προλαμβάνω: Difference between revisions

|elnltext=προ-λαμβάνω, imperf. προελάμβανον en προυλάμβανον; aor. προύλαβον en προέλαβον van tevoren nemen, van tevoren krijgen:; χάριν οὐ προλαβών zonder eerst een gunst (van hem) te hebben ontvangen Eur. Ion 914 ( lyr. ); μισθόν... τῆς ἀγγελίας π. van tevoren zijn beloning voor de boodschap krijgen Luc. 36.37; overdr..; ἐκ γὰρ οἴκων προύλαβον μόγις πόδα ik kon met moeite de benen nemen en het huis uit rennen Eur. Ion 1253; van tevoren begrijpen:; τὰ πολλά... εἰκασίᾳ προὐλάμβανον het meeste kon ik tevoren wel raden [Luc.] 49.8; vijandig van tevoren (in)nemen:; τὰ χωρία καὶ λιμένας π. het grondgebied en de havens vooraf innemen Dem. 2.9; van tevoren betrappen: pass.. ἐὰν προλημφθῇ ἄνθρωπος ἔν τινι παραπτώματι als een persoon betrapt wordt op enig vergrijp NT Gal. 6.1. bij voorkeur nemen, prefereren:. εἰ πρὸ τοὐμοῦ προὔλαβες τὰ τῶνδ ’ ἔπη als jij hun woorden verkoos boven een gesprek met mij Soph. OC 1141. bij voorbaat doen, (te) vroeg zijn met, eerder doen: met acc..; μὴ... προλάμβαν ( ε )... γόους wees niet te vroeg met jammerklachten Eur. Hel. 339; abs..; μὴ πρότερον προλαμβάνετε weest niet te snel (in uw oordeel) Dem. 4.14; προέλαβεν μυρίσαι τὸ σῶμά μου zij had tevoren mijn lichaam gezalfd NT Marc. 14.8; met ὅπως -zin; προλαβεῖν τὴν πρώτην... ὅπως τοὺς συμμάχους σώσομεν er zo vroeg mogelijk bij zijn om onze bondgenoten te redden Dem. 3.2; οἱ Περσικοὶ νόμοι προλαβόντες ἐπιμέλονται ὅπως de Perzische wetten zorgen bij voorbaat dat Xen. Cyr. 1.2.3; met gen. comp..; τῶν κηρύκων προλαμβάνουσι τὰ παιδία de kinderen zijn eerder dan de herauten (bij het antwoord) Aristot. Rh. 1408b24; vóór zijn, met acc.:; πολὺ προλαμβάνων τὸν ὄρθρον ver voor zonsopgang [Luc.] 49.15; abs. een voorsprong nemen:; τὸ... στράτευμα... προὔλαβε πολλῷ het leger kreeg een grote voorsprong Thuc. 7.80.4; met gen.. π. τῆς ὁδοῦ een voorsprong nemen (op de weg) Hdt. 3.105.1; π. τῆς φυγῆς een voorsprong nemen op de vlucht Thuc. 4.33.2.