ἐσθλός: Difference between revisions

m
Text replacement - ", of character" to ""
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
m (Text replacement - ", of character" to "")
 
(12 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=esthlos
|Transliteration C=esthlos
|Beta Code=e)sqlo/s
|Beta Code=e)sqlo/s
|Definition=ή, όν, Aeol. [[ἔσλος]] Sapph.28, Alc.96: Dor. [[ἐσλός]], ά, όν, Pi.P.8.73, etc. (never in B.); Arc. [[ἑσλός]] Inscr.Olymp.266 (v B. C.): Comp. and Sup. [[ἐσθλότερος]], [[ἐσθλότατος]], AP9.156 (Antiphil.), 6.240 (Phil.): —poet. Adj.,<br><span class="bld">A</span> = [[ἀγαθός]], [[good]] of his kind, ἐ. ἐν σταδίῃ Il.15.283: later c. inf., A.R.1.106, etc.: hence<br><span class="bld">I</span> of persons, [[brave]], [[stout]], ἐσθλὸν ἐνὶ προμάχοισι Il.4.458, etc.; opp. [[δειλός]], Hes.Op.214; [[noble]], opp. [[κακός]], οὔ τινα γὰρ τίεσκον..οὐ κακὸν οὐδὲ μὲν ἐ. Od.22.415; πένιχρος οὐδεὶς πέλετ' ἔσλος οὐδὲ τίμιος Alc.49; τόκηες Id.Supp.25.12; εἴτ' εὐγενὴς πέφυκας εἴτ' ἐσθλῶν κακή S.Ant.38; ἐσθλοῦ πατρὸς παῖς Id.Ph.96; ἀπ' ἐσθλῶν δωμάτων E.Andr.772 (lyr.), etc.; of [[horse]]s, [[well-bred]], Il.23.348.<br><span class="bld">2</span> morally [[good]], [[faithful]], φίλος S.OT611; εἰς ἡμᾶς γεγώς Id.El.24; τινι Naumach. ap. Stob.4.23.7; κύνα ἐσθλὴν ἐκείνῳ, πολεμίαν τοῖς δύσφροσιν A.Ag.608.<br><span class="bld">3</span> like [[ἐΰς]] and [[φίλος]], weakened almost to a possess. pron., ἐσθλὸν ἀνεψιὸν ἐξεναρίξας Il.16. 573, cf. 5.469, Od.3.379.<br><span class="bld">II</span> of things, [[good]] of their kind, [[φάρμακον|φάρμακα]], [[κτήμα]]τα, [[κειμήλιον|κειμήλια]], Il.11.831, Od.2.312, Il.9.330, etc.<br><span class="bld">2</span> of mind, qualities, etc., νόος Od.7.73; βουλή Il.9.76; ἔπος 1.108; κλέος 5.3, Pi.P.4.175: freq. in neut. pl., μυρί'..ἐσθλὰ ἔοργε Il.2.272; ἔσθλ' ἀγορεύοντες, κακὰ δὲ φρεσὶ βυσσοδόμευον Od.17.66; ἔσλων ἢ κάλων Sapph.28, cf. Supp.2.4.<br><span class="bld">3</span> [[fortunate]], [[lucky]], ὄρνιθες Od. 24.311; ὕπαρ 19.547; χάρματα Pi.O.2.19; γάμοι E.IA609; τύχη S.OC1506; ἀράσαντο πάμπαν ἔσλα τῷ γάμβρῳ Sapph.51.4; [[ἐσθλόν]], τό, [[good luck]], [[prosperity]], opp. [[κακόν]], Il.24.530; παρὰ καὶ κακῷ ἐσθλὸν ἔθηκεν Od.15.488; ἐσλὸν βαθύ Pi.O.12.12.<br><span class="bld">4</span> Subst. [[ἐσθλά]], τά, [[goods]], πυρὴν ἐμπλησέμεν ἐσθλῶν Od.10.523; εἴ τις ἐσλὰ πέπαται Pi. P.8.73.<br><span class="bld">5</span> [[ἐσθλόν]], [[ἐσθλόν ἐστι]] c. inf., [[it is good]], it is [[expedient]] to.., Il.24.301: also pl., οὐ γὰρ ἐσθλὰ.. [[κερτομέειν]] Archil.64.—Poet. word, used by X.Cyr.1.5.9, Chrysipp.Stoic.3.60, Luc.Syr.D.19 (Ion.), etc.
|Definition=ἐσθλή, ἐσθλόν, Aeol. [[ἔσλος]] Sapph.28, Alc.96: Dor. [[ἐσλός]], ά, όν, Pi.P.8.73, etc. (never in B.); Arc. [[ἑσλός]] Inscr.Olymp.266 (v B. C.): Comp. and Sup. [[ἐσθλότερος]], [[ἐσθλότατος]], AP9.156 (Antiphil.), 6.240 (Phil.): —poet. Adj.,<br><span class="bld">A</span> = [[ἀγαθός]], [[good]] of his kind, ἐ. ἐν σταδίῃ Il.15.283: later c. inf., A.R.1.106, etc.: hence<br><span class="bld">I</span> of persons, [[brave]], [[stout]], ἐσθλὸν ἐνὶ προμάχοισι Il.4.458, etc.; opp. [[δειλός]], Hes.Op.214; [[noble]], opp. [[κακός]], οὔ τινα γὰρ τίεσκον..οὐ κακὸν οὐδὲ μὲν ἐ. Od.22.415; πένιχρος οὐδεὶς πέλετ' ἔσλος οὐδὲ τίμιος Alc.49; τόκηες Id.Supp.25.12; εἴτ' εὐγενὴς πέφυκας εἴτ' ἐσθλῶν κακή S.Ant.38; ἐσθλοῦ πατρὸς παῖς Id.Ph.96; ἀπ' ἐσθλῶν δωμάτων E.Andr.772 (lyr.), etc.; of [[horse]]s, [[well-bred]], Il.23.348.<br><span class="bld">2</span> morally [[good]], [[faithful]], φίλος S.OT611; εἰς ἡμᾶς γεγώς Id.El.24; τινι Naumach. ap. Stob.4.23.7; κύνα ἐσθλὴν ἐκείνῳ, πολεμίαν τοῖς δύσφροσιν A.Ag.608.<br><span class="bld">3</span> like [[ἐΰς]] and [[φίλος]], weakened almost to a possess. pron., ἐσθλὸν ἀνεψιὸν ἐξεναρίξας Il.16. 573, cf. 5.469, Od.3.379.<br><span class="bld">II</span> of things, [[good]] of their kind, [[φάρμακον|φάρμακα]], [[κτήμα]]τα, [[κειμήλιον|κειμήλια]], Il.11.831, Od.2.312, Il.9.330, etc.<br><span class="bld">2</span> of mind, qualities, etc., νόος Od.7.73; βουλή Il.9.76; ἔπος 1.108; κλέος 5.3, Pi.P.4.175: freq. in neut. pl., μυρί'..ἐσθλὰ ἔοργε Il.2.272; ἔσθλ' ἀγορεύοντες, κακὰ δὲ φρεσὶ βυσσοδόμευον Od.17.66; ἔσλων ἢ κάλων Sapph.28, cf. Supp.2.4.<br><span class="bld">3</span> [[fortunate]], [[lucky]], ὄρνιθες Od. 24.311; ὕπαρ 19.547; χάρματα Pi.O.2.19; γάμοι E.IA609; τύχη S.OC1506; ἀράσαντο πάμπαν ἔσλα τῷ γάμβρῳ Sapph.51.4; [[ἐσθλόν]], τό, [[good luck]], [[prosperity]], opp. [[κακόν]], Il.24.530; παρὰ καὶ κακῷ ἐσθλὸν ἔθηκεν Od.15.488; ἐσλὸν βαθύ Pi.O.12.12.<br><span class="bld">4</span> Subst. [[ἐσθλά]], τά, [[goods]], πυρὴν ἐμπλησέμεν ἐσθλῶν Od.10.523; εἴ τις ἐσλὰ πέπαται Pi. P.8.73.<br><span class="bld">5</span> [[ἐσθλόν]], [[ἐσθλόν ἐστι]] c. inf., [[it is good]], it is [[expedient]] to.., Il.24.301: also pl., οὐ γὰρ ἐσθλὰ.. [[κερτομέειν]] Archil.64.—Poet. word, used by X.Cyr.1.5.9, Chrysipp.Stoic.3.60, Luc.Syr.D.19 (Ion.), etc.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1042.png Seite 1042]] dor. [[ἐσλός]], Pind., wie [[ἀγαθός]], gut, tüchtig in seiner Art, brav, [[edel]], von Hom. an bes. bei Dichtern gebräuchlich. Gew. von Menschen, tapfer, Ggstz [[κακός]], Il. oft, ἔν τινι, tüchtig in Etwas, 15, 283; von Heerführern u. Fürsten, auch von dem Sauhirten, Od. 16, 557; [[θηρητήρ]], [[ἀγορητής]], [[ἡγεμών]], jeder tüchtig in seiner Art; [[Πέλοψ]], Pind. N. 2, 21; [[κήρυξ]], [[ἄγγελος]], Ol. 13, 96 P. 4, 278; von Helden, Aesch. Pers. 31. 313; übertr., δωμάτων κύνα ἐσθλήν, der treue Wächter des Hauses, Ag. 594; φίλον ἐσθλόν Soph. O. R. 311; [[ἀνήρ]] Ai. 1324 u. öfter; bes. vom Edlen, Ggstz [[κακός]], Phil. 96 Ant. 38; Eur. u. sp. D., auch c. inf., Ap. Rh. 1, 106. 3, 917 u. sonst; bei Plat. nur in Dichterstellen; sonst noch Xen. Cyr. 1, 5, 9; Luc. Dea Syr. 15 u. Plut. – Über die Abstufungen des Begriffs vgl. [[ἀγαθός]], mit dem es auch die Bdtg des Reichen gemein hat; Hes. O. 214. – Von edlen Rossen, Il. 23, 348. – Von Dingen u. Zuständen, [[νόος]], [[νόημα]], [[μένος]], [[βουλή]], [[φάτις]] u. ä., gut, was seinem Zweck entspricht; φάρμακα, wirksame Heilmittel; ὄρνιθες, Glück bedeutende, Od. 24, 311; [[ὕπαρ]] 19, 547; [[κλέος]] Pind. P. 4, 175; χάρματα Ol. 2, 21; ἀλεὴς [[ὕπνος]] [[ἐσθλός]] Soph. Phil. 847; [[τύχη]] O. C. 1502; γάμοι Eur. I. A. 609; φῆμαι Hel. 1298. Neutr. τὸ ἐσθλόν, das Glück, Il. 24, 530; auch ἐσθλόν mit dem inf., es hilft, nützt, 24, 301; τὰ ἐσθλά, Güter, Od. 10, 523; so bei Folgdn oft, πολλῶν γὰρ ἐσθλῶν τὴν ὄνησιν εἱλόμην Aesch. Ag. 341; λόγῳ μὲν ἐσθλά, τοῖσι δ' ἔργοισι κακά Soph. O. C. 768; Eur. u. sp. D. – Den compar. ἐσθλότερος hat Antiphil. 10 (IX,156); den superl., βασιλῆος ἐσθλοτάτου, Philp. 47 (VI, 240).
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1042.png Seite 1042]] dor. [[ἐσλός]], Pind., wie [[ἀγαθός]], gut, tüchtig in seiner Art, brav, [[edel]], von Hom. an bes. bei Dichtern gebräuchlich. Gew. von Menschen, tapfer, <span class="ggns">Gegensatz</span> [[κακός]], Il. oft, ἔν τινι, tüchtig in Etwas, 15, 283; von Heerführern u. Fürsten, auch von dem Sauhirten, Od. 16, 557; [[θηρητήρ]], [[ἀγορητής]], [[ἡγεμών]], jeder tüchtig in seiner Art; [[Πέλοψ]], Pind. N. 2, 21; [[κήρυξ]], [[ἄγγελος]], Ol. 13, 96 P. 4, 278; von Helden, Aesch. Pers. 31. 313; übertr., δωμάτων κύνα ἐσθλήν, der treue Wächter des Hauses, Ag. 594; φίλον ἐσθλόν Soph. O. R. 311; [[ἀνήρ]] Ai. 1324 u. öfter; bes. vom Edlen, <span class="ggns">Gegensatz</span> [[κακός]], Phil. 96 Ant. 38; Eur. u. sp. D., auch c. inf., Ap. Rh. 1, 106. 3, 917 u. sonst; bei Plat. nur in Dichterstellen; sonst noch Xen. Cyr. 1, 5, 9; Luc. Dea Syr. 15 u. Plut. – Über die Abstufungen des Begriffs vgl. [[ἀγαθός]], mit dem es auch die Bdtg des Reichen gemein hat; Hes. O. 214. – Von edlen Rossen, Il. 23, 348. – Von Dingen u. Zuständen, [[νόος]], [[νόημα]], [[μένος]], [[βουλή]], [[φάτις]] u. ä., gut, was seinem Zweck entspricht; φάρμακα, wirksame Heilmittel; ὄρνιθες, Glück bedeutende, Od. 24, 311; [[ὕπαρ]] 19, 547; [[κλέος]] Pind. P. 4, 175; χάρματα Ol. 2, 21; ἀλεὴς [[ὕπνος]] [[ἐσθλός]] Soph. Phil. 847; [[τύχη]] O. C. 1502; γάμοι Eur. I. A. 609; φῆμαι Hel. 1298. Neutr. τὸ ἐσθλόν, das Glück, Il. 24, 530; auch ἐσθλόν mit dem inf., es hilft, nützt, 24, 301; τὰ ἐσθλά, Güter, Od. 10, 523; so bei Folgdn oft, πολλῶν γὰρ ἐσθλῶν τὴν ὄνησιν εἱλόμην Aesch. Ag. 341; λόγῳ μὲν ἐσθλά, τοῖσι δ' ἔργοισι κακά Soph. O. C. 768; Eur. u. sp. D. – Den compar. ἐσθλότερος hat Antiphil. 10 (IX,156); den superl., βασιλῆος ἐσθλοτάτου, Philp. 47 (VI, 240).
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>I.</b> <i>en parl. de pers.</i><br /><b>1</b> probe, honnête;<br /><b>2</b> courageux, viril;<br /><b>3</b> noble, de noble race ; de nobles sentiments, généreux : [[εἴς]] τινα, fidèle envers qqn;<br /><b>4</b> riche;<br /><b>5</b> habile : ἔν τινι, en qch;<br /><b>6</b> sensé, sage, prudent;<br /><b>II.</b> <i>en parl. de choses</i>;<br /><b>1</b> efficace, utile ; ἐσθλόν ἐστι avec l'inf. il est bon de, <i>etc.</i><br /><b>2</b> heureux, favorable ; τὸ ἐσθλόν IL le bonheur;<br /><b>3</b> précieux (biens, richesses, <i>etc.</i>) ; τὰ ἐσθλά OD les biens.<br />'''Étymologie:''' DELG vieux mot d’étym. incertaine.
|btext=ή, όν :<br /><b>I.</b> <i>en parl. de pers.</i><br /><b>1</b> [[probe]], [[honnête]];<br /><b>2</b> [[courageux]], [[viril]];<br /><b>3</b> [[noble]], [[de noble race]] ; de nobles sentiments, généreux : [[εἴς]] τινα, fidèle envers qqn;<br /><b>4</b> [[riche]];<br /><b>5</b> [[habile]] : ἔν τινι, en qch;<br /><b>6</b> [[sensé]], [[sage]], [[prudent]];<br /><b>II.</b> <i>en parl. de choses</i>;<br /><b>1</b> [[efficace]], [[utile]] ; ἐσθλόν ἐστι avec l'inf. il est bon de, <i>etc.</i><br /><b>2</b> [[heureux]], [[favorable]] ; τὸ ἐσθλόν IL le bonheur;<br /><b>3</b> précieux (biens, richesses, <i>etc.</i>) ; τὰ ἐσθλά OD les biens.<br />'''Étymologie:''' DELG vieux mot d'étym. incertaine.
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''ἐσθλός:''' дор. [[ἐσλός]] 3<br /><b class="num">1)</b> [[хороший]], [[отличный]], [[славный]] ([[ἑταῖρος]], ἵπποι Λαομέδοντος Hom.);<br /><b class="num">2)</b> [[храбрый]], [[мужественный]] ([[ἡγεμών]] Hom.);<br /><b class="num">3)</b> [[славный]], [[благородный]], [[знатный]] ([[πατήρ]] Soph.; δώματα Eur.): ἐσθλῶν [[κακός]] Soph. дурной отпрыск славных предков;<br /><b class="num">4)</b> [[богатый]] ([[βροτός]] Hes.);<br /><b class="num">5)</b> дорогой, (драго)ценный (ἀγάλματα, κτήματα, κειμήλια Hom.);<br /><b class="num">6)</b> [[благой]], [[добрый]], [[благожелательный]] ([[ἔπος]] Hom.);<br /><b class="num">7)</b> [[предвещающий счастье]], [[благоприятный]] (ὄρνιθες, [[ὕπαρ]] Hom.; [[ὕπνος]] Soph.);<br /><b class="num">8)</b> [[счастливый]] ([[τύχη]] Soph.; γάμοι Eur.);<br /><b class="num">9)</b> [[целительный]] (φάρμακα Hom.): ἐσθλὸν Διὶ χεῖρας [[ἀνασχέμεν]] Hom. полезно воздевать руки к Зевсу;<br /><b class="num">10)</b> [[преданный]], [[верный]] (δωμάτων χύων Aesch.; εἴς τινα Soph.);<br /><b class="num">11)</b> [[разумный]], [[мудрый]] ([[βουλή]] Hom.);<br /><b class="num">12)</b> [[искусный]], [[опытный]] (ἐν σταδίῃ Hom.).
|elrutext='''ἐσθλός:''' дор. [[ἐσλός]] 3<br /><b class="num">1</b> [[хороший]], [[отличный]], [[славный]] ([[ἑταῖρος]], ἵπποι Λαομέδοντος Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[храбрый]], [[мужественный]] ([[ἡγεμών]] Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[славный]], [[благородный]], [[знатный]] ([[πατήρ]] Soph.; δώματα Eur.): ἐσθλῶν [[κακός]] Soph. дурной отпрыск славных предков;<br /><b class="num">4</b> [[богатый]] ([[βροτός]] Hes.);<br /><b class="num">5</b> дорогой, (драго)ценный (ἀγάλματα, κτήματα, κειμήλια Hom.);<br /><b class="num">6</b> [[благой]], [[добрый]], [[благожелательный]] ([[ἔπος]] Hom.);<br /><b class="num">7</b> [[предвещающий счастье]], [[благоприятный]] (ὄρνιθες, [[ὕπαρ]] Hom.; [[ὕπνος]] Soph.);<br /><b class="num">8</b> [[счастливый]] ([[τύχη]] Soph.; γάμοι Eur.);<br /><b class="num">9</b> [[целительный]] (φάρμακα Hom.): ἐσθλὸν Διὶ χεῖρας [[ἀνασχέμεν]] Hom. полезно воздевать руки к Зевсу;<br /><b class="num">10</b> [[преданный]], [[верный]] (δωμάτων χύων Aesch.; εἴς τινα Soph.);<br /><b class="num">11</b> [[разумный]], [[мудрый]] ([[βουλή]] Hom.);<br /><b class="num">12</b> [[искусный]], [[опытный]] (ἐν σταδίῃ Hom.).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=[[ἐσθλός]], -ή, -όν και δωρ. και αρκαδ. τ. [[ἐσλός]], -ά, -όν και αιολ. ἔσλος (Α)<br /><b>1.</b> [[αγαθός]], [[άξιος]] στο [[είδος]] του (στο [[επάγγελμα]] ή στην ιδιότητά του)<br /><b>2.</b> [[γενναίος]], [[ανδρείος]], [[ισχυρός]]<br /><b>3.</b> [[ευγενής]], [[έξοχος]] («ἐσθλοῦ πατρὸς παῑς», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> (για άλογα) αυτός που ανήκει σε καλή [[ράτσα]]<br /><b>5.</b> [[ηθικός]], [[χρηστός]], [[πιστός]] («ἐσθλὸς [[φίλος]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> (για [[σκύλο]]) [[πιστός]], [[ωφέλιμος]]<br /><b>7.</b> (για οιωνούς) [[αίσιος]], [[ευοίωνος]]<br /><b>8.</b> (<b>για πράγμ.</b>) [[αρμόδιος]], [[επιτήδειος]], [[ωφέλιμος]] («πολλὰ καὶ ἐσθλὰ κτήματα», <b>Ομ.</b> Οδ)<br /><b>9.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ ἐσθλόν</i><br />η καλή [[τύχη]], η [[ευτυχία]]<br /><b>10.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τὰ ἐσθλά</i><br />α) αγαθές πράξεις ή σκέψεις ή ιδέες<br />β) τα [[αγαθά]], η [[περιουσία]]<br /><b>11.</b> <b>φρ.</b> «ἐσθλόν (ἐστί)» — [[είναι]] καλό, [[συμφέρον]] να...<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[εσθλός]] συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>edhate</i> «[[ευμενής]]» και ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>es</i>- «[[είμαι]]» με [[παρέκταση]] -<i>dh</i>- ( <i>esdh</i>-), αν δεν αποτελεί σύνθετο <i>es</i>-<i>dhl</i>-<i>ό</i>: από [[μόρφημα]] <i>es</i>-, [[ρίζα]] του <i>εύς</i> «[[καλός]], [[ανδρείος]], [[ευγενής]]», και β’ σύνθ. -<i>dhl</i>-, μηδενισμένη [[βαθμίδα]] του ΙE <i>dh</i><i>ē</i>-<i>lo</i> «[[θέτω]]» ([[πρβλ]]. αρχ. σλαβ. <i>d</i><i>ě</i><i>lo</i> «[[πράξη]]»). Οι αιολ. τ. <i>έσλος</i>, <i>εσλός</i>, όπως και ο αρκαδ. τ. <i>εσλός</i>, προήλθαν με [[απλοποίηση]] του συμφωνικού συμπλέγματος -<i>σθλ</i>-].
|mltxt=[[ἐσθλός]], -ή, -όν και δωρ. και αρκαδ. τ. [[ἐσλός]], -ά, -όν και αιολ. ἔσλος (Α)<br /><b>1.</b> [[αγαθός]], [[άξιος]] στο [[είδος]] του (στο [[επάγγελμα]] ή στην ιδιότητά του)<br /><b>2.</b> [[γενναίος]], [[ανδρείος]], [[ισχυρός]]<br /><b>3.</b> [[ευγενής]], [[έξοχος]] («ἐσθλοῦ πατρὸς παῖς», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> (για άλογα) αυτός που ανήκει σε καλή [[ράτσα]]<br /><b>5.</b> [[ηθικός]], [[χρηστός]], [[πιστός]] («ἐσθλὸς [[φίλος]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> (για [[σκύλο]]) [[πιστός]], [[ωφέλιμος]]<br /><b>7.</b> (για οιωνούς) [[αίσιος]], [[ευοίωνος]]<br /><b>8.</b> (<b>για πράγμ.</b>) [[αρμόδιος]], [[επιτήδειος]], [[ωφέλιμος]] («πολλὰ καὶ ἐσθλὰ κτήματα», <b>Ομ.</b> Οδ)<br /><b>9.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ ἐσθλόν</i><br />η καλή [[τύχη]], η [[ευτυχία]]<br /><b>10.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τὰ ἐσθλά</i><br />α) αγαθές πράξεις ή σκέψεις ή ιδέες<br />β) τα [[αγαθά]], η [[περιουσία]]<br /><b>11.</b> <b>φρ.</b> «ἐσθλόν (ἐστί)» — [[είναι]] καλό, [[συμφέρον]] να...<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[εσθλός]] συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>edhate</i> «[[ευμενής]]» και ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>es</i>- «[[είμαι]]» με [[παρέκταση]] -<i>dh</i>- ( <i>esdh</i>-), αν δεν αποτελεί σύνθετο <i>es</i>-<i>dhl</i>-<i>ό</i>: από [[μόρφημα]] <i>es</i>-, [[ρίζα]] του <i>εύς</i> «[[καλός]], [[ανδρείος]], [[ευγενής]]», και β’ σύνθ. -<i>dhl</i>-, μηδενισμένη [[βαθμίδα]] του ΙE <i>dh</i><i>ē</i>-<i>lo</i> «[[θέτω]]» ([[πρβλ]]. αρχ. σλαβ. <i>d</i><i>ě</i><i>lo</i> «[[πράξη]]»). Οι αιολ. τ. <i>έσλος</i>, <i>εσλός</i>, όπως και ο αρκαδ. τ. <i>εσλός</i>, προήλθαν με [[απλοποίηση]] του συμφωνικού συμπλέγματος -<i>σθλ</i>-].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
Line 41: Line 41:
}}
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[good]], [[high-born]], [[noble]], [[well-born]], [[brave man]], [[of birth]], [[of character]], [[of gentle birth]], [[well born]]
|woodrun=[[good]], [[high-born]], [[noble]], [[well-born]], [[brave man]], [[of birth]], [[of gentle birth]], [[well born]]
}}
}}
{{trml
{{trml
|trtx=Afrikaans: goed; Albanian: mirë; Alviri-Vidari: ودر‎; Ambonese Malay: bai, ae; American Sign Language: OpenB@Chin-PalmBack-OpenB@CenterChesthigh-PalmUp OpenB@Palm-PalmUp-OpenB@CenterChesthigh-PalmUp; Amharic: ጥሩ; Arabic: حَسَن‎, جَيِّد‎, طَيِّب‎; Egyptian Arabic: كويس‎; Moroccan Arabic: مزِيان‎ ملِيح‎; Tunisian Arabic: باهي‎; Aramaic: טבא‎; Armenian: լավ, բարի; Aromanian: bun, bunã; Assamese: ভাল; Asturian: bonu; Azerbaijani: yaxşı, xeyir, xoş; Bashkir: яҡшы; Belarusian: до́бры; Bengali: ভাল; Bikol Central: marhay; Bulgarian: добъ́р; Burmese: ကောင်း; Catalan: bo, bon; Cebuano: maayo; Chamicuro: pewa; Chickasaw: chokma; Chinese Dungan: хо; Mandarin: 好, 良; Min Dong: 好; Coptic: ⲁⲅⲁⲑⲟⲥ; Czech: dobrý; Dalmatian: bun, buna; Danish: god, godt; Dutch: goed; Eastern Bontoc: ammay; Esperanto: bona; Estonian: hea; Faliscan: dueno; Faroese: góður; Finnish: hyvä; Franco-Provençal: bon; French: bon, bonne; Friulian: bon; Galician: bo, boa; Georgian: კარგი; German: gut; Gothic: 𐌲𐍉𐌸𐍃, 𐌸𐌹𐌿𐌸𐌴𐌹𐌲𐍃; Greek: [[καλός]], [[αγαθός]]; Ancient Greek: [[ἀγαθός]], [[ἐσθλός]]; Gujarati: સારું; Haitian Creole: bon; Hebrew: טוֹב‎; Hindi: अच्छा, भला, उत्तम, नेक, खूब, ख़ूब, नीति; Hungarian: jó; Icelandic: góður, góð, gott; Ido: benigna, bona; Ilocano: naimbag; Indonesian: baik; Ingrian: hüvä; Irish: maith; Istro-Romanian: bur; Italian: buono; Japanese: 良い, いい, 善意の; Kannada: ಉತ್ತಮ; Kazakh: жақсы; Khmer: ល្អ; Kikuyu: -ega; Korean: 좋다; Kumyk: яхшы; Kyrgyz: жакшы; Ladin: bon; Lao: ດີ; Latgalian: lobs; Latin: bonus; Latvian: labs; Lithuanian: geras; Livonian: jõvā; Lombard: bón; Luxembourgish: gutt; Lü: ᦡᦲ; Macedonian: добар; Malay: baik; Malayalam: നല്ലത്; Maltese: tajjeb; Maori: pai; Marathi: चांगला, चांगली, चांगले, भला, भली, भले; Mazanderani: خار‎; Middle Persian: 𐭭𐭩𐭪‎; Mongolian: сайн; Mòcheno: guat; Navajo: yáʼátʼééh; North Frisian: gödj; Northern Kankanay: gawis; Northern Thai: ᨯᩦ; Norwegian: god, godt; Occitan: bon; Old Church Slavonic: добръ; Old Frisian: gōd; Old Norse: góðr; Old Turkic: 𐰓𐰏𐰇‎; Ossetian: хорз; Pashto: ښه‎; Persian: خوب‎, نیک‎; Plautdietsch: goot; Polish: dobry; Portuguese: bom; Quechua: allin; Romanian: bun, bună; Romansch: bun; Russian: хоро́ший, до́брый; Sanskrit: साधु, सु-; Scots: guid; Scottish Gaelic: math; Serbo-Croatian Cyrillic: до̏бар; Roman: dȍbar; Shan: လီ; Sicilian: bonu; Sinhalese: හොඳ; Slovak: dobrý; Slovene: dóber; Sorbian Lower Sorbian: dobry; Upper Sorbian: dobry; Southern Kalinga: mamfaru; Spanish: bueno; Sundanese: hadé; Swahili: nzuri; Swedish: god, gott, bra; Sylheti: ꠜꠣꠟꠣ; Tagalog: mabuti, mabait; Tai Tajik: хуб; Talysh: چاک‎; Tamil: நன்மை; Tatar: яхшы; Telugu: మంచి, నీతి; Thai: ดี, ดี ๆ; Tibetan: བཟང; Tok Pisin: gutpela; Turkish: iyi; Turkmen: gowy, ýagşy; Tzotzil: lek; Ugaritic: 𐎉𐎁; Ukrainian: до́брий, хоро́ший, га́рний; Urdu: اچھا‎, بهلا‎; Uyghur: ياخشى‎; Uzbek: yaxshi; Venetian: bon; Vietnamese: tốt, hay, tuyệt; Vilamovian: güt; Votic: üvä; Walloon: bon; Waray-Waray: maupay; Welsh: da; West Frisian: goed; White Hmong: zoo; Yagnobi: хуб; Yakut: үчүгэй; Yiddish: גוט‎; Zazaki: weş; Zealandic: goed; Zhuang: ndei
|trtx====[[good]]===
Afrikaans: goed; Albanian: mirë; Alviri-Vidari: ودر‎; Ambonese Malay: bai, ae; American Sign Language: OpenB@Chin-PalmBack-OpenB@CenterChesthigh-PalmUp OpenB@Palm-PalmUp-OpenB@CenterChesthigh-PalmUp; Amharic: ጥሩ; Arabic: حَسَن‎, جَيِّد‎, طَيِّب‎; Egyptian Arabic: كويس‎; Moroccan Arabic: مزِيان‎ ملِيح‎; Tunisian Arabic: باهي‎; Aramaic: טבא‎; Armenian: լավ, բարի; Aromanian: bun, bunã; Assamese: ভাল; Asturian: bonu; Azerbaijani: yaxşı, xeyir, xoş; Bashkir: яҡшы; Belarusian: до́бры; Bengali: ভাল; Bikol Central: marhay; Bulgarian: добъ́р; Burmese: ကောင်း; Catalan: bo, bon; Cebuano: maayo; Chamicuro: pewa; Chickasaw: chokma; Chinese Dungan: хо; Mandarin: 好, 良; Min Dong: 好; Coptic: ⲁⲅⲁⲑⲟⲥ; Czech: dobrý; Dalmatian: bun, buna; Danish: god, godt; Dutch: goed; Eastern Bontoc: ammay; Esperanto: bona; Estonian: hea; Faliscan: dueno; Faroese: góður; Finnish: hyvä; Franco-Provençal: bon; French: bon, bonne; Friulian: bon; Galician: bo, boa; Georgian: კარგი; German: gut; Gothic: 𐌲𐍉𐌸𐍃, 𐌸𐌹𐌿𐌸𐌴𐌹𐌲𐍃; Greek: [[καλός]], [[αγαθός]]; Ancient Greek: [[ἀγαθός]], [[ἐσθλός]]; Gujarati: સારું; Haitian Creole: bon; Hebrew: טוֹב‎; Hindi: अच्छा, भला, उत्तम, नेक, खूब, ख़ूब, नीति; Hungarian: jó; Icelandic: góður, góð, gott; Ido: benigna, bona; Ilocano: naimbag; Indonesian: baik; Ingrian: hüvä; Irish: maith; Istro-Romanian: bur; Italian: buono; Japanese: 良い, いい, 善意の; Kannada: ಉತ್ತಮ; Kazakh: жақсы; Khmer: ល្អ; Kikuyu: -ega; Korean: 좋다; Kumyk: яхшы; Kyrgyz: жакшы; Ladin: bon; Lao: ດີ; Latgalian: lobs; Latin: bonus; Latvian: labs; Lithuanian: geras; Livonian: jõvā; Lombard: bón; Luxembourgish: gutt; Lü: ᦡᦲ; Macedonian: добар; Malay: baik; Malayalam: നല്ലത്; Maltese: tajjeb; Maori: pai; Marathi: चांगला, चांगली, चांगले, भला, भली, भले; Mazanderani: خار‎; Middle Persian: 𐭭𐭩𐭪‎; Mongolian: сайн; Mòcheno: guat; Navajo: yáʼátʼééh; North Frisian: gödj; Northern Kankanay: gawis; Northern Thai: ᨯᩦ; Norwegian: god, godt; Occitan: bon; Old Church Slavonic: добръ; Old Frisian: gōd; Old Norse: góðr; Old Turkic: 𐰓𐰏𐰇‎; Ossetian: хорз; Pashto: ښه‎; Persian: خوب‎, نیک‎; Plautdietsch: goot; Polish: dobry; Portuguese: bom; Quechua: allin; Romanian: bun, bună; Romansch: bun; Russian: хоро́ший, до́брый; Sanskrit: साधु, सु-; Scots: guid; Scottish Gaelic: math; Serbo-Croatian Cyrillic: до̏бар; Roman: dȍbar; Shan: လီ; Sicilian: bonu; Sinhalese: හොඳ; Slovak: dobrý; Slovene: dóber; Sorbian Lower Sorbian: dobry; Upper Sorbian: dobry; Southern Kalinga: mamfaru; Spanish: bueno; Sundanese: hadé; Swahili: nzuri; Swedish: god, gott, bra; Sylheti: ꠜꠣꠟꠣ; Tagalog: mabuti, mabait; Tai Tajik: хуб; Talysh: چاک‎; Tamil: நன்மை; Tatar: яхшы; Telugu: మంచి, నీతి; Thai: ดี, ดี ๆ; Tibetan: བཟང; Tok Pisin: gutpela; Turkish: iyi; Turkmen: gowy, ýagşy; Tzotzil: lek; Ugaritic: 𐎉𐎁; Ukrainian: до́брий, хоро́ший, га́рний; Urdu: اچھا‎, بهلا‎; Uyghur: ياخشى‎; Uzbek: yaxshi; Venetian: bon; Vietnamese: tốt, hay, tuyệt; Vilamovian: güt; Votic: üvä; Walloon: bon; Waray-Waray: maupay; Welsh: da; West Frisian: goed; White Hmong: zoo; Yagnobi: хуб; Yakut: үчүгэй; Yiddish: גוט‎; Zazaki: weş; Zealandic: goed; Zhuang: ndei
===[[brave]]===
Afrikaans: dapper, braaf; Albanian: i guximshëm; Arabic: ⁧شُجَاع⁩, ⁧جَرِيء⁩, ⁧جَسُور⁩; Egyptian Arabic: ⁧شجيع⁩; Armenian: քաջ; Aromanian: gioni; Asturian: bravu, valiente; Azerbaijani: cəsur, mərd, comərd, ürəkli; Bashkir: батыр, ҡыйыу; Basque: ausart; Belarusian: храбры, адважны, смелы; Bengali: সাহসী; Breton: kaloneg; Bulgarian: храбър, смел; Burmese: ရဲရင့်, သတ္တိကောင်း; Catalan: valent, coratjós, audaç; Chechen: майра; Cherokee: ᏧᎵᏨᏯᏍᏗ; Chinese Gan: 勇敢, 有量, 猛, 敢, 俹/𱎫; Mandarin: 勇敢; Czech: odvážný, statečný; Danish: modig; Dutch: [[moedig]]; Esperanto: brava, kuraĝa; Estonian: vapper, vahva, julge; Faroese: djarvur; Finnish: rohkea, urhea, reipas; French: [[courageux]]; Friulian: di fiât; Galician: bravo, valente; Georgian: გამბედავი, მამაცი, გულადი, გაბედული, ვაჟკაცი, გულოვანი; German: [[tapfer]], [[mutig]]; Greek: [[γενναίος]], [[θαρραλέος]]; Ancient Greek: [[ἀγαθός]], [[ἀγανόρειος]], [[ἀγασός]], [[ἀγηνόρειος]], [[ἀγήνωρ]], [[ἀδείλανδρος]], [[ἀζαθός]], [[ἀλκήεις]], [[ἄλκιμος]], [[ἀνδρεῖος]], [[ἀνδρήιος]], [[ἀνόρεος]], [[ἀρρενῶδες]], [[ἀρρενώδης]], [[εἰνάρετος]], [[ἐνάρετος]], [[ἐσθλός]], [[ἐσλός]], [[ἔσλος]], [[εὐθαρσής]], [[εὐκάρδιος]], [[ἐύς]], [[ἐΰς]], [[εὐτλήμων]], [[εὔτολμος]], [[εὔψυχος]], [[ἠΰς]], [[θαρσητικός]], [[θρασύς]], [[θρασύσπλαγχνος]], [[θυμοειδής]], [[ἰνάρετος]], [[ἰσχυροκάρδιος]], [[κινδυνευτής]], [[κρατερόφρων]], [[μεγαθαρσής]], [[μεγαλήτωρ]], [[μεγαλόθυμος]], [[μεγαλοθύμων]], [[μεγαλόφρων]], [[πανθαρσής]], [[περίσπλαγχνος]], [[ταλαίφρων]], [[ταλακάρδιος]], [[ταλαύρινος]], [[τλάθυμος]], [[τλάμων]], [[τλήθυμος]], [[τλήμων]], [[τολμάεις]], [[τολμήεις]], [[τολμῆεν]], [[τολμήεσσα]], [[τολμῇν]], [[τολμηρός]], [[τολμῇς]], [[τολμῇσσα]], [[φαρυμός]]; Haitian Creole: brav; Hawaiian: koa; Hebrew: ⁧אַמִּיץ⁩, ⁧אמיצה⁩; Hindi: बहादुर, व्यकित; Hungarian: bátor; Icelandic: hugrakkur; Ido: brava, kurajoza; Igbo: ebube; Indonesian: berani; Ingush: майра; Irish: calma, misniúil, cróga, móruchtúil, fearúil; Italian: [[coraggioso]], [[ardito]], [[baldo]], [[audace]], [[valoroso]], [[impavido]]; Japanese: 勇敢な, 勇気ある, 勇猛な, 雄々しい; Javanese: wani; Kazakh: ержүрек, батыл, батыр, дәділ; Khmer: ក្លាហាន; Korean: 용감하다; Kurdish Central Kurdish: ⁧ئازا⁩, ⁧قارەمان⁩; Kyrgyz: кайраттуу, жүрөктүү, батымдуу; Ladino: korajozo; Lao: ກຳແຫງ, ກ້າຫານ, ກ້າ; Latin: [[animosus]], [[fortis]], [[magnanimus]]; Latvian: drosmīgs, drošs; Lithuanian: drąsus; Luxembourgish: daper, couragéiert; Macedonian: храбар, смел; Malay: berani; Malayalam: ധീര, ധൈര്യമുള്ള; Maltese: kuraġġuż; Manchu: ᠪᠠᡨᡠ᠋ᡵᡠ; Maori: hautoa, māia, toa; Marathi: चातुर्य; Middle English: doughty; Mongolian: эрэлхэг, зоригтой; Norman: brave; Norwegian: modig; Occitan: coratjós, valent; Ojibwe: zoongide'e; Old English: beald; Old Javanese: wani; Ottawa: aakde'e, zoongde'e; Ottoman Turkish: ⁧قوچاق⁩; Persian: ⁧شجاع⁩, ⁧دلیر⁩, ⁧نیو⁩; Plautdietsch: brow; Polish: odważny, chrobry, dzielny; Portuguese: [[bravo]], [[valente]], [[corajoso]]; Romanian: curajos, brav; Russian: [[храбрый]], [[смелый]], [[отважный]], [[бесстрашный]], [[бравый]]; Scots: wicht; Scottish Gaelic: misneachail, tapaidh; Serbo-Croatian Cyrillic: храбар; Roman: hrabar; Sicilian: curaggiusu; Slovak: odvážny, statočný; Slovene: pogumen, hraber; Somali: geesi; Southern Altai: јӱректӱ; Spanish: [[valiente]], [[valeroso]], [[corajudo]]; Swahili: jasiri; Swedish: modig; Tagalog: matapang; Tajik: шуҷоъ, далер, диловар, шуҷоатманд; Tamil: தைரியசாலி; Telugu: ధైర్యమైన; Thai: กล้าหาญ, กล้า; Tibetan: བློ་ཁོག་ཆེན་པོ; Turkish: cesur, mert, korkusuz, yürekli, cesaretli; Turkmen: batyr, mert; Tuvan: эккер-эрес, кайгал, дидим; Ukrainian: хоробрий, відважний, сміливий; Urdu: ⁧بهادر⁩; Uyghur: ⁧باتۇر⁩, ⁧قورقماس⁩, ⁧جەسۇر⁩, ⁧مەرد⁩; Uzbek: jasur, mard, botir, dovyurak; Vietnamese: dũng cảm), mạnh dạn, mạnh bạo, gan dạ; Volapük: kuradik; Walloon: coraedjeus, bråve, franc; Welsh: dewr, gwrdd, gwrol, eofn, glew; Yiddish: ⁧העלדיש⁩, ⁧מוטיק⁩; Zulu: -nesibindi
}}
}}