LSJ

διαβάλλω: Difference between revisions

Page Discussion

διαβάλλω (view source)

Revision as of 10:50, 1 October 2022

No change in size ,  1 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2"
m (Text replacement - "l’" to "l'")
m (Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2")
Line 9: Line 9:
|Beta Code=diaba/llw
|Beta Code=diaba/llw
|Definition=fut. <b class="b3">διαβᾰλῶ</b>: pf. <b class="b3">διαβέβληκα</b>:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[throw]] or [[carry over]] or [[carry across]], νέας <span class="bibl">Hdt.5.33</span>,<span class="bibl">34</span>; in wrestling, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>262</span> codd. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> more freq. intr., [[pass over]], [[cross]], ἐκ… ἐς… <span class="bibl">Hdt.9.114</span>; φυγῇ πρὸς [[Ἄργος]] <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>931</span>; πρὸς τὴν ἤπειρον <span class="bibl">Th.2.83</span>: c. acc. spatii, δ. πόρον <span class="bibl">A. <span class="title">Fr.</span>69</span> (dub.); γεφύρας <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>117</span>; τὸν Ἰόνιον <span class="bibl">Th.6.30</span>; τὸ πέλαγος εἰς Μεσσαπίους <span class="bibl">Demetr.Com.Vet.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[put through]], τῆς θύρας δάκτυλον <span class="bibl">D.L.1.118</span>; τύλος διαβεβλημένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ <span class="bibl">Arr.<span class="title">An.</span>2.3.7</span> ( = <span class="bibl">Aristobul.<span class="title">Fr.</span>4</span>); κρίκων δι' ἀλλήλων διαβεβλημένων <span class="bibl">D.Chr.30.20</span>; διαβληθέντων τῶν ἀγκώνων διὰ μέσων τῶν τόνων <span class="bibl">Hero <span class="title">Bel.</span>101.12</span>, cf. <span class="bibl">108.6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> in <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>643</span> <b class="b3">ἅττα διαβάλοι τις αὐτῷ, ταῦτ' ἂν ἥδιστ' ἤσθιεν</b>, for [[παραβάλοι]], whatever [[scrap]]s they threw to him, with a play on signf. v. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[set at variance]], ἐμὲ καὶ [[Ἀγάθων|Ἀγάθωνα]] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>222c</span>, <span class="bibl">222d</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">R.</span>498c</span>; δ. τινὰς ἀλλήλοις <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1313b16</span>; [[set against]], <b class="b3">τινὰς πρὸς τὰ πάθη, πρὸς τὴν βρῶσιν</b>, Plu.2.727d, 730f; [[bring into discredit]], μή με διαβάλῃς στρατῷ <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>582</span>; δ. [τινὰ] τῇ πόλει <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>566b</span>:— Pass., to [[be at variance with]], τινί <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>67e</span>; to [[be filled with suspicion and resentment against]] another, <span class="bibl">Hdt.5.35</span>, <span class="bibl">6.64</span>, <span class="bibl">Th.8.81</span>, <span class="bibl">83</span>; οὐδὲν ὑπολείπεται ὅτῳ ἄν μοι [[δικαίως]] διαβεβλῇσθε <span class="bibl">And.2.24</span>; πρός τινα <span class="bibl">Hdt. 8.22</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1404b21</span>, <span class="bibl">Plb.30.19.2</span>; τοὺς διαβεβλημένους πρὸς τὴν φιλοσοφίαν <span class="bibl">Isoc.15.175</span>; to [[be brought into discredit]], ἐς τοὺς ξυμμάχους <span class="bibl">Th.4.22</span>; [[διαβεβλημένος]] = [[discredited]], <span class="bibl">Lys.7.27</span>, <span class="bibl">8.7</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[put off with evasions]], <b class="b3">δ. τινὰ μίαν</b> (sc. [[ἡμέρα]]ν) ἐκ μιᾶς <span class="bibl"><span class="title">Sammelb.</span>5343.41</span> (ii A. D.), cf. <span class="bibl"><span class="title">PFlor.</span>36.23</span> (iv A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> [[attack]] a man's character, [[calumniate]], δ. τοὺς Ἀθηναίους πρὸς τὸν Ἀρταφρένεα <span class="bibl">Hdt.5.96</span>; Πελοποννησίους ἐς τοὺς Ἕλληνας <span class="bibl">Th.3.109</span>; <b class="b3">διέβαλλον τοὺς Ἴωνας ὡς</b> δι' ἐκείνους ἀπολοίατο αἱ νέες <span class="bibl">Hdt.8.90</span>; διαβαλὼν αὐτοὺς ὡς οὐδὲν ἀληθὲς ἐν νῷ ἔχουσι <span class="bibl">Th.5.45</span>; [[accuse]], [[complain of]], without implied [[malice]] or [[falsehood]], <span class="bibl"><span class="title">PTeb.</span>23.4</span> (ii B. C.): c. dat. rei, [[reproach]] a man <b class="b2">with .</b>., τῇ ἀτυχίᾳ <span class="bibl">Antipho 2.4.4</span>; <b class="b3">δ. τινὰ εἴς</b> or <b class="b3">πρός τι</b>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Demon.</span> 50</span>, <span class="bibl"><span class="title">Macr.</span>14</span>:—Pass., διεβλήθη ὡς <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>16.1</span>; ἐπὶ βίῳ μὴ σώφρονι διαβεβλημένος <span class="bibl">Hdn.2.6.6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[misrepresent]], <span class="bibl">D.18.225</span>, <span class="bibl">28.1</span>, etc.: [[speak slanderously]] or [[state slanderously]], ὡς οὗτος διέβαλλεν <span class="bibl">Id.18.20</span>, cf. ib.14; <b class="b3">τοῦτό μου διαβάλλει</b> ib.28: generally, [[give hostile information]], without any [[insinuation]] of [[falsehood]], <span class="bibl">Th.3.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">δ. τι εἴς τινα</b> [[lay the blame for]] a thing on... <span class="bibl">Procop.<span class="title">Arc.</span>22.19</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[disprove]] a scientific or philosophical doctrine, Gal.5.289:—Pass., Id.5.480, Plu.2.930b. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> δ. [[ἔπος]] = [[declare]] it [[spurious]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Thes.</span> 34</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">VI</span>[[deceive by false accounts]], [[impose upon]], [[mislead]], τινά <span class="bibl">Hdt.3.1</span>, <span class="bibl">5.50</span>, <span class="bibl">8.110</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>435</span>:—Med., <span class="bibl">Hdt.9.116</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1648</span> (ubi v. Sch.), <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>1214</span>:—Pass., <span class="bibl">Hp.<span class="title">Nat.Puer.</span>30</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>255a</span>, Plu.2.563d. </span><span class="sense"><span class="bld">VII</span> [[divert]] from a [[course]] of [[action]], <b class="b3">πρὸς τὴν κακίαν τινάς</b> ib.809f:—Pass., ψυχὴ διαβέβληται πρὸς μάχην <span class="bibl">Arr.<span class="title">Epict.</span>2.26.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">VIII</span> Med., [[contract an obligation]] (?), <span class="title">Leg.Gort.</span>9.26. </span><span class="sense"><span class="bld">IX</span> <b class="b3">διαβάλλεσθαι ἀστραγάλοις πρός τινα</b> [[throw]] [[against]] him, Plu.2.148d, 272f.</span>
|Definition=fut. <b class="b3">διαβᾰλῶ</b>: pf. <b class="b3">διαβέβληκα</b>:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[throw]] or [[carry over]] or [[carry across]], νέας <span class="bibl">Hdt.5.33</span>,<span class="bibl">34</span>; in wrestling, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>262</span> codd. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> more freq. intr., [[pass over]], [[cross]], ἐκ… ἐς… <span class="bibl">Hdt.9.114</span>; φυγῇ πρὸς [[Ἄργος]] <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>931</span>; πρὸς τὴν ἤπειρον <span class="bibl">Th.2.83</span>: c. acc. spatii, δ. πόρον <span class="bibl">A. <span class="title">Fr.</span>69</span> (dub.); γεφύρας <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>117</span>; τὸν Ἰόνιον <span class="bibl">Th.6.30</span>; τὸ πέλαγος εἰς Μεσσαπίους <span class="bibl">Demetr.Com.Vet.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[put through]], τῆς θύρας δάκτυλον <span class="bibl">D.L.1.118</span>; τύλος διαβεβλημένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ <span class="bibl">Arr.<span class="title">An.</span>2.3.7</span> ( = <span class="bibl">Aristobul.<span class="title">Fr.</span>4</span>); κρίκων δι' ἀλλήλων διαβεβλημένων <span class="bibl">D.Chr.30.20</span>; διαβληθέντων τῶν ἀγκώνων διὰ μέσων τῶν τόνων <span class="bibl">Hero <span class="title">Bel.</span>101.12</span>, cf. <span class="bibl">108.6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> in <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>643</span> <b class="b3">ἅττα διαβάλοι τις αὐτῷ, ταῦτ' ἂν ἥδιστ' ἤσθιεν</b>, for [[παραβάλοι]], whatever [[scrap]]s they threw to him, with a play on signf. v. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[set at variance]], ἐμὲ καὶ [[Ἀγάθων|Ἀγάθωνα]] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>222c</span>, <span class="bibl">222d</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">R.</span>498c</span>; δ. τινὰς ἀλλήλοις <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1313b16</span>; [[set against]], <b class="b3">τινὰς πρὸς τὰ πάθη, πρὸς τὴν βρῶσιν</b>, Plu.2.727d, 730f; [[bring into discredit]], μή με διαβάλῃς στρατῷ <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>582</span>; δ. [τινὰ] τῇ πόλει <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>566b</span>:— Pass., to [[be at variance with]], τινί <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>67e</span>; to [[be filled with suspicion and resentment against]] another, <span class="bibl">Hdt.5.35</span>, <span class="bibl">6.64</span>, <span class="bibl">Th.8.81</span>, <span class="bibl">83</span>; οὐδὲν ὑπολείπεται ὅτῳ ἄν μοι [[δικαίως]] διαβεβλῇσθε <span class="bibl">And.2.24</span>; πρός τινα <span class="bibl">Hdt. 8.22</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1404b21</span>, <span class="bibl">Plb.30.19.2</span>; τοὺς διαβεβλημένους πρὸς τὴν φιλοσοφίαν <span class="bibl">Isoc.15.175</span>; to [[be brought into discredit]], ἐς τοὺς ξυμμάχους <span class="bibl">Th.4.22</span>; [[διαβεβλημένος]] = [[discredited]], <span class="bibl">Lys.7.27</span>, <span class="bibl">8.7</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[put off with evasions]], <b class="b3">δ. τινὰ μίαν</b> (sc. [[ἡμέρα]]ν) ἐκ μιᾶς <span class="bibl"><span class="title">Sammelb.</span>5343.41</span> (ii A. D.), cf. <span class="bibl"><span class="title">PFlor.</span>36.23</span> (iv A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> [[attack]] a man's character, [[calumniate]], δ. τοὺς Ἀθηναίους πρὸς τὸν Ἀρταφρένεα <span class="bibl">Hdt.5.96</span>; Πελοποννησίους ἐς τοὺς Ἕλληνας <span class="bibl">Th.3.109</span>; <b class="b3">διέβαλλον τοὺς Ἴωνας ὡς</b> δι' ἐκείνους ἀπολοίατο αἱ νέες <span class="bibl">Hdt.8.90</span>; διαβαλὼν αὐτοὺς ὡς οὐδὲν ἀληθὲς ἐν νῷ ἔχουσι <span class="bibl">Th.5.45</span>; [[accuse]], [[complain of]], without implied [[malice]] or [[falsehood]], <span class="bibl"><span class="title">PTeb.</span>23.4</span> (ii B. C.): c. dat. rei, [[reproach]] a man <b class="b2">with .</b>., τῇ ἀτυχίᾳ <span class="bibl">Antipho 2.4.4</span>; <b class="b3">δ. τινὰ εἴς</b> or <b class="b3">πρός τι</b>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Demon.</span> 50</span>, <span class="bibl"><span class="title">Macr.</span>14</span>:—Pass., διεβλήθη ὡς <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>16.1</span>; ἐπὶ βίῳ μὴ σώφρονι διαβεβλημένος <span class="bibl">Hdn.2.6.6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[misrepresent]], <span class="bibl">D.18.225</span>, <span class="bibl">28.1</span>, etc.: [[speak slanderously]] or [[state slanderously]], ὡς οὗτος διέβαλλεν <span class="bibl">Id.18.20</span>, cf. ib.14; <b class="b3">τοῦτό μου διαβάλλει</b> ib.28: generally, [[give hostile information]], without any [[insinuation]] of [[falsehood]], <span class="bibl">Th.3.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">δ. τι εἴς τινα</b> [[lay the blame for]] a thing on... <span class="bibl">Procop.<span class="title">Arc.</span>22.19</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[disprove]] a scientific or philosophical doctrine, Gal.5.289:—Pass., Id.5.480, Plu.2.930b. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> δ. [[ἔπος]] = [[declare]] it [[spurious]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Thes.</span> 34</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">VI</span>[[deceive by false accounts]], [[impose upon]], [[mislead]], τινά <span class="bibl">Hdt.3.1</span>, <span class="bibl">5.50</span>, <span class="bibl">8.110</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>435</span>:—Med., <span class="bibl">Hdt.9.116</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1648</span> (ubi v. Sch.), <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>1214</span>:—Pass., <span class="bibl">Hp.<span class="title">Nat.Puer.</span>30</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>255a</span>, Plu.2.563d. </span><span class="sense"><span class="bld">VII</span> [[divert]] from a [[course]] of [[action]], <b class="b3">πρὸς τὴν κακίαν τινάς</b> ib.809f:—Pass., ψυχὴ διαβέβληται πρὸς μάχην <span class="bibl">Arr.<span class="title">Epict.</span>2.26.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">VIII</span> Med., [[contract an obligation]] (?), <span class="title">Leg.Gort.</span>9.26. </span><span class="sense"><span class="bld">IX</span> <b class="b3">διαβάλλεσθαι ἀστραγάλοις πρός τινα</b> [[throw]] [[against]] him, Plu.2.148d, 272f.</span>
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">A</b> ref. al mov. fís.<br /><b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[pasar]], [[cruzar]] c. ac. de espacio [[δέπας]] ἐν τῷ διαβάλλει ... πόρον de la copa del sol, A.<i>Fr</i>.69.3, γεφύρας E.<i>Rh</i>.117, τὸν Ἰόνιον Th.6.30, διεβάλομεν τὸ πέλαγος εἰς Μεσσαπίους cruzamos el mar para llegar al país de los mesapios</i> Demetr.Com.Vet.1.2.<br /><b class="num">2</b> [[hacer cruzar]], [[pasar]] ἐκ τῆς Χίου τὰς νέας ἐς τὴν Νάξον Hdt.5.34.<br /><b class="num">3</b> [[echar]], [[tirar]] ἅττα διαβάλοι τις αὐτῇ, ταῦτ' ἂν ἥδιστ' ἤσθιεν lo que uno le echase se lo comería (la ciudad) muy gustosamente</i> Ar.<i>Pax</i> 643, cf. <i>Eq</i>.496<br /><b class="num">•</b>fig., de pers. [[ἄπωθεν]] ἡμᾶς πρὸς ἐκεῖνα τὰ πάθη Plu.2.727d.<br /><b class="num">4</b> [[pasar]], [[introducir]], [[meter]] διαβαλόντα τῆς θύρας τὸν [[δάκτυλον]] metiendo el dedo por la ranura de la puerta</i> D.L.1.118, en v. pas. τύλος διαβεβλημένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ clavija introducida en el timón del carro</i> Aristobul.7a, cf. prob. <i>ID</i> 1441A.2.57 (II a.C.), δι' ἀλλήλων διαβεβλημένων (eslabones) engarzados entre sí</i> D.Chr.30.20, cf. Hero <i>Bel</i>.101.10, δ. τὴν κρόκην tejer</i> Poll.7.35.<br /><b class="num">II</b> intr.<br /><b class="num">1</b> [[cruzar al otro lado]], [[cruzar]] c. prep. y ac. de direcc. πρὸς [[Ἄργος]] E.<i>Supp</i>.931, ἐς τὴν Νάξον Hdt.5.33, πρὸς τὴν ... ἤπειρον Th.2.83, πέρην Hdt.6.44.<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[tirar]] en el juego o en comparaciones con él, [[jugar]] (ἀστραγάλοις) διαβάλλεται πρὸς τοὺς ἐντυχόντας Plu.2.148d, τοῖς κύβοις πρὸς αὐτόν Plu.2.272f.<br /><b class="num">B</b> fig.<br /><b class="num">I</b> tr., c. compl. de pers. o abstr.<br /><b class="num">1</b> [[denigrar]], [[desacreditar]], [[acusar falazmente]], [[calumniar]] c. ac. de pers. τὸν Κλεομένεα Hdt.6.51, cf. 61, Ἕλληνας Hdt.7.10η, cf. 6.94, Ar.<i>Eq</i>.288, <i>Ach</i>.380, <i>Th</i>.390, 411, <i>Pl</i>.204, <i>V</i>.950, Pl.<i>Ep</i>.317c, με E.<i>Hipp</i>.932, Pl.<i>Ep</i>.319c, τοὺς ... [[ἔνδον]] ... ψευδῆ διαβάλλει Ar.<i>Eq</i>.64, cf. Aeschin.2.44, [[LXX]] <i>Da</i>.6.24θ, en v. pas. μάτην διεβλήθης Babr.75.21, cf. Aesop.157<br /><b class="num">•</b>indic. ante quién, c. πρός y ac. διαβαλόντα μιν πρὸς Ὑδάρνεα habiéndole denigrado ante Hidarnes</i> Hdt.6.133, τοὺς Ἀθηναίους πρὸς τὸν Ἀρταφρένεα Hdt.5.96, c. dat. de pers. με ... στρατῷ a mí ante el ejército</i> S.<i>Ph</i>.582, cf. Pl.<i>R</i>.566b, τοὺς Ἰουδαίους τῷ βασιλεῖ [[LXX]] <i>Da</i>.3.8θ, en v. pas. Ἀχαιοῖς ... διαβληθήσομαι E.<i>Hec</i>.863, cf. <i>Heracl</i>.422, <i>IA</i> 1372, <i>Ep</i>.5.85, Ar.<i>Ach</i>.630, ἐς τοὺς ξυμμάχους Th.4.22, cf. Lys.7.27, 8.7<br /><b class="num">•</b>[[acusar de]] c. dat. de cosa [[ἀτυχία]] ᾗ με διαβάλλουσιν el infortunio por el que me acusan</i> Antipho 2.4.4, c. ὡς y part. pred. [[ἄλλος]] πρὸς ἄλλον ... ὡς λυμαινόμενον τὴν πολιτείαν X.<i>HG</i> 2.3.23<br /><b class="num">•</b>c. complet. [[acusar de que]] διέβαλλον τοὺς Ἴωνας ὡς δι' ἐκείνους ἀπολοίατο αἱ νέες Hdt.8.90, διαβαλὼν αὐτοὺς ὡς οὐδὲν ἀληθὲς ἐν νῷ ἔχουσιν acusándoles de no tener propósitos sinceros</i> Th.5.45, Λακεδαιμονίους ... διαβαλεῖν ἐς τοὺς ... Ἕλληνας ὡς καταπροδόντες τὸ ἑαυτῶν προυργιαίτερον ἐποιήσαντο Th.3.109, cf. Pl.<i>Ep</i>.334a, I.<i>AI</i> 12.176, με ... διαβαλεῖ ... ὅτι ... Ar.<i>Ach</i>.502, cf. Lys.12.58, διαβάλλοντες ἵν' ἔχωσι δημεύειν τὰ κτήματα Arist.<i>Pol</i>.1305<sup>a</sup>6, en v. pas. Θασίους διαβληθέντας ὑπὸ τῶν ἀστυγειτόνων ὡς ἀπόστασιν μηχανῴατο Hdt.6.46, cf. 9.17, <i>Eu.Luc</i>.16.1, ἐπὶ βίῳ μὴ σώφρονι διαβεβλημένων de los acusados de vida desordenada</i> Hdn.2.6.6, c. εἰς y ac.: εἰς κιναιδίαν Luc.<i>Demon</i>.50, c. ac. de rel. τι πρὸς τὴν ὠμότητα ... διαβληθείς Luc.<i>Macr</i>.14<br /><b class="num">•</b>abs. [[lanzar calumnias o infundios]], [[introducir falacias]], [[mover a sospecha]] εὖ δὲ διαβαλών Th.3.42, cf. Aeschin.3.226, Men.<i>Dysc</i>.463, διαβάλλειν τε καὶ ἀπολύσασθαι διαβολάς introducir falacias y a continuación refutarlas</i> como técnica sofística y retórica, Pl.<i>Phdr</i>.267d, cf. Arist.<i>Rh</i>.1415<sup>b</sup>18, 37, D.18.14, 20, part. subst. ὁ διαβάλλων calumniador</i> Hdt.7.10η, Th.3.4, Pl.<i>Ap</i>.19b<br /><b class="num">•</b>sin intención falaz [[elevar una queja ante]] Δημητρίῳ <i>PTeb</i>.23.4 (II a.C.).<br /><b class="num">2</b> [[referir maliciosamente]] c. ac. de cosas y abstr. ἃ ... ὑποικουρεῖτε ... διαβαλῶ contaré lo que hacéis a escondidas</i> Ar.<i>Th</i>.1169, τοὺς νόμους Is.11.4, διαβαλεῖν τὸ πρᾶγμα D.28.2 (pero v. B III 2), διαβάλλοι ... ἄν τις τὰ πολλὰ τῶν ἰδίων alguno podría interpretar falazmente la mayor parte de las propiedades</i> en un argumento filosófico, Arist.<i>Top</i>.133<sup>b</sup>21, τὸ πράγμα ἐς βασιλέα διέβαλλον implicaron maliciosamente en el asunto al emperador</i> Procop.<i>Arc</i>.22.19<br /><b class="num">•</b>en v. pas. [[ser interpretado torcidamente]] ἢ ἔπειτε ... διαβληθῇ (γράμματα) πρὸς Ξέρξην Hdt.8.22, τὰ περὶ τὴν καπηλείαν καὶ ἐμπορίαν ... διαβέβληται las clases que se dedican a la venta al por menor y al comercio son mal vistas</i> Pl.<i>Lg</i>.918d<br /><b class="num">•</b>de opiniones y teorías [[discutir]], [[poner en tela de juicio]], [[censurar]] ἔπος un verso desde el punto de vista filológico, Plu.<i>Thes</i>.34, cf. S.E.<i>M</i>.7.90, c. dos ac. οὓς ... διαβάλλων τὴν φλυαρίαν Str.1.3.1<br /><b class="num">•</b>[[rechazar]], [[derribar]], [[refutar]] teorías u opiniones, Gal.5.289, en v. pas. τοῦ Χρυσίππου διαβληθήσεται [[δόξα]] Gal.5.480, cf. Plu.2.930b.<br /><b class="num">3</b> [[estropear]], [[echar a perder]] c. ac. y dat. instrum. ὀνοματίοις τισὶ τὰ ὅλα διέβαλε Longin.43.2.<br /><b class="num">II</b> frec. c. dos compl. de pers. [[malquistar]] c. dos ac. de pers. ἐμὲ καὶ Ἀγάθωνα Pl.<i>Smp</i>.222d, cf. <i>R</i>.498c, c. ac. de pers. y giro prep. πρὸς τὴν κακίαν διαβαλοῦμεν αὐτούς los malquistaremos con la maldad</i> Plu.2.809f, sólo c. dat. de pers. ἀλλήλοις Arist.<i>Pol</i>.1313<sup>b</sup>16<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. esp. en perf. [[estar indispuesto con]], [[avenirse mal]] c. dat. de pers., asimilados y abstr. θυγατρὶ ... διαβεβλημένος Hdt.1.118, cf. 5.35, 6.64, τῷ Τισαφέρνει Th.8.81, 83, μοι And.2.24, τῷ σώματι Pl.<i>Phd</i>.67e<br /><b class="num">•</b>c. πρός y ac. [[estar mal dispuesto hacia]], [[mirar con malos ojos]] πρὸς αὐτήν (τὴν φιλοσοφίαν) Isoc.15.175, πρὸς ἐπιβουλεύοντα Arist.<i>Rh</i>.1404<sup>b</sup>20, cf. Plb.30.19.2, πρὸς τὴν ἀποικίαν διεβέβλητο Plu.<i>Cor</i>.13, ψυχὴ διαβέβληται πρὸς μάχην Arr.<i>Epict</i>.2.26.3, περὶ τὰς φιλίας Vett.Val.39.12<br /><b class="num">•</b>tb. c. ac. de anim. [[hacer irreconciliable]] τὸν ἰχθῦν διέβαλεν πρὸς τὴν βρῶσιν Plu.2.730f.<br /><b class="num">III</b> indic. ‘[[engaño]]’<br /><b class="num">1</b> [[seducir]], [[embaucar]], [[engañar]] ἐκεῖνον εὖ Hdt.5.50, cf. 5.97, E.<i>Fr</i>.435, Cratin.436, <i>POxy</i>.1665.25 (III d.C.), 900.13 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. Ξέρξην διεβάλετο Hdt.9.116, cf. Ar.<i>Au</i>.1648, <i>Th</i>.1214, Crates Com.54, τὸν γέροντα διαβαλοῦμαι Archipp.38, en v. pas. διαβεβλημένος ὑπὸ Ἀμάσιος Hdt.3.1, κεῖναι διεβλήθησαν τρόπῳ τοιῷδε Hp.<i>Nat.Puer</i>.30, cf. Pl.<i>Phdr</i>.255a, Plu.2.563c<br /><b class="num">•</b>διαβαλόμενος dud., quizá complicado en fraude</i>, <i>ICr</i>.4.72.9.26 (Gortina V a.C.) (aunque se ha interpr. como <i>el que está comprometido (a pagar) por escrito</i> op. [[διαϝειπάμενος]] ‘el que está comprometido (a pagar) de palabra’).<br /><b class="num">2</b> [[dar largas con pretextos]] de deudores διαβάλλων με μίαν (ἡμέραν) ἐκ μιᾶς dándome largas cada día</i>, <i>PFam.Teb</i>.43.41 (II d.C.), cf. <i>PFlor</i>.36.23 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. διαβαλλόμενος aduciendo pretextos</i>, <i>BGU</i> 1105.14 (I d.C.).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 15: Line 18:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> διαβαλῶ, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> ([[διά]] à travers) jeter à travers : [[νέας]] HDT <i>litt.</i> faire passer des navires à travers une mer, faire franchir une mer à des navires ; <i>intr.</i> se jeter à travers, traverser, franchir : τὸν Ἰόνιον THC la mer Ionienne ; δ. [[ἐς]] τὴν Νάξον HDT, πρὸς τὴν ἤπειρον THC passer la mer pour aller à Naxos, pour gagner le continent (voisin);<br /><b>II.</b> ([[διά]] de côté et d'autre) jeter de côté et d'autre, <i>d'où</i><br /><b>1</b> séparer, désunir : διαβεβλῆσθαί τινι PLAT être brouillé avec qch, <i>càd</i> faire fi de qch;<br /><b>2</b> déconseiller, dissuader, détourner de : τινα [[πρός]] [[τι]] PLUT détourner qqn de qch (<i>litt.</i> à l'égard de qch);<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> attaquer, accuser, calomnier : τινα [[πρός]] τινα, τινα ἔς τινα, τινά τινι accuser une personne auprès d'une autre ; <i>abs.</i> dire du mal de, décrier;<br /><b>4</b> tromper, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> διαβάλλομαι (<i>f.</i> διαβαλοῦμαι);<br /><b>1</b> διαβάλλεσθαι [[πρός]] τινα ἀστραγάλοις PLUT <i>ou</i> τοῖς κύβοις PLUT jouer avec qqn aux osselets <i>ou</i> aux dés;<br /><b>2</b> tromper, acc..<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[βάλλω]].
|btext=<i>f.</i> διαβαλῶ, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> ([[διά]] à travers) jeter à travers : [[νέας]] HDT <i>litt.</i> faire passer des navires à travers une mer, faire franchir une mer à des navires ; <i>intr.</i> se jeter à travers, traverser, franchir : τὸν Ἰόνιον THC la mer Ionienne ; δ. [[ἐς]] τὴν Νάξον HDT, πρὸς τὴν ἤπειρον THC passer la mer pour aller à Naxos, pour gagner le continent (voisin);<br /><b>II.</b> ([[διά]] de côté et d'autre) jeter de côté et d'autre, <i>d'où</i><br /><b>1</b> séparer, désunir : διαβεβλῆσθαί τινι PLAT être brouillé avec qch, <i>càd</i> faire fi de qch;<br /><b>2</b> déconseiller, dissuader, détourner de : τινα [[πρός]] [[τι]] PLUT détourner qqn de qch (<i>litt.</i> à l'égard de qch);<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> attaquer, accuser, calomnier : τινα [[πρός]] τινα, τινα ἔς τινα, τινά τινι accuser une personne auprès d'une autre ; <i>abs.</i> dire du mal de, décrier;<br /><b>4</b> tromper, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> διαβάλλομαι (<i>f.</i> διαβαλοῦμαι);<br /><b>1</b> διαβάλλεσθαι [[πρός]] τινα ἀστραγάλοις PLUT <i>ou</i> τοῖς κύβοις PLUT jouer avec qqn aux osselets <i>ou</i> aux dés;<br /><b>2</b> tromper, acc..<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[βάλλω]].
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">A</b> ref. al mov. fís.<br /><b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[pasar]], [[cruzar]] c. ac. de espacio [[δέπας]] ἐν τῷ διαβάλλει ... πόρον de la copa del sol, A.<i>Fr</i>.69.3, γεφύρας E.<i>Rh</i>.117, τὸν Ἰόνιον Th.6.30, διεβάλομεν τὸ πέλαγος εἰς Μεσσαπίους cruzamos el mar para llegar al país de los mesapios</i> Demetr.Com.Vet.1.2.<br /><b class="num">2</b> [[hacer cruzar]], [[pasar]] ἐκ τῆς Χίου τὰς νέας ἐς τὴν Νάξον Hdt.5.34.<br /><b class="num">3</b> [[echar]], [[tirar]] ἅττα διαβάλοι τις αὐτῇ, ταῦτ' ἂν ἥδιστ' ἤσθιεν lo que uno le echase se lo comería (la ciudad) muy gustosamente</i> Ar.<i>Pax</i> 643, cf. <i>Eq</i>.496<br /><b class="num">•</b>fig., de pers. [[ἄπωθεν]] ἡμᾶς πρὸς ἐκεῖνα τὰ πάθη Plu.2.727d.<br /><b class="num">4</b> [[pasar]], [[introducir]], [[meter]] διαβαλόντα τῆς θύρας τὸν [[δάκτυλον]] metiendo el dedo por la ranura de la puerta</i> D.L.1.118, en v. pas. τύλος διαβεβλημένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ clavija introducida en el timón del carro</i> Aristobul.7a, cf. prob. <i>ID</i> 1441A.2.57 (II a.C.), δι' ἀλλήλων διαβεβλημένων (eslabones) engarzados entre sí</i> D.Chr.30.20, cf. Hero <i>Bel</i>.101.10, δ. τὴν κρόκην tejer</i> Poll.7.35.<br /><b class="num">II</b> intr.<br /><b class="num">1</b> [[cruzar al otro lado]], [[cruzar]] c. prep. y ac. de direcc. πρὸς [[Ἄργος]] E.<i>Supp</i>.931, ἐς τὴν Νάξον Hdt.5.33, πρὸς τὴν ... ἤπειρον Th.2.83, πέρην Hdt.6.44.<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[tirar]] en el juego o en comparaciones con él, [[jugar]] (ἀστραγάλοις) διαβάλλεται πρὸς τοὺς ἐντυχόντας Plu.2.148d, τοῖς κύβοις πρὸς αὐτόν Plu.2.272f.<br /><b class="num">B</b> fig.<br /><b class="num">I</b> tr., c. compl. de pers. o abstr.<br /><b class="num">1</b> [[denigrar]], [[desacreditar]], [[acusar falazmente]], [[calumniar]] c. ac. de pers. τὸν Κλεομένεα Hdt.6.51, cf. 61, Ἕλληνας Hdt.7.10η, cf. 6.94, Ar.<i>Eq</i>.288, <i>Ach</i>.380, <i>Th</i>.390, 411, <i>Pl</i>.204, <i>V</i>.950, Pl.<i>Ep</i>.317c, με E.<i>Hipp</i>.932, Pl.<i>Ep</i>.319c, τοὺς ... [[ἔνδον]] ... ψευδῆ διαβάλλει Ar.<i>Eq</i>.64, cf. Aeschin.2.44, [[LXX]] <i>Da</i>.6.24θ, en v. pas. μάτην διεβλήθης Babr.75.21, cf. Aesop.157<br /><b class="num">•</b>indic. ante quién, c. πρός y ac. διαβαλόντα μιν πρὸς Ὑδάρνεα habiéndole denigrado ante Hidarnes</i> Hdt.6.133, τοὺς Ἀθηναίους πρὸς τὸν Ἀρταφρένεα Hdt.5.96, c. dat. de pers. με ... στρατῷ a mí ante el ejército</i> S.<i>Ph</i>.582, cf. Pl.<i>R</i>.566b, τοὺς Ἰουδαίους τῷ βασιλεῖ [[LXX]] <i>Da</i>.3.8θ, en v. pas. Ἀχαιοῖς ... διαβληθήσομαι E.<i>Hec</i>.863, cf. <i>Heracl</i>.422, <i>IA</i> 1372, <i>Ep</i>.5.85, Ar.<i>Ach</i>.630, ἐς τοὺς ξυμμάχους Th.4.22, cf. Lys.7.27, 8.7<br /><b class="num">•</b>[[acusar de]] c. dat. de cosa [[ἀτυχία]] ᾗ με διαβάλλουσιν el infortunio por el que me acusan</i> Antipho 2.4.4, c. ὡς y part. pred. [[ἄλλος]] πρὸς ἄλλον ... ὡς λυμαινόμενον τὴν πολιτείαν X.<i>HG</i> 2.3.23<br /><b class="num">•</b>c. complet. [[acusar de que]] διέβαλλον τοὺς Ἴωνας ὡς δι' ἐκείνους ἀπολοίατο αἱ νέες Hdt.8.90, διαβαλὼν αὐτοὺς ὡς οὐδὲν ἀληθὲς ἐν νῷ ἔχουσιν acusándoles de no tener propósitos sinceros</i> Th.5.45, Λακεδαιμονίους ... διαβαλεῖν ἐς τοὺς ... Ἕλληνας ὡς καταπροδόντες τὸ ἑαυτῶν προυργιαίτερον ἐποιήσαντο Th.3.109, cf. Pl.<i>Ep</i>.334a, I.<i>AI</i> 12.176, με ... διαβαλεῖ ... ὅτι ... Ar.<i>Ach</i>.502, cf. Lys.12.58, διαβάλλοντες ἵν' ἔχωσι δημεύειν τὰ κτήματα Arist.<i>Pol</i>.1305<sup>a</sup>6, en v. pas. Θασίους διαβληθέντας ὑπὸ τῶν ἀστυγειτόνων ὡς ἀπόστασιν μηχανῴατο Hdt.6.46, cf. 9.17, <i>Eu.Luc</i>.16.1, ἐπὶ βίῳ μὴ σώφρονι διαβεβλημένων de los acusados de vida desordenada</i> Hdn.2.6.6, c. εἰς y ac.: εἰς κιναιδίαν Luc.<i>Demon</i>.50, c. ac. de rel. τι πρὸς τὴν ὠμότητα ... διαβληθείς Luc.<i>Macr</i>.14<br /><b class="num">•</b>abs. [[lanzar calumnias o infundios]], [[introducir falacias]], [[mover a sospecha]] εὖ δὲ διαβαλών Th.3.42, cf. Aeschin.3.226, Men.<i>Dysc</i>.463, διαβάλλειν τε καὶ ἀπολύσασθαι διαβολάς introducir falacias y a continuación refutarlas</i> como técnica sofística y retórica, Pl.<i>Phdr</i>.267d, cf. Arist.<i>Rh</i>.1415<sup>b</sup>18, 37, D.18.14, 20, part. subst. ὁ διαβάλλων calumniador</i> Hdt.7.10η, Th.3.4, Pl.<i>Ap</i>.19b<br /><b class="num">•</b>sin intención falaz [[elevar una queja ante]] Δημητρίῳ <i>PTeb</i>.23.4 (II a.C.).<br /><b class="num">2</b> [[referir maliciosamente]] c. ac. de cosas y abstr. ἃ ... ὑποικουρεῖτε ... διαβαλῶ contaré lo que hacéis a escondidas</i> Ar.<i>Th</i>.1169, τοὺς νόμους Is.11.4, διαβαλεῖν τὸ πρᾶγμα D.28.2 (pero v. B III 2), διαβάλλοι ... ἄν τις τὰ πολλὰ τῶν ἰδίων alguno podría interpretar falazmente la mayor parte de las propiedades</i> en un argumento filosófico, Arist.<i>Top</i>.133<sup>b</sup>21, τὸ πράγμα ἐς βασιλέα διέβαλλον implicaron maliciosamente en el asunto al emperador</i> Procop.<i>Arc</i>.22.19<br /><b class="num">•</b>en v. pas. [[ser interpretado torcidamente]] ἢ ἔπειτε ... διαβληθῇ (γράμματα) πρὸς Ξέρξην Hdt.8.22, τὰ περὶ τὴν καπηλείαν καὶ ἐμπορίαν ... διαβέβληται las clases que se dedican a la venta al por menor y al comercio son mal vistas</i> Pl.<i>Lg</i>.918d<br /><b class="num">•</b>de opiniones y teorías [[discutir]], [[poner en tela de juicio]], [[censurar]] ἔπος un verso desde el punto de vista filológico, Plu.<i>Thes</i>.34, cf. S.E.<i>M</i>.7.90, c. dos ac. οὓς ... διαβάλλων τὴν φλυαρίαν Str.1.3.1<br /><b class="num">•</b>[[rechazar]], [[derribar]], [[refutar]] teorías u opiniones, Gal.5.289, en v. pas. τοῦ Χρυσίππου διαβληθήσεται [[δόξα]] Gal.5.480, cf. Plu.2.930b.<br /><b class="num">3</b> [[estropear]], [[echar a perder]] c. ac. y dat. instrum. ὀνοματίοις τισὶ τὰ ὅλα διέβαλε Longin.43.2.<br /><b class="num">II</b> frec. c. dos compl. de pers. [[malquistar]] c. dos ac. de pers. ἐμὲ καὶ Ἀγάθωνα Pl.<i>Smp</i>.222d, cf. <i>R</i>.498c, c. ac. de pers. y giro prep. πρὸς τὴν κακίαν διαβαλοῦμεν αὐτούς los malquistaremos con la maldad</i> Plu.2.809f, sólo c. dat. de pers. ἀλλήλοις Arist.<i>Pol</i>.1313<sup>b</sup>16<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. esp. en perf. [[estar indispuesto con]], [[avenirse mal]] c. dat. de pers., asimilados y abstr. θυγατρὶ ... διαβεβλημένος Hdt.1.118, cf. 5.35, 6.64, τῷ Τισαφέρνει Th.8.81, 83, μοι And.2.24, τῷ σώματι Pl.<i>Phd</i>.67e<br /><b class="num">•</b>c. πρός y ac. [[estar mal dispuesto hacia]], [[mirar con malos ojos]] πρὸς αὐτήν (τὴν φιλοσοφίαν) Isoc.15.175, πρὸς ἐπιβουλεύοντα Arist.<i>Rh</i>.1404<sup>b</sup>20, cf. Plb.30.19.2, πρὸς τὴν ἀποικίαν διεβέβλητο Plu.<i>Cor</i>.13, ψυχὴ διαβέβληται πρὸς μάχην Arr.<i>Epict</i>.2.26.3, περὶ τὰς φιλίας Vett.Val.39.12<br /><b class="num">•</b>tb. c. ac. de anim. [[hacer irreconciliable]] τὸν ἰχθῦν διέβαλεν πρὸς τὴν βρῶσιν Plu.2.730f.<br /><b class="num">III</b> indic. ‘[[engaño]]’<br /><b class="num">1</b> [[seducir]], [[embaucar]], [[engañar]] ἐκεῖνον εὖ Hdt.5.50, cf. 5.97, E.<i>Fr</i>.435, Cratin.436, <i>POxy</i>.1665.25 (III d.C.), 900.13 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. Ξέρξην διεβάλετο Hdt.9.116, cf. Ar.<i>Au</i>.1648, <i>Th</i>.1214, Crates Com.54, τὸν γέροντα διαβαλοῦμαι Archipp.38, en v. pas. διαβεβλημένος ὑπὸ Ἀμάσιος Hdt.3.1, κεῖναι διεβλήθησαν τρόπῳ τοιῷδε Hp.<i>Nat.Puer</i>.30, cf. Pl.<i>Phdr</i>.255a, Plu.2.563c<br /><b class="num">•</b>διαβαλόμενος dud., quizá complicado en fraude</i>, <i>ICr</i>.4.72.9.26 (Gortina V a.C.) (aunque se ha interpr. como <i>el que está comprometido (a pagar) por escrito</i> op. [[διαϝειπάμενος]] ‘el que está comprometido (a pagar) de palabra’).<br /><b class="num">2</b> [[dar largas con pretextos]] de deudores διαβάλλων με μίαν (ἡμέραν) ἐκ μιᾶς dándome largas cada día</i>, <i>PFam.Teb</i>.43.41 (II d.C.), cf. <i>PFlor</i>.36.23 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. διαβαλλόμενος aduciendo pretextos</i>, <i>BGU</i> 1105.14 (I d.C.).
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2603933"