ἐκτρίβω: Difference between revisions

|Definition=[ῑ], fut. Pass. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἐκτρῐβήσομαι <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>428</span>:—[[rub out]], i. e. [[produce by rubbing]], [[πῦρ]] ἔκ τινος <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.2.15</span>; φλόγα <span class="bibl">Poll.9.155</span> (but in <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>296</span> <b class="b3">ἐν πέτροισι πέτρον ἐκτρίβων . . ἔφην' ἄφαντον φῶς</b> [[rub]]bing [[hard]]): metaph., λύπην Plu.2.610b:—Pass., τὰ ψυχικὰ προτερήματα διὰ τὰ ἔπαθλα οἷον ἐκτρίβεται Longin.44.3. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[rub out]], i.e. to [[destroy root and branch]], <b class="b3">σφέας πίτυος τρόπον ἀπείλεε ἐκτρίψειν</b> (cf. [[πίτυς]]) <span class="bibl">Hdt.6.37</span>; ἐ. τινὰ πρόρριζον <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>684</span>; τὴν ποίην ἐκ τῆς γῆς [[ἐκτρίβειν]] <span class="bibl">Hdt.4.120</span>; αὕτη μ' ἡ γυνή ποτ' ἐκτρίψει <span class="bibl">Herod.6.27</span>, dub. in <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>475</span>; [[βίον ἐκτρίβω]] = [[bring]] [[life]] to a [[wretched]] [[end]], = Lat. [[conterere vitam]], <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>248</span>, cf. <span class="bibl">428</span>:—Pass., [[πρόρριζος]] ἐκτέτριπται <span class="bibl">Hdt.6.86</span>.δ; ὁπλὰς [[ἐκτετριμμένος]] = with the [[hoof]]s [[worn off]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">Asin.</span>19</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[rub constantly]], [[wear out]], [[Ἄτλας]] . . νώτοις οὐρανὸν ἐκτρίβων <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>2</span> ([[si vera lectio|s. v.l.]]). </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[rub]], [[thresh out]], [[falsa lectio|f.l.]] in Nic.<span class="title">Fr.</span>68.3. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> [[polish]], <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>4.11.6</span>, <span class="bibl">Plb. 10.20.2</span>; [[ἀργύρωμα|ἀργυρώματα]] <span class="title">Class.Phil.</span>19.234 (iii B.C.); cf. <b class="b3">ἐξετρίβετο· σφόδρα ἐκοσμεῖτο</b>, Hsch. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[wipe out]], <span class="bibl">Herod.1.79</span>.</span>

|dgtxt=<b class="num">• Prosodia:</b> [-ῑ-, pero fut. ἐκτρῐβήσομαι S.<i>OT</i> 428]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [pas. fut. 3^a sg. ἐκτριβήσεται S.<i>OT</i> 428]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[rozar]] ὁ χαλκέοισιν οὐρανὸν νώτοις Ἄτλας ... ἐκτρίβων Atlas, el que roza el cielo con sus espaldas de bronce</i> e.e., lo sostiene, E.<i>Io</i> 2.<br /><b class="num">2</b> [[frotar]] ἐν πέτροισι πέτρον ἐκτρίβων para hacer fuego, S.<i>Ph</i>.296<br /><b class="num">•</b>c. ac. de resultado [[producir fuego por frotamiento]] ἔκ γε σοῦ πῦρ ... ῥᾷον ἄν τις ἐκτρίψειεν ἢ γέλωτα ἐξαγάγοιτο sería más fácil sacar fuego de ti que una risa</i> X.<i>Cyr</i>.2.2.15, φλόγα Poll.9.155.<br /><b class="num">3</b> [[ejercitarse]], [[practicar]] prob. la lucha cuerpo a cuerpo A.<i>Fr</i>.78a.30.<br /><b class="num">II</b> c. idea de eliminación por roce o frotamiento<br /><b class="num">1</b> [[limpiar frotando]], [[frotar]] αἴ κά τις ἐκτρίψας καλῶς παρατιθῇ νιν (τὸν κάκτον) Epich.158.3, περικαθάραντες καὶ ἐκτρίψαντες cañas para hacer flautas, Thphr.<i>HP</i> 4.11.6, en v. pas. Ἑρμῆς ... λίθινος, ὃν ... ἐν τῷ κυλικείῳ λαμπρὸν ἐκτετριμμένον Eub.95.2, fig. ἐν χρῷ τὴν δυσωπίαν ἐκτρίβοντες Plu.2.529c<br /><b class="num">•</b>[[fregar]] τὴν μελαινίδ' Herod.1.79, σκεῦος [[LXX]] <i>Le</i>.6.21.<br /><b class="num">2</b> [[pulir]] metales τὰς πανοπλίας Plb.10.20.2, τὰ ἀργυρώμ[α] τα <i>PCornell</i> 1.194 (III a.C.), cf. Poll.1.44, en sent. fig., en v. pas. τὰ ψυχικὰ προτερήματα τῶν ῥητόρων μελετώμενα ἀκονᾶται καὶ οἷον ἐκτρίβεται se agudizan mediante el ejercicio las aptitudes intelectuales de los oradores y, por así decirlo, se pulen</i> Longin.44.3.<br /><b class="num">3</b> [[friccionar para aliviar el dolor]] τὸ σκέλος ... ἐξέτριψε τῇ χειρί Pl.<i>Phd</i>.60b.<br /><b class="num">4</b> [[trillar]] ἐξέτριψαν τοὺς καρποὺς, σωροὺς ποιήσαντες Sch.Theoc.7.155/156d.<br /><b class="num">5</b> [[desgastar]] en v. pas. σίδηρος δὲ καὶ χαλκὸς ταῖς ἐπαφαῖς τῶν χειρῶν ἐκτρίβονται Plu.2.2d, τὰς ὁπλὰς ἐκ τῆς ὁδοῦ ἐκτετριμμένος con los cascos desgastados por el camino</i> Luc.<i>Asin</i>.19.<br /><b class="num">III</b> [[fig]].<br /><b class="num">1</b> [[destruir por completo]], [[arrasar]], [[extirpar]], [[exterminar]] σφέας πίτυος τρόπον ἀπείλεε ἐκτρίψειν amenazaba con exterminarlos como a un pino</i> Hdt.6.37, τὴν ποίην τε ἐκ τῆς γῆς ἐκτρίβειν Hdt.4.120, cf. D.C.49.28.3, Ζεύς σε ... πρόρριζον ἐκτρίψειεν que Zeus te extirpe de raíz</i> E.<i>Hipp</i>.684, αὔτη μ' ἡ [[γυνή]] κοτ' ἐκτρίψει Herod.6.27, ἐχθρούς [[LXX]] <i>Si</i>.47.7, fig. ἡ λύπη ... ἐκτρίβει τὸ πνεῦμα τὸ [[ἅγιον]] Herm.<i>Mand</i>.10.1.2, cf. <i>Sim</i>.6.1.4, Gr.Nyss.<i>Usur</i>.202.18, en v. pas. σοῦ γὰρ οὐκ ἔστιν βροτῶν κάκιον ὅστις ἐκτριβήσεταί ποτε ningún mortal será destruido nunca de peor forma que tú</i> S.<i>OT</i> 428, cf. Gr.Nyss.<i>V.Mos</i>.32.11<br /><b class="num">•</b>del tiempo [[gastar]], [[consumir]] ἄμορον ἐκτρῖψαι βίον S.<i>OT</i> 248, τὸν χρόνον ... ὃν ἔμελλον ἐκτρίβειν περὶ ἐκεῖνα τὰ μαθήματα Iust.Phil.<i>Dial</i>.2.5.<br /><b class="num">2</b> ref. sentimientos [[exasperar]] φωνὰς ... αἷς ἐκτρίβουσι καὶ παραθήγουσι τὴν λύπην gritos con los que exasperan y agudizan el dolor</i> Plu.2.610b.

|btext=<b>I.</b> faire jaillir par le frottement : [[πῦρ]] XÉN du feu ; frotter (pour faire jaillir du feu) : [[ἐν]] πέτροισι πέτρον SOPH une pierre contre des pierres;<br /><b>II.</b> enlever en frottant <i>ou</i> en broyant, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[nettoyer en frottant]];<br /><b>2</b> user par le frottement : ὁπλὰς ἐκτετριμμένος LUC ayant les sabots usés ; <i>fig.</i> ἐκτρ. βίον SOPH user sa vie (<i>cf. lat.</i> conterere vitam);<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> arracher, extirper : ποίην [[ἐκ]] γῆς HDT dévaster les pâturages d'un pays ; <i>fig.</i> exterminer, anéantir : τινα πρόρριζον EUR exterminer qqn (<i>litt.</i> l'extirper jusqu’à la racine) ; <i>Pass.</i> [[πρόρριζος]] ἐκτέτριπται HDT il est anéanti.<br />'''Étymologie:''' [[ἐκ]], [[τρίβω]].