οὐσία: Difference between revisions

No change in size ,  1 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - "d’" to "d'")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
Line 12: Line 12:
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0420.png Seite 420]] ἡ (οὖσα, εἶμί), das Seiende; – 1) das [[Vermögen]], Eigenthum; Her. 1, 92; ἡ [[οὐσία]] δημεύεται, Lys. 18, 17 u. öfter bei Rednern; οὐσίας δι' ἀμελείας ἀπολλυμένης, Plat. Phaedr. 252 a; οὐσίᾳ καὶ γένει οὐδενὸς [[ὕστερος]] ὢν τῶν [[ἐκεῖ]], Tim. 20 a; οὐσίαν [[μάλα]] πολλὴν κατέλιπεν, Theaet. 144 c, u. öfter, wie Folgde; τὰς ἄπαιδας ἐς τὸ λοιπὸν οὐσίας, Soph. Tr. 907, das Hauswesen ohne Kinder. – 2) das Wesen, das wahrhafte Sein, auch die Wirklichkeit, nach Arist. de anim. 2, 1 [[πᾶν]] [[σῶμα]] φυσικὸν μετέχον ζωῆς; so oft Plat., ἑκάστῳ τῶν ὀνομάτων τούτων ὑπόκειταί τις [[ἴδιος]] [[οὐσία]] Prot. 349 b, ἡ [[οὐσία]] ἔχουσα τὴν ἐπωνυμίαν τὴν τοῦ ὃ ἔστιν Phaed. 92 d, ψυχῆς οὐσίαν τε καὶ λόγον, Wesen u. Begriff, Phaedr. 245 e; dem μὴ εἶναι entgegengesetzt, Theaet. 185 c; mit [[ἀλήθεια]] vrbdn, Rep. VII, 525 c; Arist. u. Folgde.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0420.png Seite 420]] ἡ (οὖσα, εἶμί), das Seiende; – 1) das [[Vermögen]], Eigenthum; Her. 1, 92; ἡ [[οὐσία]] δημεύεται, Lys. 18, 17 u. öfter bei Rednern; οὐσίας δι' ἀμελείας ἀπολλυμένης, Plat. Phaedr. 252 a; οὐσίᾳ καὶ γένει οὐδενὸς [[ὕστερος]] ὢν τῶν [[ἐκεῖ]], Tim. 20 a; οὐσίαν [[μάλα]] πολλὴν κατέλιπεν, Theaet. 144 c, u. öfter, wie Folgde; τὰς ἄπαιδας ἐς τὸ λοιπὸν οὐσίας, Soph. Tr. 907, das Hauswesen ohne Kinder. – 2) das Wesen, das wahrhafte Sein, auch die Wirklichkeit, nach Arist. de anim. 2, 1 [[πᾶν]] [[σῶμα]] φυσικὸν μετέχον ζωῆς; so oft Plat., ἑκάστῳ τῶν ὀνομάτων τούτων ὑπόκειταί τις [[ἴδιος]] [[οὐσία]] Prot. 349 b, ἡ [[οὐσία]] ἔχουσα τὴν ἐπωνυμίαν τὴν τοῦ ὃ ἔστιν Phaed. 92 d, ψυχῆς οὐσίαν τε καὶ λόγον, Wesen u. Begriff, Phaedr. 245 e; dem μὴ εἶναι entgegengesetzt, Theaet. 185 c; mit [[ἀλήθεια]] vrbdn, Rep. VII, 525 c; Arist. u. Folgde.
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>1</b> essence, substance, être;<br /><b>2</b> biens, fortune, richesse.<br />'''Étymologie:''' [[ὤν]].
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''οὐσία''': Ἰωνικ. -ίη, ἡ· (οὖσα, μετοχ. θηλ. τοῦ εἰμί)· ὅ,τι ἀνήκει ἀποκλειστικῶς εἴς τινα, ἰδιοκτησία, [[περιουσία]], Ἡρόδ. 1. 92., 6. 86, 1, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 337, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 729, Λυσίας 150. 41, Πλάτ., κτλ.· εἰ ἐκεκτήμην οὐσίαν, ἐὰν εἶχον περιουσίαν, ἐὰν [[ἤμην]] [[πλούσιος]], Λυσ. 169. 14· [[ὑπὲρ]] τὴν οὐσίαν δαπανᾶν Δίφιλ. ἐν «Ἐμπόρῳ» 1. 7· πατρῴαν οὐσίαν κατεσθίειν Ἀνάξιππος ἐν «Ἐγκαλυπτομένῳ» 1. 32· πρβλ. [[σφαῖρα]] Ι· - φανερὰ [[οὐσία]], πραγματικὴ [[περιουσία]], Ἀνδοκ. 15. 38· ἀντίθετ. τῷ [[ἀφανής]], Λυσ. 894. 11, πρβλ. Böckh P. E. 2. 252· περὶ τῆς διαφορᾶς αὐτῆς ἀπὸ τοῦ τιμήματος, [[αὐτόθι]]. ΙΙ. = τὸ [[εἶναι]], ἡ [[ὕπαρξις]], ἀντίθ. τῷ [[γένεσις]], Πλάτ. Σοφιστ. 232C, Πολ. 359Α, 509Β, Θεαίτ. 185C, Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 1. 1, 15· - ἐν Σοφ. Τρ. 911, εἰ ὁ [[στίχος]] [[γνήσιος]], τὰς ἄπαιδας εἰς τὸ λοιπὸν οὐσίας, πρέπει νὰ σημαίνῃ τὴν ἄπαιδα αὐτῆς εἰς τὸ ἑξῆς κατάστασιν ([[ἐπειδὴ]] ὁ [[Ἡρακλῆς]] ἀπέθνησκεν). Ἀλλ’ ἴδε σημ. Jebb., [[ὅστις]] θεωρεῖ τὸ [[χωρίον]] παρεφθαρμένον, ἴδε καὶ [[παράρτημα]] (Αppendix) τοῦ [[αὐτοῦ]] ἐν σ. 197. ΙΙΙ. ἐν τῇ φιλοσοφ. τοῦ Πλάτ., καὶ ἔτι [[μᾶλλον]] ἐν τῇ τοῦ Ἀριστ., ἡ [[θεωρία]] περὶ τῆς οὐσίας ἀποτελεῖ [[μέρος]] [[λίαν]] σπουδαῖον· βραχεῖα [[σημείωσις]] τῶν κυριωτέρων αὐτῆς χρήσεων πρέπει νὰ θεωρηθῇ ἐπαρκὴς [[ἐνταῦθα]]: 1) ἡ [[οὐσία]], ἡ ἀληθὴς [[φύσις]] πράγματός τινος, ἥτις ὁρίζεται: ὃ τυγχάνει ἕκαστον ὂν Πλάτ. Φαίδων 65D, πρβλ. 78C, 92D· τὸ [[πρώτως]] ὂν καὶ οὐ τί ὂν ἀλλ’ ὂν [[ἁπλῶς]] Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσ. 6. 1, 5· ἡ [[ἐπιστήμη]] ἡ γνωρίζουσα τὰς οὐσίας, ἡ ὀντολογία, ὁ αὐτ. Μετὰ τὰ Φυσ. 2, 2, 12· - [[ἐντεῦθεν]], 2) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστ. = τὸ τί ἦν [[εἶναι]], ἡ [[φύσις]], τὸ [[εἶδος]], ὁ ἀληθὴς ὁρισμὸς πράγματός τινος, [[αὐτόθι]] 4. 8, 4., 6. 4, 1, κ. ἀλλ.· πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 245Ε, ψυχῆς οὐσίαν τε καὶ λόγον, τὴν φύσιν αὐτῆς καὶ τὸν ὁρισμόν. 3) πραγματικότης, τὸ [[ὄντως]] [[εἶναι]], ἀντίθ. τῷ τὸ μὴ [[εἶναι]], ὁ αὐτ. ἐν Θεαιτ. 185C. 4) ἡ ἀρχικὴ [[οὐσία]], [[στοιχεῖον]], μικραὶ οὐσίαι, τὰ ἄτομα τοῦ Δημοκρίτου, Ἀριστ. Ἀποσπ. 20, πρβλ. Μετὰ τὰ Φυσ. 4. 8, 1., 6, 2, 1· [[ἅπερ]] καλοῦνται αἱ φυσικαὶ οὐσίαι, π. Οὐρ. 3. 1, 2, κ. ἀλλ.· [[ὡσαύτως]] πᾶσα ὀργανικὴ [[οὐσία]], πᾶν [[σῶμα]] φυσικὸν μετέχον ζωῆς ὁ αὐτ. π. Ψυχῆς 2. 1, 3· [[ἐντεῦθεν]] αἱ πρῶται οὐσίαι [[εἶναι]] τὰ ἄτομα, αἱ δεύτεραι, τὰ εἴδη καὶ γένη, ὁ αὐτ. ἐν Κατηγ. 5, 1-13· καὶ ἡ πρώτη [[οὐσία]] χαρακτηρίζεται ὡς ἑξῆς: ἡ μὴ καθ’ ὑποκειμένου τινὸς λέγεται μήτ’ ἐν ὑποκειμένῳ τινί ἐστι [[αὐτόθι]] 5. 1, πρβλ. Μετὰ τὰ Φυσ. 4. 8, 1, κ. ἀλλ. 5) ἡ ὑλικὴ [[αἰτία]], σχεδὸν ὡς τὸ ὕλη, ἡ [[οὐσία]] [[αἰτία]] τοῦ [[εἶναι]] ἕκαστον [[αὐτόθι]] 7. 2, 5, πρβλ. 4. 8, 2., 6. 17, 1.
|lstext='''οὐσία''': Ἰωνικ. -ίη, ἡ· (οὖσα, μετοχ. θηλ. τοῦ εἰμί)· ὅ,τι ἀνήκει ἀποκλειστικῶς εἴς τινα, ἰδιοκτησία, [[περιουσία]], Ἡρόδ. 1. 92., 6. 86, 1, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 337, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 729, Λυσίας 150. 41, Πλάτ., κτλ.· εἰ ἐκεκτήμην οὐσίαν, ἐὰν εἶχον περιουσίαν, ἐὰν [[ἤμην]] [[πλούσιος]], Λυσ. 169. 14· [[ὑπὲρ]] τὴν οὐσίαν δαπανᾶν Δίφιλ. ἐν «Ἐμπόρῳ» 1. 7· πατρῴαν οὐσίαν κατεσθίειν Ἀνάξιππος ἐν «Ἐγκαλυπτομένῳ» 1. 32· πρβλ. [[σφαῖρα]] Ι· - φανερὰ [[οὐσία]], πραγματικὴ [[περιουσία]], Ἀνδοκ. 15. 38· ἀντίθετ. τῷ [[ἀφανής]], Λυσ. 894. 11, πρβλ. Böckh P. E. 2. 252· περὶ τῆς διαφορᾶς αὐτῆς ἀπὸ τοῦ τιμήματος, [[αὐτόθι]]. ΙΙ. = τὸ [[εἶναι]], ἡ [[ὕπαρξις]], ἀντίθ. τῷ [[γένεσις]], Πλάτ. Σοφιστ. 232C, Πολ. 359Α, 509Β, Θεαίτ. 185C, Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 1. 1, 15· - ἐν Σοφ. Τρ. 911, εἰ ὁ [[στίχος]] [[γνήσιος]], τὰς ἄπαιδας εἰς τὸ λοιπὸν οὐσίας, πρέπει νὰ σημαίνῃ τὴν ἄπαιδα αὐτῆς εἰς τὸ ἑξῆς κατάστασιν ([[ἐπειδὴ]] ὁ [[Ἡρακλῆς]] ἀπέθνησκεν). Ἀλλ’ ἴδε σημ. Jebb., [[ὅστις]] θεωρεῖ τὸ [[χωρίον]] παρεφθαρμένον, ἴδε καὶ [[παράρτημα]] (Αppendix) τοῦ [[αὐτοῦ]] ἐν σ. 197. ΙΙΙ. ἐν τῇ φιλοσοφ. τοῦ Πλάτ., καὶ ἔτι [[μᾶλλον]] ἐν τῇ τοῦ Ἀριστ., ἡ [[θεωρία]] περὶ τῆς οὐσίας ἀποτελεῖ [[μέρος]] [[λίαν]] σπουδαῖον· βραχεῖα [[σημείωσις]] τῶν κυριωτέρων αὐτῆς χρήσεων πρέπει νὰ θεωρηθῇ ἐπαρκὴς [[ἐνταῦθα]]: 1) ἡ [[οὐσία]], ἡ ἀληθὴς [[φύσις]] πράγματός τινος, ἥτις ὁρίζεται: ὃ τυγχάνει ἕκαστον ὂν Πλάτ. Φαίδων 65D, πρβλ. 78C, 92D· τὸ [[πρώτως]] ὂν καὶ οὐ τί ὂν ἀλλ’ ὂν [[ἁπλῶς]] Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσ. 6. 1, 5· ἡ [[ἐπιστήμη]] ἡ γνωρίζουσα τὰς οὐσίας, ἡ ὀντολογία, ὁ αὐτ. Μετὰ τὰ Φυσ. 2, 2, 12· - [[ἐντεῦθεν]], 2) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστ. = τὸ τί ἦν [[εἶναι]], ἡ [[φύσις]], τὸ [[εἶδος]], ὁ ἀληθὴς ὁρισμὸς πράγματός τινος, [[αὐτόθι]] 4. 8, 4., 6. 4, 1, κ. ἀλλ.· πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 245Ε, ψυχῆς οὐσίαν τε καὶ λόγον, τὴν φύσιν αὐτῆς καὶ τὸν ὁρισμόν. 3) πραγματικότης, τὸ [[ὄντως]] [[εἶναι]], ἀντίθ. τῷ τὸ μὴ [[εἶναι]], ὁ αὐτ. ἐν Θεαιτ. 185C. 4) ἡ ἀρχικὴ [[οὐσία]], [[στοιχεῖον]], μικραὶ οὐσίαι, τὰ ἄτομα τοῦ Δημοκρίτου, Ἀριστ. Ἀποσπ. 20, πρβλ. Μετὰ τὰ Φυσ. 4. 8, 1., 6, 2, 1· [[ἅπερ]] καλοῦνται αἱ φυσικαὶ οὐσίαι, π. Οὐρ. 3. 1, 2, κ. ἀλλ.· [[ὡσαύτως]] πᾶσα ὀργανικὴ [[οὐσία]], πᾶν [[σῶμα]] φυσικὸν μετέχον ζωῆς ὁ αὐτ. π. Ψυχῆς 2. 1, 3· [[ἐντεῦθεν]] αἱ πρῶται οὐσίαι [[εἶναι]] τὰ ἄτομα, αἱ δεύτεραι, τὰ εἴδη καὶ γένη, ὁ αὐτ. ἐν Κατηγ. 5, 1-13· καὶ ἡ πρώτη [[οὐσία]] χαρακτηρίζεται ὡς ἑξῆς: ἡ μὴ καθ’ ὑποκειμένου τινὸς λέγεται μήτ’ ἐν ὑποκειμένῳ τινί ἐστι [[αὐτόθι]] 5. 1, πρβλ. Μετὰ τὰ Φυσ. 4. 8, 1, κ. ἀλλ. 5) ἡ ὑλικὴ [[αἰτία]], σχεδὸν ὡς τὸ ὕλη, ἡ [[οὐσία]] [[αἰτία]] τοῦ [[εἶναι]] ἕκαστον [[αὐτόθι]] 7. 2, 5, πρβλ. 4. 8, 2., 6. 17, 1.
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>1</b> essence, substance, être;<br /><b>2</b> biens, fortune, richesse.<br />'''Étymologie:''' [[ὤν]].
}}
}}
{{eles
{{eles