3,270,824
edits
μεταβάλλω: Difference between revisions
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
| Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> μεταβαλῶ, <i>ao.2</i> μετέβαλον, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> tourner d'un autre côté, retourner : [[δέμας]] EUR tourner son corps, changer de position ; τὴν γῆν XÉN retourner la terre, labourer ; <i>fig.</i> changer, transformer : τὸ [[οὔνομα]] changer de nom;<br /><b>2</b> prendre en se transformant : ἄλλους τρόπους EUR prendre d'autres mœurs;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> changer, se transformer : [[ἐξ]] ὀλιγαρχίας [[εἰς]] δημοκρατίαν PLAT passer de l'oligarchie à la démocratie;<br /><b>2</b> <i>abs.</i> changer d'opinion : [[πρός]] τινα passer dans le camp, dans le parti de qqn;<br /><i><b>Moy.</b></i> μεταβάλλομαι (<i>f.</i> μεταβαλοῦμαι, <i>etc.</i>);<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> changer de place : τὰ ὅπλα XÉN changer ses armes de position, <i>càd</i> jeter son bouclier sur son dos;<br /><b>2</b> changer pour soi <i>ou</i> sur soi : τὰ ἱμάτια XÉN changer de vêtements ; [[τί]] τινος changer une chose pour une autre;<br /><b>3</b> échanger, négocier, trafiquer : [[ἐν]] [[τῇ]] ἀγορᾷ XÉN vendre au marché;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> <i>t. milit.</i> faire un mouvement de conversion;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> se transformer, changer : [[ἀπό]] τινος [[πρός]] τινα passer d'un camp, d'un parti dans un autre ; <i>abs.</i> changer d'opinion.<br />'''Étymologie:''' [[μετά]], [[βάλλω]]. | |btext=<i>f.</i> μεταβαλῶ, <i>ao.2</i> μετέβαλον, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> tourner d'un autre côté, retourner : [[δέμας]] EUR tourner son corps, changer de position ; τὴν γῆν XÉN retourner la terre, labourer ; <i>fig.</i> changer, transformer : τὸ [[οὔνομα]] changer de nom;<br /><b>2</b> prendre en se transformant : ἄλλους τρόπους EUR prendre d'autres mœurs;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> changer, se transformer : [[ἐξ]] ὀλιγαρχίας [[εἰς]] δημοκρατίαν PLAT passer de l'oligarchie à la démocratie;<br /><b>2</b> <i>abs.</i> changer d'opinion : [[πρός]] τινα passer dans le camp, dans le parti de qqn;<br /><i><b>Moy.</b></i> μεταβάλλομαι (<i>f.</i> μεταβαλοῦμαι, <i>etc.</i>);<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> changer de place : τὰ ὅπλα XÉN changer ses armes de position, <i>càd</i> jeter son bouclier sur son dos;<br /><b>2</b> changer pour soi <i>ou</i> sur soi : τὰ ἱμάτια XÉN changer de vêtements ; [[τί]] τινος changer une chose pour une autre;<br /><b>3</b> échanger, négocier, trafiquer : [[ἐν]] [[τῇ]] ἀγορᾷ XÉN vendre au marché;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> <i>t. milit.</i> faire un mouvement de conversion;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> se transformer, changer : [[ἀπό]] τινος [[πρός]] τινα passer d'un camp, d'un parti dans un autre ; <i>abs.</i> changer d'opinion.<br />'''Étymologie:''' [[μετά]], [[βάλλω]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''μεταβάλλω:'''<br /><b class="num">1)</b> тж. med. поворачивать: μετὰ νῶτα βαλών Hom. обратив тыл; μ. [[δέμας]] Eur. двигаться, метаться; μεταβάλλεσθαι τὰ [[ὅπλα]] Xen. закидывать щиты назад (при бегстве); μ. τὴν γῆν Xen. вспахивать землю; μ. [[θοἰμάτιον]] ἐπὶ δεξιάν Arph. передвинуть плащ на правую сторону; [[ἄνω]] καὶ [[κάτω]] τὰς [[δόξας]] μεταβάλλεσθαι Plat. то и дело менять свои мнения;<br /><b class="num">2)</b> переделывать, (из)менять (τὸ [[οὔνομα]] ἔς τι Her.; δίαιταν Thuc.; med. τοὺς τρόπους Arst.): μεταβάλλεσθαί τί τινος Soph. и τι [[ἀντί]] τινος Plat. менять что-л. на что-л.; μ. τι ἐς [[ἄλλο]] [[οὔνομα]] Her. переименовывать что-л.; μ. χώραν ἐκ χώρας Plat. перемещаться из одного места в другое; πολλὰς μεταβολὰς μ. Plat. претерпевать многие изменения; μ. ἑαυτὸν ἐπὶ τὸ βέλτιόν τε καὶ [[κάλλιον]] Plat. стать лучше и красивее; μεταβάλλεσθαι ἱμάτια Xen. переодеваться;<br /><b class="num">3)</b> (из)меняться (ἐπὶ [[τοὐναντίον]] Plut.; ἔκ τινος εἴς τι Arst.): μ. ἐς εὐνομίην Her. стать благоустроенным; καιναὶ καινῶν μεταβάλλουσαι συντυχίαι Eur. одни беды, сменяющиеся другими;<br /><b class="num">4)</b> med. [[заниматься обменом]], [[торговать]] (ἐν τῇ ἀγορᾷ Xen.);<br /><b class="num">5)</b> изменять мнение, образ действий и т. п.: μεταβαλὼν πρὸς τοὺς Ἀθηναίους Her. обратившись (после неуспеха у пелопоннесцев) к афинянам; ἐκ [[τούτου]] μεταβαλών [[εἶπε]] Xen. приняв другой вид (т. е. подавив свою скорбь), он сказал;<br /><b class="num">6)</b> [[терять]], [[утрачивать]] (εὔνοιαν Thuc.): μ. [[ὀργάς]] Eur. смягчать свой гнев;<br /><b class="num">7)</b> (взамен старого), [[усваивать]], [[приобретать]], (ἄλλους τρόπους Eur.);<br /><b class="num">8)</b> [[вводить]] (у себя), устанавливать ([[εἶδος]] καινὸν μουσικῆς Plat.);<br /><b class="num">9)</b> (взамен старого), [[посылать]], [[отправлять]], (ἄλλας γραφάς Eur.);<br /><b class="num">10)</b> (sc. χώραν) переселяться (ἐκ τῶν Σκυθικῶν πεδίων εἰς τὰ ἕλη τῆς Αἰγύπτου Arst.);<br /><b class="num">11)</b> [[переходить]] (ἐκ τῆς ἄκρας κακίας εἰς τὴν ἄκραν ἀρετήν Plut.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
| Line 30: | Line 33: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''μεταβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, αόρ. βʹ <i>μετέβαλον</i>·<br /><b class="num">Α. I.</b> περνώ σε μια διαφορετική [[τοποθέτηση]], [[στρέφω]] [[γρήγορα]], μετὰ νῶτα βαλών, σε Ομήρ. Ιλ.· [[μεταβάλλω]] [[θοἰμάτιον]] ἐπὶ δεξιάν, [[ρίχνω]] το [[μανδύα]] μου προς τα [[δεξιά]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[μετατρέπω]] ([[θέση]], [[άποψη]]), [[αλλάζω]], διαφοροποιούμαι, σε Ηρόδ., Αττ.· [[μεταβάλλω]] ὕδατα, [[πίνω]] διαφορετικό [[νερό]], σε Ηρόδ.· [[μεταβάλλω]] [[ὀργάς]], [[αλλάζω]], δηλ. [[αφήνω]] κατά [[μέρος]] τον θυμό μου, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> δηλώνει [[εξέλιξη]], [[προβαίνω]] σε [[μία]] [[αλλαγή]], [[αλλάζω]] την κατάστασή μου, σε Ηρόδ., Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[αλλάζω]] την [[πορεία]] μου, <i>μεταβαλὼν πρὸς Ἀθηναίους</i>, αλλάζοντας την [[πορεία]] του και επιστρέφοντας στους Αθηναίους, σε Ηρόδ.· η μτχ. <i>μεταβάλλων</i> ή <i>μεταβαλών</i> χρησιμ. ως αμτβ., [[σχεδόν]] ως επίρρ., αντί, διαδόχως, σε Ηρόδ., Ευρ. <b>Β. I. 1.</b> Μέσ., [[αλλάζω]] [[κάτι]] που ανήκει σε κάποιον, κ.λπ.· [[μεταβάλλω]] ἱμάτια, [[αλλάζω]] τα ρούχα μου, σε Ξεν.· [[μεταβάλλω]] τοὺς τρόπους, σε Αριστοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[αλλάζω]] [[κάτι]] με [[κάτι]] [[άλλο]], [[ανταλλάσσω]], [[μεταβάλλω]] σιγὰν λόγων, [[αφήνω]] τη [[σιωπή]] για να μιλήσω, σε Σοφ.· [[εμπορεύομαι]], συναλλάσσομαι, σε Ξεν.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[αλλάζω]] τον εαυτό μου, μεταστρέφομαι, σε Πλάτ.· [[αλλάζω]] τους στόχους μου, [[αλλάζω]] [[πλευρά]] ([[άποψη]]), σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> περιστρέφομαι, [[γυρίζω]] γύρω-γύρω, σε Ξεν. | |lsmtext='''μεταβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, αόρ. βʹ <i>μετέβαλον</i>·<br /><b class="num">Α. I.</b> περνώ σε μια διαφορετική [[τοποθέτηση]], [[στρέφω]] [[γρήγορα]], μετὰ νῶτα βαλών, σε Ομήρ. Ιλ.· [[μεταβάλλω]] [[θοἰμάτιον]] ἐπὶ δεξιάν, [[ρίχνω]] το [[μανδύα]] μου προς τα [[δεξιά]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[μετατρέπω]] ([[θέση]], [[άποψη]]), [[αλλάζω]], διαφοροποιούμαι, σε Ηρόδ., Αττ.· [[μεταβάλλω]] ὕδατα, [[πίνω]] διαφορετικό [[νερό]], σε Ηρόδ.· [[μεταβάλλω]] [[ὀργάς]], [[αλλάζω]], δηλ. [[αφήνω]] κατά [[μέρος]] τον θυμό μου, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> δηλώνει [[εξέλιξη]], [[προβαίνω]] σε [[μία]] [[αλλαγή]], [[αλλάζω]] την κατάστασή μου, σε Ηρόδ., Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[αλλάζω]] την [[πορεία]] μου, <i>μεταβαλὼν πρὸς Ἀθηναίους</i>, αλλάζοντας την [[πορεία]] του και επιστρέφοντας στους Αθηναίους, σε Ηρόδ.· η μτχ. <i>μεταβάλλων</i> ή <i>μεταβαλών</i> χρησιμ. ως αμτβ., [[σχεδόν]] ως επίρρ., αντί, διαδόχως, σε Ηρόδ., Ευρ. <b>Β. I. 1.</b> Μέσ., [[αλλάζω]] [[κάτι]] που ανήκει σε κάποιον, κ.λπ.· [[μεταβάλλω]] ἱμάτια, [[αλλάζω]] τα ρούχα μου, σε Ξεν.· [[μεταβάλλω]] τοὺς τρόπους, σε Αριστοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[αλλάζω]] [[κάτι]] με [[κάτι]] [[άλλο]], [[ανταλλάσσω]], [[μεταβάλλω]] σιγὰν λόγων, [[αφήνω]] τη [[σιωπή]] για να μιλήσω, σε Σοφ.· [[εμπορεύομαι]], συναλλάσσομαι, σε Ξεν.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[αλλάζω]] τον εαυτό μου, μεταστρέφομαι, σε Πλάτ.· [[αλλάζω]] τους στόχους μου, [[αλλάζω]] [[πλευρά]] ([[άποψη]]), σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> περιστρέφομαι, [[γυρίζω]] γύρω-γύρω, σε Ξεν. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||