ἐκδιδάσκω: Difference between revisions

|dgtxt=(ἐκδῐδάσκω)<br /><b class="num">• Grafía:</b> graf. ἐγδ- <i>BGU</i> 1124.8 (I a.C.)<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [aor. ind. ἐκδιδάσκησεν Pi.<i>P</i>.4.217; perf. part. sin red. ἐκδιδαγμένος Hsch.s.u. μελλέβιος, <i>Tz.Comm</i>.Ar.1.104.17]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[enseñar]], [[instruir]] c. doble ac., de pers. y de abstr. λιτάς τ' ἐπαοιδὰς ἐκδιδάσκησεν σοφὸν Αἰσονίδαν enseñó al sabio Esónida preces de súplica</i> Pi.l.c., τὰ μὴ καλῶς ἔχοντα ... τοὺς ἀνθρώπους Antipho 5.14, cf. S.<i>OC</i> 1539, Theoc.6.40, 24.105, LXX 4<i>Ma</i>.5.23, Ph.1.177, I.<i>AI</i> 9.2, Plu.<i>Num</i>.22, en contratos de aprendizaje τὸν Νῖλον ... τὴν ἡλοκοπικὴν τέχνην <i>BGU</i> l.c., τὸν μαθητὴν τὴν δηλουμένην τέχνην <i>POxy</i>.725.47 (II d.C.), c. ac. de pers. y giro prep. τὸν παῖδα κατὰ τὴν γερδιακὴν τέχνην <i>SB</i> 10236.17 (I d.C.), c. ac. de pers. e inf. μὴ μ' ἐκδίδασκε ... εἶναι κακήν S.<i>El</i>.395, cf. <i>Ant</i>.298, Ar.<i>Ra</i>.1026, Ph.1.313, X.<i>Oec</i>.12.16, c. ac. de pers. y un epít. en aposición Ἤρων ἐξεδίδαξε ... τὰν ἀνυόδρομον enseñó a Hero la veloz corredora</i>, <i>Inc.Lesb</i>.11, c. ac. de cosa o abstr. τὰ πολλὰ ταῦτα Pl.<i>Prt</i>.328e, σωφροσύνην καὶ φρόνησιν LXX <i>Sap</i>.8.7, νόμους Luc.<i>Anach</i>.22, ἕκαστα Longus 1.8.2<br /><b class="num">•</b>fig., c. suj. abstr. [[instruir sobre]], [[dar conocimientos sobre]] ἐκδιδάσκει πάνθ' ὁ γηράσκων χρόνος el transcurso del tiempo lo enseña todo</i> A.<i>Pr</i>.981, [[ἔθος]] καὶ μελέτη διαρρυεῖσα ἐκδιδάσκει τὰ ἔντερα Aret.<i>SD</i> 2.10.2<br /><b class="num">•</b>en v. pas. αἰχροῖς γὰρ αἰσχρὰ πράγματ' ἐκδιδάσκεται S.<i>El</i>.621, (φασί) ... παρ' αὐτῶν τοὺς λοιποὺς πάντας ἐκδιδαχθῆναι D.P.<i>Au</i>.2.9<br /><b class="num">•</b>c. ac. de rel., frec. equiv. [[aprender]] τήν τε πολιτικὴν τέχνην ... ἐκδιδάσκεσθαι hay que instruirse, e.e., hay que aprender el arte de la política</i> Democr.B 157, παῖδας παρέβαλε αὐτοῖσι Αἰγυπτίους τὴν Ἑλλάδα γλῶσσαν ἐκδιδάσκεσθαι Hdt.2.154, ταῦθ' ὑφ' ἡμῶν οὐδὲν ἐξειδὼς πλέον οὐδ' ἐκδιδαχθείς S.<i>OT</i> 38, γράμματα καὶ μουσικὴν ... ἐκδιδασκόμενοι D.H.1.84, οὕτω γὰρ ἂν θᾶττον τῆς πατρῴας θήρας τὸν τρόπον ἐκδιδαχθεῖεν de halcones, D.P.<i>Au</i>.2.3, ἐγὼ ... ὑπ' [[αὐτοῦ]] Δεξίππου ταῦτα ἔχων ἐκδιδάσκεσθαι Eun.<i>Hist</i>.1.31, ἰατρικὴν ἐκ Χείρωνος οὗτος ἐκδιδαγμένος ref. a Asclepio <i>Tz.Comm</i>.l.c., como part. pred. c. οἶδα: τὴν λέξιν οἶδα ἐκδιδαχθείς lo sé por haber aprendido el significado de las palabras</i> Hld.3.12.3, [[εἰδώς]], [[ἅτε]] ... τὴν ἱερὰν παίδευσιν ἐκδιδαχθείς Hld.3.13.3, c. inf. ἵν' ἐκδιδαχθῇ πᾶσιν ἀγγέλλειν ... para que aprenda a anunciar a todos</i> S.<i>Tr</i>.1110, ἵνα ... ἐκδιδάσκωνται μηδὲν ἡγεῖσθαι παρ' αὐτῷ παλαιόν Ph.1.178.<br /><b class="num">2</b> c. doble ac. de pers. y pred. [[enseñar a ser]], [[educar como]] αὐτοὺς γενναίους ἐξεδίδαξας Ar.<i>Ra</i>.1019<br /><b class="num">•</b>tb. en uso de v. med. παῖδας περισσῶς ἐκδιδάσκεσθαι σοφούς enseñar a los hijos de uno a ser excesivamente sabios</i> E.<i>Med</i>.295.<br /><b class="num">3</b> [[explicar]], [[contar]] en cont. narrativos, c. ac. de pers. y ac. de cosa λόγῳ δέ σ' ἐν βραχεῖ τοῦτ' ἐκδιδάξω en pocas palabras te lo contaré</i> S.<i>Ph</i>.436, c. περί y gen. ἐκδιδάσκειν ... ὑμᾶς ... περὶ ὧν ... γιγνώσκετε explicaros cosas que conocéis</i> Th.6.80, c. or. complet. ὡς μὲν τάδ' ... μή μ' ἐκδίδασκε S.<i>OT</i> 1370, οἱ ἄγγελοι ἔλεγον ἐκδιδάσκοντες ὡς ὁ Πέρσης ... Hdt.4.118, cf. Hld.8.14.4, 7.1.4, sólo c. el ac. de pers. κλύειν σέθεν θέλω καὶ σ' ἐκδιδάσκειν E.<i>Fr.Hyps</i>.105, abs. λέγ', ἐκδίδασκε habla, explica</i> A.<i>Pr</i>.698, c. adv. ἐκδιδάσκοντας σαφῶς <i>Com.Adesp</i>.1008.9<br /><b class="num">•</b>[[informar de]], [[contar acerca de]] c. gen. ἡ δὲ πρώτη τῶν Βασιλειῶν ἐκδιδάσκει μὲν τῆς στείρας Ἅννης Anon.Hier.<i>Luc</i>.2.27, en v. pas. ὄψ' ἐκδιδαχθεὶς τῶν κατ' οἶκον informado demasiado tarde de lo (sucedido) en la casa</i> S.<i>Tr</i>.934, c. ac. ἅπαντα τὰ περὶ τὴν θυγατέρα ἐκδιδαχθείς informado de todo lo concerniente a mi hija</i> Hld.10.36.4.<br /><b class="num">II</b> en v. med. fact. [[hacer aprender]], [[hacer instruirse]] ἐκδίδαξαί τινα, ἵνα κατὰ σχολὴν μανθάνων [[βελτίων]] γίγνῃ haz que alguien se instruya, para que, cuando tú tengas tiempo libre, aprendiendo te hagas mejor</i> Pl.<i>Ep</i>.360e.