διανοοῦμαι: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [raro en v. act., Plu.2.425d, Philostr.<i>Im</i>.2.1; jón. plusperf. 3^a plu. διενένωντο Hdt.7.207]<br /><b class="num">I</b> en pres., fut. o perf. [[pensar]]<br /><b class="num">1</b> [[pensar]], [[tener intención de]], [[planear]] c. ac. compl. dir. μαθὼν ... ταῦτά μιν διανοεύμενον Hdt.3.122, cf. Pl.<i>Alc</i>.1.106a, <i>Tht</i>.184a, μηδὲν δίκαιον Th.5.35, cf. 4.29, αἱ χεῖρες ἃ διανοούμεθα ... ὑπουργοῦσιν Antipho 4.3.4, δυσχερές τι ... περὶ τῆς πόλεως Plb.30.5.10, αἰνίγματα [[LXX]] <i>Da</i>.8.23, cf. 2<i>Pa</i>.2.13, οἱ ὀφθαλμοὶ τοῦ θεοῦ ῥυθμόν τινα οἶμαι διανοοῦντες creo que los ojos del dios tienen en mente, e.e. están componiendo cierto ritmo</i> de Eros, Philostr.l.c., Περὶ τοῦ πῶς ἕκαστα λέγομεν καὶ διανοούμεθα tít. de una obra de Crisipo, Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.9, c. περί y gen. περὶ ... τῆς ... ἀσεβείας Plb.4.17.11, c. ἐπί y ac. πᾶς τις διανοεῖται ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ ἐπιμελῶς ἐπὶ τὰ πονηρά [[LXX]] <i>Ge</i>.6.5, c. part. de fut. πείσων ἐκεῖνον διανοοῦ D.50.26, c. inf. οὕτω διενένωντο ποιήσειν Hdt.l.c., τόν τε πόλεμον διενοοῦντο προθύμως οἴσειν Th.4.121, cf. 7.56, τοὺς δὲ ... κατακλιθέντας πίνειν διανοέεσθαι Hdt.2.121δ, ἀγαθὸν μηδὲ διανοέεσθαι περὶ παραθήκης ἄλλο γε ἢ ἀπαιτεόντων ἀποδιδόναι sobre el depósito conviene no proyectar otra cosa que devolverlo cuando lo reclamen</i> Hdt.6.86δ, [[Βρασίδας]] ... ὡς εἶδε ... διενοεῖτο ἀναχωρεῖν Th.4.125, cf. 72, 6.93, τὴν δ' ... πέτεσθαι διανοουμένην Ar.<i>Lys</i>.724, cf. <i>Nu</i>.481, <i>Pax</i> 103, <i>Au</i>.1421, διανοῇ ἐμοὶ πράγματα παρέχειν ἀντιλαμβανόμενος pretendes ponerme en un aprieto con tus objeciones</i> Pl.<i>R</i>.504e, cf. Th.5.43, Ar.<i>Th</i>.71, <i>Ra</i>.526, X.<i>Mem</i>.3.6.2, Macho 147, Plu.<i>Cam</i>.34, οὐδὲν μᾶλλον ... ἀποδοῦναι διανοούμενος D.56.13, διενοήσατο τῆς μὲν πόλεως ἀπολιπεῖν τὴν ... φυλακήν D.S.20.3, c. ὅπως y fut. ind. οἱ δὲ Πάριοι ὅκως μέν τι δώσουσι Μιλτιάδῃ [[ἀργύριον]] οὐδὲ διενοεῦντο los Parios no se plantearon ni por un instante la posibilidad de entregar a Milcíades dinero alguno</i> Hdt.6.133<br /><b class="num">•</b>[[pensarse]] uno algo οὐ μέντοι εὐθύς γε ἀπέστη τῶν Ἀθηναίων, ἀλλὰ διενοεῖτο sin embargo no hizo defección de los atenienses inmediatamente, sino que se lo estaba pensando</i> Th.5.80.<br /><b class="num">2</b> [[pensar]], [[reflexionar]], [[discurrir]] (ἡ ψυχή) διανοουμένη οὐκ ἄλλο τι ἢ διαλέγεσθαι el alma al reflexionar no (hace) otra cosa que dialogar</i> Pl.<i>Tht</i>.189e, καθάπερ ἐν τοῖς πρόσθεν [[δεῖ]] διανοεῖσθαι Pl.<i>Lg</i>.733c, cf. <i>Ti</i>.20b, Epicur.<i>Fr</i>.[34.7] 1, τὸ δὲ διανοεῖσθαι καὶ φιλεῖν ἢ μισεῖν οὐκ ἔστιν ἐκείνου πάθη reflexionar, amar u odiar no son afecciones suyas (del intelecto)</i>, Arist.<i>de An</i>.408^b25, λέγειν ... καὶ διανοεῖσθαι Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.250, ὁρᾶν ... καὶ διανοεῖσθαι Epicur.<i>Ep</i>.[2] 49, cf. <i>Eu.Petr</i>.11.44, μήτε διανοεῖσθαι μήτε αἰσθάνεσθαι <i>Placit</i>.5.20.5 (= Diog.Apoll.A 30), c. dat. instrum. λέγω δὲ νοῦν ᾧ διανοεῖται καὶ ὑπολαμβάνει ἡ ψυχή Arist.<i>de An</i>.429^a23, cf. Plot.4.3.29, c. ac. int. οὔτε ὅσιον οὔτ' ἀληθὲς τὸ [[διανόημα]] διανοοίμεθ' ἄν Pl.<i>Lg</i>.903a, [[ἀνάγκη]] αὐτὴν (διάνοιαν) ἤτοι ἀμφότερα ἢ τὸ ἕτερον διανοεῖσθαι Pl.<i>Tht</i>.189e, τὸ ... αὐτὸν τοιαῦτα διανοεῖσθαι οὐ ... θαυμαστόν X.<i>HG</i> 7.5.19, διανοεῖσθαι χεῖρον X.<i>Mem</i>.4.8.8, οὐκ ἂν λάθοις θεὸν πράττων ἄδικα, οὐδὲ γὰρ διανοούμενος Sext.<i>Sent</i>.66, ἐν [ἑ] αυτῷ ... διανοεῖσθαι pensarse a sí mismo</i> Epicur.<i>Fr</i>.[34.15] 3, c. περὶ y gen. περὶ τῶν προσπεπτωκότων Plb.15.29.7, en v. pas. τὸ διανενοημένον [[εἰπεῖν]] decir lo que se ha pensado</i> Hp.<i>Praec</i>.14, c. or. complet. c. ὡς: εἰ γὰρ καὶ διανοεῖταί τις ὡς [[δεῖ]] Pl.<i>Alc</i>.1.109c, c. interr. indir. [[δεῖ]] διανοεῖσθαι ποίους (βίους) φύσει βουλόμεθα Pl.<i>Lg</i>.733d, cf. Plb.3.41.8, διενοεῖτο μετὰ τἀδελφοῦ ... ποῦ καὶ πῶς [[δεῖ]] ποιεῖσθαι τὴν ὁρμήν Plb.3.85.6.<br /><b class="num">3</b> [[pensar]], [[considerar]], [[creer]] c. doble ac. τί χρὴ διανοεῖσθαι τὰς τῶν τμημάτων ἐπιφανείας, ἴσας ἢ ἀνίσους γιγνομένας; Democr.B 155, ἡμᾶς ἀφθάρτους διανοοῦ Epicur.<i>Fr</i>.[65], c. inf. διανοεῖται παιδευτὴν εἶναι ἀρετήν Pl.<i>Prt</i>.324b, c. or. complet. de ὡς y part. διανοεῖσθαι ὡς διαλλαγησομένων καὶ οὐκ ἀεὶ πολεμησόντων Pl.<i>R</i>.470e, ὅταν ... ὡς πετόμενοι ἐν τῷ ὕπνῳ διανοῶνται Pl.<i>Tht</i>.158b, c. adv. οὐκ ὀρθῶς διανοεῖται Aristox.<i>Harm</i>.51.16, c. περί y gen. ταῦτα χρὴ καὶ περὶ θεοῦ διανοεῖσθαι Arist.<i>Mu</i>.399^b20, cf. Luc.<i>DMort</i>.26.1<br /><b class="num">•</b>c. adv. de modo y giro prep. [[tener determinada posición respecto a]] c. πρός y ac. τοὺς ... ἄρχοντας ... [[ἄλλως]] ... διανοεῖσθαι πρὸς τοὺς ἀρχομένους que los gobernantes tienen respecto a los gobernados una posición distinta</i> Pl.<i>R</i>.343b, cf. <i>Lg</i>.628d, 686d, οἱ οὐκ εὖ διανοούμενοι πρὸς ὑμᾶς D.H.6.50, c. περί y gen. οὕτω διανοοῦνται περὶ ἡμῶν Luc.<i>ITr</i>.20, περὶ τοῦ κυρίου Ath.Al.<i>Decr</i>.17.9<br /><b class="num">•</b>en v. act. [[distinguir]] ὥσπερ ... τῆς ἀπειρίας ἐν αὑτῇ κάτω τε καὶ [[ἄνω]] διανοῆσαι διδούσης como si la infinitud pudiera distinguir en sí misma un arriba y un abajo</i> Plu.l.c.<br /><b class="num">II</b> en aor. [[concebir un pensamiento]]<br /><b class="num">1</b> [[pensar]], [[hacerse una idea]], [[figurarse]] c. ac. τί οὖν φαίνεται ἑτεροῖον διανοηθεὶς ὁ καλεύμενος ἰητρὸς ... ἢ κεῖνος ὁ ... τροφὴν ... εὑρών; entonces, ¿en qué parece pensar de forma diferente el llamado médico que aquél que descubrió la alimentación?</i> Hp.<i>VM</i> 7, πάντα περὶ ὧν ἂν οὕτω διανοηθῶσιν Pl.<i>Lg</i>.686d, τοῦτο γὰρ ἀδύνατον διανοηθῆναι Epicur.<i>Ep</i>.[2] 60, γῆν στερεὰν καὶ ἀδιάλυτον διανοηθῆναι Epicur.<i>Fr</i>.[29.23] 4, συγγραφεὺς ... οὐδ' ἂν αὐτὸς <ἐν> αὑτῷ διανοηθῆναι ... τολμῆσαι τοιοῦτον un historiador no se atrevería a figurarse algo así</i> Plb.12.8.6, εἴ τις διανοηθείη πύρινον πόλεμον Plb.35.1.6, cf. 8.27.2, D.H.3.20<br /><b class="num">•</b>tb. abs. [[concebir una idea]] [[εἰπεῖν]] καὶ διανοηθῆναι καὶ στέξαι τὸ κριθὲν [[δυνατός]] Plb.4.8.2<br /><b class="num">•</b>c. sign. pas. τὸ διανοηθέν subst. [[lo imaginado]], [[lo concebido]] Pl.<i>Lg</i>.654c.<br /><b class="num">2</b> [[decidir]] αὐτὴν διανοηθῆναι μνημήιον καταλιπέσθαι Hdt.2.126, ταῦτα διανοηθεὶς [[ἐκεῖνος]] Is.1.11, ὁ ἀμυνόμενος τύπτειν καὶ οὐκ ἀποκτεῖναι διανοηθεὶς ἥμαρτεν Antipho 4.4.4, cf. D.43.18, c. giros prep. περὶ δὲ τούτων διανοηθῶμεν οὑτωσί Pl.<i>Lg</i>.644d, περὶ τὰ νῦν λεγόμενα ταὐτὸν [[δεῖ]] διανοηθῆναι Pl.<i>Epin</i>.987e, ὁ γὰρ κακῶς διανοηθεὶς περὶ τῶν οἰκείων Isoc.1.35, abs. εἶπεν ... ὁ θεὸς διανοηθείς [[LXX]] <i>Ge</i>.8.21.<br /><b class="num">3</b> c. ἐν y dat. [[penetrar con la mente]] ἐν πανουργεύμασιν αὐτῶν διηνοήθη penetra en sus proyectos</i> [[LXX]] <i>Si</i>.42.18.