εξηγώ: Difference between revisions

|mltxt=και [[ξηγώ]], -άω (AM ἐξηγῶ, -έω, Α και ἐξηγοῦμαι, -έομαι)<br /><b>1.</b> [[ερμηνεύω]], [[διασαφώ]] («τούτων οἱ πολλοὶ ἐξηγούμενοι τὸν ποιητήν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> [[μεταφράζω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[εκθέτω]] τα αίτια ενός γεγονότος ή φαινομένου («ἐξηγῶ τὴν ἔκλειψη τοῦ Ηλίου»)<br /><b>2.</b> <b>μέσ.</b> [[δίνω]] εξηγήσεις για να αποφευχθούν παρεξηγήσεις (εξηγήθηκα με τον συνεταίρο μου»)<br /><b>3.</b> [[ζητώ]] [[συγγνώμη]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[μνημονεύω]], [[αναφέρω]]<br /><b>2.</b> [[ορίζω]], [[καθορίζω]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[περιγράφω]], [[διηγούμαι]] με λεπτομέρειες («τοιαῡτ' ἐμοῡ λόγοισιν ἐξηγουμένου», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[είμαι]] [[αρχηγός]], [[προΐσταμαι]] («τῶν δ' ἐξηγείσθω», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[κατέχω]] [[κάτι]], έχω στην [[κυριαρχία]] μου («εξηγοῦμαι τοῦ θρόνου»)<br /><b>3.</b> [[κυβερνώ]], [[διοικώ]]<br /><b>4.</b> [[προηγούμαι]], [[προπορεύομαι]]<br /><b>5.</b> [[δείχνω]] τον δρόμο, [[καθοδηγώ]] («ἅ δ' ἑκάτεροι ἐξηγεῑσθε τοῖς συμμάχοις», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>6.</b> [[οδηγώ]] [[στράτευμα]] ως [[αρχηγός]]<br /><b>7.</b> [[υπαγορεύω]] σε κάποιον [[επίσημο]] [[κείμενο]] («αὐτὸς ἐξηγεῑτο τὸν νόμον [τοῦτον] τῷ κήρυκι», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>8.</b> [[διατάζω]] («ποιἡσουσι τοῦτο, τὸ ἄν ἐκεῑνος ἐξηγέηται», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>9.</b> (για μάντη) [[υποδεικνύω]], [[συμβουλεύω]] («ὁ [[μάντις]] ἐξηγεῑτό σοι μητροκτονεῑν», <b>Αισχύλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>εξ</i> <span style="color: red;">+</span> -<i>ηγώ</i>, μόνο εν συνθέσει <span style="color: red;"><</span> [[ηγούμαι]]].