεια]], σε Σοφ.· σφοδρὸς ἐφ' [[ὅτι]] ἐφορμήσειε, [[σφοδρός]], [[έντονος]] σε οτιδήποτε επιχείρησε, σε Πλάτ. | |lsmtext='''ἐξορμάω:''' μέλ. <i>-ήσω</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> αποστέλνω, [[στέλνω]] σε πόλεμο, σε Αισχύλ., Ευρ.· <i>ἐξ. τὴν ναῦν</i>, [[ξεκινώ]] το [[πλοίο]], το [[οδηγώ]] στο [[πέλαγος]], σε Θουκ. — Παθ., επιβιβάζομαι, [[ξεκινώ]], σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.· λέγεται για βέλη, [[ορμώ]], εκτοξεύομαι, εκτινάσσομαι από το [[τόξο]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> ωθώ σε [[δράση]], [[παροτρύνω]], [[παρορμώ]], στον ίδ., σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> αμτβ. ως Παθ., [[εκπλέω]], [[ξεκινώ]], λέγεται για [[πλοίο]], σε Ομήρ. Οδ., Ξεν.· με γεν., [[φεύγω]], [[αποχωρώ]], [[αναχωρώ]] από, σε Ευρ.· μεταφ., [[ξεσπώ]], λέγεται για [[ασθένεια]], σε Σοφ.· σφοδρὸς ἐφ' [[ὅτι]] ἐφορμήσειε, [[σφοδρός]], [[έντονος]] σε οτιδήποτε επιχείρησε, σε Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=fut. ήσω<br /><b class="num">I.</b> to [[send]] [[forth]], [[send]] to war, Aesch., Eur.; ἐξ. τὴν ναῦν to [[start]] the [[ship]], set it agoing, Thuc.:—Pass. to set out, [[start]], Hdt., Eur., etc.; of arrows, to [[spring]] from the bow, Eur.<br /><b class="num">2.</b> to [[excite]] to [[action]], [[urge]] on, Eur., Thuc.<br /><b class="num">II.</b> intr., like Pass., to set out, [[start]], of a [[ship]], Od., Xen.: c. gen. to set out from, Eur.:—metaph. to [[break]] out, of a [[disease]], Soph.; σφοδρὸς ἐφ' [[ὅ τι]] ἐφορμήσειε [[eager]] in all that he attempted, Plat. | |mdlsjtxt=fut. ήσω<br /><b class="num">I.</b> to [[send]] [[forth]], [[send]] to war, Aesch., Eur.; ἐξ. τὴν ναῦν to [[start]] the [[ship]], set it agoing, Thuc.:—Pass. to set out, [[start]], Hdt., Eur., etc.; of arrows, to [[spring]] from the bow, Eur.<br /><b class="num">2.</b> to [[excite]] to [[action]], [[urge]] on, Eur., Thuc.<br /><b class="num">II.</b> intr., like Pass., to set out, [[start]], of a [[ship]], Od., Xen.: c. gen. to set out from, Eur.:—metaph. to [[break]] out, of a [[disease]], Soph.; σφοδρὸς ἐφ' [[ὅ τι]] ἐφορμήσειε [[eager]] in all that he attempted, Plat. | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[impellere]]'', to [[drive on]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.6.2/ 6.6.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.88.10/ 6.88.10], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.14.1/ 7.14.1], [<i>nonnulli codd.</i> <i>several manuscripts</i> ἐξορμοῦντες] | |||
}} | }} | ||