ἀκμάζω: Difference between revisions

m
Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2"
m (Text replacement - "d’" to "d'")
m (Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2")
Line 9: Line 9:
|Beta Code=a)kma/zw
|Beta Code=a)kma/zw
|Definition=([[ἀκμή]]) <span class="sense"><span class="bld">A</span> to [[be in full bloom]], [[be at the prime]]: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of persons, <span class="bibl">Hdt.2.134</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>335e</span>; <b class="b3">ἀκμάζω σώματι, ἀκμάζω ῥώμῃ</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.4.23</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>310d</span>, etc.; of cities and states, <span class="bibl">Hdt.3.57</span>, <span class="bibl">5.28</span>; ἀ. τὸ σῶμα ἀπὸ τῶν λ ἐτῶν μέχρι τῶν έ καὶ λ <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1390b9</span>; = τὰ τῶν νέων [[πράττειν]] <span class="bibl">Hyp.<span class="title">Fr.</span> 122</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[flourish]], [[abound in]] a thing, πλούτῳ <span class="bibl">Hdt.1.29</span>; παρασκευῇ πάσῃ <span class="bibl">Th.1.1</span>; νεότητι <span class="bibl">Id.2.20</span>; ναυσὶκαὶ χρήμασι <span class="bibl">Aeschin.3.163</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. inf., to [[be strong enough]] to do, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>3.1.25</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of things, ἀκμάζει ὁ [[πυρετός]], ἀκμάζει ἡ [[νόσος]] = [[is at its height]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Aph.</span>2.29</span>, <span class="bibl"><span class="title">Epid.</span>1.25</span>, <span class="bibl">Th.2.49</span>; τοῦ πάθους ἀκμάζοντος <span class="bibl">Phld.<span class="title">Lib.</span>p.31</span> O.; ἀ. ὁ πόλεμος <span class="bibl">Th.3.3</span>; of [[corn]], to [[be ripe]], <span class="bibl">Id.2.19</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">ἡνίκα . . ἀκμάζοι [ὁ θυμός</b>] when [[passion]] is at its [[height]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>70d</span>; ἀκμάζουσα ῥώμη <span class="bibl">Antipho4.3.3</span>; <b class="b3">ἀκμάζει πάντα ἐπιμελείας δεόμενα</b> [[require]] [[the]] [[utmost]] [[care]], <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.40</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> impers., c. inf., <b class="b3">ἀκμάζει βρετέων ἔχεσθαι</b> '[[tis time]] to... <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>97</span> (lyr.); <b class="b3">νῦν γὰρ ἀ. Πειθὼ . . ξυγκαταβῆναι</b> now '[[tis time]] for her to... <span class="bibl">Id.<span class="title">Ch.</span> 726</span>.</span>
|Definition=([[ἀκμή]]) <span class="sense"><span class="bld">A</span> to [[be in full bloom]], [[be at the prime]]: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of persons, <span class="bibl">Hdt.2.134</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>335e</span>; <b class="b3">ἀκμάζω σώματι, ἀκμάζω ῥώμῃ</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.4.23</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>310d</span>, etc.; of cities and states, <span class="bibl">Hdt.3.57</span>, <span class="bibl">5.28</span>; ἀ. τὸ σῶμα ἀπὸ τῶν λ ἐτῶν μέχρι τῶν έ καὶ λ <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1390b9</span>; = τὰ τῶν νέων [[πράττειν]] <span class="bibl">Hyp.<span class="title">Fr.</span> 122</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[flourish]], [[abound in]] a thing, πλούτῳ <span class="bibl">Hdt.1.29</span>; παρασκευῇ πάσῃ <span class="bibl">Th.1.1</span>; νεότητι <span class="bibl">Id.2.20</span>; ναυσὶκαὶ χρήμασι <span class="bibl">Aeschin.3.163</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. inf., to [[be strong enough]] to do, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>3.1.25</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of things, ἀκμάζει ὁ [[πυρετός]], ἀκμάζει ἡ [[νόσος]] = [[is at its height]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Aph.</span>2.29</span>, <span class="bibl"><span class="title">Epid.</span>1.25</span>, <span class="bibl">Th.2.49</span>; τοῦ πάθους ἀκμάζοντος <span class="bibl">Phld.<span class="title">Lib.</span>p.31</span> O.; ἀ. ὁ πόλεμος <span class="bibl">Th.3.3</span>; of [[corn]], to [[be ripe]], <span class="bibl">Id.2.19</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">ἡνίκα . . ἀκμάζοι [ὁ θυμός</b>] when [[passion]] is at its [[height]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>70d</span>; ἀκμάζουσα ῥώμη <span class="bibl">Antipho4.3.3</span>; <b class="b3">ἀκμάζει πάντα ἐπιμελείας δεόμενα</b> [[require]] [[the]] [[utmost]] [[care]], <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.40</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> impers., c. inf., <b class="b3">ἀκμάζει βρετέων ἔχεσθαι</b> '[[tis time]] to... <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>97</span> (lyr.); <b class="b3">νῦν γὰρ ἀ. Πειθὼ . . ξυγκαταβῆναι</b> now '[[tis time]] for her to... <span class="bibl">Id.<span class="title">Ch.</span> 726</span>.</span>
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. inf. ἀκμῆσαι anón.hex. en <i>Tav.Lign.Cer</i>.24.6, aunque tb. interpr. como forma de [[ἀκμέω]] q.u.]<br /><b class="num">I</b> de seres animados, pueblos, etc.<br /><b class="num">1</b> [[estar maduro]], [[estar en sazón]] de frutos y plantas σίτου ἀκμάζοντος Th.2.19, δένδρα Thphr.<i>HP</i> 5.1.4, σπέρματα Thphr.<i>HP</i> 7.3.4, ὀποί Thphr.<i>HP</i> 9.15.4, ἴρινον ... βέλτιον ὂν τῶν ἀκμαζόντων (ἀρωμάτων) Thphr.<i>Od</i>.38, la uva <i>Apoc</i>.14.18<br /><b class="num">•</b>de pers. [[estar en pleno vigor o fuerza]], [[alcanzar la juventud]] Ῥοδῶπις Hdt.2.134, cf. Pl.<i>Prt</i>.335e, E.<i>Rh</i>.795, Plb.15.25.25, Ἄτταλον ἀκμάζοντα ... ἔφηβον <i>IG</i> 5(1).1186.11 (Laconia I a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[estar en la madurez]] fijada entre los 30 y los 35 años ἀκμάζει δὲ τὸ μὲν σῶμα ἀπὸ τῶν τριάκοντα ἐτῶν μέχρι τῶν πέντε καὶ τριάκοντα Arist.<i>Rh</i>.1390<sup>b</sup>9<br /><b class="num">•</b>sobre los 40 años esp. en historiadores y cronógrafos para indicar la fecha [[de mayor actividad]] en la biografía de alguien Ξενοφάνης ... ἤκμαζε κατὰ τὴν ἑξηκοστὴν Ὀλυμπιάδα D.L.9.20, cf. 2.2<br /><b class="num">•</b>de anim. [[alcanzar el pleno desarrollo]] (ἰχθύες) ἀκμάζουσι ... τοῦ ἔαρος Arist.<i>HA</i> 621<sup>b</sup>19, βοῦς ἀκμάζει πεντέτης Arist.<i>HA</i> 575<sup>b</sup>4, [[ἅμα]] πᾶν [[ἀκμάζειν]] καὶ [[φθίνειν]] ἀναγκαῖον Arist.<i>Mete</i>.351<sup>a</sup>29<br /><b class="num">•</b>de ciudades y estados [[alcanzar el mayor florecimiento o poder]] τὰ τῶν Σιφνίων πρήγματα Hdt.3.57, Μίλητος Hdt.5.28, Σύβαρις Hdt.6.127, ἡ [[Ἑλλάς]] <i>IG</i> 7.2713.16 (Acrefia I d.C.), (τὸ ναυτικόν) Nicias p.405.<br /><b class="num">2</b> c. dat. [[abundar en]] πλούτῳ Hdt.1.29, ῥώμῃ Pl.<i>Plt</i>.310d<br /><b class="num">•</b>pero tb. [[estar floreciente]] σώματι καὶ διανοίᾳ D.C.50.17.3<br /><b class="num">•</b>esp., c. dat. [[abundar en efectivos militares]], [[tener grandes reservas de]] σώμασιν X.<i>Mem</i>.4.4.23, Demad.87.13, ναυσί Aeschin.3.163, νεότητι Th.2.20, D.C.<i>Epit</i>.7.26.1, παρασκευῇ πάσῃ Th.1.1.<br /><b class="num">3</b> c. prep. [[estar en el momento culminante de]] Φωκεῖς ἐν τῇ μανίᾳ Aeschin.2.138, Περικλῆς ἐν τῇ πολιτείᾳ Plu.<i>Per</i>.37, ἀ. πρὸς δύναμιν Plu.<i>Comp.Per.Fab</i>.1, πρὸς χάριν Plu.2.504d<br /><b class="num">•</b>c. inf. [[tener la fuerza suficiente para]] ἐρύκειν τὰ κακά X.<i>An</i>.3.1.25.<br /><b class="num">II</b> de estados, situaciones [[estar en su momento culminante o más violento]] πυρετός Hp.<i>Aph</i>.2.29, νόσος Th.2.49, Hp.<i>Epid</i>.1.25, πόλεμος Th.3.3, θυμός Pl.<i>Ti</i>.70d, ῥώμη Antipho 4.3.3, ὀρέξεις Hdn.6.1.6, τοῦ πάθους ἀκμάζοντος op. [[ἀνίημι]] ‘[[relajarse]]’, Phld.<i>Lib</i>.fr.65.9<br /><b class="num">•</b>del Nilo [[estar crecido]], <i>PMich</i>.617.5 (II d.C.), ἠέλιος καλέει δὲ θεριγενὲς οἶδμ(α) ἀκμῆσαι anón.hex. en <i>Tav.Lign.Cer</i>.l.c.<br /><b class="num">•</b>en gen. abs. c. palabras que indican tiempo μάλιστα δ' ἀνθεῖ τὸ χωρίον ἀκμάζοντος ἔαρος Plu.2.667c, ἀκμάζοντος τοῦ ἔτους Poll.1.59.<br /><b class="num">III</b> impers. [[ἀκμάζει]] = [[es tiempo de]] c. inf. ἀκμάζει βρετέων ἔχεσθαι A.<i>Th</i>.98, ἀκμάζει Πειθὼ ... ξυγκαταβῆναι A.<i>Ch</i>.726.<br /><b class="num">IV</b> [[comportarse como un joven]] ἀκμάζει· νεάζει, νεωτερίζει Hsch., ἀκμάζεις ἀντὶ τοῦ τὰ τῶν νέων πράττεις Hyp.<i>Fr</i>.122.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 18: Line 21:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> ἤκμαζον;<br />être au plus haut point, <i>càd</i> dans toute sa force, sa fraîcheur, sa maturité ; ἀκμάζοντος [[τοῦ]] πολέμου THC la guerre étant dans toute sa force ; τὰ πράγματα ἤκμαζε HDT les affaires étaient au plus haut point de prospérité ; ἀ. ἔς [[τι]] THC déployer toutes ses ressources, être ardent pour qch ; avec un inf. XÉN avoir toute la force nécessaire pour faire qch ; • <i>impers.</i> ἀκμάζει il est temps de : ἀκμάζει βρετέων ἔχεσθαι ESCHL le moment est venu d'embrasser les statues (des dieux).<br />'''Étymologie:''' [[ἀκμή]].
|btext=<i>impf.</i> ἤκμαζον;<br />être au plus haut point, <i>càd</i> dans toute sa force, sa fraîcheur, sa maturité ; ἀκμάζοντος [[τοῦ]] πολέμου THC la guerre étant dans toute sa force ; τὰ πράγματα ἤκμαζε HDT les affaires étaient au plus haut point de prospérité ; ἀ. ἔς [[τι]] THC déployer toutes ses ressources, être ardent pour qch ; avec un inf. XÉN avoir toute la force nécessaire pour faire qch ; • <i>impers.</i> ἀκμάζει il est temps de : ἀκμάζει βρετέων ἔχεσθαι ESCHL le moment est venu d'embrasser les statues (des dieux).<br />'''Étymologie:''' [[ἀκμή]].
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. inf. ἀκμῆσαι anón.hex. en <i>Tav.Lign.Cer</i>.24.6, aunque tb. interpr. como forma de [[ἀκμέω]] q.u.]<br /><b class="num">I</b> de seres animados, pueblos, etc.<br /><b class="num">1</b> [[estar maduro]], [[estar en sazón]] de frutos y plantas σίτου ἀκμάζοντος Th.2.19, δένδρα Thphr.<i>HP</i> 5.1.4, σπέρματα Thphr.<i>HP</i> 7.3.4, ὀποί Thphr.<i>HP</i> 9.15.4, ἴρινον ... βέλτιον ὂν τῶν ἀκμαζόντων (ἀρωμάτων) Thphr.<i>Od</i>.38, la uva <i>Apoc</i>.14.18<br /><b class="num">•</b>de pers. [[estar en pleno vigor o fuerza]], [[alcanzar la juventud]] Ῥοδῶπις Hdt.2.134, cf. Pl.<i>Prt</i>.335e, E.<i>Rh</i>.795, Plb.15.25.25, Ἄτταλον ἀκμάζοντα ... ἔφηβον <i>IG</i> 5(1).1186.11 (Laconia I a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[estar en la madurez]] fijada entre los 30 y los 35 años ἀκμάζει δὲ τὸ μὲν σῶμα ἀπὸ τῶν τριάκοντα ἐτῶν μέχρι τῶν πέντε καὶ τριάκοντα Arist.<i>Rh</i>.1390<sup>b</sup>9<br /><b class="num">•</b>sobre los 40 años esp. en historiadores y cronógrafos para indicar la fecha [[de mayor actividad]] en la biografía de alguien Ξενοφάνης ... ἤκμαζε κατὰ τὴν ἑξηκοστὴν Ὀλυμπιάδα D.L.9.20, cf. 2.2<br /><b class="num">•</b>de anim. [[alcanzar el pleno desarrollo]] (ἰχθύες) ἀκμάζουσι ... τοῦ ἔαρος Arist.<i>HA</i> 621<sup>b</sup>19, βοῦς ἀκμάζει πεντέτης Arist.<i>HA</i> 575<sup>b</sup>4, [[ἅμα]] πᾶν [[ἀκμάζειν]] καὶ [[φθίνειν]] ἀναγκαῖον Arist.<i>Mete</i>.351<sup>a</sup>29<br /><b class="num">•</b>de ciudades y estados [[alcanzar el mayor florecimiento o poder]] τὰ τῶν Σιφνίων πρήγματα Hdt.3.57, Μίλητος Hdt.5.28, Σύβαρις Hdt.6.127, ἡ [[Ἑλλάς]] <i>IG</i> 7.2713.16 (Acrefia I d.C.), (τὸ ναυτικόν) Nicias p.405.<br /><b class="num">2</b> c. dat. [[abundar en]] πλούτῳ Hdt.1.29, ῥώμῃ Pl.<i>Plt</i>.310d<br /><b class="num">•</b>pero tb. [[estar floreciente]] σώματι καὶ διανοίᾳ D.C.50.17.3<br /><b class="num">•</b>esp., c. dat. [[abundar en efectivos militares]], [[tener grandes reservas de]] σώμασιν X.<i>Mem</i>.4.4.23, Demad.87.13, ναυσί Aeschin.3.163, νεότητι Th.2.20, D.C.<i>Epit</i>.7.26.1, παρασκευῇ πάσῃ Th.1.1.<br /><b class="num">3</b> c. prep. [[estar en el momento culminante de]] Φωκεῖς ἐν τῇ μανίᾳ Aeschin.2.138, Περικλῆς ἐν τῇ πολιτείᾳ Plu.<i>Per</i>.37, ἀ. πρὸς δύναμιν Plu.<i>Comp.Per.Fab</i>.1, πρὸς χάριν Plu.2.504d<br /><b class="num">•</b>c. inf. [[tener la fuerza suficiente para]] ἐρύκειν τὰ κακά X.<i>An</i>.3.1.25.<br /><b class="num">II</b> de estados, situaciones [[estar en su momento culminante o más violento]] πυρετός Hp.<i>Aph</i>.2.29, νόσος Th.2.49, Hp.<i>Epid</i>.1.25, πόλεμος Th.3.3, θυμός Pl.<i>Ti</i>.70d, ῥώμη Antipho 4.3.3, ὀρέξεις Hdn.6.1.6, τοῦ πάθους ἀκμάζοντος op. [[ἀνίημι]] ‘[[relajarse]]’, Phld.<i>Lib</i>.fr.65.9<br /><b class="num">•</b>del Nilo [[estar crecido]], <i>PMich</i>.617.5 (II d.C.), ἠέλιος καλέει δὲ θεριγενὲς οἶδμ(α) ἀκμῆσαι anón.hex. en <i>Tav.Lign.Cer</i>.l.c.<br /><b class="num">•</b>en gen. abs. c. palabras que indican tiempo μάλιστα δ' ἀνθεῖ τὸ χωρίον ἀκμάζοντος ἔαρος Plu.2.667c, ἀκμάζοντος τοῦ ἔτους Poll.1.59.<br /><b class="num">III</b> impers. [[ἀκμάζει]] = [[es tiempo de]] c. inf. ἀκμάζει βρετέων ἔχεσθαι A.<i>Th</i>.98, ἀκμάζει Πειθὼ ... ξυγκαταβῆναι A.<i>Ch</i>.726.<br /><b class="num">IV</b> [[comportarse como un joven]] ἀκμάζει· νεάζει, νεωτερίζει Hsch., ἀκμάζεις ἀντὶ τοῦ τὰ τῶν νέων πράττεις Hyp.<i>Fr</i>.122.
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR