πρεσβεύω: Difference between revisions

m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>ao.</i> ἐπρέσβευσα, <i>pf.</i> πεπρέσβευκα ; <i>pf. Pass.</i> πεπρέσβευμαι;<br /><b>A.</b> ([[πρέσβυς]], vieillard);<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> être très âgé <i>ou</i> le plus âgé : τινός, être plus âgé que qqn ; [[ἀπό]] τινος être le fils aîné de qqn;<br /><b>2</b> être plus respectable, être supérieur par le rang <i>ou</i> le mérite ; être le maître de, dominer sur, gén.;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> respecter comme le plus âgé ; <i>en gén.</i> respecter, vénérer, acc. : πρεσβεύειν [[τι]] [[πρό]] τινος PLUT estimer une chose plus qu'une autre, préférer une chose à une autre ; <i>Pass.</i> être considéré, occuper la première place;<br /><b>B.</b> ([[πρέσβυς]], envoyé);<br /><b>1</b> <i>intr.</i> être ambassadeur <i>ou</i> député;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> traiter en qualité d'ambassadeur, négocier comme député, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> πρεσβεύομαι;<br /><b>1</b> être député <i>ou</i> ambassadeur;<br /><b>2</b> envoyer une ambassade.<br />'''Étymologie:''' [[πρέσβυς]].
|btext=<i>ao.</i> ἐπρέσβευσα, <i>pf.</i> πεπρέσβευκα ; <i>pf. Pass.</i> πεπρέσβευμαι;<br /><b>A.</b> ([[πρέσβυς]], vieillard);<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> être très âgé <i>ou</i> le plus âgé : τινός, être plus âgé que qqn ; [[ἀπό]] τινος être le fils aîné de qqn;<br /><b>2</b> être plus respectable, être supérieur par le rang <i>ou</i> le mérite ; être le maître de, dominer sur, gén.;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> respecter comme le plus âgé ; <i>en gén.</i> respecter, vénérer, acc. : πρεσβεύειν [[τι]] [[πρό]] τινος PLUT estimer une chose plus qu'une autre, préférer une chose à une autre ; <i>Pass.</i> être considéré, occuper la première place;<br /><b>B.</b> ([[πρέσβυς]], envoyé);<br /><b>1</b> <i>intr.</i> être ambassadeur <i>ou</i> député;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> traiter en qualité d'ambassadeur, négocier comme député, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> πρεσβεύομαι;<br /><b>1</b> être député <i>ou</i> ambassadeur;<br /><b>2</b> envoyer une ambassade.<br />'''Étymologie:''' [[πρέσβυς]].
}}
{{elnl
|elnltext=πρεσβεύω [πρέσβυς] ~ πρέσβυς ‘oud, belangrijk, eerbiedwaardig’ intrans. de oudste zijn:; διὰ τὸ πρεσβεύειν ἀπ’ αὐτοῦ omdat hij zijn oudste zoon was Thuc. 6.55.2; uitbr. de beste zijn. οἷσι πρεσβεύει γένος (de jongens) wier sekse de beste is Eur. Hcld. 45. met gen. comp. superieur zijn aan, belangrijker zijn dan:. πρεσβεύειν τῶν πολλῶν πόλεων belangrijker zijn dan de meeste steden Plat. Lg. 752e. met acc. als oudste beschouwen, als eerste beschouwen, respecteren, eren:; πρῶτον τόνδε πρεσβεύσω τάφον eerst zal ik dit graf eer bewijzen Aeschl. Ch. 488; τοὺς μὲν σέβοντας τἀμὰ πρεσβεύω κράτη wie mijn macht respecteert, houd ik in ere Eur. Hipp. 5; pass..; κακῶν πρεσβεύεται τὸ Λήμνιον λόγῳ onder de misdaden wordt die op Lemnos in de verhalen speciaal naar voren gehaald Aeschl. Ch. 631; τὰ πρὸς Σύλλαν δίκαια πρεσβεύων de verplichtingen jegens Sulla respecterend Plut. Luc. 3.8; later cultiveren:. ὄρχησιν μάλιστα πρεσβεύουσα de dans bij uitstek cultiverend Luc. 45.76. ~ πρέσβυς ‘gezant’ gezant zijn, bemiddelen:; ἤδη πεπρέσβευκας σύ; ben jij ooit al eens gezant geweest? Aristoph. Ach. 610; ἐλθὼν διαλέγου, πρέσβευσον, ἱκετεύω σε kom praat met haar, bemiddel, ik smeek het je! Men. Peric. 260; in Rome als legatus (commandant van een legioen) optreden; Plut. Sull. 4.2 2; med. gezanten zenden; als gezant gaan. met acc. v. h. inw. obj. onderhandelen over, door onderhandeling bereiken: ptc. subst.:; οἱ πρεσβεύσαντες τὴν εἰρήνην de gezanten die over de vrede onderhandeld hebben Dem. 19.134; pass..; ἐκ τῶν αὑτῷ πεπρεσβευμένων dankzij de door hemzelf bereikte onderhandelingsresultaten Dem. 19.20; bepleiten:. μὴ τὰ σεαυτοῦ μόνον πρεσβεύειν niet alleen in je eigen belang te pleiten Luc. 28.23.
}}
{{elru
|elrutext='''πρεσβεύω:'''<br /><b class="num">1)</b> [[быть старейшим]], [[самым старым]]: οἱ νομοφύλακες πρεσβεύοντες Plat. старейшие законоблюстители;<br /><b class="num">2)</b> [[быть старшим]]: ὁ πρεσβεύων (sc. [[κασίγνητος]]) Soph. старший брат; τῶν προτέρων ἐπρέσβευσε [[Ἀρτοβαζάνης]] Her. из сыновей (Дария) от первого брака старшим был Артобазан; διὰ τὸ πρεσβεύειν ἀπὸ [[αὐτοῦ]] τυραννεῦσαι Thuc. получить власть как старший его сын;<br /><b class="num">3)</b> [[быть первым]], [[лучшим]] или [[главным]], [[первенствовать]] (Ὀλύμπου ὁ πρεσβεύων [[πατήρ]] Soph.): διὰ τὸ πρεσβεύειν τῶν πολλῶν [[πόλεων]] Plat. так как (Кносс) имел преимущество перед многими (другими) городами;<br /><b class="num">4)</b> [[ставить на первое место]], [[чтить]] (Γαῖαν, τόνδε τάφον Aesch.; τι [[πρό]] τινος π. Plut.): τοῦ χρόνου πρεσβεύεσθαι Aesch. дольше жить;<br /><b class="num">5)</b> [[заботиться]], [[развивать]], [[изучать]] (τοὺς λόγους Diog. L.);<br /><b class="num">6)</b> [[отправляться с посольством]], [[быть послом]] (ἀπὸ Κορίνθου πρεσβεύων Her.; π. πρός и [[παρά]] τινα Xen., Plat.; [[ὑπέρ]] τινος NT);<br /><b class="num">7)</b> (в качестве посла), [[вести переговоры]], [[договариваться]], [[обсуждать]] (τὴν εἰρήνην Dem.): τὰ πεπρεσβευμένα Dem. переговоры;<br /><b class="num">8)</b> med. [[отправлять послов]] (ἐς Λακεδαίμονα περί τι Thuc.).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 30: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''πρεσβεύω:''' ([[πρέσβυς]]), μέλ. <i>-σω</i>, παρακ. <i>πεπρέσβευκα</i> — Μέσ., αόρ. αʹ <i>ἐπρεσβευσάμην</i> — Παθ., παρακ. <i>πεπρέσβευμαι</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[κυρίως]] λέγεται για [[ηλικία]], <b>1. α)</b> αμτβ., είμαι μεγαλύτερος ή ο μεγαλύτερος, ο [[πρεσβύτερος]], σε Σοφ.· [[τῶν]] προτέρων ἐπρέσβευε, ήταν ο πιο [[μεγάλος]] σε [[ηλικία]] από τα μεγαλύτερα [[παιδιά]] του, σε Ηρόδ.· [[πρεσβεύω]] ἀπ' [[αὐτοῦ]], είμαι ο μεγαλύτερος [[γιος]] του, σε Θουκ. <b>β)</b> [[λαμβάνω]] την πρώτη [[θέση]], είμαι ο [[καλύτερος]], ο [[άριστος]], σε Σοφ.· με γεν., έχω τα [[πρωτεία]], έχω [[προτεραιότητα]] σε [[σχέση]] με τους άλλους, [[πρεσβεύω]] τῶνπολλῶν, σε Πλάτ.· [[κυβερνώ]], Ὀλύμπου [[πρεσβεύω]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> αμτβ., είμαι ο [[πρεσβύτερος]] ή ο [[πρώτος]], [[απονέμω]] τα [[πρωτεία]], [[απονέμω]] [[τιμή]] ή [[λατρεία]] σε, σε Αισχύλ., Σοφ. — Παθ., τίθεμαι στην πρώτη [[θέση]], [[κατέχω]] την πρώτη [[θέση]], Λατ. antiquior [[sum]], σε Αισχύλ.· με γεν., <i>πρεσβεύεται κακῶν</i>, είναι αξιοσημείωτος, [[κυρίως]] για τα σφάλματά του, στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> είμαι [[πρεσβευτής]] ή στέλνομαι ως [[πρεσβευτής]], [[υπηρετώ]] ή [[διαπραγματεύομαι]] ως [[ένας]] από το [[σώμα]] αυτών, σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.· βλ. [[πρεσβεία]],<br /><b class="num">2.</b> με αιτ., [[πρεσβεύω]] τὴν εἰρήνην, [[διαπραγματεύομαι]] την [[ειρήνη]], σε Δημ.· ομοίως, [[πρεσβεύω]] [[ὑπὲρ]] [[τουτωνί]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> Μέσ., [[αποστέλλω]] πρέσβεις, σε Θουκ.· επίσης [[πηγαίνω]] ως [[πρεσβευτής]], στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> Παθ., <i>τὰ ἑαυτῷ πεπρεσβευμένα</i>, οι διαπραγματεύσεις του, σε Δημ.
|lsmtext='''πρεσβεύω:''' ([[πρέσβυς]]), μέλ. <i>-σω</i>, παρακ. <i>πεπρέσβευκα</i> — Μέσ., αόρ. αʹ <i>ἐπρεσβευσάμην</i> — Παθ., παρακ. <i>πεπρέσβευμαι</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[κυρίως]] λέγεται για [[ηλικία]], <b>1. α)</b> αμτβ., είμαι μεγαλύτερος ή ο μεγαλύτερος, ο [[πρεσβύτερος]], σε Σοφ.· [[τῶν]] προτέρων ἐπρέσβευε, ήταν ο πιο [[μεγάλος]] σε [[ηλικία]] από τα μεγαλύτερα [[παιδιά]] του, σε Ηρόδ.· [[πρεσβεύω]] ἀπ' [[αὐτοῦ]], είμαι ο μεγαλύτερος [[γιος]] του, σε Θουκ. <b>β)</b> [[λαμβάνω]] την πρώτη [[θέση]], είμαι ο [[καλύτερος]], ο [[άριστος]], σε Σοφ.· με γεν., έχω τα [[πρωτεία]], έχω [[προτεραιότητα]] σε [[σχέση]] με τους άλλους, [[πρεσβεύω]] τῶνπολλῶν, σε Πλάτ.· [[κυβερνώ]], Ὀλύμπου [[πρεσβεύω]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> αμτβ., είμαι ο [[πρεσβύτερος]] ή ο [[πρώτος]], [[απονέμω]] τα [[πρωτεία]], [[απονέμω]] [[τιμή]] ή [[λατρεία]] σε, σε Αισχύλ., Σοφ. — Παθ., τίθεμαι στην πρώτη [[θέση]], [[κατέχω]] την πρώτη [[θέση]], Λατ. antiquior [[sum]], σε Αισχύλ.· με γεν., <i>πρεσβεύεται κακῶν</i>, είναι αξιοσημείωτος, [[κυρίως]] για τα σφάλματά του, στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> είμαι [[πρεσβευτής]] ή στέλνομαι ως [[πρεσβευτής]], [[υπηρετώ]] ή [[διαπραγματεύομαι]] ως [[ένας]] από το [[σώμα]] αυτών, σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.· βλ. [[πρεσβεία]],<br /><b class="num">2.</b> με αιτ., [[πρεσβεύω]] τὴν εἰρήνην, [[διαπραγματεύομαι]] την [[ειρήνη]], σε Δημ.· ομοίως, [[πρεσβεύω]] [[ὑπὲρ]] [[τουτωνί]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> Μέσ., [[αποστέλλω]] πρέσβεις, σε Θουκ.· επίσης [[πηγαίνω]] ως [[πρεσβευτής]], στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> Παθ., <i>τὰ ἑαυτῷ πεπρεσβευμένα</i>, οι διαπραγματεύσεις του, σε Δημ.
}}
{{elnl
|elnltext=πρεσβεύω [πρέσβυς] ~ πρέσβυς ‘oud, belangrijk, eerbiedwaardig’ intrans. de oudste zijn:; διὰ τὸ πρεσβεύειν ἀπ’ αὐτοῦ omdat hij zijn oudste zoon was Thuc. 6.55.2; uitbr. de beste zijn. οἷσι πρεσβεύει γένος (de jongens) wier sekse de beste is Eur. Hcld. 45. met gen. comp. superieur zijn aan, belangrijker zijn dan:. πρεσβεύειν τῶν πολλῶν πόλεων belangrijker zijn dan de meeste steden Plat. Lg. 752e. met acc. als oudste beschouwen, als eerste beschouwen, respecteren, eren:; πρῶτον τόνδε πρεσβεύσω τάφον eerst zal ik dit graf eer bewijzen Aeschl. Ch. 488; τοὺς μὲν σέβοντας τἀμὰ πρεσβεύω κράτη wie mijn macht respecteert, houd ik in ere Eur. Hipp. 5; pass..; κακῶν πρεσβεύεται τὸ Λήμνιον λόγῳ onder de misdaden wordt die op Lemnos in de verhalen speciaal naar voren gehaald Aeschl. Ch. 631; τὰ πρὸς Σύλλαν δίκαια πρεσβεύων de verplichtingen jegens Sulla respecterend Plut. Luc. 3.8; later cultiveren:. ὄρχησιν μάλιστα πρεσβεύουσα de dans bij uitstek cultiverend Luc. 45.76. ~ πρέσβυς ‘gezant’ gezant zijn, bemiddelen:; ἤδη πεπρέσβευκας σύ; ben jij ooit al eens gezant geweest? Aristoph. Ach. 610; ἐλθὼν διαλέγου, πρέσβευσον, ἱκετεύω σε kom praat met haar, bemiddel, ik smeek het je! Men. Peric. 260; in Rome als legatus (commandant van een legioen) optreden; Plut. Sull. 4.2 2; med. gezanten zenden; als gezant gaan. met acc. v. h. inw. obj. onderhandelen over, door onderhandeling bereiken: ptc. subst.:; οἱ πρεσβεύσαντες τὴν εἰρήνην de gezanten die over de vrede onderhandeld hebben Dem. 19.134; pass..; ἐκ τῶν αὑτῷ πεπρεσβευμένων dankzij de door hemzelf bereikte onderhandelingsresultaten Dem. 19.20; bepleiten:. μὴ τὰ σεαυτοῦ μόνον πρεσβεύειν niet alleen in je eigen belang te pleiten Luc. 28.23.
}}
{{elru
|elrutext='''πρεσβεύω:'''<br /><b class="num">1)</b> [[быть старейшим]], [[самым старым]]: οἱ νομοφύλακες πρεσβεύοντες Plat. старейшие законоблюстители;<br /><b class="num">2)</b> [[быть старшим]]: ὁ πρεσβεύων (sc. [[κασίγνητος]]) Soph. старший брат; τῶν προτέρων ἐπρέσβευσε [[Ἀρτοβαζάνης]] Her. из сыновей (Дария) от первого брака старшим был Артобазан; διὰ τὸ πρεσβεύειν ἀπὸ [[αὐτοῦ]] τυραννεῦσαι Thuc. получить власть как старший его сын;<br /><b class="num">3)</b> [[быть первым]], [[лучшим]] или [[главным]], [[первенствовать]] (Ὀλύμπου ὁ πρεσβεύων [[πατήρ]] Soph.): διὰ τὸ πρεσβεύειν τῶν πολλῶν [[πόλεων]] Plat. так как (Кносс) имел преимущество перед многими (другими) городами;<br /><b class="num">4)</b> [[ставить на первое место]], [[чтить]] (Γαῖαν, τόνδε τάφον Aesch.; τι [[πρό]] τινος π. Plut.): τοῦ χρόνου πρεσβεύεσθαι Aesch. дольше жить;<br /><b class="num">5)</b> [[заботиться]], [[развивать]], [[изучать]] (τοὺς λόγους Diog. L.);<br /><b class="num">6)</b> [[отправляться с посольством]], [[быть послом]] (ἀπὸ Κορίνθου πρεσβεύων Her.; π. πρός и [[παρά]] τινα Xen., Plat.; [[ὑπέρ]] τινος NT);<br /><b class="num">7)</b> (в качестве посла), [[вести переговоры]], [[договариваться]], [[обсуждать]] (τὴν εἰρήνην Dem.): τὰ πεπρεσβευμένα Dem. переговоры;<br /><b class="num">8)</b> med. [[отправлять послов]] (ἐς Λακεδαίμονα περί τι Thuc.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj