διαστέλλω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bld">A</span> [[put asunder]], [[expand]], [[separate]], συνεσταλμένα δ. Hp. ''Off.''11; τὸν ἀέρα ταῖς πτέρυξιν Arist.''IA''713a12; τινὰς ξίφει J.''BJ''5.2.2; <b class="b3">δ. τι ταῖς ὄνυξι</b> to [[tear]] it [[open]], Plu.''Thes.''36:—Pass., to [[be dilated]], of the lungs or heart, Arist.''Aud.''800b2, Gal.2.657, al.; διασταλέντα τὰ ὑγρά [[being dispersed]], Arist.''Pr.''891a2; <b class="b3">διασταλήτω πᾶσα σκοτία</b> [[let]] all darkness [[be dispelled]], PMag.Par.1.2472.<br><span class="bld">2</span> [[divide]], δίχα [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 265e; [[distinguish]], <b class="b3">τοὺς Τρῶας τῶν Δαρδάνων</b> Sch.Il.''Oxy.''1086.115; τῷ τόνῳ ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''1012''Fr.''16.5 (Pass.).<br><span class="bld">b</span> [[define precisely]], τὰ λεγόμενα Pl.''Euthd.''295d, cf. Arist.''Top.''134b22, Phld.''Rh.''1.50S.; intr., <b class="b3">ὅρασις διαστέλλουσα</b> [[distinct]] vision, [[LXX]] ''1 Ki.''3.1; also, to [[be distinctive]], opp. <b class="b3">ἀπόλυτον εἶναι</b>, A.D.''Pron.''39.1:—Med., δ. περί τινος [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1268b32, Phld.''D.''3''Fr.''8: c. acc., [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 535b:—Pass., διεσταλμένος [[definite]], [[determinate]], A.D.''Synt.''37.7, al.<br><span class="bld">3</span> [[command expressly]], [[give express orders]], ῥητῶς ὑπέρ τινος Plb.3.23.5; ἐπιτακτικῶς δ. περί τινων [[Diodorus Siculus|D.S.]]28.15:—Med., [[LXX]] ''Jd.''1.19, al., ''PHal.''7.6 (iii B. C.), ''Ev.Marc.''5.43, etc.<br><span class="bld">4</span> [[pronounce]], χείλεσι [[LXX]] ''Le.''5.4.<br><span class="bld">5</span> [[give orders in writing]], ''UPZ''111.6 (ii B.C.):—more freq. in Med., ib.11.23(ii B.C.), al.<br><span class="bld">6</span> [[pay]], [[render]], especially in kind, ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''88.5 (ii A. D.), al.; [[make an order for payment]], Ostr.1164 (ii/iii A. D.); [[discharge]] a vow, [[LXX]] ''Le.''22.21.<br><span class="bld">7</span> [[set apart]], <b class="b3">τινὰ ἑαυτῷ</b> ib.''3 Ki.''8.53; τὴν ἱερὰν γῆν ''PRev.Laws''36.7 (iii B.C.), cf. ''PTeb.''74.2 (ii B.C.).<br><span class="bld">II</span> intr., [[differ]], πρός τινα Plb.18.47.11.

|dgtxt=<b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[separar]] concr. τὸ [[δέρμα]] Hp.<i>Morb</i>.2.18, cf. Arist.<i>HA</i> 549^a25, συνεσταλμένα Hp.<i>Off</i>.11, τοὺς ὑμένας Str.6.1.9, (τὴν φάραγγα) τόν τε τῆς [[ἄνω]] πόλεως καὶ τὸν κάτω λόφον διαστέλλειν I.<i>BI</i> 5.140, αὐτὸν ... εἰς κακὰ ἐκ πάντων τῶν υἱῶν Ισραηλ [[LXX]] <i>De</i>.29.20, cf. <i>Nu</i>.8.14, 3<i>Re</i>.8.53<br /><b class="num">•</b>[[apartar]], [[retirar]], [[desviar]] (τὴν αὐλαίαν) [[LXX]] <i>Iu</i>.14.15, τὴν κόμην Luc.<i>Tox</i>.30, τὸ φῶς [[εἴσω]] Plu.2.517b, fig. διαστείλας ὥσπερ ἀνθηρὸν παραπέτασμα τὴν δόξαν αὐτῶν Plu.2.471a<br /><b class="num">•</b>[[presentar o computar en un registro o asiento separado]] ἀπογράφειν ... τ[ό] ... πλῆθος τῶν ἀρουρῶν ... διαστέλλοντας τὴν ἱερὰν γῆν <i>PRev.Laws</i> 36.7 (III a.C.), en v. pas. εὗρον ὑπ' Ἀρείου διεσταλμένας ἀπὸ τῆς γῆς τὰς κρατίστας ἀρούρας κα <i>PAmh</i>.40.5 (II a.C.), cf. <i>BGU</i> 552A.1.10, <i>POxy</i>.2119.9 (ambos III d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[abrir]] τὴν σκηνήν Plu.2.182d, τὸ στόμα Luc.<i>Am</i>.53, (τὸν ἀνταγωνιστήν) en sent. sexual, Luc.<i>Asin</i>.9, τοῦ δὲ περιεστῶτος ... στρατοῦ ... τὴν πάροδον διαστέλλοντος Hld.10.23.4, en v. pas. ὑπερῷα ... διεσταλμένα θυρίσιν palacios abiertos con ventanales</i> [[LXX]] <i>Ie</i>.22.14, (θώραξ) μόνοις τοῖς μηροῖς ... διαστελλόμενος (una coraza) abierta únicamente a la altura de los muslos</i> Hld.9.15.3.<br /><b class="num">3</b> [[cortar]], [[hendir]] ἀετοῦ ... τόπον βουνοειδῆ ... διαστέλλοντος τοῖς ὄνυξι Plu.<i>Thes</i>.36, διαστέλλοντα τὰ μὲν τὸν ἀέρα τὰ δὲ τὸ ὑγρόν ref. a aves y peces, Arist.<i>IA</i> 713^a12, cf. Plu.2.915a, en v. pas., Plu.2.950b<br /><b class="num">•</b>[[trinchar]] τὸν ἕνα πόδα (τοῦ χοιριδίου) <i>Vit.Aesop.G</i> 42 (cód.)<br /><b class="num">•</b>[[despedazar]] σὲ διαστείλασα γνάφοις <i>AP</i> 7.133 (D.L.).<br /><b class="num">4</b> [[dispersar]] ἡ σελήνη ... διαστέλλουσα τὰ νέφη Plu.<i>Arat</i>.22, ὁ δὲ ... τοὺς κατὰ πλεῦρον ἀεὶ διαστέλλων y él dispersando sin tregua a los que se le acercaban por el costado</i> I.<i>BI</i> 5.62.<br /><b class="num">5</b> [[dilatar]] τὰ σώματα op. [[συστέλλομαι]] Phlp.<i>Aet</i>.424.21, abs. op. [[συνθλίβειν]] Arist.<i>Iuu</i>.472^a25<br /><b class="num">•</b>[[aumentar]] τὴν προπέτειαν Serap.<i>Man</i>.39 (p.57).<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[diferenciar]], [[distinguir]] ταῦτα ... διαστεῖλαι hacer una distinción entre ellas</i> Str.1.2.31, διαστέλλων τὸν λεγόμενον [[γόνον]] Ath.285b, τό τε ὠφέλιμον καὶ τὸ ἐπιζήμιον ... [[εἶδος]] Ph.1.320, cf. Clem.Al.<i>Strom</i>.6.10.82, ἣν ἕκαστον ἔχει φύσιν Ph.1.118, γλυκὺ ὕδωρ ἀπὸ πλατέος Ath.41b, cf. 571d, Synes.<i>Ep</i>.66, τοῖς ἐπιθέτοις τὰς χρήσεις Ath.25a, τὸ ἀγαθὸν τοῦ δικαίου Clem.Al.<i>Strom</i>.2.8.39, Τρ[ῶ] ας διέστα<λ>κεν τ(ῶν) Δαρδάνων Sch.Er.<i>Il</i>.2.819 (p.174), τὸ πνεῦμα πρὸς τὸ κατὰ σάρκα Ath.Al.M.26.665C, en v. pas. διασταλέντων τοῦ ‘ἡμῖν’ καὶ τοῦ ‘[[ἁπλῶς]]’ Origenes <i>Io</i>.1.34<br /><b class="num">•</b>gram. τὸ μὲν διαστέλλει uno tiene valor distintivo</i> A.D.<i>Pron</i>.39.1, ὁ γὰρ τόνος διαστέλλει τὸ σημαινόμενον Sch.Ar.<i>Pl</i>.109i, cf. anón. en <i>POxy</i>.1012.16.5<br /><b class="num">•</b>constr. c. ἀνὰ μέσον: διαστεῖλαι ἀνὰ μέσον τῶν ἁγίων καὶ τῶν βεβήλων distinguir entre lo sacro y lo profano</i> [[LXX]] <i>Le</i>.10.10, cf. 11.47, <i>Psalm.Salom</i>.2.34, <i>Ru</i>.1.17<br /><b class="num">•</b>fig. abs. ὅρασις διαστέλλουσα ref. a la visión profética, [[LXX]] 1<i>Re</i>.3.1<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. τὰς ὁμωνυμίας Str.8.3.6, εὐτελῆ ἀμφιβολίαν Origenes <i>Io</i>.4.21, cf. Eus.<i>PE</i> 11.7.10, c. ac. int. πραγμάτων διαφοράς Ph.1.162, cf. Str.10.3.7, Ammon.<i>Diff</i>.16, abs., Clem.Al.<i>Strom</i>.1.20.99, <i>Paed</i>.1.8.68.<br /><b class="num">2</b> cien. [[dividir]] ταύτην (φύσιν) ... [[δίχα]] Pl.<i>Plt</i>.265e, τὸ μέλος τῷ διαψάλματι Cyr.Al.M.69.725C, en v. pas. τῶν κλιμάτων ἐν παραλληλογράμμῳ σχήματι διαστελλομένων al estar divididos los climas en forma de paralelogramo</i> Posidon.249<br /><b class="num">•</b>gram. [[separar con interpunción]] βελτίον ἐπὶ τὸ ‘[[δεῦρο]]’ δ. Sch.Er.<i>Il</i>.1.153a, cf. 2.136-7.<br /><b class="num">3</b> [[precisar]], [[concretar]], [[definir con exactitud]], [[dejar claro]] τὰ λεγόμενα Pl.<i>Euthd</i>.295d, τὸ τῷ εἴδει Arist.<i>Top</i>.134^b22, τὸ πλεοναχὸν τὸ τῆς ῥητορικῆς Phld.<i>Rh</i>.2.93Aur., c. inf. ψυχή, ἡ ἂν ὀμόσῃ διαστέλλουσα τοῖς χείλεσιν κακοποιῆσαι [[LXX]] <i>Le</i>.5.4, en v. pas. τὰ διεσταλμένα [[LXX]] 2<i>Ma</i>.14.28, cf. <i>Ep.Hebr</i>.12.20, <i>SEG</i> 38.1462.36 (Enoanda II d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. ποῖα δὲ διαστέλλει; Pl.<i>R</i>.535b, πάσας τὰς συμμαχίας Plb.22.9.10, c. περί Arist.<i>Pol</i>.1268^b32, Phld.<i>D</i>.3.fr.8.5, Plb.29.12.12, 36.17.1, ὑπὲρ δὲ Σικελίας τἀναντία Plb.3.23.5, cf. 16.28.5<br /><b class="num">•</b>[[interpretar]] τὸν νόμον Plb.12.16.7, τὰς τῶν ἄλλων δόξας Plb.12.25c.3, en v. pas. ταῦτα ... ἐπὶ τῶν ἀρρενικῶν γενέσεων ... διέσταλται Vett.Val.192.32<br /><b class="num">•</b>[[fijar]] τὸν μισθόν [[LXX]] <i>Ge</i>.30.28, en v. pas. τινα ... οὐ διεσταλμένην ἔχει τὴν προφοράν algunas (palabras) no tienen una pronunciación fijada</i> A.D.<i>Synt</i>.37.7<br /><b class="num">•</b>[[designar]], [[señalar para un fin]], [[LXX]] <i>Io</i>.20.7.<br /><b class="num">4</b> [[proferir]], [[pronunciar]] εὐχὰς ... ἃς διέστειλεν τὰ χείλη μου [[LXX]] <i>Ps</i>.65.14.<br /><b class="num">B</b> intr. en v. act. y med.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[diferir]], [[discrepar]] Τίτου δὲ πρὸς τὸ συνέδριον διαστείλαντος Plb.18.47.11.<br /><b class="num">2</b> [[dirigir un requerimiento]] judicial διέσταλκέν μοι ὡς ἐνεδρεύσαντι ... υἱὸν αὐτοῦ <i>POxy</i>.484.8 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. en v. med. mismo sent. <i>PRyl</i>.113.14 (II d.C.).<br /><b class="num">II</b> sobre [[διά]] indicando ‘[[mediación]]’<br /><b class="num">1</b> [[dar un encargo]], [[encomendar]], [[ordenar]] c. dat. de pers. αὐτῷ ... περὶ τούτων [[Diodorus Siculus|D.S.]]28.15<br /><b class="num">•</b>frec. en v. med. mismo sent., καὶ διεστέλλετο αὐτοῖς λέγων <i>Eu.Marc</i>.8.15, c. inf. o complet. ὑμῖν προνοεῖσθαι, ὅπως ... <i>UPZ</i> 111.6, cf. 11.23 (ambos II a.C.), [[Diodorus Siculus|D.S.]]11.38, Clem.Al.<i>Strom</i>.5.12.78, <i>PWash.Univ</i>.20.9 (IV d.C.), διεστείλατο αὐτοῖς πολλὰ ἵνα μηδεὶς γνοῖ τοῦτο les ordenó con insistencia que nadie supiera esto</i>, <i>Eu.Marc</i>.5.43, cf. <i>Eu.Matt</i>.16.20, abs. Epiph.Const.<i>Haer</i>.8.5.4, Cyr.Al.M.69.600D.<br /><b class="num">2</b> sólo en v. med. [[amonestar]], [[advertir]] τῷ δικαίῳ τοῦ μὴ ἁμαρτεῖν [[LXX]] <i>Ez</i>.3.21.<br /><b class="num">III</b> gener. v. med.-pas.<br /><b class="num">1</b> [[dilatarse]] los pulmones, Arist.<i>Aud</i>.800^b2, en v. act. αἱ φρένες op. [[συστέλλειν]] Gal.2.657.<br /><b class="num">2</b> [[dispersarse]], [[expandirse]] κατὰ τοῦτον τὸν τόπον διασταλέντα τὰ ὑγρά Arist.<i>Pr</i>.891^a2<br /><b class="num">•</b>[[dispersarse]], [[disiparse]] en v. act. διασταλήτω μοι πᾶσα νεφῶν σκοτία <i>PMag</i>.4.2471.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0603.png Seite 603]] auseinander ziehen, trennen; [[δίχα]] δ., Plat. Polit. 265 e; τὸ [[στόμα]], öffnen, Luc.; τόπον τοῖς ὄνυξι, d. i. aufkratzen, Plut. Thes. 36; auch intrans., uneins sein, [[πρός]] τινα, Pol. 18, 30, 11; dah. = unterscheiden; vom Setzen der Interpunctionszeichen, Gramm.; bestimmen, LXX. – Med., urteilen u. genau bestimmen; Plat. Rep. VII, 535 b; Arist. Pol. 2, 8; Pol. 12, 16, 7 u. öfter; [[ὑπέρ]] τινος ῥητῶς, 3, 23, 5. – Im [[NT|N.T.]] = befehlen; τὸ διαστελλόμενον, der Befehl.

|btext=<i>f.</i> διαστελῶ, <i>ao.</i> διέστειλα, <i>pf.</i> διέσταλκα;<br /><i>Pass. f.</i> διασταλήσομαι, <i>ao.2</i> διεστάλην;<br />séparer, écarter : τι τοῖς ὄνυξι PLUT déchirer <i>ou</i> fouiller qch avec ses serres <i>en parl. d'un aigle</i>;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[διαστέλλομαι]] déterminer, acc.;<br />[[NT]]: recommander fermement ; ordonner.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[στέλλω]].

|elnltext=δια-στέλλω scheiden, verdelen:; συνεσταλμένα δ. scheiden wat bij elkaar zit Hp. Off. 11; ταύτην... δίχα διαστέλλειν deze soort in tweeën onderverdelen Plat. Plt. 265e; τὴν κόμην een scheiding in het haar aanbrengen Luc. 57.30; uitbr.: τὸ στόμα de mond openen Luc. 49.53; δ. τι τοῖς ὄνυξι iets met zijn klauwen openrijten Plut. Thes. 36.2; ἡ σελήνη... διαστέλλουσα τὰ νέφη de maan die de wolken uit elkaar schoof Plut. Arat. 22.2. onderscheid maken, preciseren:; δ. τὰ λεγόμενα wat gezegd wordt preciseren Plat. Euthyd. 295d; ook med.: μικρὰ περὶ αὐτοῦ διαστείλασθαι hierop nog wat preciezer ingaan Aristot. Pol. 1268b32. bevel geven, ook med.: διεστείλατο αὐτοῖς πολλὰ ἵνα... hij beval hun met nadruk om... NT Marc. 5.43.

|elrutext='''διαστέλλω:'''<br /><b class="num">1</b> [[разделять]], [[рассекать]] (τὸν ἀέρα ταῖς πτέρυξιν Arst.);<br /><b class="num">2</b> [[раскрывать]], [[расстегивать]] (τὸν θώρακα Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[разрывать]], [[разгребать]] (τόπον τοῖς ὄνυξι Plut.);<br /><b class="num">4</b> [[раздвигать]] (τῇ βακτηρίᾳ τὴν σκηνήν Plut.);<br /><b class="num">5</b> [[расширять]], [[растягивать]] ([[μήτε]] διαστέλλεσθαι, [[μήτε]] πιέζεσθαι Arst.);<br /><b class="num">6</b> тж. med. лог. расчленять, различать (τῷ εἴδει Arst.);<br /><b class="num">7</b> med. [[логически обсуждать]], [[беседовать]] (τὰ λεγόμενα Plat.; περί τινος Arst.; [[ὑπέρ]] τινος Polyb.);<br /><b class="num">8</b> [[быть в разладе]], [[не соглашаться]] (πρὸς τὸ [[συνέδριον]] Polyb.);<br /><b class="num">9</b> [[отдавать приказание]], [[приказывать]] (τινὶ περί τινος Diod.; med. τινι NT): τὸ διαστελλόμενον NT указание, заповедь.

|txtha=to [[draw]] [[asunder]], [[divide]], [[distinguish]], [[dispose]], [[order]], ([[Plato]], [[Polybius]], Diodorus, Strabo, [[Plutarch]]; [[often]] in the Sept.); [[passive]] τό διαστελλόμενον, the [[injunction]]: [[διαστέλλομαι]]); [[imperfect]] διεστελλομην; 1st aorist διεστειλαμην; to [[open]] [[oneself]], i. e. [[one]]'s [[mind]], to [[set]] [[forth]] [[distinctly]], ([[Aristotle]], [[Polybius]]); [[hence]], in the [[NT|N.T.]] (so to [[admonish]], [[order]], [[charge]]: τίνι, [[ἵνα]] (cf. Buttmann, 237 (204)), R T Tr WH marginal [[reading]]; διεστείλατο [[πολλά]], [[ἵνα]] etc. Mark 5:43.