κλίνω: Difference between revisions

|Definition=[ῑ], fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> κλῐνῶ Lyc.557, ([[ἐγκατα]]-) <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>621</span>: aor. 1 ἔκλῑνα <span class="bibl">Il.5.37</span>, etc.: pf. κέκλῐκα <span class="bibl">Plb.30.13.2</span>:—Med., aor. ἐκλινάμην <span class="bibl">Od.17.340</span>, etc.:—Pass., fut. <b class="b3">κλῐθήσομαι συγ</b>-) <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>1090</span>, (κατα-) <span class="bibl">D.S.8</span> <span class="title">Fr.</span>19: fut. 2 κατα-κλῐνήσομαι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>98</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>222e</span>, also [[κεκλίσομαι]] dub. in <span class="bibl">A.D.<span class="title">Pron.</span>22.7</span>: aor. 1 <b class="b3">ἐκλίθην [ῐ</b>] <span class="bibl">Od.19.470</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>101</span> (lyr.), <span class="bibl">1226</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>211</span> (anap.), freq. in Prose; poet. also [[ἐκλίνθην]], v. infr. <span class="bibl">11.1</span>,<span class="bibl">2</span>,<span class="bibl">3</span>: aor. 2 <b class="b3">ἐκλίνην [ῐ</b>] only in compds., κατακλῐνῆναι <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>1208</span>, <span class="bibl">1211</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.2.15</span>, etc.; ξυγκατακλῐνείς <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>981</span>: pf. [[κέκλῐμαι]] (v. infr.); inf. κεκλίσθαι <span class="bibl">A.D.<span class="title">Synt.</span>325.3</span>, but [[κεκλίνθαι]] [[varia lectio|v.l.]] ib.<span class="bibl">47.1</span>. (<b class="b3">κλῐ-ν-yω</b>, for. root κλῐ: κλει-, cf. [[κλειτύς]]; Skt. [[śráyati]] 'cause to lean', 'support', Lat. [[clinare]], [[clivus]].):—[[cause to lean]], [[make to slope]] or [[slant]], <b class="b3">ἐπὴν κλίνῃσι τάλαντα Ζεύς</b> when he [[inclines]] or [[turns]] the scale, <span class="bibl">Il.19.223</span>; <b class="b3">Τρῶας δ' ἔκλιναν Δαναοί</b> [[made]] them [[give way]], <span class="bibl">5.37</span>, cf. <span class="bibl">Od.9.59</span>; ἐπεί ῥ' ἔκλινε μάχην <span class="bibl">Il.14.510</span>; ἔκλινε γὰρ κέρας… ἡμῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>704</span>; also ἐκ πυθμένων ἔκλινε… κλῇθρα <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1262</span>:— Med., <b class="b3">Περσῶν κλινάμενοι [δύναμιν</b>] <span class="title">IG</span>12.763. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[make]] one thing [[slope]] against another, i.e. [[lean]], [[rest]] it, τι πρός τι <span class="bibl">Il.23.171</span>, cf.<span class="bibl">510</span>; ἅρματα δ' ἔκλιναν πρὸς ἐνώπια <span class="bibl">8.435</span>: c.dat., <b class="b3">ἔστησαν σάκε' ὤμοισι κλίναντες</b>, i.e. [[raising]] their shields [[so that the upper rim rested]] on their shoulders, <span class="bibl">11.593</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[turn aside]], μηκέτι τοῦδε βήματος ἔξω πόδα κλίνῃς <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>193</span> (lyr.); <b class="b3">ὄσσε πάλιν κλίνασα</b> [[having turned]] back her eyes, <span class="bibl">Il.3.427</span>; <b class="b3">τὰς ἐκ τῶν ἀριστερῶν [φλέβας] ἐπὶ τὰ δεξιὰ κ</b>. [[turn]] to... <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>77e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[make]] another [[recline]], <b class="b3">ἐν κλίνῃ κλῖναί τινας</b> [[make]] them [[lie down]] at table, <span class="bibl">Hdt.9.16</span>; κλῖνόν μ' ἐς εὐνήν <span class="bibl">E. <span class="title">Or.</span>227</span>; κλίνατ', οὐ σθένω ποσίν <span class="bibl">Id.<span class="title">Alc.</span>267</span> (lyr.): metaph., <b class="b3">ἡμέρα κλίνει τε κἀνάγει πάλιν ἅπαντα τἀνθρώπεια</b> [[puts to rest]], [[lays low]], <span class="bibl">S. <span class="title">Aj.</span>131</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> in Magic, [[make subservient]], ψυχήν <span class="title">PMag.Par.</span>1.1718. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> Gramm., [[inflect]], τὰ ῥήματα <span class="bibl">A.D.<span class="title">Synt.</span>212.20</span>:—Pass., <span class="bibl">Id.<span class="title">Pron.</span>12.7</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Pass., [[lean]], ἂψ δ' ὁ πάϊς πρὸς κόλπον ἐϋζώνοιο τιθήνης ἐκλίνθη <span class="bibl">Il.6.467</span>; <b class="b3">ὁ δ' ἐκλίνθη, καὶ ἀλεύατο κῆρα μέλαιναν</b> he [[bent aside]], <span class="bibl">7.254</span>; of a brasen foot-pan, <b class="b3">ἂψ δ' ἑτέρωσ' ἐκλίθη</b> [[it was tipped over]], <span class="bibl">Od.19.470</span>; of battle, [[turn]], ἐκλίνθη δὲ μάχη <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>711</span>; of a body in equilibrium, οὐδαμόσε κλιθῆναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>109a</span>, cf. <span class="bibl">Archim. <span class="title">Fluit.</span>1.8</span>,al. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[lean]], [[stay oneself]] upon or against a thing, c. dat., ἀσπίσι κεκλιμένοι <span class="bibl">Il.3.135</span>; <b class="b3">κίονι, κλισμῷ κεκλιμένη</b>, <span class="bibl">Od.6.307</span>, <span class="bibl">17.97</span>; ἠέρι δ' ἔγχος ἐκέκλιτο καὶ ταχἔ ἵππω <span class="bibl">Il.5.356</span> ([[si vera lectio|s.v.l.]]); ἐν δορὶ κεκλιμένος <span class="bibl">Archil.2</span> (also in Med., κλινάμενος σταθμῷ <span class="bibl">Od.17.340</span>); κεκλιμένοι καλῇσιν ἐπάλξεσιν <span class="bibl">Il.22.3</span>; πρὸς τοῖχον ἐκλίνθησαν <span class="bibl">Archil.34</span>; ξύλα ἐς ἄλληλα κεκλιμένα <span class="bibl">Hdt.4.73</span>; <b class="b3">ὅταν τύχωσι</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">αἱ ἄτομοἰ τῇ περιπλοκῇ κεκλιμέναι</b> when they chance to be [[propped]] (i.e. [[checked]]) by the interlacing with others, <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Ep.</span>1p.8U.</span> </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[lie down]], [[fall]], ἐν νεκύεσσι κλινθήτην <span class="bibl">Il.10.350</span>, etc.; <b class="b3">παραὶ λεχέεσσι κλιθῆναι</b> [[lie]] beside her on the bed, <span class="bibl">Od.18.213</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>1226</span>: in pf., to [[be laid]], [[lie]], ἔντεα… παρ' αὐτοῖσι χθονὶ κέκλιτο <span class="bibl">Il.10.472</span>; <b class="b3">φύλλων κεκλιμένων</b> of [[fallen]] leaves, <span class="bibl">Od.11.194</span> (<b class="b3">φύλλα κεκλ</b>. in <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>3.9.2</span>, [[slanting]] leaves); Ληθαίῳ κεκλιμένη πεδίῳ <span class="bibl">Thgn.1216</span>; <b class="b3">Ἀλφεοῦ πόρῳ κλιθείς</b> [[laid]] by Alpheus' stream, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>1.92</span>; <b class="b3">ἐπὶ γόνυ κέκλιται</b> [[has fallen]] on her knee, i.e.is humbled, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>931</span> (lyr.); ὑπτία κλίνομαι <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1188</span>; τὸ μὲν πρῶτον ἐρρήγνυτο τὸ τεῖχος, ἔπειτα δὲ καὶ ἐκλίνετο <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>5.2.5</span>; οὐ νούσῳ… οὐδ' ὑπὸ δυσμενέων δούρατι κεκλίμεθα <span class="title">AP</span>7.493 (Antip. Thess.), cf. 315 (Zenod. or Rhian.), <span class="bibl">488</span> (Mnasalc.), Epic.<span class="title">Oxy.</span>214r.3. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[recline]] at meals, κλιθέντες ἐδαίνυντο <span class="bibl">Hdt.1.211</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>543</span>, <span class="title">SIG</span> 1023.48 (Cos, iii/ii B.C.); <b class="b3">κλίθητι καὶ πίωμεν</b> cj. in <span class="title">Com.Adesp.</span>1203, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>691</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> of [[place]]s, [[lie sloping towards]] the sea, etc., [[lie near]], ἁλὶ κεκλιμένη <span class="bibl">Od.13.235</span>; [<b class="b3">νῆσοι] αἵ θ' ἁλὶ κεκλίαται</b> (Ep.for [[κέκλινται]]) <span class="bibl">4.608</span>: hence, of persons, [[lie on]], [[live on]] or [[by]], [Ὀρέσβιος] λίμνῃ κεκλιμένος Κηφισίδι <span class="bibl">Il.5.709</span>; ῥηγμῖνι θαλάσσης κεκλίαται <span class="bibl">16.68</span>, cf. <span class="bibl">15.740</span>; δισσαῖσιν ἀπείροις κλιθείς <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>101</span> (lyr.); <b class="b3">πλευρὰ πρὸς ἀνατολὰς κεκλιμένη, τὸ εἰς τὰς ἄρκτους κ</b>., <span class="bibl">Plb.2.14.4</span>, <span class="bibl">1.42.5</span>; ὄρος Κοῖον ὃ κέκλιται πρὸς Παρνασσόν <span class="title">SIG</span>826 <span class="title">E</span>iii 37 (Delph., ii B.C.). </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> metaph., <b class="b3">τῷδε μέλει κλιθείς</b> [[having devoted himself to]]... <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>4.15</span> (also in Act., [[incline]] towards, τῶν πραγμάτων ἐπὶ Ῥωμαίους κεκλικότων <span class="bibl">Plb. 30.13.2</span>). </span><span class="sense"><span class="bld">7</span> [[wander from the right course]], κεκλιμένη ναῦς <span class="bibl">Thgn. 856</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> Med., [[decline]], [[wane]], <b class="b3">καὶ κλίνεται</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">τὸ ἦμαρ</b>) <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>255.6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> intr. in Act., <b class="b3">κ. πρὸς τὸ ξανθὸν χρῶμα</b> [[incline]] towards... <span class="bibl">Arist.<span class="title">Phgn.</span>812b3</span>; <b class="b3">κλίνοντος ὑπὸ ζόφον ἠελίοιο</b> [[as]] the sun [[was declining]], <span class="bibl">A.R.1.452</span>; <b class="b3">ἅμα τῷ κλῖναι τὸ τρίτον μέρος τῆς νυκτός</b> as it [[came to an end]], <span class="bibl">Plb.3.93.7</span>; ἡ ἡμέρα ἤρξατο κλίνειν <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>9.12</span>; ἡ πόλις ἐπὶ τὸ χεῖρον ἔκλινεν <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.5.13</span>; τὸ κλῖνον ἀναλήμψεσθαι <span class="bibl"><span class="title">PFay.</span>20.14</span> (iii/iv A.D.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of soldiers, <b class="b3">κ. ἐπ' ἀσπίδα, ἐπὶ δόρυ</b>, [[turn]] to left, to right, <span class="bibl">Plb.3.115.9</span>, etc.; κ. πρὸς φυγήν <span class="bibl">Id.1.27.8</span>; also, [[wheel]], Ascl. <span class="title">Tact.</span>10.4.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1454.png Seite 1454]] fut. κλινῶ, perf. κέκλικα, aor. pass. ἐκλίθην, ep. u. ion. ἐκλίνθην, in Zusammensetzungen auch ἐκλίνην, denn Her. 9, 16 ist κλινῆναι zweifelhaft, perf. κέκλιμαι, κέκλινται, plur., Xen. equ. 5, 5, – 1)<b class="b2"> biegen, beugen; feindliche Truppen zum Weichen bringen</b>, Iliad. 5, 37 Τρῶας δ' ἔκλιναν [[Δαναοί]], Odyss. 9, 59 Κίκονες κλῖναν δαμάσαντες Ἀχαιούς, vgl. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 151 u. Friedlaender zu Scholl. Aristonic. Iliad. 5, 37, auch Schol. Odyss. 9, 59, welches wohl ebenfalls aus Aristonicus Bammt; ähnlich Iliad. 14, 510 ἔκλινε μάχην [[ἐννοσίγαιος]]; Theogn. 711 ἐκλίνθη [[μάχη]]; Euripid. Suppl. 704 ἔκλινε γὰρ (ὁ [[λόχος]]) [[κέρας]] τὸ λαιὸν ἡμῶν; – [[ἡμέρα]] κλίνει τε κἀνάγει [[πάλιν]] ἅπαντα τἀνθρώπεια Soph. Ai. 131, der Tag beugt nieder u. hebt empor; τάλαντα κλίνειν, die gleich schwebenden Schalen der Wage in eine schräge Richtung bringen, so daß die eine steigt, die andere sinkt, Il. 19, 223, womit Plat. zu vgl. ἰσόῤῥοπον [[πρᾶγμα]] ἐν μέσῳ οὐχ ἕξει [[μᾶλλον]] οὐδ' ἧττον [[οὐδαμόσε]] κλιθῆναι, Phaed. 109 a; [[ὄσσε]] [[πάλιν]] κλίνειν, die Augen zurückwenden, Il. 3, 427; τὰς δ' ἐκ τῶν ἀριστερῶν ἐπὶ τὰ δεξιὰ κλίναντες, Plat. Tim. 77 e; – ἐκ δὲ πυθμένων ἔκλινε κοῖλα κλῇθρα, er riß die Schlösser auf u. warf die Thüren zurück, Soph. O. R. 1262. – 2) [[anlehnen]]; κλῖνε δ' ἄρα μάστιγα ποτὶ [[ζυγόν]] Il. 23, 509; ἔκλιναν ἅρματα πρὸς [[ἐνώπια]] Il. 8, 435; ἔστησαν σάκε' ὤμοισι κλίναντες, indem sie die Schilder an die Schultern lehnten, Il. 11, 591; κλῖνόν μ' εἰς εὐνὴν [[αὖθις]] Eur. Or. 227; κλίνατέ μ', οὐ [[σθένω]] ποσί, leget mich hin, Alc. 268; ἷζε δ' ἐπὶ οὐδοῦ κλινάμενος σταθμῷ, indem er sich an den Pfosten lehnte, med. Homerisch = passiv., Od. 17, 340; pass., κλινθῆναι ἐυξέστῳ ἐνὶ δίφρῳ Il. 23, 335; στήλῃ κεκλιμένος 11, 371; κεκλιμένα καλῇσιν ἐπάλξεσιν 22, 3; ἀσπίσι κεκλιμένοι, auf die Schilde gelehnt, gestützt, 3, 135; κλισμῷ κεκλιμένη, in den Sessel gelehnt, Od. 17, 97; [[Ἀσία]] δὲ χθὼν ἐπὶ [[γόνυ]] κέκλιται, Asien beugt sich u. fällt aufs Knie, Aesch. Pers. 894; ὑπτία δὲ κλίνομαι δείσασα πρὸς δμωαῖσι, ich lehne mich zurückgebeugt auf die Mägde, Soph. Ant. 1173; τοῖς ἐμοῖς πλευροῖς [[ὁμοῦ]] κλιθεῖσαν Trach. 1216; Eur. κλίθητί νύν μοι πλευρὰ θεὶς ἐπὶ χθονός, Cycl. 544. Auch = sich auf die Seite lehnen, [[fallen]], Od. 19, 470; sich [[niederlegen]], Il. 10, 350. 23, 232; παραὶ λεχέεσσι κλιθῆναι, sich neben der Braut im Bette lagern, Beilager halten, Od. 18, 213. – Dah. im perf. = [[liegen]], [[ἔντεα]] δέ [[σφιν]] καλὰ παρ' αὐτοῖσι χθονὶ κέκλιτο, die Waffen lagen auf der Erde, Il. 10, 471; Od. 11, 194; ἠέρι δ' [[ἔγχος]] ἐκέκλιτο καὶ ταχέ' ἵππω Il. 5, 356, eigtl. Schild u. Pferde waren an den Nebel gelehnt, in Nebel gehüllt, verborgen; auch von Orten, gelegen sein, liegen, (νῆσοι) αἵθ' ἁλὶ κεκλίαται, die im Meere gelegen sind, Od. 4, 608; λίμνῃ, gegen den See gelegen, 13, 235, vgl. 11, 234, wobei an eine Abdachung nach dem Orte hin, der im dat. steht, anzunehmen ist; auch von Menschen, Ὀρέσβιος λίμνῃ κεκλιμένος Κηφισίδι, dessen Wohnsitz am kephisischen See gelegen ist, Il. 5, 709; ῥηγμῖνι θαλάσσης κεκλίαται, sie lehnen sich an den Strand, sind am Strande, 16, 68; sp. D., [[πόλις]] κεκλιμένη ἐπὶ Εὐρύτου ῥεέθροις Coluth. 223; von den Himmelsgegenden, τὴν πρὸς ἀνατολὰς κεκλιμένην πλευρὰν τῆς Ἰταλίας Pol. 2, 14, 4; τὸ εἰς τὰς ἄρκτους κεκλιμένον 1, 42, 5, u. öfter, wie D. Sic. 1, 17. 2, 53 u. a. Sp. Bes. auch = b [[egraben sein]], Ἀλφεοῦ πόρῳ κλιθείς, am Alpheus, Pind. Ol. 1, 92; οὐ νόσῳ οὐδ' ὑπὸ [[δυσμενέων]] δούρατι κεκλίμεθα, nicht durch Krankheit noch durch der Feinde Speer sind wir hingestreckt, Antp. Sid. 84 (VII, 493), u. öfter in der Anth. – Einen Platz zum Liegen anweisen, sich niederlegen oder niedersetzen lassen, z. B. zur Mahlzeit, Her. 9, 16. – Auch intrans., [[sich hinneigen]], ἡ [[πόλις]] [[ὅπως]] ποτ' ἐπὶ τὸ χεῖρον ἔκλινεν Xen. Hem. 3, 5, 13; τῶν πραγμάτων ὁλοσχερῶν ἐπὶ Ῥωμαίους κεκλικότων Pol. 30, 10, 12; κλίνοντος ἡλίου, als sich die Sonne zum Untergang neigte, Ap. Rh. 1, 452; ἅμα τῷ κλῖναι τὸ τρίτον [[μέρος]] τῆς νυκτός Pol. 3, 93, 7; N. T.; vgl. Poll. 4, 158; – κλινεῖν ἐπ' ἀσπίδα Pol. 3, 115, 9, ποτὲ μὲν παρ' ἀσπίδα κλίναντες ποτὲ δ' ἐπὶ [[δόρυ]], linksum, rechtsum kehrt machen, 6, 40, 12. – Bei den Gramm. = biegen, [[abwandeln]], sowohl [[decliniren als conjugiren]], Apoll. Dysc. synt. 319, 24.

|btext=<i>f.</i> κλινῶ, <i>ao.</i> [[ἔκλινα]], <i>pf.</i> [[κέκλικα]];<br /><i>Pass. f.</i> κλιθήσομαι, <i>ao.</i> [[ἐκλίθην]], <i>poét.</i> ἐκλίνθην, <i>ao.2</i> [[ἐκλίνην]], <i>pf.</i> [[κέκλιμαι]];<br /><b>A.</b> <i>tr.</i> <b>I.</b> faire pencher, incliner : τάλαντα IL la balance ; μάστιγα ποτὶ [[ζυγόν]] IL abaisser le fouet vers le joug ; <i>fig.</i> [[ἡμέρα]] κλίνει [[τε]] [[κἀνάγει]] [[πάλιν]] [[τἀνθρώπεια]] SOPH un jour abaisse et relève les affaires humaines ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> [[appuyer]] ; [[τι]] πρός τι, une chose sur une autre ; σάκε’ ὤμοισι IL les boucliers sur l'épaule ; ἀσπίσι κεκλιμένοι IL s'appuyant sur leurs boucliers ; ξύλα [[ἐς]] ἄλληλα κεκλιμένα HDT pièces de bois inclinées (qui s'appuient) les unes sur les autres ; <i>avec un n. de pers.</i> : κλίνειν τινά appuyer, soutenir qqn;<br /><b>2</b> <i>en mauv. part</i> faire tomber ; <i>Pass.</i> s'affaisser, se renverser, tomber ; ὑπτία κλίνομαι SOPH je suis tombée à la renverse ; <i>fig.</i> κέκλιται ἐπὶ [[γόνυ]] ESCHL elle est tombée sur les genoux, <i>càd</i> humiliée ; τὸ [[τεῖχος]] ἐκλίνετο XÉN le mur s'écroulait;<br /><b>II.</b> coucher, étendre : τινα, qqn ; <i>particul.</i><br /><b>1</b> [[étendre à terre]] ; <i>Pass.</i> être étendu à terre : [[ἐν]] νεκύεσσι IL parmi les morts ; παραὶ λεχέεσσι OD auprès dans un lit ; [[ἔντεα]] χθονὶ κέκλιτο IL les armes étaient étendues à terre ; φύλλα κεκλιμένα OD feuilles tombées;<br /><b>2</b> [[coucher sur un lit de table]] ; <i>Pass.</i> être couché sur un lit de table, être à table;<br /><b>3</b> <i>en parl. de lieux, particul. au pf. Pass.</i> être situé : νῆσοι αἵθ’ ἁλὶ [[κεκλίαται]] OD les îles qui se trouvent dans la mer ; <i>qqf en parl. des personnes, pour exprimer l'idée de fixité</i> : Ὀρέσβιος λίμνῃ κεκλιμένος Κηφισίδι IL Oresbios établi sur le lac de Kêphisos;<br /><b>III.</b> faire plier, faire fléchir, <i>d'où</i><br /><b>1</b> détourner : [[ὄσσε]] [[πάλιν]] IL les yeux ; ἅρματα IL des chars ; <i>Pass.</i> se détourner : ὁ δ’ ἐκλίνθη IL il se détourna (pour esquiver un coup mortel) ; οὐδ’ [[ἔχω]] πρὸς πότερα κλιθῶ SOPH je ne sais de quel côté (à droite ou à gauche) je dois me tourner;<br /><b>2</b> faire reculer, repousser : Τρῶας, Ἀχαιούς IL les Troyens, les Grecs ; τὴν μάχην IL donner au combat une autre direction;<br /><b>3</b> <i>t. de gramm.</i> conjuguer, décliner, fléchir;<br /><b>B.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> incliner, pencher : ἐπὶ [[δόρυ]], vers la lance, <i>càd</i> à droite ; ἐπ’ ἀσπίδα, vers le bouclier, <i>càd</i> à gauche ; <i>fig.</i> ἡ [[πόλις]] ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]] ἔκλινεν XÉN l'État penchait vers sa ruine;<br /><b>2</b> [[plier]], [[fléchir]];<br /><b>3</b> <i>t. de gramm.</i> se conjuguer, se décliner;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[κλίνομαι]] (<i>ao.</i> ἐκλινάμην);<br /><b>1</b> [[s'appuyer contre]] <i>ou</i> sur : τινι qch;<br /><b>2</b> [[pencher vers son déclin]], [[décliner]].<br />'''Étymologie:''' R. Κλι, pencher.

|elnltext=κλίνω, aor. pass. ἐκλίθην, ἐκλίνθην en ἐκλίνην; fut. pass. κλιθήσομαι en (κατα)κλινήσομαι act. met acc. doen buigen:; τάλαντα de balans laten doorslaan Il. 19.223; overdr.:; ἡμέρα κλίνει τε κἀνάγει πάλιν ἅπαντα τἀνθρώπεια een dag doet alle menselijke zaken neergaan en weer omhoog komen Soph. Ai. 131; laten afbuigen, van richting laten veranderen:. ὄσσε πάλιν κ. de ogen afwenden Il. 3.427; τὰς μὲν φλέβας ἐκ τῶν δεξιῶν ἐπὶ τἀριστερά... κλίναντες de aderen van de rechterzijde naar de linkerzijde buigend Plat. Tim. 77e; μάχην de strijd doen keren Il. 14.510; ἔκλινε γὰρ κέρας τὸ λαιὸν ἡμῶν hij drong onze linker vleugel terug Eur. Suppl. 704. tegen... doen leunen, tegen... (aan) zetten, met acc. en πρός + acc.: ἅρματα δ’ ἔκλιναν πρὸς ἐνώπια zij zetten de strijdwagens tegen de wand Il. 8.435. laten aanzitten; doen liggen, neerleggen. κλῖνόν μ’ ἐς εὐνὴν αὖθις leg mij weer in bed Eur. Or. 227. act. intrans. neigen, overhellen; overdr.: ἡ πόλις ἐπὶ τὸ χεῖρον ἔκλινεν de stad raakte in verval Xen. Mem. 3.5.13; ἡ ἡμέρα ἤρξατο κλίνειν de dag begon op zijn eind te lopen NT Luc. 9.12. med.-pass. (af)buigen:; ὁ δ’ ἐκλίθη καὶ ἀλεύατο κῆρα μέλαιναν hij week uit en ontliep het zwarte doodslot Il. 3.360; vaak perf. naar beneden lopen, aflopen:. ἁλὶ κεκλιμένη (een kust) die steil naar zee afloopot Od.13.235. leunen:; ὁ παῖς πρὸς κόλπον... τιθήνης ἐκλίνθη het kind drukte zich tegen de borst van de voedster Il. 6.467; vaak perf. met dat.:; ἀσπίσι κεκλιμένοι leunend tegen hun schilden Il. 3.13; van pers. wonen:. ἄχρι τῶν πρὸς τὸν Ἄραρα κεκλιμένων tot aan de volkeren die langs de Arar wonen Plut. Caes. 26.1. (gaan) (aan)liggen:; κλιθέντες ἐδαίνυντο nadat ze waren gaan aanliggen, gebruikten zij de maaltijd Hdt. 1.211.2; Ἀλφεοῦ πόρῳ κλιθείς begraven liggend bij de stroom van de Alpheus Pind. O. 1.92; neerkomen, vallen:; ἑτέρωσ’ ἐκλίθη (het wasbekken) viel om Od. 19.470; ὑπτία κλίνομαι ik val achterover Soph. Ant. 1188; vaak perf.: liggen, gevallen zijn:. ῥηγμῖνι θαλάσσης κεκλίαται zij liggen op het strand van de zee Il. 16.68; φύλλων κεκλιμένων van gevallen bladeren Od. 11.194; ἐπὶ γόνυ κέκλιται zij ligt op haar knieën Aeschl. Pers. 930.

|sltr=[[κλίνω]] (aor. [[pass]]. κλᾰθείς) [[make]] to [[lie]] [[νῦν]] δἐν αἱμακουρίαις ἀγλααῖσι μέμικται, Ἀλφεοῦ πόρῳ κλιθείς (''[[sc.]]'' [[Πέλοψ]], laid to [[rest]] ) (O. 1.92) met., [[θαμά]] κε, [[τῷδε]] [[μέλει]] κλιθείς, ὕμνον κελάδησε καλλίνικον relying on (N. 4.15) ]ον δ' [[ἔπος]] κλιθελ[ (Pae. 8.11)

|txtha=1st aorist [[ἔκλινα]]; [[perfect]] [[κέκλικα]];<br /><b class="num">1.</b> transitive,<br /><b class="num">a.</b> to [[incline]], [[bow]]: [[τήν]] κεφαλήν, of [[one]] [[dying]], τό [[πρόσωπον]] [[εἰς]] [[τήν]] γῆν, of the terrified, to [[cause]] to [[fall]] [[back]]: παρεμβολάς, Latin inclinare acies, i. e. to [[turn]] to [[flight]], μάχην, [[Homer]], Iliad 14,510; [[Τρῳάς]], 5,37; Ἀχαιους, [[Odyssey]] 9,59).<br /><b class="num">c.</b> to [[recline]]: [[τήν]] κεφαλήν, in a [[place]] for [[repose]] (A. V. [[lay]] [[one]]'s [[head]]), to [[incline]] [[oneself]] (cf. Buttmann, 145 (127); Winer's Grammar, § 38,1): of the declining [[day]] (A. V. [[wear]] [[away]], be [[far]] spent), [[ἅμα]] τῷ κλῖναι τό τρίτον [[μέρος]] τῆς νικτος, [[Polybius]] 3,93, 7; ἐγκλινατος [[τοῦ]] ἡλίου ἐς ἑσπέραν, Arrian anab. 3,4, 2. (Compare: [[ἀνακλίνω]], [[ἐκκλίνω]], [[κατακλίνω]], [[προσκλίνω]].)

|mltxt=(AM [[κλίνω]], Α αιολ. τ. [[κλίννω]])<br /><b>1.</b> <b>(μτβ.)</b> [[κάνω]] κάποιον ή [[κάτι]] να στραφεί ή να γείρει [[πλάγια]] ή [[προς]] τα [[κάτω]], το [[γέρνω]], το [[πλαγιάζω]] ή [[λυγίζω]], [[κάμπτω]] [[κάτι]]<br />(α. «ο [[δυνατός]] [[άνεμος]] έκλινε τους κορμούς τών δέντρων» β. «ἐπὴν κλίνῃσι τάλαντα [[Ζεύς]]» — όταν ο [[Ζευς]] κάνει τη [[ζυγαριά]] να γείρει από τη μια [[πλευρά]], <b>Ομ. Ιλ.</b><br />γ. «[[μηκέτι]] τοῦδ' ἀντιπέτρου βήματος ἔξω [[πόδα]] κλίνῃς», <b>Σοφ.</b><br />δ. «τὰς κεφαλὰς ὑμῶν τῷ Κυρίῳ κλίνατε», <b>Θ. Λειτ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>γραμμ.</b> [[σχηματίζω]] [[κατά]] [[σειρά]], απαγγέλλοντας ή γράφοντας, όλους τους τύπους κλιτού μέρους του λόγου (α. «οι προθέσεις δεν κλίνονται» β. «[[κλίνω]] το [[ρήμα]] [[αγαπώ]]» γ. «αἱ πρωτότυποι [ἀντωνυμίαι] οὐ κλίνονται εἰς τὰς πτώσεις», Απολλ. Δύσκ.)<br /><b>3.</b> έχω [[τάση]] [[προς]] κάποιον ή [[κάτι]], [[τείνω]], [[αποκλίνω]], [[ρέπω]] (α. «κλίνει [[προς]] τον σοσιαλισμό» β. «κιθαρίζων ἅμα κε τῷδε [[μέλει]] κλιθεὶς ὕμνον κελάδησε καλλίνικον», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>4.</b> (για χρόνο, φως, [[ημέρα]], [[νύχτα]] <b>κ.λπ.</b>) ελαττώνομαι, [[φθίνω]], [[γέρνω]], [[φθάνω]] στο [[τέλος]] μου (α. «ο [[ήλιος]] κλίνει [[προς]] τη [[δύση]]» β. «κλίνοντος ὑπὸ ζόφον ἠελίοιο», Απολλ. Ρόδ.)<br /><b>5.</b> <b>μτφ.</b> (για χρώματα και για [[φωνή]]) [[πλησιάζω]] [[προς]] ορισμένο τόνο, έχω κάποιαν [[απόχρωση]] (α. «δεν [[είναι]] καθαρό γαλάζιο κλίνει [[προς]] το πράσινο» β. «η [[φωνή]] του κλίνει [[προς]] τη [[φωνή]] του βαρύτονου»)<br /><b>6.</b> <b>μτφ.</b> <b>φρ.</b> «[[κλίνω]] [[προς]] το [[τέλος]]» ή «[[κλίνω]] [[προς]] την [[αφάνεια]]» ή «[[κλίνω]] ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]]» — [[ξεπέφτω]], φθείρομαι, [[παρακμάζω]] («[[θαυμάζω]]... ἡ [[πόλις]] [[ὅπως]] ποτ' ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]] ἔκλινεν», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>(αμτβ.)</b> [[στρίβω]], [[γυρίζω]], στρέφομαι [[προς]] τα [[κάτω]] ή πλαγίως, [[αλλάζω]] [[θέση]] ή [[κατεύθυνση]] ενώ βρίσκομαι σε [[κίνηση]] ή σε [[στάση]], [[γέρνω]] [[προς]] κάποια [[κατεύθυνση]] (α. «το [[σπίτι]] κλίνει [[προς]] τα [[δεξιά]]» β. «ο κεκλιμένος [[πύργος]] της Πίζας»)<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «δεν έχει πού την κεφαλήν κλίναι» [ορθ. <i>κλίνῃ</i>]<br />δεν έχει [[καταφύγιο]] [[πουθενά]] ή στερείται τα [[πάντα]]<br />β) «κλίνατε επί [[δεξιά]]», «κλίνατε επ' αριστερά» — στρατιωτικό ή γυμναστικό [[παράγγελμα]] για να στραφεί η [[ομάδα]] [[προς]] το δεξιό ή [[προς]] το αριστερό [[μέρος]], να αλλάξει [[κατεύθυνση]]<br />γ) <b>φυσ.</b> «κεκλιμένο επίπεδο» — το επίπεδο που σχηματίζει [[οξεία]] [[γωνία]] [[προς]] την οριζόντια [[γραμμή]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>μτφ.</b> <b>φρ.</b> α) «[[κλίνω]] την [[κεφαλή]]» ή «[[κλίνω]] κάραν» ή «[[κλίνω]] τον τράχηλο» <br />ί) [[υποχωρώ]], [[λυγίζω]] («[[είναι]] μου [[χρεία]] να [[κλίνω]] την [[κεφαλή]]», Ερωφ.)<br />ii) [[προσκυνώ]], [[εκφράζω]] σεβασμό<br />β) «[[κλίνω]] το [[γόνυ]]»<br />i) [[γονατίζω]]<br />ii) [[υποκλίνομαι]], [[εκφράζω]] σεβασμό<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> (με την [[πρόθεση]] <i>από</i>) απομακρύνομαι<br /><b>2.</b> απλώνομαι<br /><b>3.</b> εκτρέπομαι, [[παρεκκλίνω]]<br /><b>4.</b> [[συγκατανεύω]]<br /><b>5.</b> [[σέβομαι]]<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «[[κλίνω]] εἰς ἀγάπην» — [[ερωτεύομαι]]<br />β) «[[κλίνω]] [[κρίση]]» — [[καταστρατηγώ]] τη [[δικαιοσύνη]], [[παραβιάζω]] το [[δίκαιο]]<br />γ) «[[κλίνω]] [[μετά]] τινος» — [[πηγαίνω]] με το [[μέρος]] κάποιου<br />δ) «[[κλίνω]] [[τέντα]]» — [[στήνω]] [[σκηνή]], εγκαθίσταμαι<br />ε) «[[κλίνω]] τὸ οὖς» — [[ακούω]] με [[καταδεκτικότητα]], [[εισακούω]]<br />στ) «[[κλίνω]] φλάμουρον» — [[ξεκινώ]] για [[επίθεση]], επιτίθεμαι<br />ζ) «κλίνει ὁ [[ἥλιος]]» — δύει, βασιλεύει<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />(ενεργ. και μέσ.) [[τρέπω]] σε [[φυγή]] αντίπαλο («Τρῷας δ' ἔκλιναν [[Δαναοί]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[βάζω]] κάποιον στο [[ανάκλιντρο]], [[κατακλίνω]] κάποιον (α. «κληθῆναι [ἔφη] καὶ Θηβαίων ἄνδρας [[πεντήκοντα]], καὶ [[σφέων]] οὐ χωρὶς ἑκατέρους κλῑναι», <b>Ηρόδ.</b><br />β. «κλῑνόν μ' ἐς εὐνήν», <b>Ευρ.</b><br />γ. «πάντες δ' ἠρήσαντο παραὶ λεχέεσι κλιθῆναι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[ταπεινώνω]] («[[ἡμέρα]] κλίνει κἀνάγει [[πάλιν]] ἅπαντα τἀνθρώπεια» — μια [[μέρα]] ταπεινώνει και ανυψώνει όλα τα ανθρώπινα πράγματα, <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> (στη μαγική) [[κάνω]] κάποιον υποχείριο, τον [[μαγεύω]], τον [[υποδουλώνω]]<br /><b>4.</b> (μέσ. και παθ.) <i>κλίνομαι</i><br />στηρίζομαι, [[ακουμπώ]] σε [[κάτι]] (α. «κίονι κεκλιμένη», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β. «ξύλα ἐς ἄλληλα κεκλιμένα», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>παθ.</b> α) (για [[μάχη]]) [[καταλήγω]] σε [[υποχώρηση]], σε [[ήττα]] («[[κάρτος]] δ' ἀνεφαίνετο ἔργων, ἐκλίνθη δὲ [[μάχη]]», <b>Ησίοδ.</b>)<br />β) (στον παθ. αόρ. και παρακμ.) i) αποθέτομαι, τοποθετούμαι<br />ii) [[είμαι]] ξαπλωμένος σε [[ανάκλιντρο]] [[δίπλα]] στο [[τραπέζι]] ως [[συμποσιαστής]] («κλιθέντες ἐδαίνυντο, πληρωθέντες δὲ φορβῆς καὶ οἴνου ηὗδον», <b>Ηρόδ.</b>)<br />iii) (για βουνά και τόπους) [[είμαι]] στραμμένος, [[βλέπω]] [[προς]] κάποιο [[σημείο]] («ἠέ τις [[ἀκτὴ]] κεῖθ' ἁλὶ κεκλιμένη ἐριβώλακος ἠπείροιο», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br />iv) (<b>για πρόσ.</b>) ζω σε έναν [[τόπο]], [[είμαι]] εγκατεστημένος, [[κατοικώ]] [[κάπου]] («Ὀρέσβιον αἰολομίτρην, ὅς ρ' ἐν Ὕλη νέεσκε... λίμνῃ κεκλιμένος Κηφισίδι», <b>Ομ. Ιλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. εμφανίζει τη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] <i>kli</i>- της ΙΕ ρίζας <i>klei</i>- «[[κλίνω]], [[στηρίζω]]» και σχηματίζεται με ενεστωτικό [[επίθημα]] -<i>η</i>- (το οποίο επεκτάθηκε και σε άλλους χρόνους) και [[κατάληξη]] -<i>yo</i>. Συνδέεται με λατ. <i>clinare</i> «[[κλίνω]]», αρχ. σαξ. <i>hlin</i><i>ō</i><i>n</i>, αρχ. άνω γερμ. <i>hlin</i><i>ē</i><i>n</i> > <i>lehnen</i> και αρχ. ινδ. <i>śrayati</i> = λιθουαν. <i>šleju</i> «[[κλίνω]]». Άλλοι τύποι έχουν αντίστοιχα σε άλλες γλώσσες, όπως ο παρακμ. <i>κέκλιται</i> με το αρχ. ινδ. <i>śiśriye</i> και το ρηματ. επίθ. [[ἄκλιτος]] με το αρχ. ινδ. <i>śrita</i>- και το αβεστ. <i>sri</i>-<i>nu</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <i>κλ</i>(<i>ε</i>)<i>ιτύς</i>, [[κλίμα]], [[κλίμαξ]], [[κλίνη]], [[κλιντήρ]], [[κλίσις]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κλείτος]], [[κλισία]], [[κλισμός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[ανακλίνω]], [[αποκλίνω]], <i>εγκλείνω</i>, <i>εκκλείνω</i>, <i>επικλείνω</i>, [[παρακλίνω]], [[παρεκκλίνω]], [[προκλίνω]], [[προσκλίνω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αντικλίνω]], <i>αντιμετακλίνω</i>, [[διακλίνω]], [[εγκατακλίνω]], <i>ενοιποκλίνω</i>, [[επανακλίνω]], [[επεγκλίνω]], [[επικατακλίνω]], [[κατακλίνω]], [[μετακλίνω]], [[μετεγκλίνω]], [[παρακατακλίνω]], [[παρανακλίνω]], [[παρεγκλίνω]], [[προανακλίνω]], [[προκατακλίνω]], [[προσανακλίνω]], [[περικλίνω]], [[προσυποκλίνω]], [[συγκατακλίνω]], [[συμπαρακατακλίνω]], [[συναποκλίνω]], [[συνεγκλίνω]], [[συνεκκλίνω]], [[συνεπικλίνω]], [[υπανακλίνω]], [[υπεγκλίνω]], [[υπεκκλίνω]], [[υπερεπικλίνω]], [[υποκατακλίνω]], [[υποκλίνω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[απεκκλίνω]]. (Β συνθετικό) -κλινής, [[ακλινής]], [[αμφικλινής]], [[γονυκλινής]], [[επικλινής]], [[ετεροκλινής]], [[ισοκλινής]], [[χαμαικλινής]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>αποκλινής</i>, [[εκκλινής]], [[κατακλινής]], [[ομοιοκλινής]], [[παλιγκλινής]], [[περικλινής]], [[πολυκλινής]], [[προσκλινής]], [[συγκλινής]], [[ταυτοκλινής]], [[υποκλινής]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>δικλινής</i>, [[μεσοκλινής]], [[μονοκλινής]], [[προκλινής]].

|lsmtext='''κλίνω:''' [ῑ], μέλ. <i>κλῐνῶ</i>, αόρ. αʹ [[ἔκλινα]], παρακ. <i>κέκλῐκα</i> — Μέσ., μέλ. <i>κλῐνοῦμαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐκλῑνάμην</i> — Παθ., μέλ. <i>κλῐθήσομαι</i> ή <i>κλῐνήσομαι</i>, αόρ. αʹ [[ἐκλίθην]] [ῐ] ή <i>ἐκλίνθην</i>· αόρ. βʹ [[ἐκλίνην]] [ῐ],<br /><b class="num">I. 1.</b> [[λυγίζω]], γέρνω, [[κλίνω]], [[ρέπω]], Λατ. inclinare, <i>κλίνειν τάλαντα</i>, γέρνω ή [[κλίνω]] την [[ζυγαριά]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>Τρῶαςἔκλιναν</i>, τους έκαναν να υποχωρούν, στο ίδ.· <i>ἔκλινε μάχην</i>, άλλαξε την [[εξέλιξη]] του πολέμου, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> κάνω [[κάτι]] να γέρνει πάνω σε [[κάτι]] [[άλλο]], δηλ. <i>σάκε'ὤμοισι κλίναντες</i>, δηλ. ανασηκώνοντας τις ασπίδες τους έτσι ώστε η ανώτατη [[στεφάνη]] να αναπαύεται στους ώμους τους, στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[στρέφω]] προς [[κάτι]], [[στηρίζω]], [[ὄσσε]] [[πάλιν]] κλίνασα, στρέφοντας τα μάτια της προς τα [[πίσω]], στο ίδ.<br /><b class="num">4.</b> κάνω να ακουμπήσει, να αναπαυθεί, <i>ἐν κλίνῃ κλ. τινά</i>, [[βάζω]] να καθίσει στο [[τραπέζι]], σε Ηρόδ.· μεταφ., [[ἡμέρα]] κλίνει ἅπαντα, να τα υποβιβάσει, να τα αδρανοποιήσει, σε Σοφ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Παθ., κάμπτομαι, είμαι λυγισμένος, [[γερμένος]], <i>ἐκλίνθη</i>, παραπάτησε, παρέκκλινε, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για ρηχή [[κατσαρόλα]], <i>ἄψ ἑτέρωσ' ἐκλίθη</i>, αναποδογύρισε, ανετράπη προς την [[άλλη]] [[μεριά]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[ακουμπώ]] πάνω ή [[αντίκρυ]] σε [[κάτι]], με δοτ., σε Όμηρ.· ομοίως στη Μέσ., <i>κλινάμενος</i>, σε Ομήρ. Οδ.· επίσης, <i>κεκλιμένος ἐπάλξεσιν</i>, ψάχνοντας [[ασφάλεια]] σ' αυτές, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> [[ξαπλώνω]], [[κείμαι]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ξαπλώνω]] σε [[ανάκλιντρο]] στα ομαδικά γεύματα, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για τόπους (στον παρακ.) βρίσκομαι με [[κλίση]] προς τη [[θάλασσα]], <i>ἁλὶκεκλιμένη</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>νῆσοι</i>, αἵθ' ἁλὶ [[κεκλίαται]] (Επικ. αντί <i>κέκλινται</i>), στο ίδ.<br /><b class="num">5.</b> [[ξεφεύγω]] από τη σωστή [[πορεία]], [[παρεκκλίνω]] της οδού, σε Θέογν.<br /><b class="num">III.</b> Μέσ., [[υποχωρώ]], [[εξασθενώ]], λέγεται για την [[ημέρα]], σε Ηρόδ.· ομοίως, αμτβ. στην Ενεργ., ἡ [[ἡμέρα]] ἤρξατο κλίνειν, σε Καινή Διαθήκη· μεταφ., κλ. ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]], εκφυλίζομαι, διαφθείρομαι, [[παρακμάζω]], σε Ξεν.

|etymtx=1<br />Grammatical information: v.<br />Meaning: [[incline (oneself)]], [[lean (on)]], [[sink, bend]].<br />Other forms: <b class="b3">-ομαι</b>, aor. [[κλῖναι]], [[κλίνασθαι]] (Il.), pass. [[κλιθῆναι]] (Od.), [[κλινθῆναι]] (Il.;; Chantraine Gramm. hom. 1, 404 w. n. 2, Schwyzer 761), also [[κλινῆναι]] (Att.; prob. for <b class="b3">*κλι-ῆναι</b>; Schwyzer 760), fut. [[κλινῶ]] (Att.), perf. midd. [[κέκλιμαι]] (Il.), with [[κέκλικα]] (Plb.),<br />Compounds: very often with prefix, e. g. <b class="b3">ἀνα-</b>, <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">παρα-</b>, <b class="b3">ἐν-</b>, <b class="b3">ἀπο-</b>,<br />Derivatives: 1. from the root with <b class="b3">δ-</b>suffix: <b class="b3">δι-κλί-δ-ες</b> f. [[double leaning]], [[two-winged]] (s. v.), <b class="b3">ἐγκλίς ἡ καγκελλωτη θύρα</b> (EM); <b class="b3">παρα-</b>, <b class="b3">ἐγ-κλιδόν</b> [[turning aside]], [[inclining]] (Od.). 2. From a prefixed present with ending after the [[s-]]stems (Schwyzer 513): <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">ἀπο-</b>, <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">συγ-κλινής</b> etc. <b class="b2">inclined away, slant etc.</b> (Hp., A.) with <b class="b3">ἐπικλίν-εια</b> (Heliol. Med.), <b class="b3">συγκλιν-ίαι</b> pl. (Plu.). 3. compounds with <b class="b3">τη-</b>suffix: <b class="b3">παρα-</b>, <b class="b3">συγ-κλί-της</b> [[who lies beside or together at the table]] (X.. Plu.), <b class="b3">ἐπι-κλίν-της</b> [[who inclines to the side]] (Arist.). - 4. [[κλειτύς]] (also [[κλιτύς]] after [[κλίνω]]), [[ύος]] f. [[slope]], [[hill]] (Il.; on the notation Schwyzer 506 w. n. 7). 5. [[κλεῖτος]] n. (A. R. 1, 599), <b class="b3">κλίτος</b> n. (Lyc., LXX, AP) [[slope]], [[side]]. - 6. [[κλίσις]], most. in prefixcompp., e. g. <b class="b3">ἀνά-</b>, <b class="b3">κατά-</b>, <b class="b3">ἀπό-κλισις</b> <b class="b2">leaning back etc.</b> (IA.). - 7. [[κλίμα]] n. (with hell. [[ι]] for [[ει]]; Schwyzer 523) [[inclination]], [[slope]], [[quarter]], [[land]], also <b class="b3">ἔγκλι-μα</b> etc. (Arist.), with [[κλιματίας]] [[inclining]] (Herakleit., Amm. Marc.), [[κλιματικός]] [[belonging to the sone]] (Vett. Val.). 8. [[κλῖμαξ]], <b class="b3">-ακος</b> f. [[trep]], [[ladder]], [[climax etc.]] (Od.) with [[κλιμάκιον]] (IA.), <b class="b3">-ίς</b> (Att. inscr., hell.), <b class="b3">κλιμακίσκοι πάλαισμα ποιόν</b> H.; [[κλιμακίζω]] [[use a grip called κλῖμαξ in the fighting]], metaph. [[bring down]] (Att.); [[κλιμακωτός]] (Plb.), <b class="b3">-ώδης</b> (Str.) [[like a trep]]; also <b class="b3">κλιμακ-τήρ</b> [[rug of a ladder]] (IA.), [[critical point of a mans life]] (Varro) with [[κλιμακτηρικός]], <b class="b3">-τηρίζω</b> (Gell., Vett. Val.); on the formation of [[κλῖμαξ]] ([[ι]] analog. for [[ει]] [<b class="b3">*κλεῖ-μα</b>] from [[κλίνω]]) Rodriguez Adrados Emerita 16, 133ff.; on [[κλιμακτήρ]] Chantraine Formation 327f. - 9. [[κλισμός]] [[arm-chair]] (Ion.Il.) with [[κλισμίον]], <b class="b3">-άκιον</b> (inscr., Call.), [[inclination]], [[slope]] (Arist.). - 10. <b class="b3">ἀνά-κλιθρον</b> [[back of a chair]] (Ptol.). - 11. <b class="b3">κλίτα στοαί</b>, [[κλίταν]] (<b class="b3">καὶ τάν</b> cod.) [[στοάν]] H., prop. [[leaning]]; from there [[κλισία]], Ion. <b class="b3">-ίη</b> [[pile-dwelling]], [[shed]], [[chapel; arm-chair, resting-bed, tomb]] ( Il.), [[κλίσιον]] nearly [[annex]], [[stoa]] (ω 208, Delos IIIa), also [[annex]], [[shed]], [[chapel]] (Lys., Paus.); often written [[κλεισίον]] (inscr.), also [[κλεισία]] f. [[tavern]] (ep.), perhaps through adaptation to [[κλείω]] [[lock]] (diff. Schulze Q. 295 A. 3 and Fraenkel KZ 45, 168); from there [[κλεισιάδες]] ([[θύραι]]) <b class="b2">doors of the κλ(ε)ισία, of the κλ(ε)ισίον</b> (Hdt., Ph., D. H., Plu.); details on [[κλισίη]] in Frisk Eranos 41, 59ff., Scheller Oxytonierung 61. - 12. (<b class="b3">ἐγ-</b>, <b class="b3">ἐκ-)κλιτικός</b> <b class="b2">inflecting etc.</b> (gramm.); to (<b class="b3">ἔγ-</b>, <b class="b3">ἔκ-)κλισις</b>. - From the present: 13. [[κλίνη]] [[layer]], [[bed]], [[litter]] (IA.; cf. Chantraine Formation 192) with [[κλινίς]], <b class="b3">-ίδιον</b>, <b class="b3">-ίον</b>, <b class="b3">-άριον</b> (Com.), [[κλίνειος]] [[belonging to a κλίνη]] (D.), <b class="b3">-ήρης</b> [[censorius]] (Ph., J.); as 2. member in <b class="b3">σύγ-κλινος</b> [[bedfellow]] (Men.). - 14. [[κλιντήρ]], <b class="b3">-ῆρος</b> m. <b class="b2">id.</b> (Od.) with [[κλιντήριον]], <b class="b3">-ίδιον</b>, <b class="b3">-ίσκος</b> (Ar.), <b class="b3">ἀνακλιν-τήρ</b> [[neighbour at table]] (Ps.-Callisth.); <b class="b3">παρακλίν-τωρ</b> <b class="b2">id.</b> (AP); <b class="b3">ἀνά-</b>, <b class="b3">ἐπί-κλιν-τρον</b> <b class="b2">back (leaning) etc.</b> (Erot. in Poll., Ar., inschr. etc.).<br />Origin: IE [Indo-European] [600] <b class="b2">*ḱlei-</b> [[lean]]<br />Etymology: The yot-presens [[κλίνω]] < <b class="b3">*κλίν-ι̯ω</b>, which is a Greek innovation, goes back on an older nasal-presens, seen in several languages but in diff. forms: Lat. [[clīnāre]], Germ., e. g. OS [[hlinōn]], OHG [[hlinēn]] > [[lehnen]], Balt., e. g. Latv. <b class="b2">slìe-n-u</b>, <b class="b2">slìet</b>, EastLith. <b class="b2">šli-n-ù</b>, <b class="b2">šliñti</b> [[lean]], Av. [[sri-nu-]], ptc. [[sri-ta-]] [[lean]], prob. also Arm. [[li-ni-m]], aor. ipv. [[le-r]], [[become]], [[be]]; the basis was athem. <b class="b2">*ḱli-n-ā-mi</b>. Beside this there was in Indo-Iranian and Baltic a thematic root-present, e. g. Skt. <b class="b2">śrayati</b> = Lith. (old a. dial.) <b class="b2">šlejù</b> [[lean]]. The originally only presentic nasal has in Latin and Germanic conquered the whole inflection, but in Greek did not reach the perfect (<b class="b3">κέ-κλι-ται</b>: Skt. <b class="b2">śi-śri-y-é</b>), partly also the passive aorist. - The Greek nominal derivations are mostly innovations; note, except (<b class="b3">ἄ)-κλιτος</b> = Skt. <b class="b2">śri-tá-</b>, Av. [[sri-ta-]] [[leaning]], [[κλίσις]], formally = Lith. <b class="b2">šli-tì-s</b> [[shove-shed]]; [[κλίτον]] = Germ. e. g. OHG [[lit]] [[cover]], NHG Augen-lid; beside it with full grade (as in <b class="b3">κλει-τύς</b>) e. g. OWNo. [[hlīð]] f. [[slope]]. As in [[κλίνη]] the nasal came in OHG [[hlina]] [[reclinatorium]]. - Several nominal formations in Bq s. v., Pok. 600ff., W.-Hofmann s. [[clīnō]] .

|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> to make to [[bend]], [[slope]], or slant, Lat. inclinare, κλίνειν τάλαντα to [[incline]] or [[turn]] the [[scale]], Il.; Τρῶας ἔκλιναν made them [[give]] way, Il.; ἔκλινε μάχην turned the [[tide]] of war, Il.<br /><b class="num">2.</b> to make one [[thing]] [[lean]] [[against]] [[another]], i. e. σάκε' ὤμοισι κλίναντες, i. e. [[raising]] [[their]] shields so that the [[upper]] rim rested on [[their]] shoulders, Il.<br /><b class="num">3.</b> to [[turn]] aside, [[ὄσσε]] [[πάλιν]] κλίνασα having turned [[back]] her eyes, Il.<br /><b class="num">4.</b> to make to [[recline]], ἐν κλίνηι κλ. τινά to make him lie down at [[table]], Hdt.:—metaph., [[ἡμέρα]] κλίνει ἅπαντα puts to [[rest]], lays low all things, Soph.<br /><b class="num">II.</b> Pass. to be [[bent]], [[bend]], ἐκλίνθη he [[bent]] aside, swerved, Il.; of a pan, ἂψ ἑτέρωσ' ἐκλίθη it was tipped [[over]] to the [[other]] [[side]], Od.<br /><b class="num">2.</b> to [[lean]] or [[stay]] [[oneself]] [[upon]] or [[against]] a [[thing]], c. dat., Hom.; so in Mid., κλινάμενος Od.:—also, κεκλιμένος ἐπάλξεσιν [[seeking]] [[safety]] in them, Il.<br /><b class="num">3.</b> to lie down, lie, Hom., etc.; to lie on a [[couch]] at meals, Hdt., etc.<br /><b class="num">4.</b> of [[place]]s (in perf.), to lie [[sloping]] [[towards]] the sea, ἁλὶ κεκλιμένη Od.; νῆσοι, αἵθ' ἁλὶ [[κεκλίαται]] (epic for κέκλινται), Od.<br /><b class="num">5.</b> to [[wander]] from the [[right]] [[course]], Theogn.<br /><b class="num">III.</b> Mid. to [[decline]], of the day, Hdt.; so, intr. in Act., ἡ [[ἡμέρα]] ἤρξατο κλίνειν NTest.:—metaph., κλ. ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]] to [[fall]] off, [[degenerate]], Xen.

|ftr='''κλίνω''': -ομαι<br />{klí̄nō}<br />'''Forms''': Aor. κλῖναι, κλίνασθαι (seit Il.), Pass. κλιθῆναι (seit Od.), κλινθῆναι (poet. seit Il.; metr. bedingt; Chantraine Gramm. hom. 1, 404 m. A. 2 und Lit., Schwyzer 761), auch κλινῆναι (att.; wohl für *κλιῆναι; Schwyzer 760), Fut. κλινῶ (att.), Perf. Med. [[κέκλιμαι]] (seit Il.), wozu [[κέκλικα]] (Plb.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': ‘(sich) neigen, (an)lehnen, (sich) senken, beugen’.<br />'''Composita''': sehr oft mit Präfix, z. B. ἀνα-, κατα-, παρα-, ἐν-, ἀπο-,<br />'''Derivative''': Sehr zahlreiche und weitverzweigte Ableitungen: 1. Von der Wurzel mit δ-Suffix: δικλίδ-ες f. [[doppelt angelehnt]], [[zweiflügelig]] (s. bes.), [[ἐγκλίς]]· ἡ καγκελλωτὴ [[θύρα]] (''EM''); παρα-, [[ἐγκλιδόν]] [[ausweichend]], [[sich neigend]] (ep. poet. seit Od.). 2. Vom präfigierten Präsens mit Ausgang nach den σ-Stämmen (Schwyzer 513): κατα-, ἐπι-, ἀπο-, ἐκ-, [[συγκλινής]] usw. [[abwärts geneigt]], [[abschüssig]] (Hp., A. usw.) mit [[ἐπικλίνεια]] (Heliol. Med.), [[συγκλινίαι]] pl. (Plu.). 3. Zusammenbildungen mit τη-Suffix: παρα-, [[συγκλίτης]] ‘der neben od. zusammen am Tisch liegt’ (X.. Plu.), [[ἐπικλίντης]] [[der sich seitwärts bewegt]] (Arist.). — 4. κλειτύ̄ς (auch [[κλιτύς]] nach κλί̄νω), ύος f. [[Abhang]], [[Hügel]] (vorw. poet. seit Il.; zur Schreibung Schwyzer 506 m. A. 7 u. Lit.). 5. [[κλεῖτος]] n. (A. R. 1, 599), κλίτος n. (Lyk., LXX, ''AP'') [[Abhang]], [[Seite]], [[Luftstrich]]. — 6. [[κλίσις]], vorw. von den Präfixkompp., z. B. [[ἀνά]]-, [[κατά]]-, [[ἀπόκλισις]] [[das Zurücklehnen]] (ion. att.). — 7. [[κλίμα]] n. (mit hell. ι für ει; Schwyzer 523) [[Neigung]], [[Abhang]], [[Himmelsgegend]], [[Land]], auch [[ἔγκλιμα]] usw. (Arist. usw.), mit [[κλιματίας]] [[neigend]] (Herakleit., Amm. Marc.), [[κλιματικός]] [[zur Himmelsgegend gehörig]] (Vett. Val.). 8. [[κλῖμαξ]], -ακος f. ‘Treppe, Leiter, Schiffs-, Sturmleiter, Klimax’ (seit Od.) mit [[κλιμάκιον]] (ion. att.), -ίς (att. Inschr., hell.), κλιμακίσκοι· [[πάλαισμα]] ποιόν H.; [[κλιμακίζω]] [[einen Kunstgriff namens [[κλῖμαξ]] im Ringkampf benutzen]], übertr. [[zu Fall bringen]] (att.); [[κλιμακωτός]] (Plb.), -ώδης (Str.) [[treppenförmig]]; auch [[κλιμακτήρ]] [[Leitersprosse]] (ion. att.), [[kritischer Punkt des menschlichen Lebens]] (Varro u. a.) mit [[κλιμακτηρικός]], -τηρίζω (Gell., Vett. Val. u. a.); zur Bildung von [[κλῖμαξ]] (ι analog. statt ει [*κλεῖμα] nach κλί̄νω) Rodriguez Adrados Emerita 16, 133ff.; zu [[κλιμακτήρ]] Chantraine Formation 327f. — 9. [[κλισμός]] [[Lehnsessel]] (ion. poet. seit Il.) mit κλισμίον, -άκιον (Inschr., Kall.), [[Neigung]], [[Abhang]] (Arist.). — 10. [[ἀνάκλιθρον]] [[Rückenlehne]] (Ptol.). — 11. [[κλίτα]]· στοαί, κλίταν (καὶ [[τάν]] cod.)· στοάν H., wohl eig. [[Anlehnung]], [[Lehne]] o. ä.; davon [[κλισία]], ion. -ίη ‘Pfahlhütte, Baracke, Kapelle; Lehnsessel, Ruhebett, Grabkammer, Tischbett, Tischgelage’ (vorw. ep. poet. seit Il.), [[κλίσιον]] etwa [[Anbau]], [[Säulenhalle]] (ω 208, Delos III^a), auch [[Anbau]], [[Schuppen]], [[Kapelle]] (Lys., Paus. u. a.); oft [[κλεισίον]] geschrieben (Inschr. u. a.), ebenso [[κλεισία]] f. etwa [[Herberge]], [[Wirtshaus]] (ep.), wahrscheinlich durch Anschluß an [[κλείω]] [[verschließen]] (anders Schulze Q. 295 A. 3 und Fraenkel KZ 45, 168); davon [[κλεισιάδες]] (θύραι) ‘Türen der κλ(ε)ισία, des κλ(ε)ισίον’ (Hdt., Ph., D. H., Plu. u. a.); Einzelheiten über [[κλισίη]] u. Verw. bei Frisk Eranos 41, 59ff., Scheller Oxytonierung 61. — 12. (ἐγ-, ἐκ-)[[κλιτικός]] [[flexivisch]] (Gramm. u. a.); zu (ἔγ-, ἔκ-)κλισις. — Vom Präsens: 13. [[κλίνη]] [[Lager]], [[Bett]], [[Bahre]] (ion. att.; vgl. Chantraine Formation 192) mit [[κλινίς]], -ίδιον, -ίον, -άριον (Kom. usw.), [[κλίνειος]] [[zur [[κλίνη]] gehörig]] (D.), -[[ήρης]] [[im Bett liegend]], [[bettlägerig]] (Ph., J. u. a.); als Hinterglied in [[σύγκλινος]] [[Bettgenosse]] (Men.). — 14. [[κλιντήρ]], -ῆρος m. ib. (ep. poet. seit Od.) mit [[κλιντήριον]], -ίδιον, -ίσκος (Ar. u. a.), [[ἀνακλιντήρ]] [[Tischgenosse]] (Ps.-Kallisth.); [[παρακλίντωρ]] ib. (''AP''); [[ἀνά]]-, [[ἐπίκλιντρον]] [[Rückenlehne]] (Erot. bei Poll., Ar., Inschr. usw.).<br />'''Etymology''': Das Jotpräsens κλί̄νω aus *κλίνι̯ω, das eine griechische Neuerung ist, geht auf ein älteres Nasalpräsens zurück, das in vielen Einzelsprachen, aber in wechselnder Gestalt auftritt: lat. ''clīnāre'', germ., z. B. asächs. ''hlinōn'', ahd. ''hlinēn'' > ''lehnen'', balt., z. B. lett. ''slìe''-''n''-''u'', ''slìet'', ostlit. ''šli''-''n''-''ù'', ''šliñti'' [[anlehnen]], aw. ''sri''-''nu''-, Ptz. ''sri''-''ta''- [[lehnen]], wohl auch arm. ''li''-''ni''-''m'', Aor. Ipv. ''le''-''r'', [[werden]], [[sein]]; als gemeinsame Grundlage ist ein verschwundenes athem. *''ḱli''-''nā''-''mi'' anzunehmen. Neben diesem weitverbreiteten Nasalpräsens steht im Indoiranischen und Baltischen ein thematisches Wurzelpräsens, z. B. aind. ''śrayati'' = lit. (alt u. dial.) ''šlejù'' [[anlehnen]]. Der ursprünglich nur dem Präsens zukommende Nasal hat im Latein und Germanischen die ganze Verbalflexion erobert, aber läßt im Griechischen das Perfekt (κέκλιται: aind. ''śi''-''śri''-''y''-''é''), z. T. auch den Passivaorist unberührt. — Die griech. Nominalableitungen sind im großen und ganzen als Neubildungen verständlich; zu bemerken immerhin, außer (ἄ)-κλιτος = aind. ''śri''-''tá''-, aw. ''sri''-''ta''- [[gelehnt]], [[κλίσις]], formal = lit. ''šli''-''tì''-''s'' [[Garbenhocke]]; κλίτον = germ. z. B. ahd. ''lit'' [[Deckel]], nhd. ''Augen''-''lid''; daneben mit Hochstufe (wie in [[κλειτύς]]) z. B. awno. ''hlīð'' f. [[Abhang]], [[Berghalde]]. Wie in [[κλίνη]] ist der Nasal u. a. auch in ahd. ''hlina'' [[reclinatorium]] eingedrungen. — Zahlreiche andere Nominalbildungen, die für das Griechische ohne Belang sind, bei Bq s. v., WP. 1, 490f., Pok. 600ff., W.-Hofmann s. ''clīnō'' (m. reicher Lit.).<br />'''Page''' 1,874-875