3,274,159
edits
m (Text replacement - "(sc. " to "(''sc.'' ") |
m (Text replacement - "(?s)({{elru\n\|elrutext.*}}\n)({{.*}}\n)({{pape.*}})" to "$3 $1$2") |
||
Line 15: | Line 15: | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=κράτος -ους, zonder contr. -εος, τό, ep. κάρτος, ep. Aeol. κρέτος kracht, geweld:; κάρτος... Ἀθηναίη τε καὶ Ἥρη δώσουσ ( ι ) Athena en Hera zullen (jou) wel kracht geven Il. 9.254; τὸ γὰρ αὖτε σιδήρου γε κράτος ἐστίν want dat geeft nu juist de kracht aan ijzer Od. 9.393; κατὰ κράτος met geweld Thuc. 8.100.5; κατὰ κράτος τοῦ κυρίου ὁ λόγος ηὔξανεν καὶ ἴσχυεν zo groeide het woord van de Heer in kracht en kreeg de overhand NT Act. Ap. 19.20; ἔφευγον ἀνὰ κράτος zij vluchtten zo snel mogelijk Xen. Cyr. 4.2.30; personif. το Κράτος: Kracht. macht, gezag, heerschappij:; τοῦ γὰρ κράτος ἔστ’ ἐνὶ οἴκῳ want mij komt het gezag in huis toe Od. 1.359; τούτοισι περιθέωμεν τὸ κράτος laten we deze mensen met de macht bekleden Hdt. 3.81.3; ἐγὼ κράτη δὴ πάντα... ἔχω ik bezit het volledige gezag Soph. Ant. 173; met gen.:; τὸ τῆς θαλάσσης κράτος de heerschappij op zee Thuc. 1.143.3; overdr.:; κράτος ἔχειν ἑαυτοῦ zelfbeheersing bezitten Plat. Plt. 273a; overhand:; θεὸς δώσει κράτος ᾧ κ’ ἐθέλῃσι de god zal de overwinning geven aan wie hij wil Od. 21.280; concr. machthebber, heerser:. τῆσδε γῆς φίλον κράτος geliefde heerser van dit land Aeschl. Ag. 619. | |elnltext=κράτος -ους, zonder contr. -εος, τό, ep. κάρτος, ep. Aeol. κρέτος kracht, geweld:; κάρτος... Ἀθηναίη τε καὶ Ἥρη δώσουσ ( ι ) Athena en Hera zullen (jou) wel kracht geven Il. 9.254; τὸ γὰρ αὖτε σιδήρου γε κράτος ἐστίν want dat geeft nu juist de kracht aan ijzer Od. 9.393; κατὰ κράτος met geweld Thuc. 8.100.5; κατὰ κράτος τοῦ κυρίου ὁ λόγος ηὔξανεν καὶ ἴσχυεν zo groeide het woord van de Heer in kracht en kreeg de overhand NT Act. Ap. 19.20; ἔφευγον ἀνὰ κράτος zij vluchtten zo snel mogelijk Xen. Cyr. 4.2.30; personif. το Κράτος: Kracht. macht, gezag, heerschappij:; τοῦ γὰρ κράτος ἔστ’ ἐνὶ οἴκῳ want mij komt het gezag in huis toe Od. 1.359; τούτοισι περιθέωμεν τὸ κράτος laten we deze mensen met de macht bekleden Hdt. 3.81.3; ἐγὼ κράτη δὴ πάντα... ἔχω ik bezit het volledige gezag Soph. Ant. 173; met gen.:; τὸ τῆς θαλάσσης κράτος de heerschappij op zee Thuc. 1.143.3; overdr.:; κράτος ἔχειν ἑαυτοῦ zelfbeheersing bezitten Plat. Plt. 273a; overhand:; θεὸς δώσει κράτος ᾧ κ’ ἐθέλῃσι de god zal de overwinning geven aan wie hij wil Od. 21.280; concr. machthebber, heerser:. τῆσδε γῆς φίλον κράτος geliefde heerser van dit land Aeschl. Ag. 619. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=τό (vgl. [[κράς]]),<br><b class="num">1</b> <i>[[Stärke]], [[Kraft]]</i>, bes. <i>[[Leibesstärke]]</i>; τὸν [[Λυκόοργος]] ἔπεφνε δόλῳ οὔ τι κράτεΐ γε <i>Il</i>. 7.142; [[ἔχει]] ἥβης [[ἄνθος]], ὅ τε [[κράτος]] ἐστὶ μέγιστον 13.484, so vom [[Adler]] 24.293, von [[Polyphem]] <i>Od</i>. 1.70. Auch von [[Sachen]], z.B. <i>[[Feste]], [[Härtigkeit]]</i> des Eisens, <i>Od</i>. 9.394. – <i>[[Gewalt]]</i>, [[Κύθηρα]] [[ἑλεῖν]] κατὰ [[κράτος]], mit [[Gewalt]], mit [[Sturm]] [[nehmen]], Isocr. 4.119; κατὰ [[κράτος]] ἡ [[Ποτίδαια]] ἐπολιορκεῖτο, <i>mit aller [[Macht]]</i>, Thuc. 1.64; auch πολεμεῖν τινι κατὰ κρ., Plat. <i>Legg</i>. III.692d; – φεύγειν κ. κρ., wie auch wir [[sagen]] »aus Leibeskräften«, Xen. <i>Cyr</i>. 4.2.30; ἐλαύνειν, <i>im [[Galopp]]</i> [[reiten]], <i>An</i>. 1.8.1, <i>re Eq</i>. 8.10; ἐξελέγχεσθαι Dem. 34.20, und A. – Xen. <i>Cyr</i>. 1.4.23 und Sp. [[brauchen]] so auch ἀνὰ [[κράτος]]. – Τὰ κράτη, <i>[[Gewalttaten]]</i>, Soph. <i>Ant</i>. 481.<br><b class="num">2</b> <i>[[Gewalt]], [[Herrschaft]]</i>; τοῦ γὰρ [[κράτος]] ἔστ' ἐνὶ οἴκῳ <i>Od</i>. 1.359; αἰτουμένῳ [[μοι]] δὸς [[κράτος]] τῶν [[σῶν]] δόμων Aesch. <i>Ch</i>. 473; [[πᾶν]] [[κράτος]] ἔχων χθονός Suppi. 420; ἀρχῆς λαβέσθαι καὶ κράτους τυραννικοῦ vrbdt Soph. <i>O.C</i>. 374; auch im plur., τά γ' αὔθ' [[ἕξει]] κράτη <i>O.R</i>. 586, wie κράτη δὴ πάντα καὶ θρόνους [[ἔχω]] <i>Ant</i>. 173; vgl. Aesch. <i>Ch</i>. 1 und Ar. <i>Ran</i>. 1127; in [[Prosa]], τὸ γὰρ [[κράτος]] εἶχε τῆς στρατιῆς Her. 9.42, vgl. 3.81; τῆς θαλάσσης [[κράτος]], <i>[[Oberbefehl]] zu</i>r See, Thuc. 1.143.<br><b class="num">3</b> <i>[[Obergewalt]], [[Oberhand]], Sieg</i>; θεὸς δώσει [[κράτος]] ᾧ κ' ἐθέλῃσιν <i>Od</i>. 21.280, vgl. <i>Il</i>. 11.753, [[öfter]]; Hes. <i>Sc</i>. 328; so auch die Tragg., Aesch. <i>Ag</i>. 917, <i>Suppl</i>. 1054, εἴη δὲ [[νίκη]] καὶ κράτη τοῖς ἄρσεσιν 929; [[οἷς]] ἂν σὺ προσθῇ, τοῖσδ' ἔφασκ' [[εἶναι]] [[κράτος]] Soph. <i>O.C</i>. 1332; γυναιξὶν ἀρσένων [[ἔσται]] [[κράτος]] Eur. <i>Hel</i>. 877; auch in [[Prosa]], νίκην καὶ [[κράτος]] τῶν πολεμίων Plat. <i>Legg</i>. XII.962a, wie [[κράτος]] πολέμου καὶ νίκην αὐτοῖς διδόναι Dem. 19.130. | |||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
Line 60: | Line 63: | ||
{{elmes | {{elmes | ||
|esmgtx=τό 1 [[poder]] de un dios ὠδικῷ ὕμνῳ ὑμνῶ σου τὸ ἅγιον κράτος <b class="b3">con un himno cantado alabo tu sagrado poder</b> P XIII 629 διὰ τὴν δύναμιν τοῦ Ἰάω ... καὶ τὸ κράτος τοῦ Ἀδωναὶ <b class="b3">por la fuerza de Iao y el poder de Adonáis</b> P XXXV 21 C 14 18 SM 63 3 como advoc. γενοῦ μοι ... κράτος, ἀνάγκη <b class="b3">sé para mí poder, necesidad</b> P XIII 881 2 sent. dud. [[objeto símbolo de poder]], [[cetro]] de una estatua modelada ἐκτεταμένα<ς> τὰς δύο χεῖρας ἐπὶ τῷ στήθει, ἐν αἷς κρατείτω κράτος <b class="b3">con las dos manos extendidas sobre el pecho, en las cuales sujete un cetro</b> P IV 3137 | |esmgtx=τό 1 [[poder]] de un dios ὠδικῷ ὕμνῳ ὑμνῶ σου τὸ ἅγιον κράτος <b class="b3">con un himno cantado alabo tu sagrado poder</b> P XIII 629 διὰ τὴν δύναμιν τοῦ Ἰάω ... καὶ τὸ κράτος τοῦ Ἀδωναὶ <b class="b3">por la fuerza de Iao y el poder de Adonáis</b> P XXXV 21 C 14 18 SM 63 3 como advoc. γενοῦ μοι ... κράτος, ἀνάγκη <b class="b3">sé para mí poder, necesidad</b> P XIII 881 2 sent. dud. [[objeto símbolo de poder]], [[cetro]] de una estatua modelada ἐκτεταμένα<ς> τὰς δύο χεῖρας ἐπὶ τῷ στήθει, ἐν αἷς κρατείτω κράτος <b class="b3">con las dos manos extendidas sobre el pecho, en las cuales sujete un cetro</b> P IV 3137 | ||
}} | }} |