3,273,006
edits
(CSV import) |
|||
(10 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=ofeilo | |Transliteration C=ofeilo | ||
|Beta Code=o)fei/lw | |Beta Code=o)fei/lw | ||
|Definition=impf. [[ὤφειλον]]; Ep. [[ὀφέλλω]] (also Aeol., ''IG''12(2).67.7 (Mytil.), and Arc., ib.5(2).343.27 (Orchom. Arc., iv B. C.)), impf. [[ὤφελλον]] or [[ὄφελλον]], v. infr. II. 2, 3 (the Att. or Ion. <b class="b3">ὀφείλετ', ὄφειλον</b> in Il.11.686, 688, 698, Hes.''Op.''174 is prob. due to the Copyists): <span class="bld">A</span> fut. ὀφειλήσω [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.2.28, D.30.7, also [[ὀφειλέσω]] ''TAM''2.431, al.: aor. 1 ὠφείλησα [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''115, Th.8.5 (ἐπ-): pf. [[ὠφείληκα]]: plpf. -ήκειν D.45. 33: aor. 2 [[ὤφελον]] (v. infr. 11.2, 3):—Pass., aor. part. ὀφειληθείς Th. 3.63. (Cret. [[ὀφήλω]] ''GDI''5015.21, written ὀπέλο ''Leg.Gort.''10.20, al., Arc. [[ὀφέλλω]] (v. supr.) and ὀφήλω ''SIG''306.40 (Tegea, iv B. C.): in early Att. Inscrr. written both ὀφελ -IG 12.91.8, al., and <b class="b3">ὀφειλ-</b> ib.109.9, al.):—[[owe]], [[have to pay]] or [[account for]], τὸ καὶ μοιχάγρι' ὀφέλλει Od.8.332; <b class="b3">ὅτι μοι.. ζωάγρι' ὀφέλλεις</b> ib.462; χρεῖος, τό ῥά οἱ πᾶς δῆμος ὄφελλεν 21.17; πολέσιν γὰρ Ἐπειοὶ χρεῖος ὄφειλον Il.11.688; ζημίην ὀ. τῷ θεῷ [[Herodotus|Hdt.]]3.52, etc.: metaph., μητέρα μοι ζώουσαν ὀφέλλετε Call.''Fr.'' 126; | |Definition=impf. [[ὤφειλον]]; Ep. [[ὀφέλλω]] (also Aeol., ''IG''12(2).67.7 (Mytil.), and Arc., ib.5(2).343.27 (Orchom. Arc., iv B. C.)), impf. [[ὤφελλον]] or [[ὄφελλον]], v. infr. II. 2, 3 (the Att. or Ion. <b class="b3">ὀφείλετ', ὄφειλον</b> in Il.11.686, 688, 698, Hes.''Op.''174 is prob. due to the Copyists): <span class="bld">A</span> fut. ὀφειλήσω [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.2.28, D.30.7, also [[ὀφειλέσω]] ''TAM''2.431, al.: aor. 1 ὠφείλησα [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''115, Th.8.5 (ἐπ-): pf. [[ὠφείληκα]]: plpf. -ήκειν D.45. 33: aor. 2 [[ὤφελον]] (v. infr. 11.2, 3):—Pass., aor. part. [[ὀφειληθείς]] Th. 3.63. (Cret. [[ὀφήλω]] ''GDI''5015.21, written ὀπέλο ''Leg.Gort.''10.20, al., Arc. [[ὀφέλλω]] (v. supr.) and ὀφήλω ''SIG''306.40 (Tegea, iv B. C.): in early Att. Inscrr. written both ὀφελ -IG 12.91.8, al., and <b class="b3">ὀφειλ-</b> ib.109.9, al.):—[[owe]], [[have to pay for]] or [[have to account for]], τὸ καὶ μοιχάγρι' ὀφέλλει Od.8.332; <b class="b3">ὅτι μοι.. ζωάγρι' ὀφέλλεις</b> ib.462; χρεῖος, τό ῥά οἱ πᾶς [[δῆμος]] ὄφελλεν 21.17; πολέσιν γὰρ Ἐπειοὶ χρεῖος ὄφειλον Il.11.688; ζημίην ὀ. τῷ θεῷ [[Herodotus|Hdt.]]3.52, etc.: metaph., μητέρα μοι ζώουσαν ὀφέλλετε Call.''Fr.'' 126; [[τί ὀφείλω]]; [[what do I owe]]? Ar.''Nu.''21; <b class="b3">ὀ. ἀργύριον, χρέα</b>, Id.''Av.'' 115, ''Nu.''117; ὀ. ἢ θεῷ θυσίας ἢ ἀνθρώπῳ χρήματα [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 331b; <b class="b3">ὀ. τινὶ δρᾶν τι</b> ib.332a: c. dat. only, <b class="b3">ὀ. τινί</b> to [[be debtor]] to another, Ar.''Nu.'' 1135, ''Lys.''581, etc.; τρίτον δὲ χαίρειν, εἶτ' ὀ. μηδενί Philem.163: abs., to [[be in debt]], Ar.''Nu.''485, etc.; οἱ [[ὀφείλοντες]] = [[debtors]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1167b21, Plu.2.832a:—Pass., to [[be due]], <b class="b3">ἔνθα χρεῖός μοι ὀφέλλεται</b> ([[varia lectio|v.l.]] [[ὀφείλεται]]) Od.3.367; [[χρεῖος]] ὀφείλετο Il.11.686, 698; ἢν.. ὀφείληταί τί μοι Ar.''Nu.''484; μισθὸς τοῖς στρατιώταις ὠφείλετο X.''An.''1.2.11, etc.; [[τὸ ὀφειλόμενον]] a [[debt]], ib.7.7.34; ὀφειλόμενα ἀποδιδόντες [[Herodotus|Hdt.]]5.99, cf. Simon. ap. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 331e.<br><span class="bld">2</span> metaph., ὀ. μέλος τινί Pi.''O.''10(11).3; πολλὰ δώμασιν καλά E.''HF''287; <b class="b3">ὀ. χάριν</b>, v. [[χάρις]] 1.2; Ἀπόλλωνι χαριστήρια [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.2.28; τὴν ψυχὴν πᾶσιν Ael.''VH''10.5:—Pass., ὀφείλεταί τινι ἐκ θεῶν κλέος A.''Fr.''315; ὀ. τινὶ εὐεργεσία Th.1.137; ἀντὶ χαρίτων ἔχθραι ὀ. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''4.5.32; τοῖς μὲν ἐχθροῖς βλάβην ὀ., τοῖς δὲ φίλοις ὠφελίαν Pl. ''R.''335e, cf. 332b; <b class="b3">τοὐφειλόμενον πράσσουσα Δίκη</b> [[what is due]], A.''Ch.'' 310.<br><span class="bld">3</span> as a legal term, to [[be bound to render]], εὐθύνας ὤφειλον And. 1.73 codd. (f.l. for [[ὦφλον]]): hence, like [[ὀφλισκάνω]], [[incur]] a [[penalty]], [[ζημία]]ν Lys.9.10; διπλῆν τὴν βλάβην Id.1.32, cf. [[Euripides|E.]]''[[Andromache|Andr.]]''360; τὴν τοιαύτην δίκην [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''909a, cf. 774b, 774d, 844e, D.21.77; ἁμαρτίαν ὀ. Μηνὶ Τυράννῳ ''IG''3.74.15 (ii/iii A. D.).<br><span class="bld">4</span> in Pass., of persons, to [[be due]] or [[liable to]], θανάτῳ πάντες ὀφειλόμεθα Simon.122, cf. [[LXX]] ''Wi.''12.20, ''IG''3.1381; but τοιαύταις χερσὶν ὀφειλόμεθα [[our help is due]], AP9.283 (Crin.).<br><span class="bld">II</span> c. inf., to [[be bound]], to [[be obliged]] to do, <b class="b3">ὀφέλλετε ταῦτα πένεσθαι</b> [[ye are bound]], [[ye ought to]]... Il.19.200, cf. [[Herodotus|Hdt.]]1.41,42, al., [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''682, 712, etc.; and of things, [[ought]] to be, ὁ λόγος οὐκ ἀκριβῶς ὀ. λέγεσθαι [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1104a2:—Pass., δράσαντι γάρ τοι καὶ παθεῖν ὀφείλεται A.''Fr.''456; <b class="b3">σοὶ τοῦτ' ὀφείλεται παθεῖν</b> [[it is]] thy [[destiny]] to... S.''Ph.'' 1421, cf. ''El.''1173; ὡς πᾶσιν ἡμῖν κατθανεῖν ὀφείλεται [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''419, cf. 782, ''Or.''1245, Lys.25.11; v. supr.1.4.<br><span class="bld">2</span> in this signf. Ep. impf. [[ὤφελλον]] or [[ὄφελλον]] and aor. ὤφελον or [[ὄφελον]] are used of that which one has not, but [[ought to have]], done ([[ought]] being the pret. of [[owe]]), ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι Il.23.546; νῦν ὄφελεν πονέεσθαι λισσόμενος 10.117, cf. Od.4.472.<br><span class="bld">3</span> these tenses are also used, followed by pres. or aor. inf., in wishes that something were or had been in present or past, <b class="b3">ἀνδρὸς.. ὤφελλον ἀμείνονος εἶναι ἄκοιτις</b> I [[ought to]] be... [[would]] [[that]] I were..! Il.6.350; <b class="b3">τὴν ὄφελ' ἐν νήεσσι κατακτάμεν Ἄρτεμις</b> [[would that]] Artemis had slain her!, Il.19.59, cf. Od.4.97; τιμήν πέρ μοι ὄφελλεν Ὀλύμπιος ἐγγυαλίξαι Il.1.353: freq. preceded by [[εἴθε]] (Ep. [[αἴθε]]) <b class="b3">, ὡς, ὡς δή</b>, which express the wish still more strongly, <b class="b3">αἴθ' ὄφελες ἄγονός τ' ἔμεναι ἄγαμός τ' ἀπολέσθαι</b> O that thou hadst!, Il.3.40, cf. 1.415, etc.; αἴθ' ὤφελλες.. σημαίνειν 14.84; αἴθ' ὤφελλ' ὁ ξεῖνος.. ὀλέσθαι Od.18.401; αἴθ' ἅμα πάντες.. ὠφέλετε.. ἐπὶ νηυσὶ πεφάσθαι Il.24.254: with <b class="b3">ὡς, ὡς ὄφελον.. ἑλέσθαι</b> O that I had..!, 11.380; θανέειν Od.14.274; ὡς πρὶν ὤφελλον ὀλέσθαι Il.24.764, cf. Od.14.68; ὡς ὤφελες αὐτόθ' ὀλέσθαι Il.3.428; ὡς.. ὤφελες Od. 2.184; <b class="b3">ὡς ὄφελεν</b>.. Il.3.173, etc.: strengthened, <b class="b3">ὡς δὴ ἔγωγ' ὄφελον</b>.. Od.1.217: also with neg., <b class="b3">μὴ ὄφελες λίσσεσθαι</b>.. [[would]] thou hadst never..!, Il.9.698; ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι 17.686; τὼ μὴ γείνασθαι ὄφελλον Od.8.312; ὡς μὴ ὤφελλε τεκέσθαι Il.22.481; ὡς δὴ μὴ ὄφελον νικᾶν Od.11.548.—So in Trag. and Att., [[ὤφελον]].. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1157; [[ὤφελες]].. Ar.''Th.''865; [[ὤφελε]].. [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''48, X.''An.''2.1.4, etc.: also, as in Ep., <b class="b3">εἴθ' ὤφελες</b>.. S.''El.''1021; <b class="b3">εἴθ' ὤφελ'</b>.. Ar.''Nu.''41, etc.; <b class="b3">εἰ γὰρ ὤφελον</b>.. Id.''Ec.''380, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 432c, ''Cri.''44d; <b class="b3">ὡς ὤφελες</b>.. Ar.''Ra.''955: with neg., μήποτ' ὤφελον S.''Ph.''969, [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''880 (anap.), D.18.288; <b class="b3">ὡς μήποτ' ὤφελον</b>.. [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''286; ὡς μηδὲ νῦν ὤφελον D.21.78: without augm. in [[Herodotus|Hdt.]], <b class="b3">εἶδον.. τὸ μὴ ἰδεῖν ὄφελον</b> ([[varia lectio|v.l.]] [[ὤ-]]) 1.111, cf. 3.65: sometimes in Trag. (lyr. and anap.), <b class="b3">εἴθ' ὄφελε</b>.. [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''915; [[ὄφελε]].. [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]'' 1192; <b class="b3">μήποτ' ὄφελον</b>.. E.''Med.''1413. (In this signf. [[ὤφειλον]] is used in late Ep., ὡς μὴ ὤφειλες [[ἱκέσθαι]] Q.S.5.194, but [[ὤφελλον]] should be read in Hes.''Op.''174 and [[ὤφελε]] in E.''IA''1291.)<br><span class="bld">b</span> with ind., ὤφελε μηδ' ἐγένοντο θοαὶ νέες Call.''Epigr.''19.1, cf. Q.S.10.378, etc.<br><span class="bld">c</span> [[ὄφελον]] (Adv. acc. to A.D.''Adv.''142.9, ''EM''643.48) in this signf.: c. acc. et inf., ὤμοι ἐγών, ὄφελόν με.. ὀλέσθαι Orph.''A.''1159: even with 2 pers. of Verb, ὄφελον ἐβασιλεύσατε ''1 Ep.Cor.''4.8, cf. ''2 Ep.Cor.''11.1, ''Ep.Gal.''5.12, ''Apoc.''3.15, [[LXX]] ''Jb.''14.13, Ath.4.156a; ὄφελον δυνήσῃ Luc.''Sol.''1 (as a solecism): with 3 pers., Arr.''Epict.''2.18.15, D.Chr.38.47: with ''1'' pers. pl., ὄφελον ἀπεθάνομεν [[LXX]] ''Ex.''16.3; [[ὤφελον]] (sic) εἰ ἐδυνάμεθα πέτασθαι ''PGiss.''17.10 (ii A. D.): c. inf., <b class="b3">ὄφελομ μὲν ἡ θεὸς.. στερῆσαι</b>.. ''OGI''315.16 (Pessinus, ii B. C.).<br><span class="bld">III</span> impers. [[ὀφείλει]], [[it behoves]], c. acc. et inf., Pi.''N.''2.6; <b class="b3">ὄφελλέ με μήτε.. εἰσοράαν κτλ</b>. A.R.3.678: so pers. in part., abs., <b class="b3">αἱ ὀφείλουσαι ἱερουργίαι τῶν θεῶν</b> the [[due]] services of the gods, ''PTeb.''294.24 (ii A. D.); κατὰ τὸν ὀφείλοντα καιρόν Sor.1.79. ([[ὦφλον]], [[ὤφληκα]], aor. and pf. of [[ὀφλισκάνω]], were prob. orig. aor. and pf. of [[ὀφείλω]]: [[ὄφελον]] in signf. II. 3c may be orig. neut. part. of [[ὤφελε]] (signf. ''III'') with omission of [[ἐστί]].) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0424.png Seite 424]] fut. ὀφειλήσω, aor. [[ὤφελον]], ep. auch [[ὤφελλον]] (s. [[ὀφέλλω]]), schuldig sein, schul den; χρεῖ. ός τινι, Il. 11, 688; pass., [[χρεῖος]] ὀφείλεταί τινι, 11, 686; [[μέλος]] αὐτῷ ὀφείλων, Pind. Ol. 11, 3; pass., Λατοίδαισιν ὀφειλόμενον [[οὖρον]] ὕμνων, P. 4, 3; καὶ μὴν ὀφείλων γ' ἂν τίνοιμ' αὐτῷ [[χάριν]], Aesch. Prom. 987; [[ὀφείλω]] τοῖς θεοῖς πολλὴν [[χάριν]], Soph. Ant. 331, ich bin ihnen vielen Dank schuldig; pass., καὶ σοὶ τοῦτ' ὀφείλεται [[παθεῖν]], El. 1164; οἷσιν οὐκ ἐλάσσονα βλάβην [[ὀφείλω]], Eur. Andr. 360; πολλὴν [[χάριν]] [[ὀφείλω]] σοι τῆς γνωρίσεως, Plat. Polit.; τῷ Ἀσκληπιῷ ὀφείλομεν ἀλεκτρυόνα, wir schulden dem Asklepios einen Hahn, Phaed. 118 a; bes. δίκην, in einem Processe verurtheilt sein, wie [[ὀφλισκάνω]], das gewöhnliche Präsens zu [[ὀφλεῖν]], Legg. X, 909 a u. öfter. – Τὰ ὀφειλόμενα ἀποδιδόναι, das Schuldige, die Schuld abtragen, Rep. I, 331 e u. öfter; τοῖς στρατιώταις ὠφείλετο [[μισθός]], Xen. An. 1, 2, 11; auch [[ὀφείλω]] τὴν ὑπόσχεσιν, ich muß mein Versprechen halten, Cyr. 5, 2, 8; [[καί]] μοι [[εὐεργεσία]] ὀφείλεται, Thuc. 1, 137; auch ohne accus., verschuldet sein, Schulden haben, εἴ τις ὀφείλει τῷ δημοσίῳ, Ar. Lys. 581; ὀφειλήσειν ἐπὶ πέντ' ὀβολοῖς, Dem. 30, 7; Sp., οἱ ὀφείλοντες, die Schuldner, Arist. eth. 9, 7; Plut. – | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0424.png Seite 424]] fut. ὀφειλήσω, aor. [[ὤφελον]], ep. auch [[ὤφελλον]] (s. [[ὀφέλλω]]), schuldig sein, schul den; χρεῖ. ός τινι, Il. 11, 688; pass., [[χρεῖος]] ὀφείλεταί τινι, 11, 686; [[μέλος]] αὐτῷ ὀφείλων, Pind. Ol. 11, 3; pass., Λατοίδαισιν ὀφειλόμενον [[οὖρον]] ὕμνων, P. 4, 3; καὶ μὴν ὀφείλων γ' ἂν τίνοιμ' αὐτῷ [[χάριν]], Aesch. Prom. 987; [[ὀφείλω]] τοῖς θεοῖς πολλὴν [[χάριν]], Soph. Ant. 331, ich bin ihnen vielen Dank schuldig; pass., καὶ σοὶ τοῦτ' ὀφείλεται [[παθεῖν]], El. 1164; οἷσιν οὐκ ἐλάσσονα βλάβην [[ὀφείλω]], Eur. Andr. 360; πολλὴν [[χάριν]] [[ὀφείλω]] σοι τῆς γνωρίσεως, Plat. Polit.; τῷ Ἀσκληπιῷ ὀφείλομεν ἀλεκτρυόνα, wir schulden dem Asklepios einen Hahn, Phaed. 118 a; bes. δίκην, in einem Processe verurtheilt sein, wie [[ὀφλισκάνω]], das gewöhnliche Präsens zu [[ὀφλεῖν]], Legg. X, 909 a u. öfter. – Τὰ ὀφειλόμενα ἀποδιδόναι, das Schuldige, die Schuld abtragen, Rep. I, 331 e u. öfter; τοῖς στρατιώταις ὠφείλετο [[μισθός]], Xen. An. 1, 2, 11; auch [[ὀφείλω]] τὴν ὑπόσχεσιν, ich muß mein Versprechen halten, Cyr. 5, 2, 8; [[καί]] μοι [[εὐεργεσία]] ὀφείλεται, Thuc. 1, 137; auch ohne accus., verschuldet sein, Schulden haben, εἴ τις ὀφείλει τῷ δημοσίῳ, Ar. Lys. 581; ὀφειλήσειν ἐπὶ πέντ' ὀβολοῖς, Dem. 30, 7; Sp., οἱ ὀφείλοντες, die Schuldner, Arist. eth. 9, 7; Plut. – Übh. schuldig sein, verpflichtet sein, sollen, gew. c. inf., ὀφείλεις με χρηστοῖσι ἀμείβεσθαι, Her. 1, 41. 42. 111. 7, 50, 1. 152; ὀφείλει δρέπεσθαι [[ἄωτον]], Pind. N. 2, 6; τοὐφειλόμενον πράσσουσα Δίκη, Aesch. Ch. 308; μηδὲ τόνδ' ὀφείλομεν κτείνειν, Eur. Hec. 395; γενναῖα ὑμᾶς ἀντιδρᾶν ὀφείλομεν, Suppl. 1178; pass., πᾶσιν ἡμῖν κατθανεῖν ὀφείλεται, Alc. 421; τοῖς φίλοις οἴεται ὀφείλειν τοὺς φίλους ἀγαθόν τι δρᾶν, Plat. Rep. I, 332 a; τύπῳ καὶ οὐκ ἀκριβῶς ὀφείλει λέγεσθαι, Arist. eth. 2, 2; Sp., τὸ αὐτὸ ὀφείλει πάσχειν [[οὗτος]] Pol. 6, 37, 5, ὤφειλε ποιεῖν τὰ τοῦ πολέμου 9, 36, 4. – Besonders wird so der aor. gebraucht, [[ὤφελον]], ich hätte sollen, c. inf., ἀλλ' ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι, Il. 23, 546, er hätte beten sollen; τὴν ὄφελ' ἐν νήεσσι [[κατακτάμεν]] [[Ἄρτεμις]] ἰῷ, 19, 59; die hätte Diana tödten sollen, wodurch immer ausgedrückt wird, daß dies nicht geschehen ist; [[ἔμπας]] τις αὐτὴν [[ἄλλος]] ὤφελεν [[λαχεῖν]], Aesch. Prom. 48; λώβαν, ἣν μήποτ' ἐγὼ προσιδεῖν ὁ [[τάλας]] [[ὤφελον]], Soph. Trach. 994; Folgde; besonders zum Ausdruck eines Wunsches, bei dem man zugleich ausdrückt, daß er nicht in Erfüllung gegangen ist oder nicht in Erfüllung gehen könne, αἴθ' ὄφελες παρὰ νηυσὶν [[ἀδάκρυτος]] καὶ [[ἀπήμων]] ἧσθαι, säßest du doch, d. i. du solltest sitzen, Il. 1, 415, vgl. 3, 40. 14, 84. 18, 86; αἴθ' ὤφελλε, Od. 18, 401; αἴθ' ὠφέλετε, Il. 24, 254; αἴθ' ὄφελον, Od. 13, 204; und mit ὡς, ὡς ὄφελες oder ὤφελες, 2, 184; ὡς ὄφελεν oder ὤφελεν, Il. 3, 173. 4, 315. 6, 345. 7, 390. 21, 279; ὡς δή, Od. 1, 217. 5, 308. 11, 548; μὴ ὄφελες, wenn du doch nicht hättest, Il. 9, 698. 17, 686. 18, 19 Od. 8, 312; Hes. O. 176; – εἴθ' ὤφελεν, Ζεῦ, κἀμὲ θανάτου κατὰ [[μοῖρα]] καλύψαι, hätte mich doch das Todesgeschick umhüllt, Aesch. Pers. 879; εἴθ' ὤφελες τοιάδε τἡν γνώμην εἶναι, Soph. El. 1010, wärest du doch so, du hättest so sein sollen, aber du bist nicht so; ὄφελε πρότερον αἰθέρα δῦναι [[ἀνήρ]], Ai. 1171; ὡς ὤφελες διαῤῥαγῆναι, Ar. Ran. 955; εἴθ' ὤφελ' ἡ προμνήστρι' ἀπολέσθαι κακῶς, Nubb. 41; μήποτ' [[ὤφελον]] [[λιπεῖν]] τὴν Σκῦρον, Soph. Phil. 969; u. in Prosa, εἰ γὰρ [[ὤφελον]] οἷοί τε εἶναι οἱ πολλοὶ τὰ μέγιστα κακὰ ἐξεργάζεσθαι, Plat. Crit. 44 d; Rep. IV, 432 c; Folgde. – Spätere brauchen [[ὤφελον]] und ὤφελεν als eine Conjunction, unabhängig von der folgenden Person, ὤφελόν τις μετὰ ταύτης ἐκοιμήθη, Arr. Diss. 2, 18; ὤφελε μηδ' ἐγένοντο θοαὶ νέες, Callim. ep. 18. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
Line 17: | Line 17: | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''ὀφείλω:''' (fut. ὀφειλήσω, aor. 1 [[ὠφείλησα]], эп.-ион. aor. 2 - только для знач. 2 и 3 - [[ὤφελον]], pf. [[ὠφείληκα]]; aor. pass. [[ὠφειλήθην]])<br /><b class="num">1</b> [[быть должным]], [[задолжать]]: πολέσιν ὀ. [[χρεῖος]] Hom. задолжать многим; οἱ ὀφείλοντες Plut. должники; τὰ ὀφειλόμενα χρήματα Xen. денежный долг, задолженность; τοῖς στρατιώταις ὠφείλετο μισθὸς [[πλέον]] ἢ τριῶν μηνῶν Xen. солдатам причиталось жалование больше, чем за три месяца; ὀ. τῷ δημοσίῳ Arph. задолжать казне, быть недоимщиком; ἀγορεύειν τὴν ζημίαν ὀ. Lys. приговаривать к уплате штрафа; ὀ. [[δίκην]] Plat. быть осужденным;<br /><b class="num">2</b> [[быть или считать себя обязанным]], [[считать своим долгом]] (ἐγὼ δὲ [[ὀφείλω]] λέγειν τὰ λεγόμενα, πείθεσθαί γε [[μέν]] οὐ [[παντάπασι]] [[ὀφείλω]] Her.): ὀ. ὑπόσχεσιν Xen. связывать себя обещаниями; ὀ. τινὶ πολλὴν [[χάριν]] Soph. быть обязанным кому-л. многими благодеяниями;<br /><b class="num">3</b> impers. ὀφείλεται необходимо, следует, должно, приходится, суждено (σοὶ τοῦτ᾽ ὀφείλεται [[παθεῖν]] Soph.; βροτοῖς ἅπασι κατθανεῖν ὀφείλεται Men.): ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι Hom. ему следовало бы молить бессмертных; (в пожеланиях, преимущ. в сожалениях о несбывшемся): αἴθ᾽ [[ἅμα]] πάντες Ἓκτορος ὠφέλετ᾽ ἀντὶ [[πεφάσθαι]] Hom. вам бы всем следовало погибнуть вместо Гектора; ὡς μήποτ᾽ ὤφελε! Xen. (о прошлом) ах, если бы этого никогда не случилось! | |elrutext='''ὀφείλω:''' (fut. ὀφειλήσω, aor. 1 [[ὠφείλησα]], эп.-ион. aor. 2 - только для знач. 2 и 3 - [[ὤφελον]], pf. [[ὠφείληκα]]; aor. pass. [[ὠφειλήθην]])<br /><b class="num">1</b> [[быть должным]], [[задолжать]]: πολέσιν ὀ. [[χρεῖος]] Hom. задолжать многим; οἱ ὀφείλοντες Plut. должники; τὰ ὀφειλόμενα χρήματα Xen. денежный долг, задолженность; τοῖς στρατιώταις ὠφείλετο μισθὸς [[πλέον]] ἢ τριῶν μηνῶν Xen. солдатам причиталось жалование больше, чем за три месяца; ὀ. τῷ δημοσίῳ Arph. задолжать казне, быть недоимщиком; ἀγορεύειν τὴν ζημίαν ὀ. Lys. приговаривать к уплате штрафа; ὀ. [[δίκην]] Plat. быть осужденным;<br /><b class="num">2</b> [[быть]] или [[считать себя обязанным]], [[считать своим долгом]] (ἐγὼ δὲ [[ὀφείλω]] λέγειν τὰ λεγόμενα, πείθεσθαί γε [[μέν]] οὐ [[παντάπασι]] [[ὀφείλω]] Her.): ὀ. ὑπόσχεσιν Xen. связывать себя обещаниями; ὀ. τινὶ πολλὴν [[χάριν]] Soph. быть обязанным кому-л. многими благодеяниями;<br /><b class="num">3</b> impers. [[ὀφείλεται]] = [[необходимо]], [[следует]], [[должно]], [[приходится]], [[суждено]] (σοὶ τοῦτ᾽ ὀφείλεται [[παθεῖν]] Soph.; βροτοῖς ἅπασι κατθανεῖν ὀφείλεται Men.): ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι Hom. ему следовало бы молить бессмертных; (в пожеланиях, преимущ. в сожалениях о несбывшемся): αἴθ᾽ [[ἅμα]] πάντες Ἓκτορος ὠφέλετ᾽ ἀντὶ [[πεφάσθαι]] Hom. вам бы всем следовало погибнуть вместо Гектора; ὡς μήποτ᾽ ὤφελε! Xen. (о прошлом) ах, если бы этого никогда не случилось! | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ὀφείλω''': παρατ. ὤφειλον, Ἐπικ. [[ὀφέλλω]]: παρατ. [[ὤφελλον]] ἢ ὄφελλον, ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2, 3 (τὸ Ἀττ. ὀφείλετ’, ὄφειλον ἐν Ἰλ. Λ. 686, 688, 698, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 172 πιθ. ὀφείλεται εἰς τοὺς ἀντιγραφεῖς): μέλλ. ὀφειλήσω Ξεν. Κύρ. 7. 2, 28, Δημ. 866, 5· ἀόρ. α΄ ὠφείλησα Ἀριστοφ. Ὄρν. 115, Θουκ. 8. 5 (ἐπ-)· πρκμ. ὠφείληκα, ὑπερσ. -ήκειν Δημ. 1111. 25· ἀόρ. β΄ ὤφελον, ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2, 3· ― Παθ., ἀόρ. μετοχ. ὀφειληθεὶς Θουκ. 3. 63. (Ἐκ τῆς √ΟΦΕΛ παράγεται [[ὡσαύτως]] τὸ ὀφλισκάνω· ὁ ἀρχικὸς [[τύπος]] φαίνεται ὅτι ἦτο [[ὀφέλλω]] ἢ ὀφέλyω, [[ὅθεν]] τὸ [[ὀφείλω]], [[ὅπερ]] [[δέον]] νὰ διακρίνηται ἐπιμελῶς ἀπὸ τοῦ [[ὀφέλλω]], [[αὐξάνω]], au eo.) Ὀφείλω, ὡς καὶ νῦν, χρεωστῶ, τὸ καὶ μοιχάγρι’ ὀφέλλει Ὀδ. Θ. 332· ὅτι μοι... ζωάγρι’ ὀφέλλεις 462· [[χρεῖος]], τό ῥά οἱ πᾶς [[δῆμος]] ὄφελλεν Φ. 17· πολέσιν γὰρ Ἐπειοὶ χρεῖον ὄφειλον Ἰλ. Λ. 688· ζημίαν ὀφ. τῷ θεῷ Ἡρόδ. 3. 52, κλ.· μεταφορ., μητέρα μοι ζώουσαν ὀφέλλετε (ὡς παρ’ Ὁρατ. debes Virgilium) Καλλ. Ἀποσπάσμ. 126· ― οὕτω παρ’ Ἀττικ., τί [[ὀφείλω]]; τί «χρεωστῶ»; Ἀριστοφ. Νεφέλ. 21· ὀφ. [[ἀργύριον]], [[χρέα]] ὁ αὐτ. ἐν Ὄρν. 115, Νεφέλ. 117· ὀφ. ἢ θεῷ θυσίας ἢ ἀνθρώπῳ χρήματα Πλάτ. Πολ. 331Β· μετὰ μόνης δοτ., ὀφ. τινί, εἶμαι [[χρεώστης]] εἴς τινα, Ἀριστοφ. Νεφ. 1135, Λυσ. 581, κτλ.· τρίτον δὲ χαίρειν, εἶτ’ ὀφείλειν μηδενὶ Φιλήμων ἐν Ἀδήλ. 68· καὶ ἀπολ., «εἶμαι χρεωμένος», Ἀριστοφ. Νεφ. 485, κτλ.· οἱ ὀφείλοντες, οἱ χρεῶσται, Ἀριστ. Ἠθικ. Ν. 9. 7, 1· ― Παθ., χρεωστοῦμαι, [[μένω]] ὡς [[χρέος]], οἷοι χρεῖός μοι ὀφέλλεται Ὀδ. Γ. 367· (ἐν ᾧ [[χρεῖος]] ὀφείλετο ὑπάρχει ἐν Ἰλ. Λ. 686, 698)· ἢν... ὀφείληταί τι Ἀριστοφ. Νεφ. 484· ὀφ. [[μισθός]] τινι Ξενοφ. Ἀν. 1. 2, 11, κλ.· τὸ ὀφειλόμενον, τὰ ὀφειλόμενα, [[χρέος]], [[ὀφειλή]], χρέη, [[αὐτόθι]] 7. 7, 34, κλ.· ὀφειλόμενα ἀποδιδόναι Ἡρόδ. 5. 99. 2) μεταφορ., ὀφ. [[μέλος]] τινὶ Πινδ. Ο. 10 (11). 3· πολλὰ δώμασιν καλὰ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 287· ὀφ. [[χάριν]], ἴδε ἐν λ. [[χάρις]] Ι. 2· Ἀπόλλωνι χαριστήρια Ξεν. Κύρ. 7. 2, 28· τὴν ψυχὴν πᾶσιν Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 10. 5. ― Παθ., ὀφείλεταί τινι ἐκ θεῶν [[κλέος]] Αἰσχύλου Ἀποσπ. 306a· ὀφ. τινὶ [[εὐεργεσία]] Θουκ. 1. 137· ἀντὶ χαρίτων ἔχθραι ὀφ. Ξεν. Κύρ. 4. 5, 32· τοῖς μὲν ἐχθροῖς [[βλάβη]] ὀφ., τοῖς δὲ φίλοις [[ὠφέλεια]] Πλάτ. Πολ. 335Ε, πρβλ. 332Β· τοὐφειλόμενον πράσσουσα Δίκη, ὅ,τι ὀφείλεται αὐτῇ, Αἰσχύλ. Χο. 310. 3) ὡς δικανικὸς ὅρος, εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ δώσω, εὐθύνας ὀφείλειν Ἀνδοκ. 10. 15· [[ἐντεῦθεν]], ὡς τὸ [[ὀφλισκάνω]], [[ἐπισύρω]] τιμωρίαν κατ’ [[ἐμαυτοῦ]], ζημίαν Λυσ. 115. 10· διπλῆν τὴν βλάβην ὁ αὐτ. 94. 40, πρβλ. Εὐρ. Ἀνδρ. 360· τὴν τοιαύτην δίκην Πλάτ. Νόμ. 909Α, πρβλ. Δημ. 539. 20. 4) ἐν τῷ παθ., ἐπὶ προσώπων, [[ὑπόκειμαι]], θανάτῳ πάντες ὀφειλόμεθα, τὸ τοῦ Ὁρατίου debemur morti, Σιμωνίδ. ἐν Ἀνθολ. 10. 105, πρβλ. Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 132· [[ἀλλά]], τοιαύταις χερσὶν ὀφειλόμεθα Ἀνθ. Π. 9. 283. ΙΙ. μετ’ ἀπαρ., [[ὀφείλω]] νὰ πράξω τι, ἄλλοτέ περ καὶ [[μᾶλλον]] ὀφέλλετε [[ταῦτα]] πένεσθαι Ἰλ. Τ. 200· συχν. παρ’ Ἡροδ., ὡς 1. 41, 42, 111, Εὐρ. Ἄλκ. 682, 712, κτλ· ὀφ. τινὶ ποιεῖν τι Πλάτ. Πολ. 332Α· καὶ ἐπὶ πραγμάτων, πρέπει νὰ..., ὁ [[λόγος]] ἀκριβῶς ὀφ. λέγεσθαι Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 2. 2, 3. ― Παθ., δράσαντι γάρ τοι καὶ παθεῖν ὀφείλεται Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 282· σοί,... ταῦτ’ ὀφείλεται παθεῖν, [[εἶναι]] ἡ μοῖρά σου νά..., Σοφ. Φιλ. 1421, πρβλ. Ἠλ. 1173· ὡς πᾶσιν ἡμῖν κατθανεῖν ὀφείλεται Εὐρ. Ἄλκ. 419, πρβλ. 782, Ὀρ. 1245, Λυσ. 172. 10· ἴδε ἀνωτ. Ι. 4. 2) ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας ὁ Ἐπικ. παρατ. [[ὤφελλον]] ἢ ὄφελλον καὶ ὁ ἀόριστ. ὤφελον ἢ ὄφελον [[εἶναι]] ἐν χρήσει ἐπὶ πραγμάτων [[ἅπερ]] δὲν ἔχει πράξῃ τις, (ἀλλ’ [[ἅπερ]] ἔπρεπε νὰ εἶχον πραχθῆ), [[ἀγγελίης]], ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι Ἰλ. Ρ. 686· ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι Ψ. 546· νῦν ὄφελεν πονέεσθαι λισσόμενος Κ. 117, πρβλ. Ὀδ. Δ. 97, 472· ἀνδρὸς... [[ὤφελλον]] ἀμείνονος [[εἶναι]] ἄκοιτις, ἔπρεπε νὰ [[ἤμην]]..., [[εἴθε]] νὰ [[ἤμην]]..., (ἀλλ’ [[εἶναι]] ἀδύνατον), Ἰλ. Ζ. 350· τὸ ἀπαρέμφ. παραλείπεται ἐν Εὐρ. Ἑκ. 395, [[μηδὲ]] τόνδ’ ὠφείλομεν (ἐξυπακ. φέρειν). 3) οἱ χρόνοι οὗτοι [[εἶναι]] [[ὡσαύτως]] ἐν χρήσει, ἑπομένου ἀπαρεμφ. ἐνεστ. ἢ ἀορ. πρὸς δήλωσιν ἐπιθυμίας ἥτις δὲν δύναται νὰ ἐκπληρωθῇ, ἀνδρὸς... [[ὤφελλον]] ἀμείνονος [[εἶναι]] ἄκοιτις, ἔπρεπε νὰ [[ἤμην]]..., [[εἴθε]] νὰ [[ἤμην]]..., (ἀλλ’ [[εἶναι]] ἀδύνατον), Ἰλ. Ζ. 350· ὤφελλες... ῥέξας ἱερὰ κάλ’ ἀναβαινέμεν Ὀδ. Δ. 472· τὴν ὄφελ’ ἐν νήσσεσι [[κατακτάμεν]] Ἄρτεμις, [[εἴθε]] νὰ τὴν εἶχε φονεύσῃ ἡ Ἄρτεμις! (ἀλλὰ δὲν τὴν ἐφόνευσε), Λατ. utinam interfecisset? Ἰλ. Τ. 59, πρβλ. Ὀδ. Δ. 97· τιμὴν πέρ μοι ὄφελλεν [[Ὀλύμπιος]] ἐγγυαλίξαι Ἰλ. Α. 353· συχν. προτάσσεται τὸ [[εἴθε]] (Ἐπικ. [[αἴθε]]), ὥς, κλ., [[ἅπερ]] ἐκφέρουσι τὴν εὐχὴν ἰσχυρότερον, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον μετὰ β΄ προσ., αἴθ’ ὄφελλες ἄγονός τ’ ἔμεναι ἀγαμός τ’ ἀπολέσθαι, [[εἴθε]] νὰ εἶχες μείνῃ ..., Ἰλ. Γ. 40, πρβλ. Α. 415, κλ.· αἴθ’ ὤφελλες ... σημαίνειν Ξ. 84· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἄλλων προσώπων, αἴθ’ ὤφελλ’ ὁ [[ξεῖνος]] ... ὀλέσθαι Ὀδ. Σ. 401· αἴθ’ ἅμα πάντες ... ὠφέλετε ... ἐπὶ νηυσὶ [[πεφάσθαι]] Ἰλ. Ω. 254· - οὕτω μετὰ τοῦ ὡς· ὡς ὄφελον ... ἑλέσθαι, [[εἴθε]] νά..., κτλ, Λ. 380· θανέειν Ὀδ. Ξ. 274· ὡς πρὶν [[ὤφελλον]] ὀλέσθαι Ἰλ. Ω. 761, πρβλ. Ὀδ. Ξ. 68· ὡς [[ὤφελες]] αὐτόθ’ ὀλέσθαι Ἰλ. Γ. 428· ὡς [[ὤφελες]] ... Ὀδ. Β. 184· ὡς ὄφελεν ... Ἰλ. Γ. 173, Ὀδ. Ξ. 68, κλ.· ἐπιτεταμένον: ὡς δὴ ἔγωγ’ ὄφελον ... Ὀδ. Α. 217, κλ.· [[ὡσαύτως]] μετ’ ἀρνήσεως, μηδ’ ὄφελες λίσσεσθαι ..., [[εἴθε]] ποτὲ νὰ μη...! Ἰλ. Ι. 698· ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι Ρ. 686· τὼ μὴ γείνασθαι ὄφελλον Ὀδ. Θ. 312· ὡς μὴ ὤφελλε τεκέσθαι Ἰλ. Χ. 481· ὡς δὴ μὴ ὄφελον [[νικᾶν]] Ὀδ. Λ. 548. - οὕτω παρ’ Ἀττ., ὤφελον ... Σοφ. Ο. Τ. 1157· [[ὤφελες]] ... Ἀριστοφ. Θεσμ. 865· ὤφελε ... Αἰσχύλ. Πρ. 48, κτλ.· [[ὡσαύτως]], ὡς παρ’ Ἐπικ., εἴθ’ [[ὤφελες]] ... Σοφ. Ἠλ. 1021· εἴθ’ ὤφελεν ... Ἀριστοφ. Νεφ. 41, κτλ.· εἰ γὰρ ὤφελον ... ὁ αὐτ. ἐν Ἐκκλ. 380, Πλάτ. Πολ. 432C· ὡς [[ὤφελες]] ... Ἀριστοφ. Βάτρ. 955· μετ’ ἀρνήσ., μήποτ’ ὤφελον Σοφ. Φιλ. 969, Εὐρ. Ἄλκ. 880, Δημ. 322. 3· ὡς μήποτ’ ὤφελον ... Εὐρ. Ἴων 286· [[μηδὲ]] νῦν ὤφελον Δημ. 539. 25· - οὕτω παρ’ Ἡροδ. [[ἄνευ]] αὐξήσ., εἶδον ... τὸ μὴ ἰδέειν ὄφελον 1. 111, πρβλ. 3. 65· καὶ ἔν τισι λυρικοῖς χωρίοις τῶν Ἀττ. ποιητῶν, εἴθ’ ὄφελε ... Αἰσχύλ. Πέρσ. 915· ὄφελε ... Σοφ. Αἴ. 1192· μήποτ’ ὄφελον ... Εὐρ. Μήδ. 1413· - ὁ [[τύπος]] ὤφειλον ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας δύναται νὰ ἐπιτραπῇ τοῖς μεταγεν. ποιηταῖς, [[οἷον]] Κόϊντ. Σμ. 5. 194, ὡς μὴ ὤφειλες ἱκέσθαι· ἀλλ’ ἐν Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 172, πρέπει πιθανῶς νὰ γραφῇ [[ὤφελλον]] (ἴδε ἐν ἀρχῇ), καὶ ἐν Εὐρ. Ι. Α. 1291, ὤφελεν· ὁ Καλλ. συντάσσει μεθ’ ὁριστ., ὤφελε μηδ’ ἐγένοντο θοαὶ [[νέες]] Ἐπιγράμμ. 18. 1, πρβλ. Κόϊντ. Σμ. 10. 378, κτλ.· - μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρεμφ., [[ὤμοι]] [[ἐγών]], ὄφελόν με ... ὀλέσθαι Ὀρφ. Ἀργ. 1164· - ἐν τῇ Καινῇ Διαθ. καὶ μετὰ β΄ προσώπου τοῦ ῥήματος, ὄφελον ἐβασιλεύσατε Α΄ Ἐπιστ. πρ. Κορινθ. δ΄, 8, πρβλ. Β΄ πρ. Κορινθ. ια΄, 1, πρ. Γαλάτ. ε΄, 12, Ἀποκάλ. δ΄, 5. ΙΙΙ. ἀπροσ. ὀφείλει, Λατ. oportet, μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρ., Πινδ. Ν. 2. 9· ὤφελλε oportuit, Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 678. | |lstext='''ὀφείλω''': παρατ. ὤφειλον, Ἐπικ. [[ὀφέλλω]]: παρατ. [[ὤφελλον]] ἢ ὄφελλον, ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2, 3 (τὸ Ἀττ. ὀφείλετ’, ὄφειλον ἐν Ἰλ. Λ. 686, 688, 698, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 172 πιθ. ὀφείλεται εἰς τοὺς ἀντιγραφεῖς): μέλλ. ὀφειλήσω Ξεν. Κύρ. 7. 2, 28, Δημ. 866, 5· ἀόρ. α΄ ὠφείλησα Ἀριστοφ. Ὄρν. 115, Θουκ. 8. 5 (ἐπ-)· πρκμ. ὠφείληκα, ὑπερσ. -ήκειν Δημ. 1111. 25· ἀόρ. β΄ ὤφελον, ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2, 3· ― Παθ., ἀόρ. μετοχ. ὀφειληθεὶς Θουκ. 3. 63. (Ἐκ τῆς √ΟΦΕΛ παράγεται [[ὡσαύτως]] τὸ ὀφλισκάνω· ὁ ἀρχικὸς [[τύπος]] φαίνεται ὅτι ἦτο [[ὀφέλλω]] ἢ ὀφέλyω, [[ὅθεν]] τὸ [[ὀφείλω]], [[ὅπερ]] [[δέον]] νὰ διακρίνηται ἐπιμελῶς ἀπὸ τοῦ [[ὀφέλλω]], [[αὐξάνω]], au eo.) Ὀφείλω, ὡς καὶ νῦν, χρεωστῶ, τὸ καὶ μοιχάγρι’ ὀφέλλει Ὀδ. Θ. 332· ὅτι μοι... ζωάγρι’ ὀφέλλεις 462· [[χρεῖος]], τό ῥά οἱ πᾶς [[δῆμος]] ὄφελλεν Φ. 17· πολέσιν γὰρ Ἐπειοὶ χρεῖον ὄφειλον Ἰλ. Λ. 688· ζημίαν ὀφ. τῷ θεῷ Ἡρόδ. 3. 52, κλ.· μεταφορ., μητέρα μοι ζώουσαν ὀφέλλετε (ὡς παρ’ Ὁρατ. debes Virgilium) Καλλ. Ἀποσπάσμ. 126· ― οὕτω παρ’ Ἀττικ., τί [[ὀφείλω]]; τί «χρεωστῶ»; Ἀριστοφ. Νεφέλ. 21· ὀφ. [[ἀργύριον]], [[χρέα]] ὁ αὐτ. ἐν Ὄρν. 115, Νεφέλ. 117· ὀφ. ἢ θεῷ θυσίας ἢ ἀνθρώπῳ χρήματα Πλάτ. Πολ. 331Β· μετὰ μόνης δοτ., ὀφ. τινί, εἶμαι [[χρεώστης]] εἴς τινα, Ἀριστοφ. Νεφ. 1135, Λυσ. 581, κτλ.· τρίτον δὲ χαίρειν, εἶτ’ ὀφείλειν μηδενὶ Φιλήμων ἐν Ἀδήλ. 68· καὶ ἀπολ., «εἶμαι χρεωμένος», Ἀριστοφ. Νεφ. 485, κτλ.· οἱ ὀφείλοντες, οἱ χρεῶσται, Ἀριστ. Ἠθικ. Ν. 9. 7, 1· ― Παθ., χρεωστοῦμαι, [[μένω]] ὡς [[χρέος]], οἷοι χρεῖός μοι ὀφέλλεται Ὀδ. Γ. 367· (ἐν ᾧ [[χρεῖος]] ὀφείλετο ὑπάρχει ἐν Ἰλ. Λ. 686, 698)· ἢν... ὀφείληταί τι Ἀριστοφ. Νεφ. 484· ὀφ. [[μισθός]] τινι Ξενοφ. Ἀν. 1. 2, 11, κλ.· τὸ ὀφειλόμενον, τὰ ὀφειλόμενα, [[χρέος]], [[ὀφειλή]], χρέη, [[αὐτόθι]] 7. 7, 34, κλ.· ὀφειλόμενα ἀποδιδόναι Ἡρόδ. 5. 99. 2) μεταφορ., ὀφ. [[μέλος]] τινὶ Πινδ. Ο. 10 (11). 3· πολλὰ δώμασιν καλὰ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 287· ὀφ. [[χάριν]], ἴδε ἐν λ. [[χάρις]] Ι. 2· Ἀπόλλωνι χαριστήρια Ξεν. Κύρ. 7. 2, 28· τὴν ψυχὴν πᾶσιν Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 10. 5. ― Παθ., ὀφείλεταί τινι ἐκ θεῶν [[κλέος]] Αἰσχύλου Ἀποσπ. 306a· ὀφ. τινὶ [[εὐεργεσία]] Θουκ. 1. 137· ἀντὶ χαρίτων ἔχθραι ὀφ. Ξεν. Κύρ. 4. 5, 32· τοῖς μὲν ἐχθροῖς [[βλάβη]] ὀφ., τοῖς δὲ φίλοις [[ὠφέλεια]] Πλάτ. Πολ. 335Ε, πρβλ. 332Β· τοὐφειλόμενον πράσσουσα Δίκη, ὅ,τι ὀφείλεται αὐτῇ, Αἰσχύλ. Χο. 310. 3) ὡς δικανικὸς ὅρος, εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ δώσω, εὐθύνας ὀφείλειν Ἀνδοκ. 10. 15· [[ἐντεῦθεν]], ὡς τὸ [[ὀφλισκάνω]], [[ἐπισύρω]] τιμωρίαν κατ’ [[ἐμαυτοῦ]], ζημίαν Λυσ. 115. 10· διπλῆν τὴν βλάβην ὁ αὐτ. 94. 40, πρβλ. Εὐρ. Ἀνδρ. 360· τὴν τοιαύτην δίκην Πλάτ. Νόμ. 909Α, πρβλ. Δημ. 539. 20. 4) ἐν τῷ παθ., ἐπὶ προσώπων, [[ὑπόκειμαι]], [[θανάτῳ πάντες ὀφειλόμεθα]], τὸ τοῦ Ὁρατίου [[debemur morti]], Σιμωνίδ. ἐν Ἀνθολ. 10. 105, πρβλ. Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 132· [[ἀλλά]], τοιαύταις χερσὶν ὀφειλόμεθα Ἀνθ. Π. 9. 283. ΙΙ. μετ’ ἀπαρ., [[ὀφείλω]] νὰ πράξω τι, ἄλλοτέ περ καὶ [[μᾶλλον]] ὀφέλλετε [[ταῦτα]] πένεσθαι Ἰλ. Τ. 200· συχν. παρ’ Ἡροδ., ὡς 1. 41, 42, 111, Εὐρ. Ἄλκ. 682, 712, κτλ· ὀφ. τινὶ ποιεῖν τι Πλάτ. Πολ. 332Α· καὶ ἐπὶ πραγμάτων, πρέπει νὰ..., ὁ [[λόγος]] ἀκριβῶς ὀφ. λέγεσθαι Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 2. 2, 3. ― Παθ., δράσαντι γάρ τοι καὶ παθεῖν ὀφείλεται Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 282· σοί,... ταῦτ’ ὀφείλεται παθεῖν, [[εἶναι]] ἡ μοῖρά σου νά..., Σοφ. Φιλ. 1421, πρβλ. Ἠλ. 1173· ὡς πᾶσιν ἡμῖν κατθανεῖν ὀφείλεται Εὐρ. Ἄλκ. 419, πρβλ. 782, Ὀρ. 1245, Λυσ. 172. 10· ἴδε ἀνωτ. Ι. 4. 2) ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας ὁ Ἐπικ. παρατ. [[ὤφελλον]] ἢ ὄφελλον καὶ ὁ ἀόριστ. ὤφελον ἢ ὄφελον [[εἶναι]] ἐν χρήσει ἐπὶ πραγμάτων [[ἅπερ]] δὲν ἔχει πράξῃ τις, (ἀλλ’ [[ἅπερ]] ἔπρεπε νὰ εἶχον πραχθῆ), [[ἀγγελίης]], ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι Ἰλ. Ρ. 686· ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι Ψ. 546· νῦν ὄφελεν πονέεσθαι λισσόμενος Κ. 117, πρβλ. Ὀδ. Δ. 97, 472· ἀνδρὸς... [[ὤφελλον]] ἀμείνονος [[εἶναι]] ἄκοιτις, ἔπρεπε νὰ [[ἤμην]]..., [[εἴθε]] νὰ [[ἤμην]]..., (ἀλλ’ [[εἶναι]] ἀδύνατον), Ἰλ. Ζ. 350· τὸ ἀπαρέμφ. παραλείπεται ἐν Εὐρ. Ἑκ. 395, [[μηδὲ]] τόνδ’ ὠφείλομεν (ἐξυπακ. φέρειν). 3) οἱ χρόνοι οὗτοι [[εἶναι]] [[ὡσαύτως]] ἐν χρήσει, ἑπομένου ἀπαρεμφ. ἐνεστ. ἢ ἀορ. πρὸς δήλωσιν ἐπιθυμίας ἥτις δὲν δύναται νὰ ἐκπληρωθῇ, ἀνδρὸς... [[ὤφελλον]] ἀμείνονος [[εἶναι]] ἄκοιτις, ἔπρεπε νὰ [[ἤμην]]..., [[εἴθε]] νὰ [[ἤμην]]..., (ἀλλ’ [[εἶναι]] ἀδύνατον), Ἰλ. Ζ. 350· ὤφελλες... ῥέξας ἱερὰ κάλ’ ἀναβαινέμεν Ὀδ. Δ. 472· τὴν ὄφελ’ ἐν νήσσεσι [[κατακτάμεν]] Ἄρτεμις, [[εἴθε]] νὰ τὴν εἶχε φονεύσῃ ἡ Ἄρτεμις! (ἀλλὰ δὲν τὴν ἐφόνευσε), Λατ. utinam interfecisset? Ἰλ. Τ. 59, πρβλ. Ὀδ. Δ. 97· τιμὴν πέρ μοι ὄφελλεν [[Ὀλύμπιος]] ἐγγυαλίξαι Ἰλ. Α. 353· συχν. προτάσσεται τὸ [[εἴθε]] (Ἐπικ. [[αἴθε]]), ὥς, κλ., [[ἅπερ]] ἐκφέρουσι τὴν εὐχὴν ἰσχυρότερον, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον μετὰ β΄ προσ., αἴθ’ ὄφελλες ἄγονός τ’ ἔμεναι ἀγαμός τ’ ἀπολέσθαι, [[εἴθε]] νὰ εἶχες μείνῃ ..., Ἰλ. Γ. 40, πρβλ. Α. 415, κλ.· αἴθ’ ὤφελλες ... σημαίνειν Ξ. 84· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἄλλων προσώπων, αἴθ’ ὤφελλ’ ὁ [[ξεῖνος]] ... ὀλέσθαι Ὀδ. Σ. 401· αἴθ’ ἅμα πάντες ... ὠφέλετε ... ἐπὶ νηυσὶ [[πεφάσθαι]] Ἰλ. Ω. 254· - οὕτω μετὰ τοῦ ὡς· ὡς ὄφελον ... ἑλέσθαι, [[εἴθε]] νά..., κτλ, Λ. 380· θανέειν Ὀδ. Ξ. 274· ὡς πρὶν [[ὤφελλον]] ὀλέσθαι Ἰλ. Ω. 761, πρβλ. Ὀδ. Ξ. 68· ὡς [[ὤφελες]] αὐτόθ’ ὀλέσθαι Ἰλ. Γ. 428· ὡς [[ὤφελες]] ... Ὀδ. Β. 184· ὡς ὄφελεν ... Ἰλ. Γ. 173, Ὀδ. Ξ. 68, κλ.· ἐπιτεταμένον: ὡς δὴ ἔγωγ’ ὄφελον ... Ὀδ. Α. 217, κλ.· [[ὡσαύτως]] μετ’ ἀρνήσεως, μηδ’ ὄφελες λίσσεσθαι ..., [[εἴθε]] ποτὲ νὰ μη...! Ἰλ. Ι. 698· ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι Ρ. 686· τὼ μὴ γείνασθαι ὄφελλον Ὀδ. Θ. 312· ὡς μὴ ὤφελλε τεκέσθαι Ἰλ. Χ. 481· ὡς δὴ μὴ ὄφελον [[νικᾶν]] Ὀδ. Λ. 548. - οὕτω παρ’ Ἀττ., ὤφελον ... Σοφ. Ο. Τ. 1157· [[ὤφελες]] ... Ἀριστοφ. Θεσμ. 865· ὤφελε ... Αἰσχύλ. Πρ. 48, κτλ.· [[ὡσαύτως]], ὡς παρ’ Ἐπικ., εἴθ’ [[ὤφελες]] ... Σοφ. Ἠλ. 1021· εἴθ’ ὤφελεν ... Ἀριστοφ. Νεφ. 41, κτλ.· εἰ γὰρ ὤφελον ... ὁ αὐτ. ἐν Ἐκκλ. 380, Πλάτ. Πολ. 432C· ὡς [[ὤφελες]] ... Ἀριστοφ. Βάτρ. 955· μετ’ ἀρνήσ., μήποτ’ ὤφελον Σοφ. Φιλ. 969, Εὐρ. Ἄλκ. 880, Δημ. 322. 3· ὡς μήποτ’ ὤφελον ... Εὐρ. Ἴων 286· [[μηδὲ]] νῦν ὤφελον Δημ. 539. 25· - οὕτω παρ’ Ἡροδ. [[ἄνευ]] αὐξήσ., εἶδον ... τὸ μὴ ἰδέειν ὄφελον 1. 111, πρβλ. 3. 65· καὶ ἔν τισι λυρικοῖς χωρίοις τῶν Ἀττ. ποιητῶν, εἴθ’ ὄφελε ... Αἰσχύλ. Πέρσ. 915· ὄφελε ... Σοφ. Αἴ. 1192· μήποτ’ ὄφελον ... Εὐρ. Μήδ. 1413· - ὁ [[τύπος]] ὤφειλον ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας δύναται νὰ ἐπιτραπῇ τοῖς μεταγεν. ποιηταῖς, [[οἷον]] Κόϊντ. Σμ. 5. 194, ὡς μὴ ὤφειλες ἱκέσθαι· ἀλλ’ ἐν Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 172, πρέπει πιθανῶς νὰ γραφῇ [[ὤφελλον]] (ἴδε ἐν ἀρχῇ), καὶ ἐν Εὐρ. Ι. Α. 1291, ὤφελεν· ὁ Καλλ. συντάσσει μεθ’ ὁριστ., ὤφελε μηδ’ ἐγένοντο θοαὶ [[νέες]] Ἐπιγράμμ. 18. 1, πρβλ. Κόϊντ. Σμ. 10. 378, κτλ.· - μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρεμφ., [[ὤμοι]] [[ἐγών]], ὄφελόν με ... ὀλέσθαι Ὀρφ. Ἀργ. 1164· - ἐν τῇ Καινῇ Διαθ. καὶ μετὰ β΄ προσώπου τοῦ ῥήματος, ὄφελον ἐβασιλεύσατε Α΄ Ἐπιστ. πρ. Κορινθ. δ΄, 8, πρβλ. Β΄ πρ. Κορινθ. ια΄, 1, πρ. Γαλάτ. ε΄, 12, Ἀποκάλ. δ΄, 5. ΙΙΙ. ἀπροσ. ὀφείλει, Λατ. oportet, μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρ., Πινδ. Ν. 2. 9· ὤφελλε oportuit, Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 678. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=ipf. ὄφειλον, [[ὤφελλον]], [[ὄφελλον]], aor. 2 ὄφελον, [[ὤφελες]], [[pass]]. ὀφείλεται, ipf. ὀφείλετο: [[owe]], [[ought]]; [[χρεῖος]] ὄφειλον, ‘[[they]] were owing’ a [[debt]]; [[pass]]. [[χρεῖος]] ὀφείλεταί μοι, ‘is [[due]]’ me, Il. 11.688 | |auten=ipf. ὄφειλον, [[ὤφελλον]], [[ὄφελλον]], aor. 2 ὄφελον, [[ὤφελες]], [[pass]]. ὀφείλεται, ipf. ὀφείλετο: [[owe]], [[ought]]; [[χρεῖος]] ὄφειλον, ‘[[they]] were owing’ a [[debt]]; [[pass]]. [[χρεῖος]] ὀφείλεταί μοι, ‘is [[due]]’ me, Il. 11.688, Od. 3.367; [[then]] of [[obligation]] (ipf. and aor. 2), τῖμήν [[πέρ]] μοι ὄφελλεν [[Ὀλύμπιος]] ἐγγυαλίξαι, honor at [[all]] events ‘he [[ought]] to [[have]] bestowed’ [[upon]] me, Il. 1.353; [[hence]] the [[use]] in wishes [[impossible]] of realization ([[past]] or [[present]]), explained in the grammars, αἴθ' ὄφελες παρὰ νηυσὶν [[ἀδάκρῦτος]] καὶ [[ἀπήμων]] | ἧσθαι, ‘would [[that]] thou wert [[sitting]], etc.,’ Il. 1.415. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
Line 44: | Line 44: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> to owe, [[have]] to pay or [[account]] for, Hom., etc.; ὀφ. τινί to be [[debtor]] to [[another]], Ar.; absol. to be in [[debt]], Ar.:—Pass. to be owed, to be due, Hom., Attic: of persons, to be [[liable]] to, θανάτωι πάντες ὀφειλόμεθα (as Horace debemur morti), Anth.<br /><b class="num">II.</b> c. inf. to be [[bound]], to be obliged to do a [[thing]], Il., etc.:—Pass., σοι ταῦτ' ὀφείλεται [[παθεῖν]] it is thy [[destiny]] to [[suffer]] [[this]], Soph.; πᾶσιν κατθανεῖν ὀφείλεται Eur.<br /><b class="num">2.</b> in [[this]] [[sense]] epic imperf. [[ὤφελλον]], [[ὄφελλον]] and aor2 [[ὤφελον]], [[ὄφελον]] are used of that [[which]] one [[ought]] to [[have]] done ([[ought]] [[being]] the pret. of owe), ὤφελεν εὔχεσθαι Il., etc.<br /><b class="num">3.</b> these tenses are also used, foll. by inf., to [[express]] a [[wish]] that cannot be [[accomplished]], τὴν ὄφελε [[κατακτάμεν]] [[Ἄρτεμις]] would that [[Artemis]] had [[slain]] her! (but she had not), Lat. [[utinam]] interfecisset! Il.; often preceded by [[εἴθε]] (epic [[αἴθε]]), αἴθ' ὄφελες ἄγονός τ' [[ἔμεναι]] O that thou hadst been [[unborn]], Il.; αἴθ' ὤφελλ' ὁ [[ξεῖνος]] [[ὀλέσθαι]] Od.; —so with ὡς, ὡς [[ὄφελον]] ὤλέσθαι O that I had taken! Il.; ὡς [[ὤφελες]] [[ὀλέσθαι]] Il.; with negat., μηδ' ὄφελες λίσσεσθαι would thou hadst [[never]] prayed! Il.; so in Attic:—in [[late]] Greek with Ind., [[ὄφελον]] ἐβασιλεύσατε, for βασιλεῦσαι, would ye were kings, NTest.<br /><b class="num">III.</b> impers. ὀφείλει, Lat. [[oportet]], c. acc. et inf., Pind. | |mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> to owe, [[have]] to [[pay]] or [[account]] for, Hom., etc.; ὀφ. τινί to be [[debtor]] to [[another]], Ar.; absol. to be in [[debt]], Ar.:—Pass. to be owed, to be due, Hom., Attic: of persons, to be [[liable]] to, θανάτωι πάντες ὀφειλόμεθα (as Horace debemur morti), Anth.<br /><b class="num">II.</b> c. inf. to be [[bound]], to be obliged to do a [[thing]], Il., etc.:—Pass., σοι ταῦτ' ὀφείλεται [[παθεῖν]] it is thy [[destiny]] to [[suffer]] [[this]], Soph.; πᾶσιν κατθανεῖν ὀφείλεται Eur.<br /><b class="num">2.</b> in [[this]] [[sense]] epic imperf. [[ὤφελλον]], [[ὄφελλον]] and aor2 [[ὤφελον]], [[ὄφελον]] are used of that [[which]] one [[ought]] to [[have]] done ([[ought]] [[being]] the pret. of owe), ὤφελεν εὔχεσθαι Il., etc.<br /><b class="num">3.</b> these tenses are also used, foll. by inf., to [[express]] a [[wish]] that cannot be [[accomplished]], τὴν ὄφελε [[κατακτάμεν]] [[Ἄρτεμις]] would that [[Artemis]] had [[slain]] her! (but she had not), Lat. [[utinam]] interfecisset! Il.; often preceded by [[εἴθε]] (epic [[αἴθε]]), αἴθ' ὄφελες ἄγονός τ' [[ἔμεναι]] O that thou hadst been [[unborn]], Il.; αἴθ' ὤφελλ' ὁ [[ξεῖνος]] [[ὀλέσθαι]] Od.; —so with ὡς, ὡς [[ὄφελον]] ὤλέσθαι O that I had taken! Il.; ὡς [[ὤφελες]] [[ὀλέσθαι]] Il.; with negat., μηδ' ὄφελες λίσσεσθαι would thou hadst [[never]] prayed! Il.; so in Attic:—in [[late]] Greek with Ind., [[ὄφελον]] ἐβασιλεύσατε, for βασιλεῦσαι, would ye were kings, NTest.<br /><b class="num">III.</b> impers. ὀφείλει, Lat. [[oportet]], c. acc. et inf., Pind. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
Line 57: | Line 57: | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=(=[[χρωστῶ]]). Ἀπό τό [[ὄφελος]] (=[[κέρδος]], [[βοήθεια]]) ἀπό ρίζα οφελ-. Θέμα ὀφελ + [[πρόσφυμα]] ν → ὀφέλνω, μέ ἀφομοίωση τοῦ ν → [[ὀφέλλω]] καί μέ ἁπλοποίηση τῶν δύο λ σέ ἕνα καί ἀντέκταση [[ὀφείλω]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[ὀφειλή]] (=[[χρέος]]), [[ὀφειλέτης]], [[ὀφειλέτις]], [[ὀφείλημα]], [[ὀφειλομένως]] (=ὅπως πρέπει), [[ὀφειλόντως]]. | |mantxt=(=[[χρωστῶ]]). Ἀπό τό [[ὄφελος]] (=[[κέρδος]], [[βοήθεια]]) ἀπό ρίζα οφελ-. Θέμα ὀφελ + [[πρόσφυμα]] ν → ὀφέλνω, μέ ἀφομοίωση τοῦ ν → [[ὀφέλλω]] καί μέ ἁπλοποίηση τῶν δύο λ σέ ἕνα καί ἀντέκταση [[ὀφείλω]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[ὀφειλή]] (=[[χρέος]]), [[ὀφειλέτης]], [[ὀφειλέτις]], [[ὀφείλημα]], [[ὀφειλομένως]] (=ὅπως πρέπει), [[ὀφειλόντως]]. | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[debere]]'', to [[owe]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.19.3/ 4.19.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.87.3/ 4.87.3],<br>PASS. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.137.1/ 1.137.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.40.4/ 2.40.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.63.4/ 3.63.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.81.4/ 3.81.4]. | |||
}} | }} |