κιχάνω: Difference between revisions

|Definition=[ᾱ], imper. <span class="sense"><span class="bld">A</span> κιχάνετε <span class="bibl">Il.23.407</span>; inf. κιχάνειν <span class="bibl">Mosch.2.112</span>: impf. ἐκίχᾱνον <span class="bibl">Il.3.383</span>: aor. 3sg. ἔκιχεν <span class="bibl">Od.3.169</span>, κίχεν <span class="bibl">Il.24.160</span>; 3pl. κίχον <span class="bibl">18.153</span>; subj. 3sg. κίχῃσι <span class="bibl">Od.12.122</span>; part. κιχών <span class="bibl">15.157</span>: also non-thematic aor. <b class="b3">ἐκίχην [ῐ</b>], 2sg. [[ἐκίχεις]], like [[ἐτίθεις]] from [[τίθημι]], <span class="bibl">24.284</span>; 1pl. [[κίχημεν]] or ἐκ- <span class="bibl">16.379</span>; 3dual κιχήτην <span class="bibl">Il.10.376</span>; subj. [[κιχείω]], [[κιχείομεν]], <span class="bibl">1.26</span>, <span class="bibl">21.128</span>; opt. κιχείην <span class="bibl">2.188</span>; inf. κιχῆναι <span class="bibl">Od.16.357</span>, κιχήμεναι <span class="bibl">Il.15.274</span>; part. κιχείς <span class="bibl">16.342</span>:—after Hom. κιγχάνω [ᾰ] (cf. <span class="bibl">Eust.1525.16</span>, Hsch., Phot.), first Sol. ap. Phot., <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>622</span>, <span class="bibl">S. <span class="title">OC</span>1450</span> (both lyr.); misspelt κιχάνω <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1444</span>, <span class="bibl"><span class="title">Hel.</span>597</span>: fut. inf. κιχησέμεν <span class="bibl">A.R.4.1482</span>: aor. ἔκῐχον <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>903</span>(lyr.), κίχον <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>9.26</span>, al.; subj. κίχω <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>657</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>1069</span>, <span class="bibl"><span class="title">Alc.</span>22</span>; inf. κιχεῖν <span class="bibl">B.1.67</span>: aor. 1 ἐκίχησα <span class="bibl">Id.5.148</span>, <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>5.116</span>, <span class="bibl">Musae.149</span>:—Med. (in act. sense), κιχάνομαι <span class="bibl">Il.11.441</span>, <span class="bibl">Od.9.266</span>: fut. κιχήσομαι <span class="bibl">Il.10.370</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span> 1487</span>: aor. 1 κιχήσατο <span class="bibl">Il.10.494</span>, <span class="bibl">Od.6.51</span>: aor. 2 part. κιχήμενος <span class="bibl">Il.5.187</span>, <span class="bibl">11.451</span>:—poet. Verb (perhaps used in the laws of Solon), [[reach]], [[hit]], or [[light upon]], [[meet with]], μή σε… παρὰνηυσὶ κιχείω <span class="bibl">Il.1.26</span>, cf. <span class="bibl">Od.13.228</span>; <b class="b3">Ἄδμητον ἐν δόμοισιν ἆρα κ</b>.; <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>477</span>; [[reach]], [[overtake]], ὅν κε… ποσσὶ κιχείω <span class="bibl">Il.6.228</span>; <b class="b3">κιχήσεσθαι δέ σ' ὀΐω</b> ib.<span class="bibl">341</span>, cf. <span class="bibl">21.605</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.50</span>, <span class="bibl">B. 5.148</span>, etc.; τὰ φεύγοντα <span class="bibl">Id.1.67</span>; ἵππους δ' Ἀτρεΐδαο κιχάνετε <span class="bibl">Il.23.407</span>; <b class="b3">σὲ δουρὶ κιχήσομαι</b> [[shall reach]] thee, <span class="bibl">10.370</span>; <b class="b3">εἰς ὅ κεν ἄστυ κιχείομεν</b> till we [[reach]] it, <span class="bibl">21.128</span>; <b class="b3">ἧός κε τέλος πολέμοιο κιχείω</b> [[arrive at]] it, <span class="bibl">3.291</span>: sometimes of things, <b class="b3">βέλος ὠκὺ κιχήμενον</b> the dart [[that had just reached]] him, <span class="bibl">5.187</span>; φθῆ σε τέλος θανάτοιο κιχήμενον <span class="bibl">11.451</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> rarely c. gen., like [[τυγχάνω]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1487</span>.</span>

|elnltext=κιχάνω post-hom. praes. κιγχάνω; them. aor. ἔκιχον, ep. κίχον, conj. κίχω, ep. 3 sing. κίχῃσι, inf. κιχεῖν, ptc. κιχών, ep. stamaor. 1 plur. ἐκίχημεν, 3 dual. κιχήτην, conj. κιχείω, 1 plur. κιχείομεν, opt. 3 sing. κιχείη, inf. κιχήμεναι en κιχῆναι, ptc. κιχείς, med. κιχήμενος, post-hom. sigm. aor. ἐκίχησα, ptc. κιχήσας, ep. med. (ἐ)κιχησάμην; fut. κιχήσω, med. κιχήσομαι bereiken, achterhalen:; κιχάνει δίψά τε καὶ λιμός dorst en honger overvalt hem Il. 19.165; ook med.: σε δουρὶ κιχήσομαι ik zal je met mijn lans inhalen Il. 10.370; κιχανόμενοι τὰ σὰ γοῦνα ἱκόμεθ’ als smekelingen komen wij hier bij uw knieën Od. 9.266. ontmoeten, aantreffen:; κιχήσατο δ’ ἔνδον ἐόντας zij trof hen binnen aan Od. 6.51; ook met gen.: ἆρ’ ἔτ’ ἐμψύχου... κιχήσεταί μου; zal hij mij nog levend aantreffen? Soph. OC 1487.

|lsmtext='''κῐχάνω:''' [ᾱ], παρατ. <i>ἐκίχᾱον</i>· οι υπόλοιπες διαθέσεις σχηματίζονται από το *[[κίχημι]], Επικ. υποτ. [[κιχείω]], <i>κιχείομεν</i>· ευκτ. [[κιχείην]], απαρ. <i>κιχῆναι</i>, μτχ. [[κιχείς]]· παρατ. ἐκίχην [ῐ], βʹ ενικ. <i>ἐκίχεις</i>, Επικ. αʹ πληθ. <i>κίχημεν</i>· γʹ δυϊκ. <i>κιχήτην</i>· ο Αττ. ενεστ. είναι [[κιγχάνω]] [ᾰ] — Μέσ. (με Ενεργ. [[σημασία]]), <i>κιχάνομαι</i>, μτχ. <i>κιχήμενος</i> (από το *[[κίχημι]]), μέλ. <i>κιχήσομαι</i>· Επικ. γʹ ενικ. αορ. αʹ <i>κιχήσατο</i>·<br /><b class="num">1.</b> [[φθάνω]], [[συναντώ]], [[βρίσκω]], [[καταλήγω]], [[εντυγχάνω]], σε Όμηρ.· [[προφθάνω]], [[προλαβαίνω]]· [[καταφθάνω]], [[προσεγγίζω]], στο ίδ.· <i>σὲ δουρὶ κιχήσομαι</i>, θα σε φθάσει, στο ίδ.· [[τέλος]] θανάτοιο κιχήμενον, [[θάνατος]] που είναι σίγουρο ότι θα συναντήσει [[κάποιος]], [[αναπόφευκτος]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[σπανίως]] με γεν., όπως το [[τυγχάνω]], σε Σοφ.

|etymtx=Ruijgh-VKr Mnem 22,1969<br />Grammatical information: v.<br />Meaning: [[reach]], [[get]], [[hit]], [[meet with]] (Il.).<br />Other forms: (ep.), Att. <b class="b3">κιγχάνω</b>, several aorists: a) athemat. ([[ἐκίχην]]), <b class="b3">-χεις</b>, (<b class="b3">ἐ)κίχημεν</b>, subj. [[κιχείω]], opt. <b class="b3">-χείην</b>, inf. [[κιχήμεναι]], <b class="b3">-χῆναι</b>, ptc. [[κιχείς]], <b class="b3">-χήμενος</b>; b) themat. 3. sg. [[ἔκιχεν]], 3. pl. [[ἔκιχον]], subj. [[κίχω]], [[κίχῃσι]], inf. [[κιχεῖν]], ptc. [[κιχών]]; c) sigmatic [[κιχήσατο]], act. ptc. [[κιχήσας]] (B. 5, 148); d) Dor. [[ἔκιξε]] = [[ἤνεγκε]] (Simm. 26, 7), [[ἀπέκιξαν]] (Ar. Ach. 869; Boeot.), <b class="b3">κίξαντες ἐλθόντες</b>, [[πορευθέντες]], <b class="b3">κίξατο εὗρεν</b>, [[ἔλαβεν]], [[ἤνεγκεν]] H.; fut. [[κιχήσομαι]]<br />Derivatives: <b class="b3">κίχησις ἡ λῆψις</b> [[H]].<br />Origin: IE [Indo-European] [418] <b class="b2">*ǵʰeh₁-</b> [[leave]], [[abandon]]<br />Etymology: From a reduplic. root-present <b class="b3">*κί-χη-μι</b> (like <b class="b3">τί-θη-μι</b>) in <b class="b3">κί-χη-μεν</b>, <b class="b3">κι-χή-την</b> a. o. ([[ἐκίχεις]] like [[ἐτίθεις]]), which were seen as aorist when the new present [[κιξάνω]] arose. Innovations are themat. [[ἔκιχεν]] etc. and the sigmatic [[κιχήσατο]] with fut. [[κιχήσομαι]] (Il.); Dorian created a diff. <b class="b3">σ-</b>aorist in [[ἔκιξε]]. Als last member of the new systems arose after [[ἔφθην]], [[φθήσομαι]]: [[φθάνω]] the present [[κιχάνω]]; [[κιγχάνω]] arose after [[λαμβάνω]] etc. Schwyzer 688 w. n. 5, 698; Chantraine Gramm. hom. 1, 300; 392; 415; 446. - To <b class="b3">*κί-χη-μι</b> from IE. <b class="b2">*ǵhi-ǵhē-mi</b> agree but for the redupl. vowel Skt. <b class="b2">já-hā-ti</b> [[leave]], [[abandon]], Av. <b class="b2">za-zāi-ti</b> [[let go]] (cf. e. g. <b class="b3">δί-δω-μι</b> beside <b class="b2">dá-dā-ti</b>); XX [unknown](aind. Aor. <b class="b2">a-hā-t</b> wie <b class="b3">ἔ-βη-ν</b>, Fut. <b class="b2">hā-sya-ti</b>).XX [unknown] An unredupl. full grade present in the Germanic verb for [[go]] vor; OHG, OE [[gān]], OIc. [[gā]]; on the meaning cf. Skt. midd. <b class="b2">jí-hī-te</b>, 3. pl. <b class="b2">jí-h-ate</b> [[go on]], [[away]] (with zero grade). Remote cognates are suggested in [[χάζομαι]], [[χατέω]], [[χήρα]], [[χώρος]]; s. vv. Ruijgh en Van Krimpen, Mnemosyne XXII (1969) 113-136 find the meaning [[abandon]] in Myc. [[kekemena]] /[[khekhemena]]/ <b class="b2">deserted (land)</b>. They think that the transition in meaning occurred in the sports, where a runner reaches and leaves = passes another. (LIV2 posits <b class="b2">*gʷeh₁-</b>, but there is no indication for a labio-velar.)

|ftr='''κιχάνω''': (ep.),<br />{kikhá̄nō}<br />'''Forms''': att. κιγχάνω, mehrere als Aoriste dienende Formen: a) athemat. (ἐκίχην), -χεις, (ἐ)κίχημεν, Konj. [[κιχείω]], Opt. -χείην, Inf. [[κιχήμεναι]], -χῆναι, Ptz. [[κιχείς]], -χήμενος; b) themat. 3. sg. ἔκιχεν, 3. pl. [[ἔκιχον]], Konj. κίχω, κίχῃσι, Inf. κιχεῖν, Ptz. κιχών; c) sigmatisch κιχήσατο, Akt. Ptz. κιχήσας (B. 5, 148); d) dor. ἔκιξε = ἤνεγκε (Simm. 26, 7), ἀπέκιξαν (Ar. ''Ach''. 869; böot.), κίξαντες· ἐλθόντες, πορευθέντες, κίξατο· εὗρεν, ἔλαβεν, ἤνεγκεν H.; Fut. κιχήσομαι<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[erreichen]], [[erlangen]], [[antreffen]] (ep. poet. seit Il.).<br />'''Derivative''': Davon [[κίχησις]]· ἡ [[λῆψις]] H.<br />'''Etymology''': Auszugehen ist von einem reduplizierten Wurzelpräsens *κίχημι (wie [[τίθημι]]) in κίχημεν, κιχήτην u. a. (ἐκίχεις wie ἐτίθεις), die aber bei der Entstehung des neuen Präsens [[κιχάνω]] als Aoriste umgedeutet wurden. Hinzu traten als Neubildungen das thematische ἔκιχεν usw. und das sigmatische κιχήσατο mit dem Futurum κιχήσομαι (schon Il.); einen anderen σ-Aorist schuf das Dorische in ἔκιξε. Als letztes Glied des neuen Systems entstand nach Muster von [[ἔφθην]], [[φθήσομαι]]: [[φθάνω]] das Präsens [[κιχάνω]]; dazu [[κιγχάνω]] nach [[λαμβάνω]] usw. Schwyzer 688 m. A. 5, 698; Chantraine Gramm. hom. 1, 300; 392; 415; 446. — Zu *κίχημι aus idg. *''ĝhi''-''ĝhē''-''mi'' stimmen bis auf den Reduplikationsvokal aind. ''já''-''hā''-''ti'' [[verlassen]], aw. ''za-zāⁱ-ti'' [[entlassen]] (vgl. z. B. [[δίδωμι]] gegenüber ''dá''-''dā''-''ti''); im übrigen haben sich die beiden Sprachen infolge der griechischen Neubildungen völlig getrennt (aind. Aor. ''a''-''hā''-''t'' wie [[ἔβην]], Fut. ''hā''-''sya''-''ti''). Ein unredupliziertes hochstufiges Präsens liegt in dem germanischen Verb für [[gehen]] vor; ahd. ags. ''gān'', anord. ''gā''; zur Bedeutung vgl. aind. Med. ''jí''-''hī''-''te'', 3. pl. ''jí''-''h''-''ate'' ‘fort-, hervorgehen’ (mit Reduktions- bzw. Schwundstufe des Stammvokals). Entfernte Verwandte werden in [[χάζομαι]], [[χατέω]], [[χήρα]], [[χώρος]] vermutet; s. dd.<br />'''Page''' 1,861-862