πέραν: Difference between revisions

|lstext='''πέρᾱν''': Ἰων. καὶ Ἐπικ. πέρην, ἐπίρρ., εἰς τὸ [[ἀπέναντι]] [[μέρος]], [[ἀντιπέραν]], Λατ. trans, παρὰ τοῖς παλαιτάτοις τῶν ποιητῶν ἀείποτε μετὰ γεν., μετὰ τῆς ἐννοίας τῆς ὑπάρξεως ποταμοῦ ἢ θαλάσσης κτλ. [[μεταξύ]], νήσων αἳ νέουσι πέρην ἁλὸς Ἰλ. Β. 626· πέρνασχ’ ὅντιν ἕλεσκε π. ἁλὸς Ω. 752 ([[οὐδαμοῦ]] ἐν τῇ Ὀδ.)· πέρην κλυτοῦ Ὠκεανοῖο Ἡσ. Θ. 215· πέρην Χάεος ζοφεροῖο [[αὐτόθι]] 814· [[πέραν]] πόντοιο Πίνδ. Ν. 5. 39· τὰ πέρην τοῦ Ἴστρου Ἡρόδ. 5. 9· οὕτω παρ’ Ἀττ., πόντου [[πέραν]] τραφεῖσαν Αἰσχύλ. Ἀγ. 1200· πολιοῦ π. πόντου Σοφ. Ἀντ. 334· π. τοῦ Ἑλλησπόντου, τοῦ ποταμοῦ Θουκ. 2. 67, Ξεν. Ἀνάβ. 4. 3, 3· - μετ’ αἰτιατ., [[πέραν]] Ἕβρον Εὐριπ. Ἡρ. Μαιν. 386, [[ἔνθα]] περῶν ἐξ εἰκασίας τοῦ Δινδορφ. 2) ἀπολ., ἐπὶ τοῦ ἄλλου μέρους [[μάλιστα]] τοῦ ὕδατος, κτλ., προσορμίζεσαι.. πέρην ἐν τῇ Ῥηνέῃ Ἡρόδ. 6. 97· [[πέραν]] [[εἶναι]] Ξεν. Ἀνάβ. 2. 4, 20., 3, 12, κτλ.· [[πέραν]] γενέσθαι [[αὐτόθι]] 6. 5, 22. 3) μετὰ ῥημάτων κινήσεως ὅτε ἀκολουθεῖται ὑπὸ τῆς προθέσ. εἰς, [[ἀπέναντι]] εἰς.., πέρην ἐς τὴν Ἀχαιίην διέπεμψαν Ἡρόδ. 8. 36· [[πέραν]] εἰς τὴν Ἀσίαν διαβῆναι Ξεν. Ἀνάβ. 7. 2, 2· [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] τῆς προθέσεως εἰς, ἐκ Θάσου διαβαλόντες πέρην, μεταβάντες [[ἀπέναντι]] (δηλ. εἰς τὴν ἤπειρον), Ἡρόδ. 6. 44· διαπλεύσαντες π. Θουκ. 1. 111. 4) [[συχνάκις]] μετὰ τοῦ ἄρθρου, διαβιβάζειν εἰς τὸ [[πέραν]] τοῦ ποταμοῦ Ξεν. Ἀνάβ. 3. 5, 2· εἰς τὸ π. διαπλέειν ὁ αὐτ. ἐν Ἑλλ. 1. 3, 17· ἐν τῷ π. ὁ αὐτ. ἐν Ἀναβ. 4. 3, 11· - τὰ [[πέραν]], τὰ πραττόμενα ἐπὶ τῆς [[ἀπέναντι]] ὄχθης, [[αὐτόθι]] 4. 3, 24· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἐπὶ τάδε, Πολύβ. 3. 97, 5· - ἡ [[πέραν]] γῆ Θουκ. 3. 91. - Παθητ., ἡ [[χώρα]] ἡ ἀμέσως μετὰ τὰ σύνορα, ἡ [[χώρα]] τῶν συνόρων, ἴδε Arnold ἐν τόπῳ· οἱ ἐπὶ τοῦ [[ἀπέναντι]] μέρους, Πλουτ. Μάρ. 23· ἡ [[ὄχθη]] ἡ π. Ἀρρ. Ἀνάβ. 5. 10. ΙΙ. κατέναντι, [[ἀπέναντι]], μετὰ γεν., πέρην ἱερῆς Εὐβοίης Ἰλ. Β. 535· καὶ [[ἐνταῦθα]] ὡς πρὸς τὸ [[ὕδωρ]] τὸ μεταξὺ κείμενον (ἴδε ἐν τέλει), ἂν καὶ ἡ [[ἔννοια]] αὕτη [[ὅλως]] ἐξέλιπεν ἐν τῷ Παυσ., [[ὅστις]] [[συχν]]. μεταχειρίζεται τὴν λέξιν ἐπὶ ταύτης τῆς σημασίας, 2. 22, 2., 5. 15, 8, κτλ.· - ἀπολ. παρ’ Ἡροδ. 6. 97. ΙΙΙ. σπανιώτερον = [[πέρα]], περαιτέρω, μετὰ γενικ., π. Νείλοιο παγᾶν Πινδ. Ι. 6 (5). 33· π. γε πόντου τερμόνων τ’ Ἀτλαντικῶν Εὐρ. Ἱππ. 1053, πρβλ. Ἄλκ. 585, Ἱκέτ. 676. IV. διὰ μέσου, «[[πέρα]] καὶ [[πέρα]]», [[καῦσις]] [ἔστω] μὴ πέρην Ἱππ. Μοχλ. 862. - Ὅταν τὸ [[πέραν]] συντάσσηται μετὰ γενικ., συνήθως προγεῖται αὐτῆς, ἀλλὰ παρ’ Αἰσχύλ. ἔνθ’ ἀνωτ. καὶ παρὰ Παυσ. ἔπεται. Τὴν διαφορὰν μεταξὺ τοῦ [[πέραν]] καὶ [[πέρα]] ὁρίζει ὁ Buttm. (Lexil. ἐν λέξ.), [[ὅστις]] παραβάλλει τὸ [[πέρα]] πρὸς τὸ Λατ. ultra, τὸ δὲ [[πέραν]] πρὸς τὸ Λατιν. trans, ὧν τὸ μὲν δεύτερον δηλοῖ [[κυρίως]] τὸ μεσολαβοῦν [[διάστημα]], τὸ δὲ πρῶτον τὰ δύο σημεῖα ἢ τοὺς δύο τόπους, μεταξὺ τῶν ὁποίων παρεμπίπτει τι. Ἀναμφιβόλως [[εἶναι]] δοτ. καὶ αἰτιατ. ἀρχαίου οὐσιαστ. [[πέρα]], ἡ, = ἡ περαία, ἡ [[ἔναντι]] [[χώρα]], ἐξ οὗ ἔχομεν γενικὴν παρ’ Αἰσχύλ. ἐν Ἱκέτ. 262, ἐκ [[πέρας]] Ναυπακτίας, καὶ αἰτιατ. ἐν Ἀγ. 190, Χαλκίδος [[πέραν]] ἔχων, τὴν [[ἔναντι]] τῆς Χαλκίδος παραλίαν (Περὶ τῆς ῥίζης ἴδε ἐν λέξ. [[περάω]] Α.). - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 246, 250-253.