οἴμη: Difference between revisions

|Definition=ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> = [[οἶμος]]: metaph., [[way of song]], [[song]], [[lay]], οἴμας Μοῦσ' ἐδίδαξε <span class="bibl">Od.8.481</span> ; θεὸς δέ μοι ἐν φρεσὶν οἴμας παντοίας ἐνέφυσεν <span class="bibl">22.347</span> ; οἴμης τῆς… κλέος οὐρανὸν εὐρὺν ἵκανε <span class="bibl">8.74</span> ; οἴ. δῶκε Φοῖβος τέττιγι [[power of song]], <span class="bibl">Anacreont.32.14</span> ; οἴμῃ θελγόμενος <span class="bibl">A.R.4.150</span> ; Δήλῳ νῦν οἴμης ἀποδάσσομαι <span class="bibl">Call.<span class="title">Del.</span>9</span> ; αἰνιγμάτων οἶμαι Lyc.11.</span>

|mltxt=[[οἴμη]], ἡ (Α)<br /><b>1.</b> [[άσμα]], [[τραγούδι]], ωδή («οἴμας Μοῡσ' ἐδίδαξε», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> η [[ικανότητα]] να τραγουδά [[κάποιος]] («θεὸς δὲ μοι ἐν φρεσὶν οἴμας παντοίας ἐνέφυσεν», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «[[οἴμη]]<br />[[λόγος]], [[ἱστορία]]».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Κατά μία [[άποψη]], η λ. έχει παραχθεί από τη λ. [[οἶμος]] «[[δρόμος]] [[οδός]]», εξαιτίας του ότι το [[οἶμος]] έχει χρησιμοποιηθεί [[προς]] [[δήλωση]] της μελωδίας, του ήχου, του μέλους ενός άσματος (<b>πρβλ.</b> τις φρ. «[[οἶμος]] ἀοιδῆς</i>», «<i>ἐπέων οἶμον</i>», «<i>λύρης οἴμους</i>»). Κατ' άλλους, όμως, η προηγούμενη [[άποψη]] [[είναι]] παρετυμολογική και η λ. [[οἴμη]] θα [[πρέπει]] να αναχθεί σε ένα [[θέμα]] που μαρτυρείται στο αρχ. νορβ. <i>seidr</i> «[[μαγεία]], [[γοητεία]]» και στο αρχ. ινδ. <i>s</i><i>ā</i><i>man</i>- «[[τραγούδι]]» ή, κατ' άλλους, σε <i>som</i>-<i>yo</i>- (<b>πρβλ.</b> χεττιτ. <i>išhamai</i>- «[[τραγουδώ]]» και αρχ. ινδ. <i>s</i><i>ā</i><i>man</i>- «[[τραγούδι]]»].

|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[song]], [[chant]], [[saga]], [[tale]] (Od., A. R., Call. a.o.); in similar use also <b class="b3">οἶμος ἀοιδῆς</b> (h. Merc. 451), <b class="b3">ἐπέων οἶμον</b> (Pi. O. 9, 47), <b class="b3">λύρης οἴμους</b> (Call. Iov. 97).<br />Derivatives: <b class="b3">ἄοιμον ἄρρητον</b> H., substant. hypostasis <b class="b3">προοίμ-ιον</b> (Pi., Att. prose), <b class="b3">φροίμ-ιον</b> (trag.) n., prop. "what stands <b class="b3">πρὸ οἴμης</b> or <b class="b3">πρὸ οἴμου</b> ([[οἵμου]], s. [[οἶμος]])", <b class="b2">start of the song, introductory chant, introduction, preamble</b>, Lat. <b class="b2">pro- oemium</b>, cf. Koller Phil. 100, 187 ff. Unclear [[παροιμία]], s. v.<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Because of the occasional connection of masc. [[οἶμος]] with song and play, it is obvious to connect [[οἴμη]] with [[οἶμος]] [[walk]], [[way]]. The word would have got a special meaning in the language of the Aoedes. Thus (after the old interpretation, s. Curtius 401) a.o. still Güntert Kalypso 201 ff., Becker Das Bild des Weges 36f., 68ff., Bieler RhM 85, 240ff., Diehl RhM 89, 88, Nilsson Die Antike 14, 27; also Pagliaro Ric. ling. 2, 25 ff. (to the group of [[ἱμάς]], s. v.; similarly a. o. Čop Sprache 6, 5). -- After Osthoff BB 24, 158ff. however [[οἴμη]] and [[οἶμος]] [[song]] must be separated from [[οἶμος]] [[walk]], [[way]] and connected with OWNo [[seiðr]] m. [[kind of sorcery]], Skt. <b class="b2">sā́man</b> n. [[song]], what supposes partly suffixchange (<b class="b2">*soi-mā</b> : <b class="b2">*soi-to-s</b>), partly an ablaut [[sē]]([[i]])-:<b class="b2">soi-</b> (which is improbable); cf. WP. 2, 509 f. Improbable Benveniste BSL 50, 39 f. (from <b class="b2">*som-i̯o-</b> to Hitt. <b class="b2">išhamāi-</b> [[sing]]); cf. Bader, BSL 85(1990)36.

|ftr='''οἴμη''': {oímē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Lied]], [[Gesang]], [[Sage]], [[Erzählung]] (Od., A. R., Kall. u.a.); in ähnlicher Verwendung auch [[οἶμος]] ἀοιδῆς (''h''. ''Merc''. 451), ἐπέων οἶμον (Pi. ''O''. 9, 47), λύρης οἴμους (Kall.''Iov''. 97).<br />'''Derivative''': Davon außer ἄοιμον· ἄρρητον H. die substantivische Hypostase προοίμιoν (Pi., att. Prosa usw.), [[φροίμιον]] (Trag.) n., eig. "was πρὸ οἴμης od. πρὸ οἴμου (οἵμου, s. [[οἶμος]]) steht", [[Liedanfang]], [[einleitender Gesang]], [[Einleitung]], [[Vorrede]], lat. ''pro''- ''oemium''. vgl. Koller Phil. 100, 187 ff. Unklar [[παροιμία]], s. bes.<br />'''Etymology''' : Wegen der okkasionellen Beziehung des mask. [[οἶμος]] auf Gesang und Spiel liegt es nahe, [[οἴμη]] mit [[οἶμος]] [[Gang]], [[Weg]] zu verbinden. Das Wort hätte dann in der Berufssprache der Aöden seine spezielle Bed. erhalten. So (nach alter Auffassung, s. Curtius 401) u.a. noch Güntert Kalypso 201 ff., Becker Das Bild des Weges 36f., 68ff., Bieler RhM 85, 240ff., Diehl RhM 89, 88, Nilsson Die Antike 14, 27; auch Pagliaro Ric. ling. 2, 25 ff. (zur Sippe von [[ἱμάς]], s. d.; ähnlich u. a. Čop Sprache 6, 5). — Nach Osthoff BB 24, 158ff. (m. Lit.) sind dagegen [[οἴμη]] und [[οἶμος]] [[Liedweise]] von [[οἶμος]] [[Gang]], [[Weg]] zu trennen und mit awno. ''seiðr'' m. [[Art Zauber]], aind. ''sā́man''n. [[Lied]], [[Gesang]] zusammenzuhalten, was teils Suffixwechsel (*''soi''-''mā'' : *''soi''-''to''-''s''), teils einen Ablaut ''sē''[''i'']-:''soi''- voraussetzt; vgl. WP. 2, 509 f. Unwahrscheinlich Benveniste BSL 50, 39 f. (aus *''som''-''i̯o''- zu heth. ''išhamāi''- [[singen]]).<br />'''Page''' 2,363