κραιαίνω: Difference between revisions

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[complete]] (Il.), intr. [[end]] (medic.), [[rule]] (θ 391, S., E.; Wackernagel Unt. 157).<br />Other forms: (v. l. [[κρααίνω]]), aor. [[κρηῆναι]] (Il.), [[κραᾶναι]] H., pass. [[κραανθῆναι]] (Theoc.), perf. 3. sg. [[κεκράανται]] (Od.), Vbaladj. <b class="b3">ἀ-κράαν-τος</b> (Hom.); - [[κραίνω]] (Od., medic.), fut. [[κρανέω]], <b class="b3">-ῶ</b> (Emp., A., E.; <b class="b3">ἐπι-κρανεῖ</b> A. Ag. 1340), [[κρανέεσθαι]] (I 626, intr.), aor. [[κρῆναι]] (O 599), [[κρᾶναι]] (A., S.), pass. [[κρανθῆναι]] (Pi., trag.), perf. 3. sg. [[κέκρανται]] (trag.), <b class="b3">ἄ-κραν-τος</b> (Pi., trag.);<br />Compounds: also with <b class="b3">ἐπι-</b>.<br />Derivatives: From [[κραίνω]] : [[κράντωρ]], <b class="b3">-ορος</b> [[ruler]] (E. in lyr., AP), [[who fulfills]] (Epigr. ap. Paus. 8, 52, 6), with dissimilation <b class="b3">κάντορες οἱ κρατοῦντες</b> H. (Lewy KZ 59, 180); [[κραντήρ]], <b class="b3">-ῆρος</b> [[ruler]] (Orph.), pl. <b class="b2">wisdom-teeth</b>, prop. "fulfiller", scil. of the tooth-row (Arist.), sg. [[tusk]] (Nic., Lyc.); f. [[κράντειρα]] [[governess]] (APl., Orph.); on [[κράντωρ]], <b class="b3">-τήρ</b> Benveniste Noms d'agent 46f.; [[κράντης]] [[fulfiller]] (Lyc.); <b class="b3">κραντήριοι οἱ κραίνοντες</b>, <b class="b3">καὶ ἐπιτελοῦντες</b> H. - Compound <b class="b3">αὑτό-κρανος</b> <b class="b2">fulfilling himself, self-evident</b> (H., EM; also A. Fr. 295f.); after H. also = <b class="b3">κίων μονόλιθος</b>; in the last meaning rather to [[κάρα]] [[head]] ; s. <b class="b3">-κρανον</b> s. [[κρανίον]].<br />Origin: IE [Indo-European] [574] <b class="b2">*ḱerh₂-</b> [[head]]<br />Etymology: The variant [[κρααίνω]] will stand for <b class="b3">*κρασαίνω</b>, as gen. [[κράατος]] < <b class="b3">*κράσα-τος</b> to [[κάρα]], [[κάρη]] [[head]], like [[ὀνομαίνω]] to <b class="b3">ὀνόμα-τος</b> from [[ὄνομα]]; so a denomin. from the old <b class="b2">n-</b>stem. Prop. meaning <b class="b2">(put the head on something</b> (cf. [[καρανοῦν]] [[complete]] of [[κάρανον]] [[head]]). - Beside [[κρααίνω]] with Ionic form aorist [[κρηῆναι]], contracted [[κρῆναι]], to which again the younger present [[κραίνω]] (cf. [[φῆναι]] : [[φαίνω]]) with [[κρανέω]] etc. The form <b class="b3">κραι-αίνω</b> may have its stemsyllable <b class="b3">κραι-</b> from [[κραίνω]] (Leumann IF 57, 157). -Fraenkel Denom. 7, Bechtel Lex. s. v., Schwyzer 724f. and Chantraine Gramm. hom. 1, 82, (improb.1, 343 a basis <b class="b3">*κράσαρ</b> n.).

|ftr='''κραιαίνω''': {kraiaínō}<br />'''Forms''': (v. l. [[κρααίνω]]), Aor. [[κρηῆναι]] (ep. seit Il.), κραᾶναι H., Pass. κραανθῆναι (Theok.), Perf. 3. sg. [[κεκράανται]] (Od.), Vbaladj. [[ἀκράαντος]] (Hom.); — [[κραίνω]] (ep. poet. seit Od., Mediz.), Fut. κρανέω, -ῶ (Emp., A., E.; ἐπικρανεῖ A. ''Ag''. 1340), [[κρανέεσθαι]] (Ι 626, intr.), Aor. [[κρῆναι]] (ep. seit Ο 599), κρᾶναι (A., S.), Pass. κρανθῆναι (Pi., Trag.), Perf. 3. sg. [[κέκρανται]] (Trag.), [[ἄκραντος]] (Pi., Trag.);<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[vollenden]], [[vollbringen]] (seit Il.), intr. [[enden]] (Mediz.), [[herrschen]] (θ 391, S., E.; Wackernagel Unt. 157).<br />'''Composita''' : auch mit ἐπι-,<br />'''Etymology''' : Von [[κραίνω]] : [[κράντωρ]], -ορος [[Herrscher]] (E. in lyr., ''AP''), [[Vollbringer]] (Epigr. ap. Paus. 8, 52, 6), mit Dissimilation [[κάντορες]]· οἱ κρατοῦντες H. (Lewy KZ 59, 180); [[κραντήρ]], -ῆρος [[Herrscher]] (Orph.), pl. [[Weisheitszähne]], eig. "Vollbringer", scil. der Zahnreihe (Arist.), sg. [[Fangzahn]] (Nik., Lyk.); f. [[κράντειρα]] [[Herrscherin]] (''APl''., Orph.); zu [[κράντωρ]], -τήρ Benveniste Noms d'agent 46f.; [[κράντης]] [[Vollender]], [[Zustandebringer]] (Lyk.); κραντήριοι· οἱ κραίνοντες, καὶ ἐπιτελοῦντες H. — Zusammenbildung [[αὐτόκρανος]] [[sich selbst vollendend]], [[selbstverständlich]] (H., ''EM''; auch A. ''Fr''. 295f.); nach H. auch = [[κίων]] [[μονόλιθος]]; wenigstens in der letzgenannten Bed. wohl eher zu [[κάρα]] [[Kopf]]; s. -κρανον s. [[κρανίον]]. Die gut beglaubigte Variante [[κρααίνω]] kann für *κρασαίνω stehen und verhält sich demnach zum Gen. [[κράατος]] aus *κράσατος von [[κάρα]], [[κάρη]] [[Kopf]] wie z.B. [[ὀνομαίνω]] zu ὀνόματος von [[ὄνομα]]; d.h. es geht als Denominativum von dem in dieser Form verbauten ''n''-Stamm aus. Eigentliche Bedeutung somit ‘(einem Unternehmen) das Haupt aufsetzen’ (vgl. καρανοῦν [[vollenden]] von [[κάρανον]] [[Haupt]]), intr. [[Haupt sein]]. — Neben [[κρααίνω]] steht mit ionischer Lautform der Aorist [[κρηῆναι]], kontrahiert [[κρῆναι]], wozu wiederum das jüngere Präsens [[κραίνω]] (vgl. φῆναι : [[φαίνω]]) mit κρανέω usw. Die gewöhnliche ep. Form [[κραιαίνω]] hat wahrscheinlich ihre Stammsilbe κραι- aus [[κραίνω]] bezogen, evtl. als Ersatz eines ionischen *κρηαίνω neben [[κρηῆναι]] (Leumann IF 57, 157). —Fraenkel Denom. 7, Bechtel Lex. s. v. (nach Fick, J. Schmidt, Wackernagel, Danielsson); zustinmmed Schwyzer 724f. und Chantraine Gramm. hom. 1, 82, der immerhin (1, 343) mit Benveniste Origines 17 als Grundlage ein besonderes *κράσαρ n. [[achèvement]] ansetzt; nicht glaubhaft. — Abzulehnen Bq mit Brugmann und Danielsson: κρα(ι)αίνω und [[κραίνω]] zwei verschiedene Wörter; Ehrlich Sprachgesch. 22 f. (s. Bq), Luther Weltansicht und Geistesleben 33f., Gray Et. Celt. 6, 66, Mann Lang. 17, 16; 28, 33.<br />'''Page''' 2,3-4