ἄρσην: Difference between revisions

|dgtxt=ἄρσεν<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> át. [[ἄρρην]] Pl.<i>Smp</i>.191c; jón. ἔρσην Hdt.1.193; [[ἄρσης]] <i>IG</i> 5(1).364.10 (Laconia), <i>PAmst</i>.41.46 (I a.C.), Anon.Astr. en <i>POxy</i>.465.147; [[ἄρρης]] <i>PMag</i>.4.361; [[γάρρης]] Hsch.<br /><b class="num">I</b> gener. de pers. y anim.<br /><b class="num">1</b> como adj. [[de sexo masculino]], [[macho]] μήτε τις οὖν θήλεια θεὸς ... μήτε τις [[ἄρσην]] <i>Il</i>.8.7, βοῦν ... ἄρσενα <i>Il</i>.7.315, cf. Hes.<i>Op</i>.437, ἵππος <i>Il</i>.23.377, <i>PCair.Isidor</i>.83.5 (III d.C.), κάμηλος <i>BGU</i> 2112.2 (I d.C.), ὄνος <i>PSarap</i>.3.5, 11 (II d.C.), <i>PCair.Isidor</i>.84.8 (III d.C.), παιδίον Ar.<i>Ec</i>.549, <i>PAmst</i>.l.c., καί μοι τέκν' ἐγένοντο δύ' ἄρσενα Call.<i>Epigr</i>.40.5, τὸ ἄρρεν γένος Ph.1.69, cf. Anon.Astr. en <i>POxy</i>.l.c., tb. de plantas ἄ. φοίνιξ palmera macho</i> Nonn.<i>D</i>.42.309<br /><b class="num">•</b>[[perteneciente al varón]] σπορά E.<i>Tr</i>.503, νηδύς E.<i>Ba</i>.527<br /><b class="num">•</b>de los números impares según los pitagóricos, Plu.2.288c, cf. 264a.<br /><b class="num">2</b> como subst. ὁ [[ἄρσην]] [[el varón]] πάντες θήλειαί τε καὶ ἄρσενες todos, hembras y varones</i> Hes.<i>Th</i>.667, ὁ [[ἄρσην]] A.<i>A</i>.861, κράτος ἀρσένων A.<i>Supp</i>.393, εἴη δὲ νίκη καὶ κράτη τοῖς ἄρσεσιν A.<i>Supp</i>.951, ἐρημωθέντος [[ἄρσενος]] θρόνου estando el trono sin varón</i> A.<i>A</i>.260, διὰ τοῦ ἄρρενος ἐν τῷ θήλει Pl.<i>Smp</i>.191c, θῆλύν τε καὶ ἄρρενα Pl.<i>Lg</i>.665c, ἐν τοῖς ἄρσεσι entre los varones</i> Th.2.45, πυροὶ [[ἄρσενος]] fuegos (del amor) por un hombre</i>, <i>AP</i> 12.17, cf. Thphr.<i>HP</i> 2.8.4, Hdt.1.193, οὐδεὶς [[ἄρσης]] <i>IG</i> 5(1).364.10 (Laconia), τῶν ἀρρένων ἡ [[δόξα]] Amph.<i>Seleuc</i>.91, ἄρρενες θηλυδρίαι varones afeminados</i> Amph.<i>Seleuc</i>.93<br /><b class="num">•</b>τὸ ἄρσεν [[el sexo masculino]], [[el hombre]] τὸ δ' ἄρσεν αἰνῶ admiro lo varonil</i> A.<i>Eu</i>.737, τῆς δούλης τεκούσης ἄρρεν Ar.<i>Th</i>.564, τὸ ἄρρεν Arist.<i>Mu</i>.396^b9, cf. Dsc.3.1, Thphr.<i>HP</i> 3.93, Ἀπόλλωνι ... θῆλυ καὶ ἄρσεν ... προσέδɛ̄ν <i>IG</i> 12(8).358 (Tasos V a.C.), ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς los hizo hombre y mujer</i> [[LXX]] <i>Ge</i>.1.27.<br /><b class="num">II</b> [[fig]].<br /><b class="num">1</b> [[viril]], [[varonil]] ἄ. φρένες de una mujer, E.<i>Or</i>.1204, irón., de un coro de Agatón [[βοή]] Ar.<i>Th</i>.125, de los sonidos graves en op. a los agudos, Phld.<i>Mus</i>.4.23.32, Aristid.Quint.77.19.<br /><b class="num">2</b> [[fuerte]], [[vigoroso]] [[ἔλαιον]] S.<i>Tr</i>.1196, cf. Call.<i>Lau.Pall</i>.29, ταῦροι Babr.52.1<br /><b class="num">•</b>[[violento]], [[impetuoso]] πῦρ <i>AP</i> 9.77 (Antip.Thess.), κτύπος [[ἄρσην]] πόντου S.<i>Ph</i>.1455, ἄρσενας χοὰς Ἀχέροντος S.<i>Fr</i>.523.2.<br /><b class="num">III</b> gram. [[del género masculino]] ὀνόματα Ar.<i>Nu</i>.682, cf. 671.<br /><b class="num">• Etimología:</b> N. genérico del ‘[[macho]]’. La var. ἔρσην es idéntica a av. <i>aršan</i> ‘[[macho]]’, cf. tb. ai. <i>r̥ṣa-bhá</i> ‘[[toro]]’ c. grado ø. Dud. identificación c. ai. <i>vrṣabhá</i>-.