LSJ

ἔσχατος: Difference between revisions

Page Discussion

ἔσχατος (view source)

Revision as of 20:19, 3 October 2022

No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=η, ον :<br />qui est à l'extrémité, extrême, dernier :<br /><b>I.</b> <i>avec idée de lieu</i>;<br /><b>1</b> <i>au propre</i> [[θάλαμος]] [[ἔσχατος]] OD la chambre la plus reculée ; ἔσχατοι [[ἀνδρῶν]] OD les plus lointains des hommes, ceux qui habitent aux extrémités du monde (les Éthiopiens) ; τὰ ἔσχατα [[τοῦ]] ἄστεος, [[τοῦ]] στρατοπέδου THC l'extrémité de la ville, du camp ; <i>ou sans art.</i> παρ’ ἔσχατα PLAT à l'extrémité ; <i>adv.</i> • ἔσχατα IL aux extrémités (du camp);<br /><b>2</b> la partie la plus haute <i>ou</i> la plus basse ; ἐσχάτη [[πυρά]] SOPH le sommet d’un bûcher ; ἐσχάτας σάρκας SOPH l'intérieur des chairs;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> qui est au plus haut degré, extrême, dernier : ἔσχατ’ ἐσχάτων κακά SOPH les derniers des derniers des maux ; ἀπικέσθαι [[ἐς]] τὸ ἔσχατον κακοῦ HDT en être arrivé, au dernier degré du malheur ; ἐπ’ ἔσχατον θράσους SOPH au dernier degré d’audace ; ἐπ’ ἔσχατα βαίνειν SOPH s'avancer jusqu’au dernier degré (de misère, d’infortune, <i>etc.</i>);<br /><b>II.</b> <i>avec idée de temps</i> ἔσχατοι Ἑλλήνων, Ῥωμαίων PLUT le dernier des Grecs, des Romains ; [[ἐς]] τὸ ἔσχατον HDT jusqu’à la fin ; <i>adv.</i> • τὸ ἔσχατον PLAT, • ἔσχατον SOPH pour la dernière fois;<br /><i>Cp.</i> ἐσχατώτερος, <i>Sp.</i> ἐσχατώτατος.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]].
|btext=η, ον :<br />qui est à l'extrémité, extrême, dernier :<br /><b>I.</b> <i>avec idée de lieu</i>;<br /><b>1</b> <i>au propre</i> [[θάλαμος]] [[ἔσχατος]] OD la chambre la plus reculée ; ἔσχατοι [[ἀνδρῶν]] OD les plus lointains des hommes, ceux qui habitent aux extrémités du monde (les Éthiopiens) ; τὰ ἔσχατα [[τοῦ]] ἄστεος, [[τοῦ]] στρατοπέδου THC l'extrémité de la ville, du camp ; <i>ou sans art.</i> παρ’ ἔσχατα PLAT à l'extrémité ; <i>adv.</i> • ἔσχατα IL aux extrémités (du camp);<br /><b>2</b> la partie la plus haute <i>ou</i> la plus basse ; ἐσχάτη [[πυρά]] SOPH le sommet d’un bûcher ; ἐσχάτας σάρκας SOPH l'intérieur des chairs;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> qui est au plus haut degré, extrême, dernier : ἔσχατ’ ἐσχάτων κακά SOPH les derniers des derniers des maux ; ἀπικέσθαι [[ἐς]] τὸ ἔσχατον κακοῦ HDT en être arrivé, au dernier degré du malheur ; ἐπ’ ἔσχατον θράσους SOPH au dernier degré d’audace ; ἐπ’ ἔσχατα βαίνειν SOPH s'avancer jusqu’au dernier degré (de misère, d’infortune, <i>etc.</i>);<br /><b>II.</b> <i>avec idée de temps</i> ἔσχατοι Ἑλλήνων, Ῥωμαίων PLUT le dernier des Grecs, des Romains ; [[ἐς]] τὸ ἔσχατον HDT jusqu’à la fin ; <i>adv.</i> • τὸ ἔσχατον PLAT, • ἔσχατον SOPH pour la dernière fois;<br /><i>Cp.</i> ἐσχατώτερος, <i>Sp.</i> ἐσχατώτατος.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἔσχατος:''' и<br /><b class="num">1)</b> [[крайний]], [[задний]] ([[θάλαμος]] Hom.; [[τάξις]] Soph.);<br /><b class="num">2)</b> [[отдаленный]], [[далекий]], [[дальний]], [[находящийся на краю света]] (Αἰθίοπες ἔσχατοι [[ἀνδρῶν]] Hom.; γᾶς [[τόπος]] Aesch.): πρὸς τὴν ἕω ἔ. Her. самый восточный; ἔσχατοι τῆς ἀρχῆς Thuc. обитающие в самых отдаленных областях государства;<br /><b class="num">3)</b> [[находящийся с краю]], [[крайний]] (Θρήϊκες ἔσχατοι ἄλλων Hom.; Νείλου [[κέρας]] Pind.);<br /><b class="num">4)</b> [[конечный]], [[последний]], [[предельный]] ([[στήλη]] Soph.; [[τέλος]] καὶ [[πέρας]] Arst.);<br /><b class="num">5)</b> [[верхний]]: ἐσχάτη [[πυρά]] Soph. верхушка могилы или насыпи;<br /><b class="num">6)</b> [[крайний]], [[высший]], [[доведенный до высшей степени]], [[величайший]] ([[ἀδικία]] Plat.; [[δημοκρατία]] Arst.; [[κίνδυνος]] Dem.): ἔσχατ᾽ ἐσχάτων κακὰ λέγειν Soph. осыпать величайшими оскорблениями; ἐσχάταις ἐλπίσιν Pind. в отчаянном положении;<br /><b class="num">7)</b> [[последний]] (по времени) (ἔ. Ἑλλήνων, Ῥωμαίων Plut.; [[ἡμέρα]] NT): ἔσχαται ῥίζαι ἐν Οἰδίπου δόμοις Soph. последние отпрыски дома Эдипа;<br /><b class="num">8)</b> перен. [[последний]], [[презреннейший]]: τὸ λεγόμενον, Μυσῶν ὁ ἔ. Plat. как говорится, последний из мисийцев;<br /><b class="num">9)</b> лог. меньший: ὁ ἔ. [[ὅρος]] Arst. меньшая (малая) посылка (силлогизма);<br /><b class="num">10)</b> (наиболее) глубоко лежащий, глубоко расположенный: ἔσχαται σάρκες Soph. внутренние органы тела;<br /><b class="num">11)</b> [[худший]], [[злейший]], [[крайне тяжелый]] ([[πόνος]] καὶ [[ἀγών]] Xen.; ἀλγηδόνες Plat.). - см. тж. [[ἔσχατον]] и [[ἔσχατα]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 36: Line 39:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἔσχᾰτος:''' -η, -ον (πιθ. από την <i>ἐκ</i>, <i>ἐξ</i>, όπως αν προερχόταν από το <i>ἔξατος</i>, [[ακραίος]], ο πιο [[μακρινός]])·<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για [[τόπο]], όπως [[πάντοτε]] στον Όμηρ., ο πιο [[μακρινός]], [[απώτατος]], [[έσχατος]], [[υπέρτατος]], [[τελευταίος]], [[άκρος]], [[ακραίος]], στον ίδ., Ηρόδ., Αττ.· <i>ἔσχατοι ἄλλων</i>, λέγεται για τους Θράκες που ήταν οι τελευταίοι στις τάξεις των Τρώων, σε Ομήρ. Ιλ.· ἔσχατοι [[ἀνδρῶν]], λέγεται για τους Αιθίοπες, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἔσχατα</i>, <i>τά</i>, τα πέρατα, <i>ἐσχ. γαίης</i>, σε Ησίοδ.· <i>τὰ ἔσχ. τοῦ στρατοπέδου</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> διάφορες σημασίες:<br /><b class="num">1.</b> [[ανώτερος]], υψηλότερος, δεσπόζων, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[κατώτατος]], βαθύτατος, Λατ. [[imus]], <i>ἀΐδας</i>, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">3.</b> [[εσώτατος]], Λατ. [[intimus]], σε Σοφ.<br /><b class="num">4.</b> [[τελευταίος]], [[έσχατος]], ου ραγός, [[στερνός]], στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για βαθμό, [[υπέρτατος]], ύψιστος, ύστατος, [[έσχατος]], [[χείριστος]], [[κάκιστος]], [[πόνος]], [[κίνδυνος]], σε Πλάτ.· ως ουσ., <i>τὸ ἔσχατον</i>, <i>τὰ ἔσχατα</i>, ο ύψιστος [[βαθμός]], σε Ηρόδ.· λέγεται για βάσανα, [[πάθη]], πόνους, ταλαιπωρίες κ.λπ., στον ίδ., σε Αττ.· <i>ἐπ' ἔσχατα βαίνεις</i>, σε Σοφ.· <i>ἔσχατ' ἐσχάτων [[κακά]]</i>, τα χείριστα των πιθανότερων κακών, στον ίδ.· ομοίως, στον υπερθ., <i>τὰ πάντων ἐσχατώτατα</i>, τα χείριστα όλων, σε Ξεν.<br /><b class="num">IV.</b>λέγεται για χρόνο, [[τελευταίος]], <i>ἐς τὸ ἔσχ</i>., [[μέχρι]] τέλους, σε Ηρόδ., Θουκ.· ἐσχάτας [[ὑπὲρ]] ῥίζας, πάνω από το τελευταίο [[παρακλάδι]] της γενιάς, σε Σοφ.· ουδ. <i>ἔσχατον</i> και ως επίρρ., για τελευταία [[φορά]], στον ίδ.<br /><b class="num">V.</b> επίρρ., <i>-τως</i>, [[μέχρις]] εσχάτων, καθ' υπερβολήν, σε Ξεν.· ομοίως και, <i>ἐς τὸ ἔσχ</i>., σε Ηρόδ., Ξεν.
|lsmtext='''ἔσχᾰτος:''' -η, -ον (πιθ. από την <i>ἐκ</i>, <i>ἐξ</i>, όπως αν προερχόταν από το <i>ἔξατος</i>, [[ακραίος]], ο πιο [[μακρινός]])·<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για [[τόπο]], όπως [[πάντοτε]] στον Όμηρ., ο πιο [[μακρινός]], [[απώτατος]], [[έσχατος]], [[υπέρτατος]], [[τελευταίος]], [[άκρος]], [[ακραίος]], στον ίδ., Ηρόδ., Αττ.· <i>ἔσχατοι ἄλλων</i>, λέγεται για τους Θράκες που ήταν οι τελευταίοι στις τάξεις των Τρώων, σε Ομήρ. Ιλ.· ἔσχατοι [[ἀνδρῶν]], λέγεται για τους Αιθίοπες, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἔσχατα</i>, <i>τά</i>, τα πέρατα, <i>ἐσχ. γαίης</i>, σε Ησίοδ.· <i>τὰ ἔσχ. τοῦ στρατοπέδου</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> διάφορες σημασίες:<br /><b class="num">1.</b> [[ανώτερος]], υψηλότερος, δεσπόζων, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[κατώτατος]], βαθύτατος, Λατ. [[imus]], <i>ἀΐδας</i>, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">3.</b> [[εσώτατος]], Λατ. [[intimus]], σε Σοφ.<br /><b class="num">4.</b> [[τελευταίος]], [[έσχατος]], ου ραγός, [[στερνός]], στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για βαθμό, [[υπέρτατος]], ύψιστος, ύστατος, [[έσχατος]], [[χείριστος]], [[κάκιστος]], [[πόνος]], [[κίνδυνος]], σε Πλάτ.· ως ουσ., <i>τὸ ἔσχατον</i>, <i>τὰ ἔσχατα</i>, ο ύψιστος [[βαθμός]], σε Ηρόδ.· λέγεται για βάσανα, [[πάθη]], πόνους, ταλαιπωρίες κ.λπ., στον ίδ., σε Αττ.· <i>ἐπ' ἔσχατα βαίνεις</i>, σε Σοφ.· <i>ἔσχατ' ἐσχάτων [[κακά]]</i>, τα χείριστα των πιθανότερων κακών, στον ίδ.· ομοίως, στον υπερθ., <i>τὰ πάντων ἐσχατώτατα</i>, τα χείριστα όλων, σε Ξεν.<br /><b class="num">IV.</b>λέγεται για χρόνο, [[τελευταίος]], <i>ἐς τὸ ἔσχ</i>., [[μέχρι]] τέλους, σε Ηρόδ., Θουκ.· ἐσχάτας [[ὑπὲρ]] ῥίζας, πάνω από το τελευταίο [[παρακλάδι]] της γενιάς, σε Σοφ.· ουδ. <i>ἔσχατον</i> και ως επίρρ., για τελευταία [[φορά]], στον ίδ.<br /><b class="num">V.</b> επίρρ., <i>-τως</i>, [[μέχρις]] εσχάτων, καθ' υπερβολήν, σε Ξεν.· ομοίως και, <i>ἐς τὸ ἔσχ</i>., σε Ηρόδ., Ξεν.
}}
{{elru
|elrutext='''ἔσχατος:''' и<br /><b class="num">1)</b> [[крайний]], [[задний]] ([[θάλαμος]] Hom.; [[τάξις]] Soph.);<br /><b class="num">2)</b> [[отдаленный]], [[далекий]], [[дальний]], [[находящийся на краю света]] (Αἰθίοπες ἔσχατοι [[ἀνδρῶν]] Hom.; γᾶς [[τόπος]] Aesch.): πρὸς τὴν ἕω ἔ. Her. самый восточный; ἔσχατοι τῆς ἀρχῆς Thuc. обитающие в самых отдаленных областях государства;<br /><b class="num">3)</b> [[находящийся с краю]], [[крайний]] (Θρήϊκες ἔσχατοι ἄλλων Hom.; Νείλου [[κέρας]] Pind.);<br /><b class="num">4)</b> [[конечный]], [[последний]], [[предельный]] ([[στήλη]] Soph.; [[τέλος]] καὶ [[πέρας]] Arst.);<br /><b class="num">5)</b> [[верхний]]: ἐσχάτη [[πυρά]] Soph. верхушка могилы или насыпи;<br /><b class="num">6)</b> [[крайний]], [[высший]], [[доведенный до высшей степени]], [[величайший]] ([[ἀδικία]] Plat.; [[δημοκρατία]] Arst.; [[κίνδυνος]] Dem.): ἔσχατ᾽ ἐσχάτων κακὰ λέγειν Soph. осыпать величайшими оскорблениями; ἐσχάταις ἐλπίσιν Pind. в отчаянном положении;<br /><b class="num">7)</b> [[последний]] (по времени) (ἔ. Ἑλλήνων, Ῥωμαίων Plut.; [[ἡμέρα]] NT): ἔσχαται ῥίζαι ἐν Οἰδίπου δόμοις Soph. последние отпрыски дома Эдипа;<br /><b class="num">8)</b> перен. [[последний]], [[презреннейший]]: τὸ λεγόμενον, Μυσῶν ὁ ἔ. Plat. как говорится, последний из мисийцев;<br /><b class="num">9)</b> лог. меньший: ὁ ἔ. [[ὅρος]] Arst. меньшая (малая) посылка (силлогизма);<br /><b class="num">10)</b> (наиболее) глубоко лежащий, глубоко расположенный: ἔσχαται σάρκες Soph. внутренние органы тела;<br /><b class="num">11)</b> [[худший]], [[злейший]], [[крайне тяжелый]] ([[πόνος]] καὶ [[ἀγών]] Xen.; ἀλγηδόνες Plat.). - см. тж. [[ἔσχατον]] и [[ἔσχατα]].
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2701853"