καρπόω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bld">A</span> [[bear fruit]] or [[bear as fruit]], metaph., ὕβρις γὰρ ἐξανθοῦσ' ἐκάρπωσε στάχυν ἄτης [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''821:—Pass., τὰ πλεῖστα τῶν ῥιζοφύτων καρπωθέντα Ocell.1.13.<br><span class="bld">2</span> [[offer]] by way of sacrifice, [[LXX]] ''Le.''2.11; <b class="b3">ἐπὶ τοῦ βωμοῦ</b>, of burnt-offerings, ''SIG''1025.33 (Cos, iv/iii B. C.):—so in Pass., ib.997.9 (Smyrna), cf. [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">II</span> [[take as fruit]] or [[produce]], [[LXX]] ''De.''26.14:—elsewhere in Med., [[καρπόομαι]] [[get fruit for oneself]], i.e.,<br><span class="bld">1</span> [[reap crops from]], c. acc. rei, ([[ἀρούρας]]) [[Herodotus|Hdt.]]2.168; Χθόνα [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''851, ''Supp.''253; <b class="b3">δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ τὴν γῆν καρποῦσθαι</b> to [[crop]] the land twice a year, Pl.''Criti.''118e: metaph., βαθεῖαν ἄλοκα διὰ φρενὸς καρπούμενος A.''Th.''593: hence, [[exhaust]], [[drain]], [[exploit]], καρπουμένῳ τὴν Ἑλλάδα Ar.''V.''520, cf. Isoc.4.133,166; οὐσίας D.19.249.<br><span class="bld">2</span> [[enjoy the usufruct]] or [[interest]] of money, ἔδωκεν ἑβδομήκοντα μνᾶς καρπώσασθαι Id.27.5; <b class="b3">τοὺς λιμένας καὶ τὰς ἀγορὰς καρποῦσθαι</b> to [[derive profits from]]…, Id.1.22; ἔθνη X.''HG''6.1.12; ἰδία κ. τὰς τῆς πόλεως συμφοράς Lys.25.25; ([[πλεονεξίαν]]) D.23.126: in pf. Pass., <b class="b3">τὸ ἐργαστήριον κεκαρπωμένος</b> [[having enjoyed the profits]] of the shop, Id.27.47: abs., [[make profit]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''837.<br><span class="bld">3</span> [[enjoy the free use of]], τὰ αὐτοῦ ἀγαθὰ γιγνόμενα Th.2.38; <b class="b3">τὴν τῶν πολεμίων</b> ([[Χώραν]]), <b class="b3">τὰς τῶν θεῶν τιμάς</b>, X. ''Ages.''1.34; <b class="b3">τὴν οἰκείαν ἀδεῶς κ.</b> D.1.25, cf. 28.<br><span class="bld">4</span> simply, [[enjoy]], ἄελπτον ὄμμα… φήμης S.''Tr.''204; τἀμὰ… λέχη E.''Andr.''935; ἐλευθερίαν Th.7.68; τὴν σοφίαν Pl.''Euthd.''305e; ἡδονὴν ταύτην Id.''[[Phaedrus|Phdr.]]'' 252a, cf. 240a, etc.; ἀσφάλειαν καὶ εὔκλειαν [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.2.22; τὴν δόξαν τινός D.20.69; τὴν ἡλικίαν Id.59.19; δωρεάς Plu.''Them.''31: in bad sense, ἰδίας καρποῦσθαι λύπας Hp.''Flat.''1; φρενῶν τὴν ἁμαρτίαν A.''Ag.'' 502; <b class="b3">τὰ ψευδῆ καλά</b> ib.621; πένθη E.''Hipp.''1427; ἄπαιδα κ. βίον Id.''Fr.''571.3; τὰ μέγιστα ὀνείδη [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 183a; λοιδορίας Phld.''Vit.'' p.34J.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1329.png Seite 1329]] Frucht machen, hervorbringen, tragen, übertr., [[ὕβρις]] γὰρ ἐξανθοῦσ' ἐκάρπωσε στάχυν ἄτης, der Übermuth treibt die Aehre der Schuld, Aesch. Pers. 807. – Sp., wie LXX., = die Frucht darbringen zum Opfer. – Gew. med., wie καρπίζομαι, die Frucht für sich einsammeln, ernten, Frucht woraus ziehen; καρπώσεται ὅσην [[Νεῖλος]] ἀρδεύει χθόνα, der ernten wird, so weit der Nil das Land bewässert, Aesch. Prom. 854, vgl. Suppl. 250; δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ τὴν γῆν ἐκαρποῦντο Plat. Critia. 118 e; τὸν ἀγρόν Xen. Mem. 1, 1, 8 u. A.; vom Feinde, τὴν χώραν καρπ οῦσθαι, die Einkünfte des Landes für sich nehmen, das Land aussaugen, plündern, Isocr. 4, 133. 166; vgl. Ath. VI, 274 f; allgemeiner, Nutzen, Ertrag ziehen aus Etwas, τὴν Ἑλλάδα Ar. Vesp. 518; ἔδωκε [[ἑβδομήκοντα]] μνᾶς καρπώσασθαι, um den Ertrag davon zu ziehen, zu benutzen, Dem. 27, 5; λιμένας καὶ ἀγοράς 1, 22; τὴν [[ἑαυτοῦ]] κτῆσιν Plat. Legg. IX, 877 a, genießen; τὴν ἡλικίαν Dem. 59, 19. Oft übertr., ἡδονήν Plat. Conv. 187 e, τὴν σοφίαν Euthyd. 305 e; ἔκ τινος εὔκλειαν Xen. Cyr. 8, 2, 22; δωρεάς Plut. Them. 31; Tragg., βαθεῖαν ἄλοκα διὰ φρενὸς καρπούμενος Aesch. Spt. 575, ernten von des Geistes tiefer Furche; im schlimmen Sinne, die schlimmen Folgen wovon empfinden, αὐτὸς φρενῶν καρποῖτο τὴν ἁμαρτίαν Ag. 488, vgl. 607; ὡς ἄελπτον ὄμμ' ἐμοὶ φήμης καρπούμεθα, wir genießen den Ruf, Soph. Tr. 203; τἄμ' ἐκαρποῦτ' ἂν λέχη Eur. Andr. 936; πένθη μέγι στα δακρύων καρπούμεναι Hipp. 1427. – Aber καρποῦσθαι τὰς τῆς πόλεως συμφοράς Lys. 25, 25 ist = für sich ausbeuten, Vortheil daraus ziehen.

|btext=-ῶ :<br /><i>seul.</i> ao;<br />porter des fruits, produire comme fruit;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[καρπόομαι]], [[καρποῦμαι]] (<i>f.</i> καρπώσομαι, <i>ao.</i> ἐκαρπωσάμην) récolter pour soi, recueillir les fruits de : χθόνα ESCHL de la terre ; <i>fig.</i> εὔκλειαν XÉN recueillir une bonne renommée ; <i>particul.</i> se procurer les revenus de, jouir des revenus de (d'un pays, d'une ville, des ports, des marchés, <i>etc.</i>) acc. ; <i>en gén.</i> avoir la jouissance de, jouir de : ἐλευθερίαν THC de la liberté.<br />'''Étymologie:''' [[καρπός]].

|elnltext=καρπόω [καρπός] act. als vrucht dragen, opleveren:. ὕβρις... ἐκάρπωσε στάχυν ἄτης overmoed heeft een oogst van onheil opgeleverd Aeschl. Pers. 821. med. de oogst binnenhalen van, met acc.:; δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ τὴν γῆν ἐκαρποῦντο tweemaal per jaar oogstten zij van het land Plat. Criti. 118e; overdr. de vruchten plukken van, voordeel hebben van, met acc.:; τοὺς λιμένας καὶ τὰς ἀγορὰς καρποῦσθαι te profiteren van hun havens en markten Dem. 1.22; abs.:; καρπώσεται hij zal de vruchten plukken Aristoph. Ach. 837; genieten (van), met acc.:; κ. ἐλευθερίαν vrijheid genieten Thuc. 7.68.3; ἀσφάλειαν καὶ εὔκλειαν κ. zekerheid en goede naam genieten Xen. Cyr. 8.2.22; ongunstig kaalplukken:. κ. τὴν Ἑλλάδα Griekenland kaalplukken Aristoph. Ve. 520.