καταρτίζω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bld">A</span> [[adjust]], [[put in order]], [[restore]], πάντα ἐς τὠυτό [[Herodotus|Hdt.]]5.106; <b class="b3">Μίλητος νοσήσασα στάσι, μέχρι οὗ μιν Πάριοι κατήρτισαν</b> ib.28, cf. 30; τὸν δῆμον Plu.''Marc.''10; <b class="b3">ἵνα καταρτισθῇ</b> [ἡ πόλις] D.H.3.10; κ. δίκτυα [[mend]], Ev.Matt.4.21; [[set]] a dislocated limb, in Pass., Apollon.Cit.2, Heliod. ap. Orib.49.1.3 (Act. and Pass.); but <b class="b3">κ. τὴν ὀσφὺν καὶ τοὺς ὤμους</b> [[form]] them by exercise, Arr.''Epict.''3.20.10: metaph., [[restore to a right mind]], Ep.Gal. 6.1; κ. τινὰ εἰς τὸ συμφέρον Plu.''Cat.Mi.''65; [[reconcile]], φίλους διαφερομένους Eus.Mynd.1; [[make good]], τὰ ὑστερήματα τῆς πίστεως ''1 Ep.Thess.''3.10:—Med., ἠσθένησε, σὺ δὲ κατηρτίσω αὐτήν [[LXX]] ''Ps.''67(68).10.<br><span class="bld">II</span> [[furnish]], [[equip]], τετρήρη πληρώματι Plb.1.47.6, al., cf. ''PTeb.''6.7 (ii B.C., Pass.), [[Diodorus Siculus|D.S.]]13.70, etc.:—Pass., πλοῖα ταῖς εἰρεσίαις κατηρτισμένα Plb.5.2.11; [[κατηρτισμένος]] abs., [[in battle array]], [[Herodotus|Hdt.]] 9.66; [[instructed]], Ev.Luc.6.40; [[prepare]], [[make ready]], σφενδόνην Ph.''Bel.''78.24:—Med., [[LXX]] ''Ex.''15.17, al.: σῶμα κατηρτίσω μοι ''Ep.Hebr.''10.5; ὁ τὸν κόσμον καταρτισάμενος ''PMag.Par.''1.1147: c. inf., κατηρτίσατο δίδοσθαι ''OGI''177.10 (Egypt, i B.C.):—so in Pass., ib.179.8 (ibid., i B.C.): abs. in imper., καταρτίζεσθε ''2 Ep.Cor.''13.11.<br><span class="bld">2</span> [[compound]], [[prepare]] dishes, medicines, etc., Dsc.''Alex.Praef.''codd. (v. [[καταρτύω]]):—Med., Nic.''Th.''954.

|btext=<b>I. 1</b> [[arranger]], [[appareiller]], [[garnir]];<br /><b>2</b> [[gouverner]], [[diriger]];<br /><b>II.</b> remettre en ordre, en état, restaurer (un État, un peuple, les affaires, <i>etc.</i>).<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[ἀρτίζω]].

|elnltext=κατ-αρτίζω perf. med.-pass. κατήρτισμαι; fut. καταρτίσω herstellen,weer in orde brengen:; μέχρι οὗ μιν Πάριοι κατήρτισαν totdat de Pariërs er orde op zaken stelden Hdt. 5.28; κ. δίκτυα netten repareren NT Marc. 1.19; overdr. corrigeren:; τοῦτον... καταρτίσαι πρὸς τὸ συμφέρον hem tot beter inzicht brengen Plut. CMi 65.11; med.: καταρτίζεσθε betert uw leven NT 2 Cor. 13.11. toerusten:; καταρτίσαι ὑμᾶς... εἰς τὸ ποιῆσαι τὸ θέλημα αὐτοῦ u toerusten... zodat u zijn wil kunt doen NT Hebr. 13.21; ook med.: σῶμα κατηρτίσω μοι u heeft mij voorzien van een lichaam NT Hebr. 10.5. perf. pass. gereed, klaar zijn:. κατηρτισμένος in slagorde Hdt. 9.66.2; κατηρτισμένος volleerd NT Luc. 6.40; σκεύη ὀργῆς κατηρτισμένα εἰς ἀπώλειαν voorwerpen van (Gods) toorn die bestemd zijn voor de ondergang NT Rom. 9.22.

|elrutext='''καταρτίζω:'''<br /><b class="num">1</b> [[вновь приводить в порядок]], [[восстанавливать]]: πάντα κ. ἐς [[τωὐτό]] Her. привести все в прежнее состояние;<br /><b class="num">2</b> [[умиротворять]] (Μιλησίους Her.; τὸν δῆμον Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[исправлять]], [[приводить в порядок]], [[чинить]] ([[ναῦς]] Polyb.; τὰ δίκτυα NT);<br /><b class="num">4</b> [[руководить]], [[направлять]], [[вести]] (τινὰ εἰς или πρὸς τὸ [[συμφέρον]] Plut.; ὁ μαθητὴς κατηρτισμένος [[ἔσται]] ὡς ὁ [[διδάσκαλος]] [[αὐτοῦ]] NT);<br /><b class="num">5</b> [[реже]] med. снаряжать, готовить (στόλον Polyb.): [[σκεύη]] ὀργῆς κατηρτισμένα εἰς ἀπώλειαν NT орудия гнева, готовые нести гибель;<br /><b class="num">6</b> [[снабжать]], [[укомплектовывать]] (ναῦν πληρώματι ἐπιλέκτῳ Polyb.): κ. τριήρεις Diod. укомплектовывать триеры (людьми).

|txtha=[[future]] καταρτίσω (L T Tr WH (Buttmann, 31 (32); [[but]] καταρτίσαι, 1st aorist optative 3rd [[person]] [[singular]])); 1st aorist infinitive καταρτίσαι; [[passive]], [[present]] καταρτίζομαι; [[perfect]] κατήρτισμαι; 1st aorist [[middle]] 2nd [[person]] [[singular]] κατηρτίσω; [[properly]], "to [[render]] [[ἄρτιος]], i. e. [[fit]], [[sound]], [[complete]]" ([[see]] [[κατά]], III:2); [[hence]],<br /><b class="num">a.</b> to [[mend]] ([[what]] has been [[broken]] or [[rent]]), to [[repair]]: τά δίκτυα, to [[complete]], τά ὑστερήματα, to [[fit]] [[out]], [[equip]], [[put]] in [[order]], [[arrange]], [[adjust]]: [[τούς]] αἰῶνας, the worlds, [[passive]] Song of Solomon, for הֵכִין, ἥλιον, σελήνην, [[σκεύη]] κατηρτισμένη εἰς ἀπώλειαν, of men whose souls God has so constituted [[that]] [[they]] cannot [[escape]] [[destruction]] ([[but]] [[see]] Meyer (edited by Weiss) in the [[place]] cited), πλοῖα, [[Polybius]] 5,46, 10, and the [[like]]); of the [[mind]]: κατηρτισμένος ὡς etc. so instructed, equipped, as etc. (cf. Buttmann, 311 (267); [[but]] others [[take]] κατηρτισμένος as a [[circumstantial]] participle "[[when]] perfected shall be as ([[not]] '[[above]]') his [[master]]" ([[see]] Meyer, in the [[place]] cited); on [[this]] [[view]] the [[passage]] [[may]] be referred to the [[next]] [[entry]]), to [[fit]] or [[frame]] for [[oneself]], [[prepare]]: αἶνον, Sept. for יָסַד); [[σῶμα]], to [[strengthen]], [[perfect]], [[complete]], [[make]] [[one]] [[what]] he [[ought]] to be: τινα (τινα ἐν παντί ἔργῳ (T WH [[omit]])) ἀγαθῷ, κατηρτισμένοι ἐν τῷ [[αὐτῷ]] νοι&lt; κτλ., of those [[who]] [[have]] been restored to [[harmony]] (so πάντα εἰς [[τωὐτό]], [[Herodotus]] 5,106; [[ἵνα]] καταρτισθῇ ἡ στασιαζουσα [[πόλις]], [[Dionysius]] [[Halicarnassus]], Antiquities 3,10), [[προκαταρτίζω]].)

|mantxt=(=[[τακτοποιῶ]], [[ἑτοιμάζω]], [[διορθώνω]]). Ἀπό τό [[κατά]] + [[ἀρτίζω]] πού παράγεται ἀπό τό [[ἄρτιος]] πού [[ἔχει]] σχέση μέ τό [[ἀραρίσκω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. Κατ' ἄλλους σχετίζεται καί μέ τό [[ἄρτι]].