LSJ

σχολή: Difference between revisions

Page Discussion

σχολή (view source)

Revision as of 00:10, 3 October 2022

No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=ῆς (ἡ) :<br /><b>A.</b> <i>subst. propr.</i> arrêt, <i>d'où</i><br /><b>I.</b> temps libre, repos, loisir : σχολὴν ἔχειν avoir du loisir ; σχολὴν [[λαβεῖν]] EUR prendre du loisir ; σχολὴν ποιεῖσθαι XÉN se donner du loisir ; σχολὴν ἄγειν être de loisir ; σχολὴν ἄγειν τινί LUC, [[ἐπί]] τινι PLAT vaquer à qqe occupation ; σχολὴν διδόναι τινί XÉN procurer du loisir à qqn ; [[σχολή]] [[ἐστί]] <i>ou</i> πάρεστί τινι avec l'inf. qqn a le loisir de faire qch ; [[οὐκ]] οὔσης σχολῆς XÉN faute de temps ; ἐπὶ σχολῆς EUR à loisir ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> occupation studieuse, entretien savant, étude;<br /><b>2</b> lieu d'étude, école;<br /><b>3</b> produit de l'étude, traité, ouvrage;<br /><b>II.</b> relâche, trêve : κακοῦ SOPH trêve à un mal ; σχολὴ γίγνεταί τινι [[ἀπό]] τινος PLAT il y a trêve pour qqn à qch;<br /><b>III.</b> <i>en mauv. part</i> inaction, lenteur, paresse;<br /><b>B.</b> <i>adv. au dat.</i> • σχολῇ :<br /><b>1</b> à loisir, à son temps ; σχολῇ ὑπακούειν τινί XÉN obéir à qqn sans se presser ; σχολῇ καὶ [[βάδην]] lentement et pas à pas;<br /><b>2</b> avec peine : σχολῇ πορεύεσθαι XÉN s'avancer difficilement ; tout au plus, encore moins : [[εἰ]] μὴ… σχολῇ [[γε]] PLAT sinon… bien moins encore.<br />'''Étymologie:''' DELG se rattache à [[σχεῖν]].
|btext=ῆς (ἡ) :<br /><b>A.</b> <i>subst. propr.</i> arrêt, <i>d'où</i><br /><b>I.</b> temps libre, repos, loisir : σχολὴν ἔχειν avoir du loisir ; σχολὴν [[λαβεῖν]] EUR prendre du loisir ; σχολὴν ποιεῖσθαι XÉN se donner du loisir ; σχολὴν ἄγειν être de loisir ; σχολὴν ἄγειν τινί LUC, [[ἐπί]] τινι PLAT vaquer à qqe occupation ; σχολὴν διδόναι τινί XÉN procurer du loisir à qqn ; [[σχολή]] [[ἐστί]] <i>ou</i> πάρεστί τινι avec l'inf. qqn a le loisir de faire qch ; [[οὐκ]] οὔσης σχολῆς XÉN faute de temps ; ἐπὶ σχολῆς EUR à loisir ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> occupation studieuse, entretien savant, étude;<br /><b>2</b> lieu d'étude, école;<br /><b>3</b> produit de l'étude, traité, ouvrage;<br /><b>II.</b> relâche, trêve : κακοῦ SOPH trêve à un mal ; σχολὴ γίγνεταί τινι [[ἀπό]] τινος PLAT il y a trêve pour qqn à qch;<br /><b>III.</b> <i>en mauv. part</i> inaction, lenteur, paresse;<br /><b>B.</b> <i>adv. au dat.</i> • σχολῇ :<br /><b>1</b> à loisir, à son temps ; σχολῇ ὑπακούειν τινί XÉN obéir à qqn sans se presser ; σχολῇ καὶ [[βάδην]] lentement et pas à pas;<br /><b>2</b> avec peine : σχολῇ πορεύεσθαι XÉN s'avancer difficilement ; tout au plus, encore moins : [[εἰ]] μὴ… σχολῇ [[γε]] PLAT sinon… bien moins encore.<br />'''Étymologie:''' DELG se rattache à [[σχεῖν]].
}}
{{elnl
|elnltext=σχολή -ῆς, ἡ vrije tijd, rust:. μὴ σχολὴν τίθει doe niet rustig aan (d.w.z. haast je) Aeschl. Ag. 1059; σχολὴν ἄγειν het rustig aan doen Eur. Med. 1238; οὐ γὰρ ἄφθονον σχολὴν ἔχω ik heb geen zee van tijd Eur. Andr. 732; ἄγειν σχολὴν ἐπὶ τῇ ὑμετέρᾳ παρακελεύσει tijd hebben om u te vermanen Plat. Ap. 36d; σχολὴν ποιεῖσθαι tijd vrijmaken Xen. Mem. 2.6.4; σχολὴν διδόναι gelegenheid geven Xen. Cyr. 4.2.22; τέλος γὰρ... εἰρήνη μὲν πολέμου, σχολὴ δ’ ἀσχολίας vrede is het doel van oorlog, vrije tijd het doel van druk bezig zijn Aristot. Pol. 1334a15; ἐπὶ σχολῆς op z’n gemak Plat. Tht. 172d = κατὰ σχολήν Aristoph. Eccl. 48 = μετὰ σχολῆς Plat. Criti. 110a. rust, pauze:. σχολὴν ἄγω ἀπὸ τούτων ik ben ervan af Xen. Cyr. 8.3.47; δεῖ... τὴν τῶν ἀναγκαίων ὑπάρχειν σχολήν (de staat) moet vrij zijn van de zorg voor de dagelijkse behoeften Aristot. Pol. 1269a35. wetenschappelijk onderzoek, wetenschappelijke discussie:; ἑτέρας γάρ ἐστιν ἔργον σχολῆς ταῦτα want dat is een taak van een ander soort onderzoek Aristot. Pol. 1323b39; studieverblijf. Plut. Alex. 7.4. adv. σχολῇ op z’n gemak:. σχολῇ περὶ τῶν εἰσαγγελλομένων σκοποῦνται op hun gemak bekijken ze de binnenkomende voorstellen And. 2.19. met moeite, nauwelijks:. σχολῇ σ’ ἂν οἴκους τοὺς ἐμοὺς ἐστειλάμην ik zou je zeker niet naar mijn paleis ontboden hebben Soph. OT 434. nog veel minder:. εἰ αὗται... μὴ ἀκριβεῖς εἰσιν... σχολῇ αἴ γε ἄλλαι als die (waarnemingen) al niet accuraat zijn, dan zijn de andere dat in elk geval nog veel minder Plat. Phaed. 65b.
}}
{{elru
|elrutext='''σχολή:''' дор. [[σχολά]] (ᾰ) ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[досуг]], [[свободное время]] (σχολὴν ἔχειν Eur., Xen.): οὐ σ. [[αὐτῷ]] Plat. ему некогда; σχολὴν ἄγειν ἐπί τινι Plat. и τινί Luc. пользоваться досугом для чего-л.; ἐπὶ σχολῆς Eur., κατὰ σχολήν Plat. и ὑπὸ σχολῆς Plut. на досуге;<br /><b class="num">2)</b> [[освобождение]], [[свобода]], [[отдых]] (τινος Soph., Eur. и [[ἀπό]] τινος Xen., Plat.): τῶν ἄλλων ἐπιτηδευμάτων ἄγειν σχολήν Plat. быть свободным от прочих занятий;<br /><b class="num">3)</b> [[праздность]], [[бездействие]] Soph.: σ., τερπνὸν [[κακόν]] Eur. праздность, приятное зло;<br /><b class="num">4)</b> [[медлительность]], [[промедление]]: μὴ σχολὴν [[τίθει]] Aesch. не медли; οὐ σχολῆς τόδ᾽ [[ἔργον]] Eur. это не терпит отлагательства;<br /><b class="num">5)</b> занятие на досуге, ученая беседа, тж. умственный труд (φιλονεικεῖν ἐν ταῖς σχολαῖς Plat.);<br /><b class="num">6)</b> [[учебное занятие]], [[упражнение]], [[лекция]] (ἀκούσματα καὶ σχολαί Plut.);<br /><b class="num">7)</b> [[сочинение]], [[трактат]] (σχολὴν περί τινος γράψασθαι Plut.);<br /><b class="num">8)</b> [[школа]] (αἱ σχολαὶ τῶν φιλοσόφων Plut.). - см. тж. [[σχολῇ]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 30: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''σχολή:''' ἡ, [[ελεύθερος]] [[χρόνος]], [[αργία]], [[απραξία]], [[ανάπαυση]], [[ανάπαυλα]], Λατ. [[otium]], σε Ηρόδ. κ.λπ.·<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> <i>σχολὴν ἄγειν</i> και <i>ἔχειν</i>, αναπαύομαι, είμαι [[εύκαιρος]], είμαι σε [[απραξία]], [[αργώ]], σε Ευρ., κλπ.· <i>σχολὴν ποιεῖσθαι</i>, [[βρίσκω]] τον εύθετο χρόνο, την [[ευκαιρία]], σε Ξεν.· σχολὴν [[λαβεῖν]], σε Ευρ.· [[σχολή]] ([[ἐστί]]) <i>μοι</i>, έχω τον καιρό, την [[ευκαιρία]] να πράξω [[κάτι]], σε Αριστοφ. κ.λπ.· με πρόθ., <i>ἐπὶ σχολῆς</i>, σε εύθετο χρόνο, στην κατάλληλη [[ευκαιρία]], σε Ευρ.· <i>κατὰ σχολήν</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν., [[ησυχία]], [[ανάπαυλα]], [[ανάπαυση]] από [[κάτι]]· <i>σχολῇ κακοῦ</i>, σε Σοφ.· ομοίως, σχολὴ ἀπό τινος, σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[αδράνεια]], [[αργία]], [[απραξία]], [[οκνηρία]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> αυτό στο οποίο αφιερώνει [[κάποιος]] τον ελεύθερο χρόνο του, [[ιδίως]] [[εμβριθής]] [[μελέτη]], [[διάλεξη]], [[διδασκαλία]], σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[τόπος]] οπου παραδίδονταν τα μαθήματα, [[σχολή]], σχολείο, [[διδασκαλείο]], [[σπουδαστήριο]], σε Αριστ. κ.λπ. <b>Β.</b> δοτ. <i>σχολῇ</i> ως επίρρ.,<br /><b class="num">1.</b> [[αργά]], [[αγάλι]]-[[αγάλι]], με [[άνεση]], με [[ηρεμία]], όπως το [[σχολαίως]], σε Σοφ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[σπανίως]], [[μόλις]] και [[μετά]] βίας, δύσκολα, [[καθόλου]], σε καμία [[περίπτωση]], σε Σοφ. κ.λπ.· <i>σχολῇ γε</i>, στον ίδ.· [[συχνά]] τίθεται ως [[απόδοση]] υποθετικού λόγου για να συνοδεύσει [[επιχείρημα]] με ισχυρότερη [[σημασία]]· <i>εἰ αὗται μὴ ἀκριβεῖς εἰσι</i>, <i>σχολῇ αἱ ἄλλαι</i>, εάν αυτές δεν είναι ακριβείς, [[πολύ]] περισσότερο δεν μπορούν (να είναι ακριβείς) οι υπόλοιπες, σε Πλάτ.
|lsmtext='''σχολή:''' ἡ, [[ελεύθερος]] [[χρόνος]], [[αργία]], [[απραξία]], [[ανάπαυση]], [[ανάπαυλα]], Λατ. [[otium]], σε Ηρόδ. κ.λπ.·<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> <i>σχολὴν ἄγειν</i> και <i>ἔχειν</i>, αναπαύομαι, είμαι [[εύκαιρος]], είμαι σε [[απραξία]], [[αργώ]], σε Ευρ., κλπ.· <i>σχολὴν ποιεῖσθαι</i>, [[βρίσκω]] τον εύθετο χρόνο, την [[ευκαιρία]], σε Ξεν.· σχολὴν [[λαβεῖν]], σε Ευρ.· [[σχολή]] ([[ἐστί]]) <i>μοι</i>, έχω τον καιρό, την [[ευκαιρία]] να πράξω [[κάτι]], σε Αριστοφ. κ.λπ.· με πρόθ., <i>ἐπὶ σχολῆς</i>, σε εύθετο χρόνο, στην κατάλληλη [[ευκαιρία]], σε Ευρ.· <i>κατὰ σχολήν</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν., [[ησυχία]], [[ανάπαυλα]], [[ανάπαυση]] από [[κάτι]]· <i>σχολῇ κακοῦ</i>, σε Σοφ.· ομοίως, σχολὴ ἀπό τινος, σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[αδράνεια]], [[αργία]], [[απραξία]], [[οκνηρία]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> αυτό στο οποίο αφιερώνει [[κάποιος]] τον ελεύθερο χρόνο του, [[ιδίως]] [[εμβριθής]] [[μελέτη]], [[διάλεξη]], [[διδασκαλία]], σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[τόπος]] οπου παραδίδονταν τα μαθήματα, [[σχολή]], σχολείο, [[διδασκαλείο]], [[σπουδαστήριο]], σε Αριστ. κ.λπ. <b>Β.</b> δοτ. <i>σχολῇ</i> ως επίρρ.,<br /><b class="num">1.</b> [[αργά]], [[αγάλι]]-[[αγάλι]], με [[άνεση]], με [[ηρεμία]], όπως το [[σχολαίως]], σε Σοφ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[σπανίως]], [[μόλις]] και [[μετά]] βίας, δύσκολα, [[καθόλου]], σε καμία [[περίπτωση]], σε Σοφ. κ.λπ.· <i>σχολῇ γε</i>, στον ίδ.· [[συχνά]] τίθεται ως [[απόδοση]] υποθετικού λόγου για να συνοδεύσει [[επιχείρημα]] με ισχυρότερη [[σημασία]]· <i>εἰ αὗται μὴ ἀκριβεῖς εἰσι</i>, <i>σχολῇ αἱ ἄλλαι</i>, εάν αυτές δεν είναι ακριβείς, [[πολύ]] περισσότερο δεν μπορούν (να είναι ακριβείς) οι υπόλοιπες, σε Πλάτ.
}}
{{elnl
|elnltext=σχολή -ῆς, ἡ vrije tijd, rust:. μὴ σχολὴν τίθει doe niet rustig aan (d.w.z. haast je) Aeschl. Ag. 1059; σχολὴν ἄγειν het rustig aan doen Eur. Med. 1238; οὐ γὰρ ἄφθονον σχολὴν ἔχω ik heb geen zee van tijd Eur. Andr. 732; ἄγειν σχολὴν ἐπὶ τῇ ὑμετέρᾳ παρακελεύσει tijd hebben om u te vermanen Plat. Ap. 36d; σχολὴν ποιεῖσθαι tijd vrijmaken Xen. Mem. 2.6.4; σχολὴν διδόναι gelegenheid geven Xen. Cyr. 4.2.22; τέλος γὰρ... εἰρήνη μὲν πολέμου, σχολὴ δ’ ἀσχολίας vrede is het doel van oorlog, vrije tijd het doel van druk bezig zijn Aristot. Pol. 1334a15; ἐπὶ σχολῆς op z’n gemak Plat. Tht. 172d = κατὰ σχολήν Aristoph. Eccl. 48 = μετὰ σχολῆς Plat. Criti. 110a. rust, pauze:. σχολὴν ἄγω ἀπὸ τούτων ik ben ervan af Xen. Cyr. 8.3.47; δεῖ... τὴν τῶν ἀναγκαίων ὑπάρχειν σχολήν (de staat) moet vrij zijn van de zorg voor de dagelijkse behoeften Aristot. Pol. 1269a35. wetenschappelijk onderzoek, wetenschappelijke discussie:; ἑτέρας γάρ ἐστιν ἔργον σχολῆς ταῦτα want dat is een taak van een ander soort onderzoek Aristot. Pol. 1323b39; studieverblijf. Plut. Alex. 7.4. adv. σχολῇ op z’n gemak:. σχολῇ περὶ τῶν εἰσαγγελλομένων σκοποῦνται op hun gemak bekijken ze de binnenkomende voorstellen And. 2.19. met moeite, nauwelijks:. σχολῇ σ’ ἂν οἴκους τοὺς ἐμοὺς ἐστειλάμην ik zou je zeker niet naar mijn paleis ontboden hebben Soph. OT 434. nog veel minder:. εἰ αὗται... μὴ ἀκριβεῖς εἰσιν... σχολῇ αἴ γε ἄλλαι als die (waarnemingen) al niet accuraat zijn, dan zijn de andere dat in elk geval nog veel minder Plat. Phaed. 65b.
}}
{{elru
|elrutext='''σχολή:''' дор. [[σχολά]] (ᾰ) ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[досуг]], [[свободное время]] (σχολὴν ἔχειν Eur., Xen.): οὐ σ. [[αὐτῷ]] Plat. ему некогда; σχολὴν ἄγειν ἐπί τινι Plat. и τινί Luc. пользоваться досугом для чего-л.; ἐπὶ σχολῆς Eur., κατὰ σχολήν Plat. и ὑπὸ σχολῆς Plut. на досуге;<br /><b class="num">2)</b> [[освобождение]], [[свобода]], [[отдых]] (τινος Soph., Eur. и [[ἀπό]] τινος Xen., Plat.): τῶν ἄλλων ἐπιτηδευμάτων ἄγειν σχολήν Plat. быть свободным от прочих занятий;<br /><b class="num">3)</b> [[праздность]], [[бездействие]] Soph.: σ., τερπνὸν [[κακόν]] Eur. праздность, приятное зло;<br /><b class="num">4)</b> [[медлительность]], [[промедление]]: μὴ σχολὴν [[τίθει]] Aesch. не медли; οὐ σχολῆς τόδ᾽ [[ἔργον]] Eur. это не терпит отлагательства;<br /><b class="num">5)</b> занятие на досуге, ученая беседа, тж. умственный труд (φιλονεικεῖν ἐν ταῖς σχολαῖς Plat.);<br /><b class="num">6)</b> [[учебное занятие]], [[упражнение]], [[лекция]] (ἀκούσματα καὶ σχολαί Plut.);<br /><b class="num">7)</b> [[сочинение]], [[трактат]] (σχολὴν περί τινος γράψασθαι Plut.);<br /><b class="num">8)</b> [[школа]] (αἱ σχολαὶ τῶν φιλοσόφων Plut.). - см. тж. [[σχολῇ]].
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2672528"