ἀμβλύς: Difference between revisions

|Definition=εῖα, ύ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[blunt]], [[dulled]], [[with edge]] or [[point taken off]], properly of a sharp instrument, opp. [[ὀξύς]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ly.</span>215e</span>, <span class="title">Tht.</span>&lt;*&gt;<span class="bibl">65d</span>; <b class="b3">ἀ. γωνία</b> [[obtuse]] angle, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ti.</span>55a</span>; <b class="b3">ἀμβλεῖα, ἡ,</b> sc. [[γωνία]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mech.</span>855a10</span>, etc.; <b class="b3">ἀ. πλευρά</b> side [[adjacent to such angle]], Hero ''*Geom''.12.35, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of light, [[dim]], [[faint]], [[ὄρθρος]] Ion ap.Phot.p.89R. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> metaph., [[dim]], [[faint]], of sight, <b class="b3">ἀμβλὺ ὁρᾶν, -ύτερον βλέπειν</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>174e</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">PA</span> 656b36</span>, al.; of hearing, τῆς ἀκοῆς οὔσης -υτέρας αἰσθήσεως ἢ τῆς ὄψεως <span class="bibl"><span class="title">Pr.</span>886b32</span>; of the feelings or mind, ἀμβλυτέρᾳ τῇ ὀργῇ [[less keen]], <span class="bibl">Th. 3.38</span>; ἀμβλύτερον ποιεῖν τι [[less vigorous]], <span class="bibl">Id.2.65</span>. Adv. ἀμβλέως Archig. ap. <span class="bibl">Orib.8.2</span>: Comp., v. supr. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> [[dull]], [[monotonous]], τὠμβλὺ τῆς ζόης <span class="bibl">Herod.3.52</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> of persons, in <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>238</span>, of Orestes purified, [[having lost the edge]] of guilt: mostly, <b class="b2">dull, spiritless, having lost keenness of feeling</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>821</span>; ἀμβλύτερος τὴν φύσιν [[duller]], <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.9.3</span>; <b class="b3">ἀ. εἴς, περί</b>, or <b class="b3">πρός τι</b> [[dull]] or [[sluggish]] in a thing, <span class="bibl">Plu. <span class="title">Cat.Ma.</span>24</span>, <span class="bibl"><span class="title">Alc.</span>30</span>, <span class="bibl">D.S.11.43</span> (Comp.): abs., <span class="bibl">Th.2.40</span>. Adv., Comp. -υτέρως <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>19.2.5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Act., [[making dull]], [[darkening]], of a cloud, <span class="title">AP</span>7.367(Antip.).</span>

|mltxt=-εία, -ύ (AM [[ἀμβλύς]], -εῑα, -ύ)<br /><b>1.</b> ο μη [[οξύς]], ο μη [[κοφτερός]]<br /><b>2.</b> ο μη [[ζωηρός]], [[επομένως]] [[άτονος]], [[αδύνατος]], εξασθενημένος<br /><b>3.</b> (για γωνίες) η μεγαλύτερη της ορθής, σε [[αντίθεση]] [[προς]] την [[οξεία]]<br /><b>4.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η αμβλεία</i> (ενν. [[γωνία]])<br />[[γωνία]] μεγαλύτερη της ορθής<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για πρόσωπα), αυτός που δεν έχει [[ζωηρότητα]] ή [[δραστηριότητα]], ο [[νωθρός]]<br /><b>2.</b> για τον εξαγνισμένο Ορέστη, που απέβαλε την [[οξύτητα]] της ενοχής του<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «ἀμβλύτερον ποιῶ τι», [[κάνω]] [[κάτι]] λιγότερο ζωηρό<br />«ἀμβλὺς εἴς, περὶ ἤ [[πρός]] τι», [[νωθρός]], [[αδρανής]], [[απρόθυμος]] σε [[κάτι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Επίθετο της ιωνικής-αττικής, που σημασιολογικά [[είναι]] αντίθετο με το επίθ. [[ὀξύς]]. Η λ. [[είναι]] άγνωστη στον Όμηρο. Το επίθ. αρχικά απαντά ως [[χαρακτηρισμός]] αιχμών, εργαλείων και ως [[γεωμετρικός]] όρος. Στη [[συνέχεια]] χρησιμοποιήθηκε και ως [[χαρακτηρισμός]] αισθήσεων (της οράσεως [[κυρίως]]), συναισθημάτων με τη [[σημασία]] «[[αδύνατος]], εξασθενημένος». Ετυμολογικά η λ. ανάγεται σε αρχικό τ. <i>ἀμλὺς</i> και [[επομένως]] [[πρέπει]] να [[είναι]] [[συγγενής]] με τα [[ἀμαλός]], [[μαλακός]] και πιθ. με τα: [[ἀμβλίσκω]], [[μύλη]] κ.λπ.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[αμβλύνω]], <i>αμβλύτης</i><br /><b>αρχ.</b><br /><i>ἀμβλύω</i>, <i>ἀμβλυῶ</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[αμβλυγώνιος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>ἀμβλυφαής</i>, [[ἀμβλυωπός]], [[ἀμβλυώττω]]<br /><b>μσν.</b><br />[[ἀμβλυδερκής]], [[ἀμβλυήκοος]], [[ἀμβλυόχρους]] ἀμβλυπαθής</i><br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αμβλυκέφαλος]], [[αμβλυκόρυφος]], [[αμβλύνους]], [[αμβλύστομος]], [[αμβλύωπας]], [[αμβλύωψ]]].

|etymtx=-εῖα</b>, <b class="b3">-ύ<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: <b class="b2">blunt; dim, faint (of sight)</b> (ion. att.).<br />Derivatives: [[ἀμβλυώσσω]] (<b class="b3">-ώττω</b>) <b class="b2">be short-sighted</b> (Hp.), from <b class="b3">*ἀμβλυ-ωψ</b>, cf. <b class="b3">ἀμβλυ-ωπός</b>, also [[ἀμβλωπός]], [[ἀμβλῶψ]]; Schwyzer 733 ζ, Sommer Nominalkomp. 3ff.,<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: [[ἀμβλύς]] can be from <b class="b3">*ἀμλ-ύς</b>. The connection with [[ἀμαλός]] is a mere guess which explains nothing. Perhaps to <b class="b3">ἀμβλ(ακ)ίσκω</b> (not from <b class="b2">*h₂mlh₃us</b> with Rix, MSS 27, 1970, 90, which would give <b class="b3">*αμαλυς</b>). One also tried to compare [[ἀμαλδύνω]].