φιλία: Difference between revisions

|Definition=Ion. [[φιλίη]], ἡ, ([[φιλέω]])<br><span class="bld">A</span> [[affectionate regard]], [[friendship]] (not in A. or S.), usually between equals, ἄνδρεσσι κακοῖς συνθέμενοι φιλίην Thgn.306, ''IG''12.1037; ἐπαγγέλλεσθαι φ. [[Herodotus|Hdt.]]7.130; εἰς ἀλλήλους φιλίας ἀνακίρνασθαι E.''Hipp.''254 (anap.), cf. Democr.109, al., Hippias 17, Antipho Soph.64 (pl.), And.3.29, Pl.''Smp.''179c, etc.; [[φιλίας]], inscr. on a [[bowl]] (perhaps [[loving]]-cup), ''BSA''32.194 (Haliartus, Hellenistic), etc.; <b class="b3">ἡ τῆς ψυχῆς φιλία διὰ τὸ ἁγνὴ εἶναι</b>, opp. [[ἔρως]], X.''Smp.''8.15, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''255e; opp. [[ἔχθρα]], Isoc.1.33, Plot.3.2.2; ἡ φιλία τοῦ κόσμου ἔχθρα τοῦ θεοῦ ἐστιν ''Ep.Jac.''4.4; opp. [[μῖσος]], Isoc.15.122; φιλία θεῶν καὶ ἀνθρώπων Pl.''Smp.''188d; of family [[affection]], X.''Hier.''3.7 (pl.); [[ἐν ταῖς φιλίαις]] = [[in the family circle]], Arist.''Po.''1453b19; of the [[regard]] of dependents towards their superiors, X.''An.''1.6.3; φιλία ἡ πρὸς τὸν δῆμον Isoc.16.28; of [[friendship]] between States, ἐχρημάτισε περὶ φιλίας τοῖς Ἀθηναίοις Th.5.5; φιλία καὶ [[ξυμμαχία]] Id.6.34; <b class="b3">τῆς φιλίας ἀφέσθαι, τὴν φιλίαν διαλύσασθαι</b>, of communities, Isoc.6.11, 14.33: various [[εἴδη]] distinguished by [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1156a7 ff.; by the Stoics, ''Stoic.''3.24, 27, 181: phrases, φιλίαν πρός τινας ποιήσασθαι [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.6.29; παρά τινων φιλίαν λαβεῖν Id.''Cyr.''3.1.28; τισὶ διὰ φιλίας ἰέναι Id.''An.''3.2.8; <b class="b3">εἰς φιλίαν ἰτέον, ἔρχεται</b>, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''237c, ''Ly.''214d; ἔστιν ἡμῖν ἐν φ. ''PMich.Zen.''33.3 (iii B. C.); ἀνανεούμενος τὴν φιλίαν καὶ [[ξενία]]ν τὴν πρότερον ὑπάρχουσαν Isoc.''Ep.''7.13; προλιπόνθ' ἡμετέρην φ. Thgn.1102; ἔλιπε φ. E.''Alc.''930 (lyr.); τῆς φιλίας ἐξίστασθαί τινι Lys.8.18: with Preps., διὰ φιλίας Pl.''Plt.''304e; μετὰ φιλίας [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.2.10; <b class="b3">διὰ φιλίαν</b>, v. infr.; κατὰ φιλίαν Pl.''Lg.''823b:—the person is commonly expressed by <b class="b3">πρός τινα</b>, Isoc.5.32; πρὸς ἀλλήλους Id.9.57, etc.; less freq. εἰς ἀλλήλους E.''Hipp.'' (v. supr.); also by object. gen., <b class="b3">διὰ φιλίαν αὐτοῦ</b> through [[friendship]] for him, Th.1.91; <b class="b3">φιλία ξυνετοῦ</b> [[friendship]] with a [[wise]] man, Democr.98; so <b class="b3">ἡμετέρη φιλία</b> [[friendship]] with us, Thgn.600, 1102 (v. supr.), Isoc.6.11 (v. supr.); φιλία ἡ σή X.''An.''7.7.29, E ''Or.''138, etc.: pl., φιλίαι ἰσχυραί [[Herodotus|Hdt.]]3.82, Pl. ''Smp.''182c.<br><span class="bld">2</span> [[friendliness]], [[amiability]], φιλία ἄνευ τοῦ στέργειν [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1126b22, cf. 1108a28.<br><span class="bld">3</span> later, of [[lover]]s, [[fondness]], [[LXX]] ''Pr.''5.19, ''Lyr.Alex.Adesp.''1.8, ''AP''5.266 (Agath.).<br><span class="bld">4</span> c. gen., of things, [[fondness]], [[liking]] for, κέρδους Pl.''R.''581a; <b class="b3">[τῶν ἀρχῶν]</b> Arist.''Cael.''306a12.<br><span class="bld">5</span> [[the natural force which unites discordant elements and movements]], opp. [[νεῖκος]], Emp.18, al., Isoc.15.268.<br><span class="bld">II</span> Pythagorean name for [[three]], Theol.Ar.16 (not for [[six]], Iamb. [[In Nic]]. p.34 P.).

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1278.png Seite 1278]] ἡ, ion. φιλίη, Liebe, [[Freundschaft]], [[Zuneigung]], Gunst, Huld; zuerst bei Theogn. 306. 600. 1098; σὴν φιλίαν σεβόμεσθα Eur. Alc. 980; [[χρῆν]] μετρίας εἰς ἀλλήλο υς φιλίας θνητοὺς ἀνακίρνασθαι Hipp. 254; u. in Prosa: θεῶν καὶ ἀνθρώπων Plat. Conv. 188 c; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἔχθρα]] Soph. 242 e; εἰς ὁμοιότητά τε καὶ φιλίαν καὶ ξ υμφωνίαν τῷ καλῷ λογῳ ἄγουσα Plat. Rep. III, 401 d; φιλίαν πάρὰ τίνων ἄν ποτε λάβοις τοσαύτην, βεβαιόταται φιλίαι γονεῦσι πρὸς παῖδας Hier. 3, 7; φιλίαν [[πρός]] τινας ποιεῖσθαι, Freundschaft schließen mit, Mem. 2, 6,29: φιλίᾳ τῇ ἐμ ῇ, aus Freundschaft gegen mich, An 7, 7,99; Sp. – Vgl. auch [[φίλιος]].

|btext=<span class="bld">1</span>ας (ἡ) :<br />amitié :<br /><b>1</b> <i>en gén.</i> [[φιλίαν]] ποιεῖσθαι [[πρός]] τινα XÉN contracter amitié avec qqn ; [[φιλίαν]] [[λαβεῖν]] [[παρά]] τινος XÉN recevoir un témoignage de bienveillance de qqn ; διὰ [[φιλίαν]] ἰέναί τινι XÉN entrer dans des relations d'amitié avec qqn ; [[φιλίαν]] διαλύεσθαι ISOCR, ἀποθέσθαι PLUT rompre des liens d'amitié ; μετὰ [[φιλίας]] XÉN avec amitié ; διὰ τὴν [[φιλίαν]] THC par amitié ; [[φιλία]] [[πρός]] τινα <i>ou</i> [[εἴς]] τινα, [[φιλία]] τινός amitié pour qqn ; φιλίᾳ τῇ σῇ XÉN par amitié pour toi;<br /><b>2</b> [[amitié]], [[vive affection]], [[amour]] <i>mais sans idée de sensualité</i>;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> amour (du gain, du pouvoir, <i>etc.</i>).<br />'''Étymologie:''' [[φίλος]].<br /><span class="bld">2</span><i>fém. de</i> [[φίλιος]].

|elrutext='''φῐλία:'''<br /><b class="num">I</b> ион. [[φιλίη]] ἡ [[φιλέω]] реже pl.<br /><b class="num">1</b> [[любовь]], [[привязанность]] (γονεῦσι πρὸς παῖδας, καὶ ἀδελφοῖς πρὸς ἀδελφούς, καὶ γυναιξὶ πρὸς ἄνδρας, καὶ ἑταίροις πρὸς ἑταίρους Xen.): φιλίᾳ τῇ σῇ Xen. из любви к тебе;<br /><b class="num">2</b> [[дружба]] (φ. καὶ [[ξυμμαχία]] Thuc.): [[φιλία]] [[λαβεῖν]] или κτήσασθαι [[παρά]] τινος Xen. стяжать чью-л. дружбу; διὰ [[φιλίαν]] [[ἰέναι]] τινί Xen. заключать дружбу с кем-л.; διὰ [[φιλίαν]] τινός Thuc. из дружбы с кем-л.; φιλίαι ἰσχυραί Plat. прочные дружеские отношения;<br /><b class="num">3</b> [[стремление]], [[жажда]] (τοῦ κέρδους Plat.);<br /><b class="num">4</b> [[предмет любви]]: ἔθανε [[δάμαρ]], ἔλιπε [[φιλίαν]] Eur. умерла супруга, покинула того, кого любила.<br /><b class="num">II</b> ἡ [[φίλιος]] I] (''[[sc.]]'' γῆ или [[χώρα]]) дружественная страна Xen., Dem.

|lstext='''φῐλία''': Ἰωνικ. -ίη, ἡ, ([[φιλέω]]) ὡς καὶ νῦν, ἡ φιλικὴ [[ἀγάπη]]· [[φιλία]], διαστελλομένη τοῦ Ἔρωτος. ὡς διαστέλλεται ἐν τῇ Λατιν. τὸ amicitia τοῦ amor, πρῶτον παρὰ Θεόγν., ἀκολούθως δὲ παρ’ Ἡροδ., Εὐριπ., κλπ. ([[οὐδαμοῦ]] παρ’ Αἰσχύλ. καὶ Σοφ.)· ἡ ψυχῆς φ., διὰ τὸ ἁγνὴ [[εἶναι]] Ξεν. Συμπ. 8, 15, πρβλ. Πλάτ. Συμπ. 179C, Φαῖδρος 237C, 255E, κλπ.· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[ἔχθρα]], [[μῖσος]], Ἰσοκρ. 9Β, περὶ Ἀντιδ. § 130· λέγεται καὶ ἐπὶ τῆς μεταξὺ θεῶν καὶ ἀνθρώπων φιλίας, Πλάτ. Συμπ. 188C· ἐπὶ παντὸς εἴδους οἰκογενειακῆς στοργῆς, Ξεν. Ἱέρ. 3, 7, Ἀριστ. Ποιητ. 14, 9· ἐπὶ τῆς ἀγάπης καὶ ἀφοσιώσεως τῶν κατωτέρων πρὸς τοὺς ἀνωτέρους των, Ξεν. Ἀνάβ. 1, 6, 3, πρβλ. Ἰσοκρ. 352Β· ἀλλὰ συνηθέστατα ἐπὶ τῆς φιλικῆς σχέσεως τῆς μεταξὺ ὁμοίων, ἄνδρεσσι κακοῖς συνθέμενοι φ. Θέογν. 306, πρβλ. Ἀνδοκ. 27. 10· φιλ. ἐπαγγέλλεσθαι Ἡρόδ. 7. 130· φ. ποιεῖσθαι [[πρός]] τινα Ξεν. Ἀπομν. 2. 6, 29· φ. εἰς ἀλλήλους ἀνακίρνασθαι Εὐρ. Ἱππ. 253· φ. λαβεῖν ἢ κτήσασθαι [[παρά]] τινος Ξεν. Κύρ. 3. 1, 28· διὰ φ. ἰέναι τινὶ ὁ αὐτ. ἐν Ἀναβ. 3. 2, 8· εἰς φ. ἰέναι, ἔρχεσθαι Πλάτ. Φαῖδρ. 237C, Λυσί. 214D· φ. ἀνανεώσασθαι Ἰσοκρ. 424Α· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ τὴν φ. προλιπεῖν Θέογν. 1102· λιπεῖν Εὐρ. Ἄλκ. 930· διαλύεσθαι Ἰσοκρ. 302Ε· τῆς φ. ἐξίστασθαί τινι Λυσί. 114. 2· ἀφέσθαι Ἰσοκρ. 118Β· περὶ τῆς μεταξὺ [[πόλεων]] φιλικῆς σχέσεως, ἐχρημάτισε περὶ φιλίας τοῖς Ἀθηναίοις Θουκ. 5. 5, πρβλ. 6. 34, 78· ― μετὰ προθέσ., διὰ φιλίας Πλάτ. Πολιτικ. 304Ε· μετὰ φιλίας Ξεν. Ἀπομν. 1. 2, 10· διὰ φιλίαν, ἴδε κατωτ.· κατὰ φιλίαν Πλάτ. Νόμ. 823Β· ― τὸ [[πρόσωπον]] συνήθως ἐκφέρεται διὰ τοῦ [[πρός]] τινα, Ἰσοκρ. 88D, 100C, κλπ.· σπανιώτερον διὰ τοῦ εἴς τινα, Εὐρ. ἔνθ’ ἀνωτ.· [[ὡσαύτως]] δι’ ἀντικειμενικῆς γενικῆς, διὰ φιλίαν [[αὐτοῦ]], [[ἕνεκα]] φιλίας πρὸς αὐτόν, Θουκ. 1. 91· [[οὕτως]]. ἡμετέρη φ., ἡ μεθ’ ἡμῶν [[φιλία]], Θέογν. 600. 1102· [[φιλία]] ἡ ἐμή, ἡ σὴ Ξεν. Ἀν. 7. 7, 29, Εὐρ. Ὀρ. 138, κλπ.· ― ἐν τῷ πληθ., φ. ἰσχυραὶ Ἡρόδ. 3. 82, Πλάτ. Συμπ. 182C. 2) φιλικὴ [[διάθεσις]], [[καλωσύνη]] [[ἄνευ]] στοργῆς τινος, Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 2. 7, 13., 4. 6, 5. 3) ἐπὶ τῆς μεταξὺ τῶν δύο φύλων σαρκικῆς ἀγάπης, ὡς τὸ [[ἔρως]], Ἑβδ. (Παροιμ. Ε΄, 19). 4) ἐν σχέσει πρὸς πράγματα, [[ἀγάπη]] [[πρός]] τι, ἐπιθυμία τινός, κέρδους Πλάτ. Πολ. 581Α· τῶν ἀρχῶν Ἀριστ. περὶ Οὐραν. 3. 7, 10. 5) ἡ φυσικὴ [[δύναμις]] ἡ ὑποτιθέμενη ὅτι συνάπτει τὰ διεστῶτα στοιχεῖα καὶ τὰς συγκρουομένας κινήσεις, ὡς [[τοὐναντίον]] [[νεῖκος]] ἐκαλεῖτο ἡ φυσικὴ [[δύναμις]] ἡ ὑποτιθεμένη ὅτι ἀποχωρίζει αὐτά, Ἐμπεδ. παρ’ Ἀριστ. ἐν Φυσ. 8. 1, 3, περὶ Γεν. καὶ Φθορ. 2. 6, 7, Μετὰ τὰ Φυσ. 1. 4, 2, πρβλ. Ἰσοκρ. περὶ Ἀντιδ. § 287 (= 269). ΙΙ. θηλ. τοῦ [[φίλιος]], ὃ ἴδε.