φθάνω: Difference between revisions

|Definition=Il.9.506, impf.<br><span class="bld">A</span> ἔφθανον X.''HG''6.2.30, ''AP''9.272 (Bianor): fut. φθήσομαι Il.23.444, Th.5.10, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 375c, etc.; but <b class="b3">φθάσω</b> [ᾰ] Hp. ''Morb.''3.13 ([[si vera lectio|s.v.l.]]), [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.4.38: aor. ἔφθᾰσα [[Herodotus|Hdt.]]7.161, [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]'' 752 (troch.), Th.3.49, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.1.19, etc.; imper. φθάσον J.''AJ''6.11.7; opt. 3sg. φθάσειε Isoc.8.120, pl. φθάσειαν X.''HG''7.2.14 (this tense prevails in later Gk., Plb.3.66.1, etc.); Dor. [[ἔφθασσα]] Theoc.2.115: but the only Ep. aor. is [[ἔφθην]], not found in A. or S., but the more usual form in E. and Ar., less freq. in Th., X., D.; pl. <b class="b3">ἔφθημεν, -ητε, -ησαν</b>, E.''Ph.''1468, Isoc.5.7, Antipho 2.2.5, Ep.pl.3 φθάν Il.11.51; subj. [[φθῶ]], Ep. 3sg. [[φθήῃ]], [[φθῇσιν]], 16.861, 23.805; Ep. 1pl. φθέωμεν Od.16.383; 3pl. φθέωσι 24.437; opt. [[φθαίην]], Ep. 3sg. [[φθαίησι]] (παρα-) Il.10.346; inf. φθῆναι [[Herodotus|Hdt.]]6.115, Th.4.4; part. φθάς [[Herodotus|Hdt.]]3.71; Ep. part. Med. φθάμενος Il.5.119, al., Hes.''Op.''554: pf. ἔφθᾰκα Philipp. ap. D.18.39, [[LXX]] ''2 Ch.''28.9, ''IG''12 9).906.26 (Chalcis, iii A. D.); πέφθακα Ps.-Callisth. 2.10 (v. l): plpf. ἐφθάκει Plu.''Galb.'' 17, Luc.''Philops.''6:—Pass., Arist.''Mu.''395a18: impf. ἐφθάνετο ''AP''9.278 (Bianor); ἐφθάνοντο J.''BJ''5.2.4 ([[varia lectio|v.l.]] [[ἐφονεύοντο]]): aor. ἐφθάσθην D.H. 6.25, ''Epigr.Gr.''315 (Smyrna), ''IPE''2.197 (Panticapaeum, ii A. D.), J.''AJ''8.12.4. Gal.4.560. [φθᾰνω always in Att. (so also in ''AP''9.272 (Bianor), ''APl.''4.382, 384); φθᾱνω in Il.9.506, 21.262 (where Zenod. read [[φθανέει]] for [[φθάνει]]) ]:—[[come]] or [[do first]] or [[before]] others:<br><span class="bld">I</span> c. acc. pers., to [[be beforehand with]], [[overtake]], [[outstrip]], in running or otherwise, φθάνει δέ τε καὶ τὸν ἄγοντα Il.21.262; φθῆ σε τελος θανάτοιο 11.451, cf. Hes.''Op.''554,570, [[Herodotus|Hdt.]]7.161, E.''Heracl.''120, ''IT''669, Isoc.9.42, etc.; οὐ μὴ φθάσωμεν τοὺς κοιμηθέντας ''1 Ep.Thess.''4.15; so <b class="b3">ἔφθησαν τὸν χειμῶνα</b> they [[anticipated]] the storm, [[Herodotus|Hdt.]]7.188; φθάσας τὸν λογισμόν D.21.38:—Pass., to [[be overtaken]], ὑπό τινος Arist. ''Mu.''395a18, ''AP''9.278 (Bianor); [[ἐφθάσθην]] (v. supr.).<br><span class="bld">II</span> abs., [[come]] or [[act first]], opp. [[ὑστερέω]] or [[ὑστερίζω]], E.''Ph.''975, X.''An.''6.1.18, cf. Th.4.121; <b class="b3">τοῦ φθάσαντος ἁρπαγή</b> the prey of [[the first comer]], [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''752 (troch.), cf. ''Fr.''23 (lyr.); πρὶν ἐλθεῖν αὐτοὺς φθάσαι βουλόμενοι Th.7.36; μὴ φθάσῃ ἐς τὸν Ἑλλήσποντον ἐσπλεύσας Id.8, 100; φθάσαι πρὶν ἀδικηθῆναι [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1302b23, cf. ''Rh.''1373a23; in later writers, <b class="b3">τὰ φθάσαντα</b> the things [[before mentioned]], Ael.''VH'' 1.34, Arg.D.46; part. [[φθάνων]], [[φθάσας]] [[previous]], τῶν φθασάντων δυεῖν βιβλίων Porph.''Abst.''3.1; <b class="b3">ἐν τοῖς φθάνουσιν ἔργοις</b> Dex.Hist.''Fr.''26 J.; τοῖς φθάνουσι κατορθώμασι Id.''Fr.''6 J.; οἱ φθάσαντες πόνοι Agath.5.16; τὸ φθάνον [[previous time]], Ael.''VH''14.6; <b class="b3">τὸ φθάσαν, τὰ φθάσαντα</b>, the [[past]], Agath.3.2, al., Procop.Gaz.''Ep.''32; ὁ φθάσας χρόνος Men. Prot.p.127 D.<br><span class="bld">2</span> with Preps., [[come]] or [[arrive first]], ἕως τῶν οὐρανῶν [[LXX]] ''2 Ch.''28.9; ἔφθασεν ἐφ' ὑμᾶς ''Ev.Matt.''12.28, ''Ev.Luc.''11.20, cf. ''1 Ep.Thess.''2.16: <b class="b3">φ. εἰς</b>... simply, [[arriveat]], [[attain to]], Ep.Rom.9.31, ''Ep.Phil.''3.16, Plu.2.338a; φθάσομεν εἰς Πηλούσι ''PPar.''18.14 (ii A. D.): abs., of [[time]], [[arrive]], <b class="b3">καιρὸς τῆς τομῆς ἔφθακε</b> ([[varia lectio|v.l.]] [[ἔφθασεν]]) [[LXX]] ''Ca.'' 2.12; <b class="b3">ἔφθασεν ὁ μὴν ὁ ἕβδομος</b> ib.''2 Es.''3.1.<br><span class="bld">b</span> [[extend]], μέχρι γῆς Plot.3.27; εἰς βορρᾶν ''PFlor.''50.87 (iii A. D.).<br><span class="bld">c</span> [[reach]], αἰθέρα ''APl.''4.384.<br><span class="bld">d</span> Gramm., to [[be applied]] or [[applicable]], ἐπ' ἀμφοτέρας τὰς διαθέσεις A.D.''Synt.''211.22, cf. 217.23, al.<br><span class="bld">III</span> the action in which one [[is beforehand]] is expressed by the part. agreeing with the subject, [Ἄτη] πολλὸν ὑπεκπροθέει, φθάνει δέ τε πᾶσαν ἐπ' αἶαν βλάπτουσ' ἀνθρώπους and [[is beforehand]] in doing men mischief, Il.9.506; <b class="b3">ἀλλ' ἄρα μιν φθῆ Τηλέμαχος κατόπισθε βαλών</b> Telemachus [[was beforehand]] with him in striking, i.e. struck [[first]], Od.22.91, cf. 16.383, Il.10.368; ἔφθασέν με προαπελθὼν Χάρμος ''PCair.Zen.''16.3 (iii B. C.); <b class="b3">ἔφθησαν ἀπικόμενοι</b> arrived [[first]], [[Herodotus|Hdt.]]4.136, cf. 6.115; so <b class="b3">φ. εὐεργετῶν</b> to [[be the first]] to show a kindness, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.3.14; ὅπως φθάσειαν βοηθήσαντες Id.''HG''7.2.14; ἔφθασαν προκαταλαβόντες Th.3.112; φθάνουσιν αὐτοὺς προκαταφυγοῦσαι Id.2.91; ἢν φθάσωσιν πρότερον διαφθείραντες τὸ στράτευμα Id.7.25; φ. γόνασι προσπεσὼν πατρός E.''HF''986, etc: part. Pass. is also used, <b class="b3">ἦ κε πολὺ φθαίη πόλις ἁλοῦσα</b>, i.e. it would be taken [[first]], Il.13.815; <b class="b3">εἴ κε φθήῃ τυπείς</b> shall be wounded [[first]], 16.861; <b class="b3">φθαίητε γὰρ ἂν.. ἐξανδραποδισθέντες ἣ.</b>. [[Herodotus|Hdt.]]6.108; μὴ φθάσωσι προεπιβουλευόμενοι Th.3.83; ἔφθη κατακωλυθείς X.''HG''1.6.17; <b class="b3">φθάνειν δεῖ πεφραγμένους τοὶς πόρους</b> they must [[first]] be blocked up, Id.''Cyr.''2.4.25: these clauses, being compar. in sense, are followed by a gen., <b class="b3">φθὰν δὲ μέγ' ἱππήων.. κοσμηθέντες</b> were drawn up [[before]] the drivers, Il.11.51; more freq. by [[πρὶν]].. or ἢ... ἔφθη ὀρεξάμενος, πρὶν οὐτάσαι 16.322, cf. Antipho1.29, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.2.4; φθήσονται τούτοισι πόδες καὶ γοῦνα καμόντα ἢ ὑμῖν Il.23.444; ἔφθης πεζὸς ἰὼν ἢ ἐγὼ σὺν νηΐ Od.11.58; <b class="b3">ἔφθησαν ἀναβάντες πρὶν ἢ.</b>. [[Herodotus|Hdt.]]9.70; <b class="b3">ἔφθησαν ἐκπεσόντες πρότερον ἢ.</b>. Id.6.91.<br><span class="bld">b</span> in later Gr., c. part. to express [[previous]] action or happening, <b class="b3">φθάνω ὑμῖν πρότερον γεγραφηκώς</b> I have [[already]] written to you, ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''1666.3 (iii A. D.), cf. 237 vi30 (ii A. D.), etc.; ἔφθασα εἰρηκώς Luc.''Pisc.''29; ὡς ἔφθην εἰπών Id.''Par.''3; cf. 111.2b.<br><span class="bld">2</span> in the same sense, part. [[φθάς]] or [[φθάσας]], Ep. [[φθάμενος]], is used like an Adv. with a principal Verb, <b class="b3">ὅς μ' ἔβαλε φθάμενος</b>, for <b class="b3">ὅς μ' ἔφθη βαλών</b>, Il.5.119, cf. 13.387, Od. 19.449; <b class="b3">οὐκ ἄλλος φθὰς ἐμεῦ κατήγορος ἔσται</b> no other shall be an accuser [[before]] me, [[Herodotus|Hdt.]]3.71; <b class="b3">ἀνέῳξάς με φθάσας</b> you opened the door [[before]] me, Ar.''Pl.''1102; φθάσας προσπεσοῦμαι Th.5.9, cf. 2.91, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]'' 1.5.3, etc.; even with a part., φθάσας.. ἁρπάσας [[Herodotus|Hdt.]]6.65; rarely part. pres., φθάνοντες δῃοῦμεν [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.3.18.<br><span class="bld">b</span> in signf. 111.1b, <b class="b3">φθάσαντες ἐπληρώσαμεν αὐτούς</b> we had [[already]] paid them, ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''1103.6 (iv A. D.); but <b class="b3">ὡσεὶ καὶ ὁμογενῆ φθάσας εἶπον</b> as if I [[had]] said (not [[had already]] said) ὁ., Gal.16.502.<br><span class="bld">3</span> rarely c. inf., <b class="b3">ὁ φθάσας θαρσῆσαι</b> he that [[first]] gains confidence, Th.3.82; <b class="b3">σπεύδειν ὅπως.. φθαίης ἔτ' εἰς ἐκκλησίαν ἐλθεῖν</b> ([[varia lectio|v.l.]] [[ἐλθών]]) hurry to [[be in time]] to get to... [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''935 (lyr.), cf. ''Nu.''1384 (v. infr. IV. ''1''); <b class="b3">μόλις φθάνει θρόνοισιν ἐμπεσοῦσα μὴ χαμαὶ πεσεῖν</b> hardly [[manages]] by falling [[first]] on the seat not to fall on the ground, [[Euripides|E.]]''[[Medea|Med.]]'' 1169; more freq. in later writers, of actions which one [[manages]] to do, [[does before]] or [[has done first]] or [[already]], A.R.1.1189, D.H.4.59,61, Sor.1.111, Gal.15.2,93, Luc. ''DMort.''13.2, ''Harm.''2; ἐὰν φθάσω πρὸ τῆς τρύγης ἀνελθεῖν ''PSI''8.971.10 (iii/iv A. D.); ἐὰν ὁ ἰατρὸς αὐτὸ φθάσῃ κενῶσαι Gal.16.499; <b class="b3">φθάνοντος ἤδη πυρέττειν ἐκ τεττάρων ἡμερῶν τοῦ νοσοῦντος</b> [[having already begun]], ib.498; <b class="b3">μὴ φθάνων προσηκόντως τρέφεσθαι</b> if he [[is]] not [[first]] suitably nourished, Id.18(2).36, cf. 84,103; <b class="b3">συμβαίνει φθάνειν ἀποθνῄσκειν τοὺς νεωτέρους</b> the young die [[first]], ib.222; <b class="b3">εἰ φθάσαιμεν παλαιοὺς πίθους ἔχειν μεγάλους</b> if we [[already]] have... ''Gp.''6.3.11, cf. 10.22.2, al., A.D.''Pron.''90.1; ἔφθακεν οὖν ταῦτα ἐψηφίσθαι καὶ τῇ βουλῇ ''IG''12(9).906.26 (Chalcis, iii A. D.).<br><span class="bld">IV</span> with negatives,<br><span class="bld">1</span> with [[οὐ]] and part. (inf. is [[varia lectio|v.l.]] in Ar.''Nu.'' 1384), followed by [[καί]] or <b class="b3">καὶ εὐθύς</b>, of two actions following close on each other, <b class="b3">οὐ φθάνειν χρὴ συσκιάζοντας γένυν καὶ.. ὁρμᾶν</b> you must [[no sooner]] get your beard than you march, [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''1219; <b class="b3">οὐ φθάνει ἐξαγόμενος καὶ εὐθὺς ὅμοιός ἐστι τοῖς ἀκαθάρτοις</b> [[no sooner]] is he brought out than he becomes unclean, X.''Eq.''5.10, cf. Ar.''Nu.''1384; <b class="b3">οὐκ ἔφθημεν εἰς Τροιζῆν' ἐλθόντες καὶ τοιαύταις νόσοις ἐλήφθημεν ἐξ ὧν</b>.. [[no sooner]] had we come to Troezen than... Isoc.19.22, cf. 5.53, 8.98, 9.53; <b class="b3">οὐκ ἔφθη μοι συμβᾶσα ἡ ἀτυχία καὶ εὐθὺς ἐπεχείρησαν διαφορῆσαι τἄνδοθεν</b> [[scarcely]] or [[no sooner]] had misfortune befallen me when... D.57.65, cf. 43.69, Isoc.4.86.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">οὐκ ἂν φθάνοις, οὐκ ἂν φθάνοιτε</b>, with part. pres., express a strong exhortation or urgent command, <b class="b3">οὐκ ἂν φθάνοιτε τὴν ταχίστην ὀπίσω ἀπαλλασσόμενοι</b> you could not [[be too quick]] in departing, i.e. [[make haste and]] be off, [[Herodotus|Hdt.]]7.162; <b class="b3">οὐ φθάνοιτ' ἔτ' ἄν θνῄσκοντες</b> [[make haste and]] die, [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''936, cf. 941, ''Alc.'' 662, ''Heracl.''721, ''Tr.''456 (troch.), ''IT''245; οὐκ ἂν φθάνοιτον τοῦτο πράττοντε Ar.''Pl.''485; <b class="b3">ἀποτρέχων οὐκ ἂν φθάνοις</b> ib.1133; <b class="b3">εἰς ἀγορὰν ἰὼν ταχέως οὐκ ἂν φθάνοις</b> ib.874, cf. ''Ec.''118; οὐκ ἂν φθάνοις λέγων [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 185e, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.3.11; these phrases are not to be treated as questions, cf. <b class="b3">οὐκ ἂν φθάνοιμι</b> (''[[sc.]]'' [[λέγων]]) [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 214e, cf. ''Phd.''100c, D.25.40, Luc.''Fug.''26, ''Symp.''2, ''Anach.''14: c. part. aor., once in Luc., ''Vit.Auct.''26.<br><span class="bld">b</span> in ''1'', 2, or 3 pers., to express immediate futurity, <b class="b3">οὐκ ἂν φθάνοις ἀκούων</b> you [[shall]] hear [[in a moment]], Pl.''Euthd.'' 272d; <b class="b3">οὐκ ἂν φθάνοι τὸ πλῆθος τούτοις τοῖς θηρίοις δουλεῦον</b> [[will soon]] (or [[inevitably]]) be enslaved to... D.24.143; also to express what is logically inevitable, <b class="b3">οὐκ ἂν φθάνοιεν αὐτοὺς προσκυνοῦντες</b> they [[will soon be]] (or [[cannot logically help]]) worshipping them, Aristeas 137; τοῦτο μὲν οὐκ ἂν φθάνοις καὶ Ἐμπεδοκλεῖ πρὸ αὐτοῦ ἐγκαλῶν Luc.''Fug.''2; οὐκ ἂν φθάνοι κἀμὲ μάντιν λέγων Id.''Hes.''8; οὐκ ἂν φθάνοι τις ἁπάσας ἀναιρῶν τὰς τοιαύτας προστασίας Id.''Apol.''11: c. part. aor., Id.''Tox.''2.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1269.png Seite 1269]] fut. φθήσομαι, Il. 23, 444, u. so auch bei den Attikern, wie Thuc. 5, 10, später auch φθάσω u. dor. φθάξω; aor. ἔφθην, 3. Vers. plur. ἔφθαν und φθάν, statt ἔφθησαν, Il. 11, 51, int. [[φθῆναι]], conj. φθῶ, 3 Pers. ep. φθήῃ u. φθῇσιν, Il. 16, 816. 23, 805, plur. [[φθέωμεν]], φθέωσιν, Od. 16, 383. 24, 437, optat. φθαίην, wozu man auch παραφθαίῃσι Il. 10, 346 rechnet, nachhomerisch auch ἔφθασα, aor. med. nur ep. φθάμενος; dor. ἔφθαξα, perf. ἔφθακα; Sp. auch φθασθῆναι, D. Hal.; – [[zuvorkommen]], zuvorthun, eher als ein Anderer thun; absolut, wie es Il. 9, 506 von der Ate heißt πολλὸν ὑπεκπροθέει, φθάνει δέ τε πᾶσαν ἐπ' αἶαν βλάπτουσ' ἀνθρώπ ους, zuvor kommt sie über den ganzen Erdkreis hin, wenn man nicht auch hier besser das partic. damit verbindet (s. unt.); [[δέδοικα]], μὴ πολὺς πλούτου [[πόνος]] γένηται τοῦ φθάσαντος [[ἁρπαγή]] Aesch. Pers. 738; φθάνειν εἰς τὴν πόλιν, zuvor, zuerst in die Stadt kommen, Xen. Cyr. 5, 4,9; τὴν δὲ ἑτέραν φθάσαι βουλομένην προσδραμεῖν Mem. 2, 2,3; – c. accus. der Person, der man zuvorkommt, die man im Laufe einholt; φθάνει δέ τε καὶ τὸν ἄγοντα Il. 21, 267, Hes. O. 556. 572; φθάσας ὁ Αθηναίων [[ἄγγελος]] τὸν Λακεδαιμονίων ἀμείβετο τοῖσδε Her. 7, 161; οἱ δ' ἔφθησαν τὸν χειμῶνα 7, 188; [[ἐπείπερ]] ἔφθης νεωτέρο υς Eur. Heracl. 121. – Die Handlung, in der Einer dem Andern zuvor kommt, wird gew. durch das partic. ausgedrückt, wo wir im Deutschen häufig das partic. durch ein verb. finit. u. [[φθάνω]] durch ein adv. »zuvor«, »eher« wiedergeben können; ἀλλ' ἄρα μιν φθῆ Τηλέμαχος [[κατόπισθε]] βαλών, Telemach kam ihm imt Werfen zuvor, traf ihn zuvor, Od. 22, 91; φθῆ σε [[τέλος]] θανάτοιο κιχήμενον, dich erreichte eher der Tod, Il. 11, 451; ἵνα μή τις Ἀχαιῶν φθαίη ἐπε υξάμενος βαλέειν, ὁ δὲ [[δεύτερος]] ἔλθοι, 10, 367; vgl. 16, 314. 23, 805 Od. 16, 383. 24, 437; selten mit einem pass., εἴ κε φθήῃ τυπ είς Il. 16, 861, eher verwundet werden, wie ἦ κε πολὺ φθαίη [[πόλις]] ἁλοῦσα, eher erobert werden, 13, 815; βουλόμενοι [[φθῆναι]] τοὺς Ἀθηναίους ἀπικόμενοι εἰς τὸ [[ἄστυ]] Her. 6, 115, indem sie den Athenern in die Stadt kommend zuvorkommen wollten, d. i. indem sie eher als die Athener in die Stadt gelangen wollten; φθάναι γόνασι προσπεσὼν πατρός Eur. Herc.. 986; Med. 1169 u. öfter; Ar. Plut 685. 1102; φθάνει [[ἡμέρα]] γενομένη αὐτὸν πορε υόμενον, es ward eher Tag, ehe er ankam, Xen. Cyr. 5, 7,16, wie An. 5, 7,16, der Tag überraschte ihn; ὃς ἂν φθάσῃ τελευτήσας διὰ τὰ δεσμά Plat. ''Euthyphr.'' 9 a; σμικρόν γε ἔφθης με ἐρόμενος Polit. 293 e; φθάνουσιν ἐπὶ τῷ ἄκρῳ γενόμενοι τοὺς πολεμίους Xen. An. 3, 4,49; φθήσονται ποιοῦντες Isocr. 4, 79; Sp., ἔφθη παρενεχθεὶς τοσοῦτον, ὅσον τὰς αἰχμὰς εἰς τὴν γῆν παγῆναι Plut. Sull. 29, vgl. 37. - Selten mit dem int., φθαίης ἔτ' εἰς ἐκκλησίαν [[ἐλθεῖν]] Ar. Equ. 942; vgl. Luc. D. Mort. 13, 2. - Es folgt auch [[πρίν]], ἔφθη ὀρεξάμενος πρὶν οὐτάσαι Il. 16, 322, wie Xen. Cyr. 3, 2,4; u. ἤ, φθήσονται τούτοισι πόδες καὶ γοῦνα καμόντα ἢ ὑμῖν, die Füße und Kniee werden ihnen eher müde werden als euch, Il. 23, 444; Od. 11, 58; Theocr. 2, 114, Her. φθαίητε γὰρ ἂν [[πολλάκις]] ἐξανδραπ οδισθέντες ἤ τινα πυθέσθαι ἡμέων 6, 108; ήσκήκεις δὲ φθάνειν ἕλκων ἢ τὰ πτηνά φυγεῖν Xen. Cyr. 1, 6,39, du hattest dich geübt, das Netz zuzuziehen, ehe die Vögel fort flogen; u. πρὶν ἤ, ἔφθησαν ἐπὶ τοὺς πύργο υς ἀναβάντες πρὶν ἤ – Her. 9, 70; u. [[ἀλλά]], οὐκ [[ἄλλος]] φθὰς ἐμεῦ [[κατήγορος]] ἔσται, [[ἀλλά]] σφεα αὐτὸς ἐγὼ [[κατερέω]], kein Anderer soll mein Ankläger eher sein, sondern ich werde selbst anklagen, d. i. kein Anderer soll mich eher anklagen, als ich, Her. 3, 71. – In der letzten Stelle ist nicht ein tempus finit. von [[φθάνω]] mit dem particip. eines anderen Verbums verbunden, sondern umgekehrt das part. φθάς mit dem tempus finit. eines anderen Verbums; so bei Hom. das partic. φθάμενος, ὅς μ' ἔβαλε φθάμενος statt ὅς μ' ἔφθη βαλών, der mich zuvor, eher traf, Il. 5, 119. 13, 387. 23, 779 Od. 19, 449; und so bei den Attikern partic. praes. und aor., φθάνοντες δῃοῦμεν Xen. Cyr. 3, 3,18, wie φθάσας ἀσθενώσω 1, 5,3, eher will ich schwachen; Ar. Plut. 1102; φθάσας προσπεσοῦμαι Thuc. 5, 9. – Sp. brauchen auch das pass. φθάνεσθαι, überholt, eingeholt, überrascht werden, von Einem, ὑπ ό τινος, Bian. 5 (IX, 278). – Besonders zu merken ist noch die Verbindung mit οὐ und folgendem [[καί]], κακκᾶν ἂν οὐκ ἔφθης φράσαι κἀγὼ λαβὼν θ ύραζε ἐξέφερον ἄν Ar. Nubb. 1366, u. sonst, gew. c. partic., οὐκ ἐφθημεν ἐλθόντες καὶ νόσοις ἐλήφθημεν, [[nicht sobald]] waren wir angekommen, oder [[kaum]] waren wir angekommen, als wir auch schon von Krankheiten ergriffen wurden; οὐκ ἔφθη μοι συμβᾶσα ἡ [[ἀτυχία]] καὶ εὐθὺς ἐπεχείρησαν διαφορῆσαι τἄνδοθεν, kaum, nicht sobald war mir das Unglück begegnet, als sie sogleich, Dem. 57, 65; οὐ γὰρ ἔφθη Θεόπομπος τὴν ἐπιδικαοὐκ ἔφθη λέγων καὶ εὐθὺς ἐγέλασαν ἅπαντες, eigtl., er kam mit dem Reden nicht dem Lachen zuvor, d. i. kaum hatte erzu reden angefangen, als auch Alle schon lachten. – In Fragesätzen bezeichnet οὐ [[φθάνω]] die lingeduld in Erwartung der Erfüllung dessen, was die Frage ausspricht, drückt also eine nachdrückliche Aufforderung aus, oder ist eine mildere Form für den imperat, bes. für augenblickl ich zu vollziehende Befehle, οὐκ ἂν φθάνοις λέγων; willst du nicht zuvor sagen? d. i. sage es auf der Stelle, so rede nur, Plat. Conv. 185 e; οὐκ ἂν φθάνοιτ' ἀκολο υθοῦντες; wollt ihr nicht auf der Stelle folgen? d. i. folgt auf der Stelle! Auch mit part. med. u. pass., οὐκ ἂν φθάνοιτε τὴν ταχίστην [[ὀπίσω]] ἀπαλλασσόμενοι; d. i. geht schnell zurück, Her. 7, 162; οὐκ ἂν φθάνοι κατακοπτόμενος; wird nicht sogleich niedergehauen werden? Dem. 25, 40. – Ähnlich wird das partic. aor. zum imperat. gesetzt, λέγε φθάσας, sprich schnell. – Im Antwortssatz ist οὐκ ἂν φθάνοιμι »ich werde sogleich beginnen«, Plat. Conv. 214 e Phaed. 100 c; οὐκ ἂν φθάνοις ἀκούων, das sollst du gleich hören, Euthyd. 272 d. – [Im praes. ist α bei den Epikern lang, Il. 9, 506. 21, 262, bei den Attikern kurz, bei Sp. nach dem Versbedürfnisse lang u. kurz, Jac. A. P. p. 884.]

|elrutext='''φθάνω:''' (fut. [[φθήσομαι]] и [[φθάσω]], aor. ἔφθᾰσα - дор. ἔφθαξα или ἔφθασσα, aor. 2 [[ἔφθην]], conjct. φθῶ, opt. φθαίην, inf. [[φθῆναι]], part. [[φθάς]], pf. ἔφθᾰκα) [[редко]] med. поспевать раньше, приходить первым, упреждать, опережать: ὁ φθάσας Aesch. прибывший первым; μ᾽ ἔβαλε [[φθάμενος]] Hom. он первый ударил меня; ἔσπευδεν [[ἕκαστος]] βουλόμενος φθάσαι [[πρῶτος]] Xen. каждый торопился, желая пройти первым; κἂν φθάσωμεν, [[ἔστι]] σοι [[σωτηρία]] Eur. и если мы поспеем раньше (т. е. придем раньше Тиресия), ты спасен; ἐπειγόμενος μὴ φθάσῃ ἐσπλεύσας Thuc. торопясь, чтобы (противник) не приплыл раньше; ἡ [[ναῦς]] φθάσασα Thuc. забежавший вперед корабль; ὃς ἂν φθάνῃ τοὺς φίλους εὐεργετῶν Xen. тот, кто первый подоспеет друзьям на помощь; ἔφθη ὑπὸ τῶν πολεμίων κατακωλυθείς Her. противники отрезали ему путь (к отступлению); εἰ μή τις αὐτοὺς φθάσας ἀσθενώσοι Xen. если кто-л. раньше не подорвет их силу; οὐκ [[ἄλλος]] φθὰς [[ἐμεῦ]] [[κατήγορος]] [[ἔσται]] Her. никто не выступит обвинителем раньше, чем я; с οὐ и последующим [[καί]] или καὶ [[εὐθύς]] выражает немедленность следующего действия или состояния: [[πρῶτον]] οὐκ ἔφθασαν ἀλλήλοις πλησιάσαντες καὶ … Isocr. как только они сблизились, так (сейчас же) …; οὐκ ἔφθημεν εἰς Τροιζῆν᾽ ἐλθόντες Isocr. не (или едва только) успели мы прибыть в Трезен; οὐ φθάνειν χρὴ συσκιάζοντας γένυν [[καί]] … Eur. как только первый пушок осенит (ваши) щеки …; с οὐκ ἄν в opt. выражает нетерпение или поспешность: οὐκ ἂν φθάνοις λέγων Xen. не скажешь ли раньше, т. е. скажи-ка поскорее; [[κελεύω]] λέγειν. - Οὐκ ἂν φθάνοιμι Plat. прошу говорить. - Сию минуту скажу; οὐκ ἂν φθάνοις περαίνων Plat. да заканчивай же быстрее; οὐκ ἂν φθάνοιτ᾽ ἀκολουθοῦντες Xen. сейчас же следуйте за мной; οὐκ ἂν φθάνοι κατακοπτόμενος Dem. не миновать ему скорой гибели.

|mdlsjtxt=[φθανω [[always]] in Attic; φθᾱνω [[twice]] in Il.]<br />to [[come]] or do [[first]] or [[before]] others:<br /><b class="num">I.</b> c. acc. pers. to be [[beforehand]] with, [[overtake]], [[outstrip]], [[anticipate]], Il., Hdt., Attic; so, ἔφθησαν τὸν χειμῶνα Hdt.:—Pass. to be overtaken, Anth.<br /><b class="num">II.</b> absol. to [[come]] [[first]], Eur., etc.; τοῦ φθάσαντος [[ἁρπαγή]] the [[prey]] of the [[first]] [[comer]], Aesch.:—with Preps. to [[come]] or [[arrive]] [[first]], ἐς τὸν Ἑλλήσποντον Thuc., etc.<br /><b class="num">III.</b> the [[action]] in [[which]] one outstrips [[another]] is expressed by the [[part]]. agreeing with the [[subject]], [Ἄτη] φθάνει βλάπτουσα is [[beforehand]] in doing [[mischief]], Il.; φθῆ μιν [[Τηλέμαχος]] βαλών [[Telemachus]] was [[beforehand]] with him in [[striking]], Od.:—in translation, the [[part]]. often becomes the [[chief]] Verb and φθάνειν is rendered by an adv., quicker, [[sooner]], [[first]], [[before]], [[beforehand]], ἔφθησαν ἀπικόμενοι arrived [[first]], Hdt.; so with [[part]]. [[pass]]. [[εἴ κε]] φθήηι τυπείς should he be wounded [[first]], Il.; [[φθάνω]] εὐεργετῶν I am the [[first]] to [[show]] a [[kindness]], Xen.:— these clauses, [[being]] [[compar]]. in [[sense]], are [[sometimes]] foll. by a gen., φθὰν ἱππήων κοσμηθέντες they were marshalled [[before]] the horsemen, Il.; or by πρὶν . ., πρὶν ἢ . ., ἔφθη ὀρεξάμενος, πρὶν οὐτάσαι Il.; ἔφθησαν ἀναβάντες πρὶν ἢ . . Hdt.<br /><b class="num">2.</b> [[part]]. [[φθάς]] or φθάσας, epic [[φθάμενος]], used like an adv., ὅς μ' ἔβαλε [[φθάμενος]], for ὅς μ' ἔφθη βαλών, Il.; οὐκ [[ἄλλος]] φθὰς [[ἐμεῦ]] [[κατήγορος]] [[ἔσται]] no [[other]] shall be an [[accuser]] [[before]] me, Hdt.; ἀνέωιξάς με φθάσας you opened the [[door]] [[before]] me, Ar.<br /><b class="num">3.</b> [[rarely]] with the inf., like Lat. occuro, [[μόλις]] φθάνει θρόνοισιν ἐμπεσοῦσα μὴ [[χαμαὶ]] [[πεσεῖν]] [[hardly]] escapes falling on the [[ground]] by falling [[first]] on the [[seat]], Eur.; φθάνει [[ἐλθεῖν]] he is [[first]] to [[come]], Ar.<br /><b class="num">IV.</b> [[φθάνω]] with οὐ and [[part]]., followed by καί, like Lat. [[simul]] ac, denotes two actions [[following]] [[close]] on [[each]] [[other]], οὐ φθάνειν χρὴ συσκιάζοντας γένυν, καὶ ὁρμᾶν you must no [[sooner]] get [[your]] [[beard]], [[than]] you [[march]], Ar.; οὐκ ἔφθη μοι συμβᾶσα ἡ [[ἀτυχία]] καὶ εὐθὺς ἐπεχείρησαν no [[sooner]] had [[misfortune]] befallen me, [[when]] they attempted, Dem.<br /><b class="num">2.</b> οὐκ ἂν φθάνοις, οὐκ ἂν φθάνοιτε, with [[part]]. pres., [[denote]] [[impatience]], οὐκ ἂν φθάνοιτε ἀπαλλασσόμενοι you could not be too [[quick]] in departing, i. e. make [[haste]] and be off, Hdt.; οὐκ ἂν φθάνοιτε [[τοῦτο]] πράττοντε Ar.; οὐκ ἂν φθάνοις λέγων Plat.:—so, the [[part]]. φθάσας is used with imperat., λέγε φθάσας [[speak]] [[quickly]], τρέχε φθάσας, etc.<br /><b class="num">3.</b> in answers, οὐκ ἂν φθάνοιμι I could not be too [[quick]], i. e. I [[will]] [[begin]] [[directly]], Plat.