γέρων: Difference between revisions

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Line 16: Line 16:
|btext=οντος (ὁ) :<br /><b>I.</b> <i>subst.</i><br /><b>1</b> vieillard;<br /><b>2</b> [[οἱ]] γέροντες <i>dans Hom.</i> les vieillards, les anciens, les chefs qui formaient le conseil du roi ; <i>postér.</i> les sénateurs <i>à Sparte</i>;<br /><b>II.</b> <i>adj.</i><br /><b>1</b> ancien, vieux <i>en parl. de choses ; qqf au neutre</i> : [[γέρον]] [[σάκος]] OD vieux bouclier;<br /><b>2</b> <i>en parl. de deux pers.</i> le plus âgé de deux : [[Ἀντίγονος]] ὁ [[γέρων]] PLUT Antigone l'ancien.<br />'''Étymologie:''' cf. [[γραῦς]], [[γῆρας]].
|btext=οντος (ὁ) :<br /><b>I.</b> <i>subst.</i><br /><b>1</b> vieillard;<br /><b>2</b> [[οἱ]] γέροντες <i>dans Hom.</i> les vieillards, les anciens, les chefs qui formaient le conseil du roi ; <i>postér.</i> les sénateurs <i>à Sparte</i>;<br /><b>II.</b> <i>adj.</i><br /><b>1</b> ancien, vieux <i>en parl. de choses ; qqf au neutre</i> : [[γέρον]] [[σάκος]] OD vieux bouclier;<br /><b>2</b> <i>en parl. de deux pers.</i> le plus âgé de deux : [[Ἀντίγονος]] ὁ [[γέρων]] PLUT Antigone l'ancien.<br />'''Étymologie:''' cf. [[γραῦς]], [[γῆρας]].
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''γέρων''': -οντος, ὁ, «γέροντας», Ὅμ.· πλεοναστικῶς: παλαιοὶ γέροντες Ἀριστοφ. Ἀχ. 676· [[ἄνους]] τε καὶ [[γέρων]] Σοφ. Ἀντ. 281, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἱππ. 1349· ἀεὶ γὰρ ἡβᾷ τοῖς γέρουσιν εὖ μαθεῖν Αἰσχύλ. Ἀγ. 584· καλὸν δὲ καὶ γέροντα μανθάνειν σοφὰ ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 292. 2) ἔτι ἀπὸ τοῦ Ὁμήρου λαμβάνει σημασίαν πολιτικήν, καθ’ ἣν ἡ [[ἔννοια]] τῆς ἡλικίας ὑποχωρεῖ καὶ ἐπικρατεῖ ἡ [[ἔννοια]] τοῦ ἀξιώματος· γέροντες ἐκαλοῦντο οἱ πρεσβύτεροι ἢ ἀρχηγοί, οἵτινες μετὰ τοῦ βασιλέως ἀπετέλουν τὴν κυρίαν βουλήν· κίκλησκεν δὲ γέροντας ἀριστῆας Παναχαιῶν Ἰλ. Β. 404 κἑξ., πρβλ. Ι. 570, Ὀδ. Β. 14· (δημογέροντες [[ὅμως]] [[εἶναι]] [[ὄντως]] γέροντες, Ἰλ. Γ. 149)·-βραδύτερον ἐλέγοντο [[οὕτως]] οἱ βουλευταὶ ἢ γερουσιασταί, Λατ. Patres, ἰδίως ἐν Σπάρτῃ, Ἡρόδ. 1. 65., 6. 57, Πλάτ. Νόμ. 692A, Ἀριστ. Πολ. 2. 6, 17, κτλ. καὶ ἐν ἄλλαις Δωρ. πόλεσι (πρβλ. [[γερουσία]]), ὡς ἐν Ἤλιδι, [[αὐτόθι]] Ε. 6, 11· ἐν Κρήτῃ, [[αὐτόθι]] 2. 10, 6· πρβλ. [[πρέσβυς]] ΙΙΙ. ΙΙ. ὡς ἐπίθ., [[παλαιός]], γέρον [[σάκος]] Ὀδ. Χ. 184· γ. [[γράμμα]] Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 305· ἀλλὰ συνηθέστερον κατ’ ἀρσεν., φὼς γ. Θέογν. 1351· γ. χαλκὸς Σιμων. 146· γ. [[λόγος]], [[φόνος]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 750, Χο. 805, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 26· [[ἵππος]] Σοφ. Ἠλ. 25· [[πόνος]] ὁ αὐτ. Ο. Κ. 1258· [[οἶνος]] Ἄλεξ. Ὀρχ. 1, πρβλ. Εὔβουλ. ἐν Ἀδήλ. [[πέπλος]], [[λέμβος]] Θεόκρ. 7. 17., 21. 12 ([[οὕτως]] οἱ Λατῖνοι ἔλεγον anus mater, charta, fama, amphora, κτλ., Catull. 68. 46, κτλ., Martial 6. 27)· σπανίως οὕτω παρὰ πεζοῖς, οἱ γέροντες τῶν ἰχθύων, τῶν ἐλάφων Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 8. 30, 6., 9. 5, 5· [[ὡσαύτως]], [[Ἀντίγονος]], ὁ γ., Ἀντίγ. ὁ πρεσβύτερος, Πλούτ. Πελοπ. 2· οὕτω καὶ κατ’ οὐδ. πληθ., γέροντα βουλεύειν (ἀντὶ ἀρχαῖα) Σοφ. Ἀποσπ. 682. ΙΙΙ. τὸ [[ἐργαλεῖον]] καθ’ οὗ ἔκλωθον ἀναρτῶντες τὰ στυππεῖα, ἔχον κεφαλὴν γέροντος, Φερεκρ. Μυρμ. 4, [[ἔνθα]] ἴδε Meineke. Πολυδ. 7, 73.(Ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης παράγονται τὸ [[γραῦς]], [[γραῖα]], [[γῆρας]], ἀλλ’ [[ἴσως]] οὐχὶ τὸ [[γέρας]] (ἴδε τὰς λέξεις)· Σανσκρ. ǵaram, garâ (senex, senectus)· Ἀγγλο-Σαξ. grœg (Ἀγγλ. grey, «[[ψαρός]]»)· Παλαιο-Γερμ. grâ, grâwêr (grau).)
|elnltext=[[γέρων]] -οντος, ὁ, vocat. [[γέρον]], kom. barb. acc. sing. γέροντο; als adj. n. [[γέρον]]<br /><b class="num">1.</b> oude man; οἱ γέροντες de Οuden, de senatoren.<br /><b class="num">2.</b> als adj. poët. oud:. [[σάκος]] εὐρὺ [[γέρον]] een breed oud schild Od. 22.184.
}}
{{elru
|elrutext='''γέρων:''' 2, gen. οντος<br /><b class="num">1)</b> [[старый]] ([[σάκος]] Hom.; [[ξένος]] Pind.; [[λόγος]] Aesch.; [[ἵππος]] Soph.; ἔλαφοι Arst.; [[πέπλος]] Theocr.);<br /><b class="num">2)</b> [[старший]] ([[Ἀντίγονος]] ὁ γ. Plut.).<br />οντος ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[старик]], [[старец]] Hom., Pind., Trag., Arst., Plat., Plut.;<br /><b class="num">2)</b> [[старейшина]] Hom., Pind., Her., Plat., Arst.
}}
{{etym
|etymtx=-οντος<br />Grammatical information: m.<br />Meaning: [[old man]]; <b class="b3">οἱ γέροντες</b> [[the elders]] as administrative term; also as adj. [[old]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[kero]] /[[geron]]/? [[kerosija]] /geronsia/?<br />Derivatives: [[γερούσιος]] [[concerning the elders]] (Il.), [[γερουσία]] [[council of the elders]] (in Sparta, Carthago etc., D.), [[γερουσίας]] <b class="b2">member of the γ.</b> (Sparta), [[γερουσιαστής]] <b class="b2">id.</b> (Plb.; Chantraine 316ff.), [[γερουσιακός]] . - Demin. [[γερόντιον]] (Ar.), [[γερόντειος]] (Ar.) etc. Denom. [[γεροντεύω]] [[be senator]] (Sparta), with [[γεροντεία]] (Ephesos). [[γεροντιάω]] [[get older]] (D. L.). - Beside [[γέρων]], <b class="b3">γέροντ-</b> there are a few formation with <b class="b3">γερυ-</b>: [[γέρυς]] and <b class="b3">γερύτας γέρων</b> H., (cf. [[πρέσβυς]] und [[πρεσβύτας]]). PN [[Γερύλος]], [[Γέρυλλος]], [[Γερυς]], <b class="b3">-υδος</b> hypocoristic? (Bechtel Namenstudien 15). - Of the forms with <b class="b3">-οι- γεροίταν πάππον</b>. [[Κρῆτες]] H. is inverted writing for [[γερύταν]]; [[γεροῖα]] n. pl. [[old stories]] (Corinn.), if correct, perhaps after the adj. in <b class="b3">-οῖος</b> (s. Bechtel Dial. 1, 304). - Unclear is (cf. Scheller Oxytonierung 33 n. 2) [[γερωνία]] (H.), s. Latte. - [[γερωχία]] (Ar. Lys. 980) is perhaps graphic for Lak. [[γερω]][[ία]] (v. Fritz AmJPh 66, 196f.; but s. Wackernagel Unt. 208 n. 2; also Schwyzer 218 n. 1). - [[γεράτης]] of a horse, [[old]] (P.Oxy 6, 922; DELG refers to [[γερατία]] not in LSJ).<br />Origin: IE [Indo-European] [390] <b class="b2">*ǵerh₂-</b> [[be]], [[become old]]<br />Etymology: Identical with Skt. <b class="b2">járant-</b>, Osset. [[zärond]] <b class="b2">old (man)</b>. In the RV. still ptc. to <b class="b2">járati</b> [[make]], [[become old]] (beside <b class="b2">jū́ryati</b>, <b class="b2">jī́ryati</b> [[become old]]). - Cf. further Arm. [[cer]], [[-oy]] [[old man]] ([[o-]]stem), NPers. [[zar]] <b class="b2">id.</b> - On the word for [[corn]], Lat. [[grānum]] etc., s. [[γίγαρτον]]. - Cf. [[γέρας]], [[γῆρας]], [[γραῦς]].
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 37: Line 43:
|lsmtext='''γέρων:''' -οντος, ὁ,<br /><b class="num">I. 1.</b> ηλικιωμένος άντρας, σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> με [[πολιτική]] [[σημασία]]· <i>γέροντες</i> ήταν οι δημογέροντες, οι πρεσβύτεροι ή οι άρχοντες, οι οποίοι αποτελούσαν το [[συμβούλιο]] του βασιλιά, σε Όμηρ.· [[έπειτα]], όπως το Λατ. Patres, και οι συγκλητικοί, [[ιδίως]] στη [[Σπάρτη]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> ως επίθ., ηλικιωμένος, συναπτόμενο [[κυρίως]] με αρσ. ουσ., σε Θέογν., Αισχύλ. κ.λπ.· [[αλλά]], [[γέρον]] [[σάκος]], συναντάται σε Ομήρ. Οδ.
|lsmtext='''γέρων:''' -οντος, ὁ,<br /><b class="num">I. 1.</b> ηλικιωμένος άντρας, σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> με [[πολιτική]] [[σημασία]]· <i>γέροντες</i> ήταν οι δημογέροντες, οι πρεσβύτεροι ή οι άρχοντες, οι οποίοι αποτελούσαν το [[συμβούλιο]] του βασιλιά, σε Όμηρ.· [[έπειτα]], όπως το Λατ. Patres, και οι συγκλητικοί, [[ιδίως]] στη [[Σπάρτη]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> ως επίθ., ηλικιωμένος, συναπτόμενο [[κυρίως]] με αρσ. ουσ., σε Θέογν., Αισχύλ. κ.λπ.· [[αλλά]], [[γέρον]] [[σάκος]], συναντάται σε Ομήρ. Οδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''γέρων:''' 2, gen. οντος<br /><b class="num">1)</b> [[старый]] ([[σάκος]] Hom.; [[ξένος]] Pind.; [[λόγος]] Aesch.; [[ἵππος]] Soph.; ἔλαφοι Arst.; [[πέπλος]] Theocr.);<br /><b class="num">2)</b> [[старший]] ([[Ἀντίγονος]] γ. Plut.).<br />οντος ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[старик]], [[старец]] Hom., Pind., Trag., Arst., Plat., Plut.;<br /><b class="num">2)</b> [[старейшина]] Hom., Pind., Her., Plat., Arst.
|lstext='''γέρων''': -οντος, ὁ, «γέροντας», Ὅμ.· πλεοναστικῶς: παλαιοὶ γέροντες Ἀριστοφ. Ἀχ. 676· [[ἄνους]] τε καὶ [[γέρων]] Σοφ. Ἀντ. 281, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἱππ. 1349· ἀεὶ γὰρ ἡβᾷ τοῖς γέρουσιν εὖ μαθεῖν Αἰσχύλ. Ἀγ. 584· καλὸν δὲ καὶ γέροντα μανθάνειν σοφὰ αὐτ. Ἀποσπ. 292. 2) ἔτι ἀπὸ τοῦ Ὁμήρου λαμβάνει σημασίαν πολιτικήν, καθ’ ἣν ἡ [[ἔννοια]] τῆς ἡλικίας ὑποχωρεῖ καὶ ἐπικρατεῖ ἡ [[ἔννοια]] τοῦ ἀξιώματος· γέροντες ἐκαλοῦντο οἱ πρεσβύτεροι ἢ ἀρχηγοί, οἵτινες μετὰ τοῦ βασιλέως ἀπετέλουν τὴν κυρίαν βουλήν· κίκλησκεν δὲ γέροντας ἀριστῆας Παναχαιῶν Ἰλ. Β. 404 κἑξ., πρβλ. Ι. 570, Ὀδ. Β. 14· (δημογέροντες [[ὅμως]] [[εἶναι]] [[ὄντως]] γέροντες, Ἰλ. Γ. 149)·-βραδύτερον ἐλέγοντο [[οὕτως]] οἱ βουλευταὶ ἢ γερουσιασταί, Λατ. Patres, ἰδίως ἐν Σπάρτῃ, Ἡρόδ. 1. 65., 6. 57, Πλάτ. Νόμ. 692A, Ἀριστ. Πολ. 2. 6, 17, κτλ. καὶ ἐν ἄλλαις Δωρ. πόλεσι (πρβλ. [[γερουσία]]), ὡς ἐν Ἤλιδι, [[αὐτόθι]] Ε. 6, 11· ἐν Κρήτῃ, [[αὐτόθι]] 2. 10, 6· πρβλ. [[πρέσβυς]] ΙΙΙ. ΙΙ. ὡς ἐπίθ., [[παλαιός]], γέρον [[σάκος]] Ὀδ. Χ. 184· γ. [[γράμμα]] Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 305· ἀλλὰ συνηθέστερον κατ’ ἀρσεν., φὼς γ. Θέογν. 1351· γ. χαλκὸς Σιμων. 146· γ. [[λόγος]], [[φόνος]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 750, Χο. 805, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 26· [[ἵππος]] Σοφ. Ἠλ. 25· [[πόνος]] ὁ αὐτ. Ο. Κ. 1258· [[οἶνος]] Ἄλεξ. Ὀρχ. 1, πρβλ. Εὔβουλ. ἐν Ἀδήλ. [[πέπλος]], [[λέμβος]] Θεόκρ. 7. 17., 21. 12 ([[οὕτως]] οἱ Λατῖνοι ἔλεγον anus mater, charta, fama, amphora, κτλ., Catull. 68. 46, κτλ., Martial 6. 27)· σπανίως οὕτω παρὰ πεζοῖς, οἱ γέροντες τῶν ἰχθύων, τῶν ἐλάφων Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 8. 30, 6., 9. 5, 5· [[ὡσαύτως]], [[Ἀντίγονος]], ὁ γ., Ἀντίγ. ὁ πρεσβύτερος, Πλούτ. Πελοπ. 2· οὕτω καὶ κατ’ οὐδ. πληθ., γέροντα βουλεύειν (ἀντὶ ἀρχαῖα) Σοφ. Ἀποσπ. 682. ΙΙΙ. τὸ [[ἐργαλεῖον]] καθ’ οὗ ἔκλωθον ἀναρτῶντες τὰ στυππεῖα, ἔχον κεφαλὴν γέροντος, Φερεκρ. Μυρμ. 4, [[ἔνθα]] ἴδε Meineke. Πολυδ. 7, 73.(Ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης παράγονται τὸ [[γραῦς]], [[γραῖα]], [[γῆρας]], ἀλλ’ [[ἴσως]] οὐχὶ τὸ [[γέρας]] (ἴδε τὰς λέξεις)· Σανσκρ. ǵaram, garâ (senex, senectus)· Ἀγγλο-Σαξ. grœg (Ἀγγλ. grey, «[[ψαρός]]»)· Παλαιο-Γερμ. grâ, grâwêr (grau).)
}}
{{etym
|etymtx=-οντος<br />Grammatical information: m.<br />Meaning: [[old man]]; <b class="b3">οἱ γέροντες</b> [[the elders]] as administrative term; also as adj. [[old]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[kero]] /[[geron]]/? [[kerosija]] /geronsia/?<br />Derivatives: [[γερούσιος]] [[concerning the elders]] (Il.), [[γερουσία]] [[council of the elders]] (in Sparta, Carthago etc., D.), [[γερουσίας]] <b class="b2">member of the γ.</b> (Sparta), [[γερουσιαστής]] <b class="b2">id.</b> (Plb.; Chantraine 316ff.), [[γερουσιακός]] . - Demin. [[γερόντιον]] (Ar.), [[γερόντειος]] (Ar.) etc. Denom. [[γεροντεύω]] [[be senator]] (Sparta), with [[γεροντεία]] (Ephesos). [[γεροντιάω]] [[get older]] (D. L.). - Beside [[γέρων]], <b class="b3">γέροντ-</b> there are a few formation with <b class="b3">γερυ-</b>: [[γέρυς]] and <b class="b3">γερύτας γέρων</b> H., (cf. [[πρέσβυς]] und [[πρεσβύτας]]). PN [[Γερύλος]], [[Γέρυλλος]], [[Γερυς]], <b class="b3">-υδος</b> hypocoristic? (Bechtel Namenstudien 15). - Of the forms with <b class="b3">-οι- γεροίταν πάππον</b>. [[Κρῆτες]] H. is inverted writing for [[γερύταν]]; [[γεροῖα]] n. pl. [[old stories]] (Corinn.), if correct, perhaps after the adj. in <b class="b3">-οῖος</b> (s. Bechtel Dial. 1, 304). - Unclear is (cf. Scheller Oxytonierung 33 n. 2) [[γερωνία]] (H.), s. Latte. - [[γερωχία]] (Ar. Lys. 980) is perhaps graphic for Lak. [[γερω]][[ία]] (v. Fritz AmJPh 66, 196f.; but s. Wackernagel Unt. 208 n. 2; also Schwyzer 218 n. 1). - [[γεράτης]] of a horse, [[old]] (P.Oxy 6, 922; DELG refers to [[γερατία]] not in LSJ).<br />Origin: IE [Indo-European] [390] <b class="b2">*ǵerh₂-</b> [[be]], [[become old]]<br />Etymology: Identical with Skt. <b class="b2">járant-</b>, Osset. [[zärond]] <b class="b2">old (man)</b>. In the RV. still ptc. to <b class="b2">járati</b> [[make]], [[become old]] (beside <b class="b2">jū́ryati</b>, <b class="b2">jī́ryati</b> [[become old]]). - Cf. further Arm. [[cer]], [[-oy]] [[old man]] ([[o-]]stem), NPers. [[zar]] <b class="b2">id.</b> - On the word for [[corn]], Lat. [[grānum]] etc., s. [[γίγαρτον]]. - Cf. [[γέρας]], [[γῆρας]], [[γραῦς]].
}}
{{elnl
|elnltext=[[γέρων]] -οντος, , vocat. [[γέρον]], kom. barb. acc. sing. γέροντο; als adj. n. [[γέρον]]<br /><b class="num">1.</b> oude man; οἱ γέροντες de Οuden, de senatoren.<br /><b class="num">2.</b> als adj. poët. oud:. [[σάκος]] εὐρὺ [[γέρον]] een breed oud schild Od. 22.184.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj